Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Nguyễn Phi Khanh

30/12/201400:00:00(Xem: 4103)

NGUYỄN PHI KHANH (1355 - 1428)

Nguyễn Phi Khanh vốn tên Nguyễn Ứng Long, hiệu là Nhị Khê, quê gốc làng Chi Ngại, huyện Thượng Phúc, lộ Đông Đô (tỉnh Hà Đông). Ông là người thông minh, giỏi văn chương, nên quan Tư đồ Trần Nguyên Đán đưa ông về phủ, để dạy người con gái lớn của quan Tư đồ là Trần Thị Thái.

Giữa thầy Ứng Long và cô học trò Trần Thị, tình cảm nảy nở đưa đến tình yêu. Khi Trần Thị có thai, ông sợ tội bỏ trốn. Quan Tư đồ độ lượng, cho tìm về gả con gái cho, khích lệ học thêm để tiến thân. Từ đó, ông mài miệt thêm kinh sách.

Năm 1374, ông thi đỗ Thái học sinh (Tiến sĩ) lúc 19 tuổi. Có tài năng nhưng Trần Nghệ Tông không trọng dụng, nên ông an phận dạy học.

Năm 1400, Hồ Quý Ly cướp ngôi nhà Trần, ông đổi tên là Nguyễn Phi Khanh, ra làm quan với nhà Hồ, được cử giữ chức Học sĩ viện Hàn lâm vào năm 1401, rồi lần lượt được thăng chức Thông chương Đại phu, Đại lý tự khanh kiêm Trung thư Thị lang, Tư nghiệp Quốc tử giám.


Quân Minh xâm lược nước ta, vào năm 1407, ông cùng vua tôi nhà Hồ bị giặc bắt giải về Kim Lăng (Tàu). Hai người con ông là Nguyễn Trãi và em là Nguyễn Phi Hùng theo cha đến ải Nam Quan, ông khuyên Nguyễn Trãi: “con hãy trở về lo phục hận cho nước, phục thù cho cha, như thế mới là đại hiếu”. Nguyễn Trãi vâng lời quay về, còn Nguyễn Phi Hùng đi theo cha.

Năm 1428, ông mất, Nguyễn Phi Hùng đem hài cốt cha về táng tại núi Bái Vọng (huyện Chí Linh).

Ông biên soạn tác phẩm “Nhị Khê thi tập”, bị quân Minh lấy đem về Tàu. Hiện nay, còn lưu lại 77 bài thơ của ông, do Lê Quí Đôn sao lục ở bộ “Toàn Việt thi tập”.

Cảm niệm: Nguyễn Phi Khanh

Miệt mài nghiên bút, dinh Tư đồ
Quấn quýt người yêu cũng học trò?!
Nước mất, làm quan thân bị bắt
Khuyên con phục quốc, khéo dặn dò!

Nguyễn Lộc Yên

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tuần báo The Economist trong số ra ngày mùng 10 đã có một bài quan điểm rất lạ: "Hoa Kỳ không nên tấn công Iran".
Việt Nam Cộng sản công bố  tài liệu về Tôn giáo ngày 1/2 (2007) được gọi là "Sách trắng" mang tên "Tôn giáo và chính sách tôn giáo ở Việt Nam"
Theo tin tức phổ biến từ hảng truyền thông quốc tế BBC, “Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng của Việt Nam sẽ dành hai giờ để đối thoại
Ngày 9.2 thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ có buổi đối thoại trực tuyến trên truyền thông. Những câu hỏi được mạng VietnamNet chọn lựa
Sáng chủ nhật (4-2-2007) nghe tin luật sư Nguyễn văn Đài, kỹ sư Bạch Ngọc Dương, và luật sư Lê thị Công Nhân cùng 3 thành viên của lớp học bị bắt
Việc cựu Tổng-thống Tiệp Khắc, kịch-tác-gia Vaclav Havel, mới đây nhận làm cố vấn cho Hiệp-hội Cựu-tù-nhân Chính-trị Việt Nam
Tuần qua, thị trường chứng khoán tại Trung Quốc đã có dấu hiệu chao đảo khi sụt giá mất 5% trong ngày 31 rồi mất 4% trong ngày mùng hai
Ngày 17 tháng 1 vừa qua, tổ chức Freedom House đưa ra báo cáo đánh giá hàng năm về tình hình tự do của thế giới của năm 2006
Là một cử tri Việt Nam, tôi luôn quan tâm đến các sinh hoạt cộng đồng, nhất là các công tác  đấu tranh  cho Tự Do, Dân Chủ và  Nhân quyền
Chúng ta sắp bước sang năm mới, năm Đinh Hợi. Hôm nay là dịp thuận tiện để chúng ta cùng nhìn lại tình hình năm 2006
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.