...chỉ có 13% nghĩ Nhà Nước đáng tin cậy được. Lại một kỷ lục của Nhà Nước Obama...
Làm chính trị trong cái thể chế dân chủ kiểu Mỹ này có nghiã là làm sao được nhiều người tin mình nhất. Ăn ngon nói ngọt, dùng lời mật ngọt, hứa trăng hẹn biển, nháy mắt đưa tình, ôm con nít hôn hít, vỗ vai các cụ già,... Đó là những cách hiền lành.
Cũng có những mánh độc hơn, kiểu như mang ngáo ộp ra dọa. Hay những cách khác như... đánh phé. Ở dưới tẩy xấu nhất, nhưng tay vẫn vung tiền làm như bài ghê gớm lắm. Bài càng xấu thì tố và hù dọa càng mạnh, càng gạt giỏi càng ăn tiền. Thành thật, chân chỉ hạt bột thì không khác nào đánh phé mà để tẩy ngửa cho người ta coi cho vui. Đó là dân chủ kiểu Mỹ.
Từ tháng Mười năm ngoái khi Obamacare được “tưng bừng khai trương” để rồi cũng tưng bừng trở thành đại họa, sao La Hầu, Kế Đô,... tới tấp chiếu vào TT Obama, đẩy ông vào hết khủng hoảng này đến xì-căng-đan khác, khiến kẻ viết này... không kịp viết theo luôn.
Chúng ta có thể tưởng tượng hình ảnh các buổi họp tham mưu trong Tòa Bạch Ốc, với TT Obama đập bàn hỏi các phụ tá và cố vấn chuyện gì đang xẩy ra và phải làm gì bây giờ, và các phụ tá cố vấn mặt cúi gầm, nín hơi không biết phải trả lời ra sao, nếu chưa cáo ốm nằm nhà. Loay hoay qua lại, thôi thì đành tố xả láng! Có mánh nào xài được, mang ra xài cho hết.
Mấy ngày qua, tin báo chí cho biết TT Obama đã tung ra hai đòn chính trị nặng, mà ngôn từ “hiện đại” gọi là “bom tấn”.
ĐÒN THỨ NHẤT: HÙ DOẠ QUA ĐÀN HẠCH
Trước những thất bại liên tục của Nhà Nước Obama, đảng Dân Chủ bị đe dọa sẽ thất bại nặng trong kỳ bầu tháng Mười Một tới. Chẳng những có thể mất thêm ghế tại Hạ Viện, mà cũng có triển vọng mất luôn cả thế đa số tại Thượng Viện. Làm sao bây giờ?
TT Obama và toàn ban hợp ca Dân Chủ rầm rộ cầu cứu thiên hạ, la hoảng TT Obama bị Hạ Viện do Cộng Hòa kiểm soát chuẩn bị mang ra đàn hạch, impeach.
Số là bà Sarah Palin, cựu Thống Đốc Alaska và cựu ứng viên PTT, đã đi lòng vòng đọc diễn văn kêu gọi đàn hạch TT Obama. Rồi bà được hai ông dân biểu CH hoan hô. Thế là TT Obama nhẩy nhổm lên, lấy đó làm cơ hội ngàn năm, tung ra tin CH sắp sửa đàn hạch ông, kêu gọi các đệ tử phải mau mau yểm trợ tiền giúp đảng Dân Chủ chiếm thêm vài ghế trong cuộc bầu cử tới, lấy lại đa số tại Hạ Viện thì mới có hy vọng dẹp được chuyện đàn hạch, bảo vệ tổng thống thân thương.
Câu chuyện Hạ Viện muốn đàn hạch tổng thống là chuyện dựng đứng 100%. Dân Biểu CH Paul Ryan, cựu ứng viên PTT của Thống Đốc Romney đã nói rõ ông không thấy TT Obama đã phạm tội tầy trời nào có thể có lý do đàn hạch ông. Chủ Tịch Hạ Viện, dân biểu CH John Boehner cũng nói rõ ràng CH không có ý định và cũng không có kế hoạch đàn hạch tổng thống. Trong Thượng Viện có 45 nghị sĩ CH, và Hạ Viện có 234 dân biểu CH, chỉ có đúng hai ông lên tiếng về đàn hạch. Chuyện Hạ Viện biểu quyết thưa TT Obama ra tòa là chuyện hoàn toàn khác, nhắm vào vấn đề tranh chấp quyền giữa Lập Pháp và Hành Pháp không dính dáng gì đến đàn hạch. Cho dù Hạ Viện có thắng, TT Obama vẫn không bị mất chức, chỉ giảm bớt quyền thôi.
Không cần biết! Phe ta vẫn khua chiêng rầm rộ báo động nguy cơ tận thế, Đấng Tiên Tri sắp bị đàn hạch. Mang chuyện này làm lý do gây qũy. Kết quả thu được hơn 3 triệu đô trong vài tuần. Còn khoe đây là tiền của dân bình thường, không phải là của các đại gia hay đại công ty, chứng tỏ TT Obama được hậu thuẫn của lớp dân nghèo thấp cổ bé họng.
Dĩ nhiên là chỉ có những dân nghèo, thiếu hiểu biết mới bị gạt dễ dàng như vậy, chứ mấy đại gia, đại công ty đâu có dại gì mắc mưu vớ vẩn như vậy. Nhưng như vậy thì câu hỏi đặt ra là câu chuyện này phản ánh hậu thuẫn của người nghèo, hay là phản ánh cách Nhà Nước Obama mang ngáo ộp ra hù doạ, gạt người nghèo, khai thác sự thiếu hiểu biết của họ? Một cái mánh TT Obama đã làm khi ra tranh cử cùng Thống Đốc Romney, mang ông này ra dọa như là ác qủy tái sinh để cuối cùng thắng cử.
Đây đúng là chuyện gạt gẫm không hơn không kém. Trên cột báo này, kẻ viết đã bàn qua về chuyện đàn hạch TT Obama, và đã nhấn mạnh chuyện này không thể xẩy ra vì không có cách nào đạt được kết quả.
Đúng như DB Ryan đã nói, TT Obama thật ra chưa phạm tội tầy trời nào để có lý do đàn hạch ông. Hiến Pháp coi chuyện đàn hạch không phải là chuyện đùa nên lý do phải ghê gớm lắm. Ngày trước TT Clinton phạm tội nói láo mặc dù đã tuyên thệ, cũng như cản trở luật pháp (lying under oath – obstruction to justice), là hai tội mà một người bình thường có thể bị đi tù, vậy mà vẫn chưa mất job. Bây giờ, cái tội lớn của TT Obama là “tội”... bất tài và thất hứa. Đó là cái “tội” chung của có lẽ 90% các ông bà chính khách của Mỹ hay của bất cứ xứ nào khác. Làm sao lấy đó làm lý do lột chức tổng thống?
Đàn hạch phải qua hai giai đoạn: giai đoạn đầu là Hạ Viện kết án, giai đoạn sau là Thượng Viện cất chức với hai phần ba phiếu. Trong tình trạng hiện nay, Hạ Viện không có lý do kết tội TT Obama, mà có kết tội được đi nữa, thì cũng không qua khỏi bước kế tiếp là Thượng Viện giải nhiệm. Phe DC đang nắm đa số tại Thượng Viện, lấy đâu ra hai phần ba phiếu để giải nhiệm?
Đó là chưa kể chuyện dân da màu sẽ ào xuống đường và hậu quả sẽ như thế nào chẳng ai dám nghĩ tới. Ông chính khách nào đòi đàn hạch là ông đó rõ ràng muốn tự sát chính trị.
Toàn bộ câu chuyện đàn hạch chỉ là chuyện của các báo lá cải bàn cho có, hay của các chính khách đi hò hét kích động một nhóm vài ba chục cử tri, không có gì là nghiêm chỉnh. Nhưng ban tham mưu của TT Obama hết kế gì khác nên đành tung ngón đòn hù dọa khủng khiếp này ra. Cũng bắt được vài con tép, thu được ít tiền.
Nhà báo Ross Douthat viết trên New York Times, cho rằng TT Obama đang chơi một trò chơi nguy hiểm –dangerous game-. Ông Lanny Davis, cựu Cố Vấn Pháp Luật của TT Clinton cho đây là chuyện diễn giải gian trá –cynical spin.
Kẻ viết này chỉ thấy đáng tội nghiệp cho những người nghèo, thiếu hiểu biết đã phải vắt mồ hôi lấy vài ba chục gửi vào quỹ tranh cử của đảng Dân Chủ để bảo vệ tổng thống. Trong khi tổng thống đang đi đánh gôn với mấy ông bạn đại gia và nghỉ hè trên tiểu bang Maine tốn sơ sơ có gần một triệu đô một ngày.
Trong câu chuyện này, có một mẫu chuyện lạ tai. Bà dân biểu da đen Sheila Jackson Lee lên tiếng chỉ trích chuyện Cộng Hòa đòi đàn hạch là chuyện vớ vẩn vì chỉ có mục đích gây khó cho tổng thống, mà lại phạm pháp vì ngăn cản tổng thống làm bổn phận. Bà đạo mạo khẳng định đảng Dân Chủ và cá nhân bà đã không làm những chuyện nhảm nhí như vậy đối với TT Bush. Sự thật? Tháng Sáu năm 2008, bà Lee cùng với dân biểu Dân Chủ Denis Kucinich chủ xướng đưa ra dự luật đàn hạch TT Bush, được một chục dân biểu Dân Chủ ký tên, nhưng không có thêm ai khác thành ra đề nghị bị chìm xuồng. Không biết trong câu chuyện này ta nên buồn vì bà dân biểu đã bị lãng trí mà vẫn còn làm dân biểu, hay buồn về sự thiếu lương thiện tối thiểu của bà Lee?
ĐÒN THỨ NHÌ: HÙ DỌA ÂN XÁ
Đây là độc chiêu thứ hai của TT Obama mới tung ra. Ông tuyên bố nếu quốc hội –hiểu là phe CH trong quốc hội- tiếp tục trói tay ông thì ông sẽ dùng quyền của tổng thống ký luật giải quyết vấn đề di dân bất hợp pháp mà không cần ý kiến của quốc hội. Ông cho biết ông chưa muốn thôi, chứ nếu muốn thì với tư cách tổng thống ông có rất nhiều quyền. Dĩ nhiên là TT Obama chỉ nói lờ mờ vậy thôi, ai hiểu sao thì hiểu.
Trong khi đó thì các đàn em giấu tên đã xì tin ra cho truyền thông phe ta đăng là TT Obama đang cứu xét việc ký sắc lệnh cho phép hợp thức hóa 5 triệu di dân bất hợp pháp, cấp cho họ giấy phép đi làm hợp pháp ngay tức thì, với thẻ an sinh –social security card-, bằng lái xe, tuy họ vẫn chưa được nhận làm công dân Mỹ. Trong tình trạng hơn 15 triệu dân Mỹ đang thất nghiệp, cho phép thêm 5 triệu người được đi làm thì không ai rõ họ sẽ kiếm việc làm ở đâu ra. Hay là những di dân này sẽ nhận lương rẻ mạt, hất cẳng những công dân Mỹ đang làm lương cao hơn? Và nạn nhân chính sẽ là khối công dân Mỹ da đen, da nâu và da vàng.
Không ai biết là TT Obama đang hù dọa, hay sẽ làm chuyện này thật, hay chỉ là thả bong bóng thăm dò phản ứng của dư luận, xem có làm được không.
Trên căn bản, Hành Pháp có quyền ra sắc lệnh hành pháp -executive order- không cần thông qua quốc hội, nhưng đó là những sắc lệnh để làm cho guồng máy hành chánh chạy, trong giới hạn luật lệ do quốc hội biểu quyết. Không ai dám nói cái quyền đó bao gồm việc đại xá tới 5 triệu người mà quốc hội không hề cho phép. Hành Pháp nhiều khi cũng làm bừa, qua mặt quốc hội, nếu quốc hội không khiếu nại thì cũng chẳng sao.
Điển hình là vụ luật DACA TT Obama ký gần cuối năm 2012, cấm không cho trục xuất các trẻ em (đúng ra là những người dưới 30 tuổi, nhưng đến Mỹ khi dưới 16 tuổi) đã hay đang đi học ở Mỹ. Trên căn bản, TT Obama không có quyền ký luật này, nhưng chẳng ai khiếu nại nên luật được chấp hành. Các vị nghị sĩ hay dân biểu phe ta dĩ nhiên không phản đối vì được phiếu cử tri gốc La-Tinh, trong khi dân cử đối lập Cộng Hoà không dám hó hé vì sợ mất thêm những phiếu đó. Ta nên nhớ khi đó là cận kề cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội.
Một ví dụ khác là việc triển hạn và thay đổi luật Obamacare. TT Obama tự ý thay đổi luật cũng như thay đổi việc áp dụng luật một cách bình thàn, tùy nhu cầu tranh cử, cũng vẫn dựa trên nguyên tắc các vị dân cử đều tính toán số phiếu cử tri. Phe ta thì đương nhiên ủng hộ việc triển hạn vì Obamacare gặp chống đối quá mạnh, cần triển hạn qua ngày bầu bán. Phe đối lập CH thì vẫn hô hào không áp dụng Obamacare, bây giờ TT Obama hoãn áp dụng không lẽ lại phản đối đòi áp dụng?
Trở lại chuyện di dân bất hợp pháp, vấn đề bây giờ đã trở thành một khủng hoảng vĩ đại, TT Obama không còn có thể nhắm mắt ngó lơ, hay ngồi yên được, bắt buộc phải làm một cái gì.
Nhất là trong bối cảnh lời hứa long trọng -lại cũng là một lời hứa long trọng nữa- của ông năm 2008. Năm đó, khi tranh cử, ứng viên Obama dõng dạc tuyên bố ông sẽ giải quyết vấn đề di dân ngay trong năm đầu chấp chánh, tức là năm 2009. Ông hứa “sẽ khoá chặt biên giới không cho di dân lậu vào nữa, ra luật cho di dân đang ở lậu nếu có hành vi tốt, sẽ được đóng tiền phạt, sau đó đi làm đóng thuế đầy đủ, nộp đơn theo thứ tự cấp số của Sở Di Trú, lần lượt được vào công dân Mỹ”. Năm đó, chẳng những ông thắng cử mà đảng Dân Chủ cũng đại thắng, chiếm tuyệt đại đa số muốn làm gì thì làm, tại cả Thượng Viện lẫn Hạ Viện.
Nhưng rồi năm đầu trôi qua, năm thứ hai cũng qua đi, TT Obama và đảng DC tuyệt đối không đụng tới vấn đề di dân. Cho đến cuối năm 2010 thì cuộc bầu cử đưa CH lên nắm đa số tại Hạ Viện trong khi khối DC cũng mất thế đa số tuyệt đối tại Thượng Viện. Đến năm sau, 2011, sau khi các tân dân biểu nghị sĩ CH tuyên thệ nhậm chức rồi, thì khi đó TT Obama mới rục rịch khui ra chuyện di dân bất hợp pháp, và dĩ nhiên, khiếu nại đối lập CH phá đám ngăn cản ông ra luật giải quyết vấn nạn di dân! Cho đến bây giờ vẫn tiếp tục đổ thừa CH. Khi ông nắm toàn quyền tại Tòa Bạch Ốc và lưỡng viện thì không làm gì hết, đến khi mất thế tại quốc hội mới đòi làm để rồi làm không được và đổ thừa.
Tại sao lại có chuyện vô lý như vậy? Chỉ vì lý do là ngay khi phe DC nắm tuyệt đại đa số tại cả hai viện, dự luật ân xá kiểu TT Obama đề xướng vẫn không có đủ phiếu để có thể thông qua được. Không đủ phiếu vì phần lớn dân Mỹ chống ân xá. Các nghị sĩ và dân biểu kể cả mấy ông bà Dân Chủ, đều có thăm dò dư luận cử tri mình và đều thấy cử tri của họ không chấp nhận ân xá. Họ hô hào rầm rộ để lấy phiếu cử tri gốc La-Tinh, nhưng nếu phải bỏ phiếu thì phải xét lại. Trong gần 6 năm qua, cũng như trong 8 năm Clinton và 8 năm Bush, đã không có cuộc bỏ phiếu nào vì ai cũng sợ bỏ phiếu cụ thể sẽ lòi ra trắng đen rõ ràng, ai thật sự muốn ân xá, ai không.
Bây giờ thì TT Obama đe dọa sẽ dùng quyền tổng thống để ký lệnh ân xá. Đổ thừa là tại đối lập CH không chịu giải quyết nên ông không thể ngồi yên bắt buộc phải làm một cái gì. Thế thì xin hỏi sao tổng thống không giải quyết vấn đề trong hai năm 2009-2010 khi ông và các đồng chí DC nắm trọn quyền hành động?
Dọa thì dọa chứ vấn đề không giản dị như vậy. Nhà báo Ross Douthat trong bài báo trên NYT vừa nêu trên đã nghiêm chỉnh cảnh giác TT Obama là nếu ông ký lệnh ân xá 5 triệu người thì đó là một hành động cướp quyền –power grab- với những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng khó lường được. Theo ông, Hiến Pháp cho Hành Pháp vài quyền đặc miễn, nhưng không bao giờ với tầm vóc lớn lao như vậy. Đó rõ ràng là một hành động “bất hợp pháp, liều lĩnh, đưa nước Mỹ vào bóng tối phản dân chủ” –nguyên văn: lawless, reckless, a leap into the antidemocratic dark-. Douthat gọi hành động của TT Obama là “Ceasarism”, tức là một hành động thuộc loại hành động của các đại đế Ceasar La Mã ngày xưa. Đó là quan điểm của một nhà báo cấp tiến hạng nặng trên báo phe ta New York Times.
Một báo phe ta khác, Washington Post, viết huỵch tẹt “quốc hội không giải quyết được vấn đề di dân không có nghiã là tổng thống có quyền hành động đơn phương”. Quốc hội là do dân bầu, nếu các dân biểu khác biệt chính kiến thì đó là vì cử tri khác biệt chính kiến đã bầu họ. Nếu người dân bất mãn với dân biểu, chỉ cần bầu người khác là xong. Hiến Pháp rõ như ban ngày. Cả hai tờ báo phe ta lớn nhất và ngoan ngoãn nhất đều đã “nổi loạn” vì TT Obama đã đi quá xa.
Một nhà báo nữa viết trên Bloomberg, đại ý những người ủng hộ cho TT Obama làm chuyện này chỉ cần nghĩ thử nếu TT Bush sắp làm chuyện này họ có ủng hộ không? Điểm này không phải chuyện đùa. Nếu TT Obama bất chấp được luật thì tất cả các tổng thống sau này, DC hay CH đều sẽ làm được như vậy.
Một điều đáng chú ý nữa là cách đây đúng 3 năm, TT Obama đã lên truyền hình khẳng định dù là tổng thống, ông cũng không có quyền đi quá xa như ân xá cả triệu người vì “nước chúng ta là nước pháp trị” (“we’re a nation of laws”). Bây giờ, ông lại khẳng định là ông có quyền làm và hăm dọa sẽ làm. Hai cách giải thích luật của cùng môt tổng thống siêu luật gia, cách nào đúng, cách nào sai? Hay đúng hay sai chỉ là chuyện tùy hỷ và tùy cảm hứng của … Đại Hoàng Đế?
Cái trò chơi hù dọa này đã đưa đến tình trạng dân chúng mất tin tưởng ở Nhà Nước. Thăm dò mới nhất của CNN cho thấy chỉ có 13% nghĩ Nhà Nước đáng tin cậy được. Lại một kỷ lục của Nhà Nước Obama. (10-08-14)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Làm chính trị trong cái thể chế dân chủ kiểu Mỹ này có nghiã là làm sao được nhiều người tin mình nhất. Ăn ngon nói ngọt, dùng lời mật ngọt, hứa trăng hẹn biển, nháy mắt đưa tình, ôm con nít hôn hít, vỗ vai các cụ già,... Đó là những cách hiền lành.
Cũng có những mánh độc hơn, kiểu như mang ngáo ộp ra dọa. Hay những cách khác như... đánh phé. Ở dưới tẩy xấu nhất, nhưng tay vẫn vung tiền làm như bài ghê gớm lắm. Bài càng xấu thì tố và hù dọa càng mạnh, càng gạt giỏi càng ăn tiền. Thành thật, chân chỉ hạt bột thì không khác nào đánh phé mà để tẩy ngửa cho người ta coi cho vui. Đó là dân chủ kiểu Mỹ.
Từ tháng Mười năm ngoái khi Obamacare được “tưng bừng khai trương” để rồi cũng tưng bừng trở thành đại họa, sao La Hầu, Kế Đô,... tới tấp chiếu vào TT Obama, đẩy ông vào hết khủng hoảng này đến xì-căng-đan khác, khiến kẻ viết này... không kịp viết theo luôn.
Chúng ta có thể tưởng tượng hình ảnh các buổi họp tham mưu trong Tòa Bạch Ốc, với TT Obama đập bàn hỏi các phụ tá và cố vấn chuyện gì đang xẩy ra và phải làm gì bây giờ, và các phụ tá cố vấn mặt cúi gầm, nín hơi không biết phải trả lời ra sao, nếu chưa cáo ốm nằm nhà. Loay hoay qua lại, thôi thì đành tố xả láng! Có mánh nào xài được, mang ra xài cho hết.
Mấy ngày qua, tin báo chí cho biết TT Obama đã tung ra hai đòn chính trị nặng, mà ngôn từ “hiện đại” gọi là “bom tấn”.
ĐÒN THỨ NHẤT: HÙ DOẠ QUA ĐÀN HẠCH
Trước những thất bại liên tục của Nhà Nước Obama, đảng Dân Chủ bị đe dọa sẽ thất bại nặng trong kỳ bầu tháng Mười Một tới. Chẳng những có thể mất thêm ghế tại Hạ Viện, mà cũng có triển vọng mất luôn cả thế đa số tại Thượng Viện. Làm sao bây giờ?
TT Obama và toàn ban hợp ca Dân Chủ rầm rộ cầu cứu thiên hạ, la hoảng TT Obama bị Hạ Viện do Cộng Hòa kiểm soát chuẩn bị mang ra đàn hạch, impeach.
Số là bà Sarah Palin, cựu Thống Đốc Alaska và cựu ứng viên PTT, đã đi lòng vòng đọc diễn văn kêu gọi đàn hạch TT Obama. Rồi bà được hai ông dân biểu CH hoan hô. Thế là TT Obama nhẩy nhổm lên, lấy đó làm cơ hội ngàn năm, tung ra tin CH sắp sửa đàn hạch ông, kêu gọi các đệ tử phải mau mau yểm trợ tiền giúp đảng Dân Chủ chiếm thêm vài ghế trong cuộc bầu cử tới, lấy lại đa số tại Hạ Viện thì mới có hy vọng dẹp được chuyện đàn hạch, bảo vệ tổng thống thân thương.
Câu chuyện Hạ Viện muốn đàn hạch tổng thống là chuyện dựng đứng 100%. Dân Biểu CH Paul Ryan, cựu ứng viên PTT của Thống Đốc Romney đã nói rõ ông không thấy TT Obama đã phạm tội tầy trời nào có thể có lý do đàn hạch ông. Chủ Tịch Hạ Viện, dân biểu CH John Boehner cũng nói rõ ràng CH không có ý định và cũng không có kế hoạch đàn hạch tổng thống. Trong Thượng Viện có 45 nghị sĩ CH, và Hạ Viện có 234 dân biểu CH, chỉ có đúng hai ông lên tiếng về đàn hạch. Chuyện Hạ Viện biểu quyết thưa TT Obama ra tòa là chuyện hoàn toàn khác, nhắm vào vấn đề tranh chấp quyền giữa Lập Pháp và Hành Pháp không dính dáng gì đến đàn hạch. Cho dù Hạ Viện có thắng, TT Obama vẫn không bị mất chức, chỉ giảm bớt quyền thôi.
Không cần biết! Phe ta vẫn khua chiêng rầm rộ báo động nguy cơ tận thế, Đấng Tiên Tri sắp bị đàn hạch. Mang chuyện này làm lý do gây qũy. Kết quả thu được hơn 3 triệu đô trong vài tuần. Còn khoe đây là tiền của dân bình thường, không phải là của các đại gia hay đại công ty, chứng tỏ TT Obama được hậu thuẫn của lớp dân nghèo thấp cổ bé họng.
Dĩ nhiên là chỉ có những dân nghèo, thiếu hiểu biết mới bị gạt dễ dàng như vậy, chứ mấy đại gia, đại công ty đâu có dại gì mắc mưu vớ vẩn như vậy. Nhưng như vậy thì câu hỏi đặt ra là câu chuyện này phản ánh hậu thuẫn của người nghèo, hay là phản ánh cách Nhà Nước Obama mang ngáo ộp ra hù doạ, gạt người nghèo, khai thác sự thiếu hiểu biết của họ? Một cái mánh TT Obama đã làm khi ra tranh cử cùng Thống Đốc Romney, mang ông này ra dọa như là ác qủy tái sinh để cuối cùng thắng cử.
Đây đúng là chuyện gạt gẫm không hơn không kém. Trên cột báo này, kẻ viết đã bàn qua về chuyện đàn hạch TT Obama, và đã nhấn mạnh chuyện này không thể xẩy ra vì không có cách nào đạt được kết quả.
Đúng như DB Ryan đã nói, TT Obama thật ra chưa phạm tội tầy trời nào để có lý do đàn hạch ông. Hiến Pháp coi chuyện đàn hạch không phải là chuyện đùa nên lý do phải ghê gớm lắm. Ngày trước TT Clinton phạm tội nói láo mặc dù đã tuyên thệ, cũng như cản trở luật pháp (lying under oath – obstruction to justice), là hai tội mà một người bình thường có thể bị đi tù, vậy mà vẫn chưa mất job. Bây giờ, cái tội lớn của TT Obama là “tội”... bất tài và thất hứa. Đó là cái “tội” chung của có lẽ 90% các ông bà chính khách của Mỹ hay của bất cứ xứ nào khác. Làm sao lấy đó làm lý do lột chức tổng thống?
Đàn hạch phải qua hai giai đoạn: giai đoạn đầu là Hạ Viện kết án, giai đoạn sau là Thượng Viện cất chức với hai phần ba phiếu. Trong tình trạng hiện nay, Hạ Viện không có lý do kết tội TT Obama, mà có kết tội được đi nữa, thì cũng không qua khỏi bước kế tiếp là Thượng Viện giải nhiệm. Phe DC đang nắm đa số tại Thượng Viện, lấy đâu ra hai phần ba phiếu để giải nhiệm?
Đó là chưa kể chuyện dân da màu sẽ ào xuống đường và hậu quả sẽ như thế nào chẳng ai dám nghĩ tới. Ông chính khách nào đòi đàn hạch là ông đó rõ ràng muốn tự sát chính trị.
Toàn bộ câu chuyện đàn hạch chỉ là chuyện của các báo lá cải bàn cho có, hay của các chính khách đi hò hét kích động một nhóm vài ba chục cử tri, không có gì là nghiêm chỉnh. Nhưng ban tham mưu của TT Obama hết kế gì khác nên đành tung ngón đòn hù dọa khủng khiếp này ra. Cũng bắt được vài con tép, thu được ít tiền.
Nhà báo Ross Douthat viết trên New York Times, cho rằng TT Obama đang chơi một trò chơi nguy hiểm –dangerous game-. Ông Lanny Davis, cựu Cố Vấn Pháp Luật của TT Clinton cho đây là chuyện diễn giải gian trá –cynical spin.
Kẻ viết này chỉ thấy đáng tội nghiệp cho những người nghèo, thiếu hiểu biết đã phải vắt mồ hôi lấy vài ba chục gửi vào quỹ tranh cử của đảng Dân Chủ để bảo vệ tổng thống. Trong khi tổng thống đang đi đánh gôn với mấy ông bạn đại gia và nghỉ hè trên tiểu bang Maine tốn sơ sơ có gần một triệu đô một ngày.
Trong câu chuyện này, có một mẫu chuyện lạ tai. Bà dân biểu da đen Sheila Jackson Lee lên tiếng chỉ trích chuyện Cộng Hòa đòi đàn hạch là chuyện vớ vẩn vì chỉ có mục đích gây khó cho tổng thống, mà lại phạm pháp vì ngăn cản tổng thống làm bổn phận. Bà đạo mạo khẳng định đảng Dân Chủ và cá nhân bà đã không làm những chuyện nhảm nhí như vậy đối với TT Bush. Sự thật? Tháng Sáu năm 2008, bà Lee cùng với dân biểu Dân Chủ Denis Kucinich chủ xướng đưa ra dự luật đàn hạch TT Bush, được một chục dân biểu Dân Chủ ký tên, nhưng không có thêm ai khác thành ra đề nghị bị chìm xuồng. Không biết trong câu chuyện này ta nên buồn vì bà dân biểu đã bị lãng trí mà vẫn còn làm dân biểu, hay buồn về sự thiếu lương thiện tối thiểu của bà Lee?
ĐÒN THỨ NHÌ: HÙ DỌA ÂN XÁ
Đây là độc chiêu thứ hai của TT Obama mới tung ra. Ông tuyên bố nếu quốc hội –hiểu là phe CH trong quốc hội- tiếp tục trói tay ông thì ông sẽ dùng quyền của tổng thống ký luật giải quyết vấn đề di dân bất hợp pháp mà không cần ý kiến của quốc hội. Ông cho biết ông chưa muốn thôi, chứ nếu muốn thì với tư cách tổng thống ông có rất nhiều quyền. Dĩ nhiên là TT Obama chỉ nói lờ mờ vậy thôi, ai hiểu sao thì hiểu.
Trong khi đó thì các đàn em giấu tên đã xì tin ra cho truyền thông phe ta đăng là TT Obama đang cứu xét việc ký sắc lệnh cho phép hợp thức hóa 5 triệu di dân bất hợp pháp, cấp cho họ giấy phép đi làm hợp pháp ngay tức thì, với thẻ an sinh –social security card-, bằng lái xe, tuy họ vẫn chưa được nhận làm công dân Mỹ. Trong tình trạng hơn 15 triệu dân Mỹ đang thất nghiệp, cho phép thêm 5 triệu người được đi làm thì không ai rõ họ sẽ kiếm việc làm ở đâu ra. Hay là những di dân này sẽ nhận lương rẻ mạt, hất cẳng những công dân Mỹ đang làm lương cao hơn? Và nạn nhân chính sẽ là khối công dân Mỹ da đen, da nâu và da vàng.
Không ai biết là TT Obama đang hù dọa, hay sẽ làm chuyện này thật, hay chỉ là thả bong bóng thăm dò phản ứng của dư luận, xem có làm được không.
Trên căn bản, Hành Pháp có quyền ra sắc lệnh hành pháp -executive order- không cần thông qua quốc hội, nhưng đó là những sắc lệnh để làm cho guồng máy hành chánh chạy, trong giới hạn luật lệ do quốc hội biểu quyết. Không ai dám nói cái quyền đó bao gồm việc đại xá tới 5 triệu người mà quốc hội không hề cho phép. Hành Pháp nhiều khi cũng làm bừa, qua mặt quốc hội, nếu quốc hội không khiếu nại thì cũng chẳng sao.
Điển hình là vụ luật DACA TT Obama ký gần cuối năm 2012, cấm không cho trục xuất các trẻ em (đúng ra là những người dưới 30 tuổi, nhưng đến Mỹ khi dưới 16 tuổi) đã hay đang đi học ở Mỹ. Trên căn bản, TT Obama không có quyền ký luật này, nhưng chẳng ai khiếu nại nên luật được chấp hành. Các vị nghị sĩ hay dân biểu phe ta dĩ nhiên không phản đối vì được phiếu cử tri gốc La-Tinh, trong khi dân cử đối lập Cộng Hoà không dám hó hé vì sợ mất thêm những phiếu đó. Ta nên nhớ khi đó là cận kề cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội.
Một ví dụ khác là việc triển hạn và thay đổi luật Obamacare. TT Obama tự ý thay đổi luật cũng như thay đổi việc áp dụng luật một cách bình thàn, tùy nhu cầu tranh cử, cũng vẫn dựa trên nguyên tắc các vị dân cử đều tính toán số phiếu cử tri. Phe ta thì đương nhiên ủng hộ việc triển hạn vì Obamacare gặp chống đối quá mạnh, cần triển hạn qua ngày bầu bán. Phe đối lập CH thì vẫn hô hào không áp dụng Obamacare, bây giờ TT Obama hoãn áp dụng không lẽ lại phản đối đòi áp dụng?
Trở lại chuyện di dân bất hợp pháp, vấn đề bây giờ đã trở thành một khủng hoảng vĩ đại, TT Obama không còn có thể nhắm mắt ngó lơ, hay ngồi yên được, bắt buộc phải làm một cái gì.
Nhất là trong bối cảnh lời hứa long trọng -lại cũng là một lời hứa long trọng nữa- của ông năm 2008. Năm đó, khi tranh cử, ứng viên Obama dõng dạc tuyên bố ông sẽ giải quyết vấn đề di dân ngay trong năm đầu chấp chánh, tức là năm 2009. Ông hứa “sẽ khoá chặt biên giới không cho di dân lậu vào nữa, ra luật cho di dân đang ở lậu nếu có hành vi tốt, sẽ được đóng tiền phạt, sau đó đi làm đóng thuế đầy đủ, nộp đơn theo thứ tự cấp số của Sở Di Trú, lần lượt được vào công dân Mỹ”. Năm đó, chẳng những ông thắng cử mà đảng Dân Chủ cũng đại thắng, chiếm tuyệt đại đa số muốn làm gì thì làm, tại cả Thượng Viện lẫn Hạ Viện.
Nhưng rồi năm đầu trôi qua, năm thứ hai cũng qua đi, TT Obama và đảng DC tuyệt đối không đụng tới vấn đề di dân. Cho đến cuối năm 2010 thì cuộc bầu cử đưa CH lên nắm đa số tại Hạ Viện trong khi khối DC cũng mất thế đa số tuyệt đối tại Thượng Viện. Đến năm sau, 2011, sau khi các tân dân biểu nghị sĩ CH tuyên thệ nhậm chức rồi, thì khi đó TT Obama mới rục rịch khui ra chuyện di dân bất hợp pháp, và dĩ nhiên, khiếu nại đối lập CH phá đám ngăn cản ông ra luật giải quyết vấn nạn di dân! Cho đến bây giờ vẫn tiếp tục đổ thừa CH. Khi ông nắm toàn quyền tại Tòa Bạch Ốc và lưỡng viện thì không làm gì hết, đến khi mất thế tại quốc hội mới đòi làm để rồi làm không được và đổ thừa.
Tại sao lại có chuyện vô lý như vậy? Chỉ vì lý do là ngay khi phe DC nắm tuyệt đại đa số tại cả hai viện, dự luật ân xá kiểu TT Obama đề xướng vẫn không có đủ phiếu để có thể thông qua được. Không đủ phiếu vì phần lớn dân Mỹ chống ân xá. Các nghị sĩ và dân biểu kể cả mấy ông bà Dân Chủ, đều có thăm dò dư luận cử tri mình và đều thấy cử tri của họ không chấp nhận ân xá. Họ hô hào rầm rộ để lấy phiếu cử tri gốc La-Tinh, nhưng nếu phải bỏ phiếu thì phải xét lại. Trong gần 6 năm qua, cũng như trong 8 năm Clinton và 8 năm Bush, đã không có cuộc bỏ phiếu nào vì ai cũng sợ bỏ phiếu cụ thể sẽ lòi ra trắng đen rõ ràng, ai thật sự muốn ân xá, ai không.
Bây giờ thì TT Obama đe dọa sẽ dùng quyền tổng thống để ký lệnh ân xá. Đổ thừa là tại đối lập CH không chịu giải quyết nên ông không thể ngồi yên bắt buộc phải làm một cái gì. Thế thì xin hỏi sao tổng thống không giải quyết vấn đề trong hai năm 2009-2010 khi ông và các đồng chí DC nắm trọn quyền hành động?
Dọa thì dọa chứ vấn đề không giản dị như vậy. Nhà báo Ross Douthat trong bài báo trên NYT vừa nêu trên đã nghiêm chỉnh cảnh giác TT Obama là nếu ông ký lệnh ân xá 5 triệu người thì đó là một hành động cướp quyền –power grab- với những hậu quả cực kỳ nghiêm trọng khó lường được. Theo ông, Hiến Pháp cho Hành Pháp vài quyền đặc miễn, nhưng không bao giờ với tầm vóc lớn lao như vậy. Đó rõ ràng là một hành động “bất hợp pháp, liều lĩnh, đưa nước Mỹ vào bóng tối phản dân chủ” –nguyên văn: lawless, reckless, a leap into the antidemocratic dark-. Douthat gọi hành động của TT Obama là “Ceasarism”, tức là một hành động thuộc loại hành động của các đại đế Ceasar La Mã ngày xưa. Đó là quan điểm của một nhà báo cấp tiến hạng nặng trên báo phe ta New York Times.
Một báo phe ta khác, Washington Post, viết huỵch tẹt “quốc hội không giải quyết được vấn đề di dân không có nghiã là tổng thống có quyền hành động đơn phương”. Quốc hội là do dân bầu, nếu các dân biểu khác biệt chính kiến thì đó là vì cử tri khác biệt chính kiến đã bầu họ. Nếu người dân bất mãn với dân biểu, chỉ cần bầu người khác là xong. Hiến Pháp rõ như ban ngày. Cả hai tờ báo phe ta lớn nhất và ngoan ngoãn nhất đều đã “nổi loạn” vì TT Obama đã đi quá xa.
Một nhà báo nữa viết trên Bloomberg, đại ý những người ủng hộ cho TT Obama làm chuyện này chỉ cần nghĩ thử nếu TT Bush sắp làm chuyện này họ có ủng hộ không? Điểm này không phải chuyện đùa. Nếu TT Obama bất chấp được luật thì tất cả các tổng thống sau này, DC hay CH đều sẽ làm được như vậy.
Một điều đáng chú ý nữa là cách đây đúng 3 năm, TT Obama đã lên truyền hình khẳng định dù là tổng thống, ông cũng không có quyền đi quá xa như ân xá cả triệu người vì “nước chúng ta là nước pháp trị” (“we’re a nation of laws”). Bây giờ, ông lại khẳng định là ông có quyền làm và hăm dọa sẽ làm. Hai cách giải thích luật của cùng môt tổng thống siêu luật gia, cách nào đúng, cách nào sai? Hay đúng hay sai chỉ là chuyện tùy hỷ và tùy cảm hứng của … Đại Hoàng Đế?
Cái trò chơi hù dọa này đã đưa đến tình trạng dân chúng mất tin tưởng ở Nhà Nước. Thăm dò mới nhất của CNN cho thấy chỉ có 13% nghĩ Nhà Nước đáng tin cậy được. Lại một kỷ lục của Nhà Nước Obama. (10-08-14)
Vũ Linh
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi thứ Ba.
Gửi ý kiến của bạn
