Hôm nay,  

Bất Bạo Động Và Lòng Từ Bi-3

01/08/200900:00:00(Xem: 5282)
BẤT BẠO ĐỘNG VÀ LÒNG TỪ BI-3
Nguyên tác: Đức Đạt Lai Lạt Ma
Chuyển ngữ: HT.Thích Trí Chơn
Trích từ cuốn sách: "On Non-Violence and Compassion."
(tiếp theo)
LÒNG TỪ BI PHÁT SINH NHỜ KHỐNG CHẾ ĐƯỢC CÁC HÀNH ĐỘNG VÔ MINH CỦA CON NGƯỜI
Chúng ta nên biết sự khác biệt quan trọng giữa các hành động có chủ tâm và những việc làm chỉ nói suông nơi miệng. Khi tâm con người chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của các ý tưởng đạo đức thì không một hành động xấu ác nào họ có thể làm. Nếu con người được thúc đẩy bởi tình thương thì dù việc làm của họ có tiêu cực vẫn mang lại kết quả xây dựng. Ví dụ nói láo là điều không tốt nhưng khi bạn làm vậy vì lòng từ bi muốn giúp đỡ kẻ khác thì sự dối trá có thể trở thành một điều cần thiết.
Tư tưởng vị tha của tâm tỉnh thức bắt nguồn từ sự thực hành tình thương và lòng từ bi. Trong một vài trường hợp bạn có thể có những hành động tiêu cực nơi thân và lời nói. Các việc làm sai quấy đó sẽ dẫn đến kết quả không mấy gì tốt đẹp. Nhưng tùy thuộc nơi tâm ý của quý vị mà các hành động này đôi lúc trở thành trung tính không lợi, không hại hay có khi nó lại trở nên hoàn toàn hữu ích. Do đó mà điều Phật giáo cho rằng quan trọng là ở tâm ý con người còn các hành động nơi thân hay lời nói xuất phát từ miệng là thứ yếu. Cho nên, đức tính hay sự trong sạch của bất cứ hành động tâm linh nào xấu hoặc tốt đều chịu ảnh hưởng quyết định bởi tư tưởng và ý nghĩ của cá nhân.
Bởi vậy, các bạn cần diệt trừ những ý tưởng tiêu cực như sự hận thù, tham đắm và vô minh. Quý vị nên loại bỏ khỏi tâm bạn các ý nghĩ bất thiện này. Những hành động nơi thân, khẩu và ý của quý vị cần thực hiện đúng theo lời Phật dạy. Sinh hoạt hằng ngày của chúng ta nên áp dụng cho thích hợp với tinh thần Phật giáo, nếu không thì đời sống của bạn sẽ trở nên lầm lạc và vô nghĩa. Cho nên quý vị cần phải sống hòa hợp với những điều chúng ta đã nói và làm. Nhằm diệt trừ hành động vô minh, tánh ích kỷ, và ngã mạn con người cần phát triển tình thương, lòng vị tha, tâm từ bi và trí tuệ hiểu biết vạn pháp đều là không thực.
Ý THỨC VI TẾ KHÔNG CÓ SỰ KHỞI ĐẦU VÀ KẾT THÚC
Tôi tin rằng vào lúc lâm chung không ai có thể giúp đỡ ngoại trừ sự tu tập của chính mình. Khi từ giã cõi đời, bạn sẽ phải ra đi một mình và bỏ lại trần gian mọi thứ. Không bà con hay bạn bè nào có thể cứu giúp cho chúng ta. Dù bạn có nhiều tiền, nhưng sự giàu sang vẫn không thể giúp đỡ mà đôi khi còn làm khổ quý vị. Người bạn thân nhất cũng không đi theo mình. Ngay cả vị thầy tâm linh vẫn không thể tự giúp chính họ hay các bạn vào lúc ấy. Mọi người đều phải ra đi một mình, do sự hướng dẫn của nghiệp lực (karma).
Vậy trong giờ phút đó, ai sẽ giúp cho bạn" Chỉ có quả báo của các hành động lành như tình thương, lòng vị tha và tâm từ bi hiện còn lưu lại nơi tâm thức của chúng ta. Cả hai thiện và ác nghiệp được cất giữ nơi thức A Lại Da. Đây là ý thức nguyên thỉ căn bản hay "Ánh sáng trong suốt" (Clear Light), không có sự khởi đầu hay kết thúc (vô thỉ, vô chung).
Nghiệp thức này đến từ cuộc sống kiếp trước và tiếp nối đến đời sau của các bạn. Đó là quả báo hạnh phúc hay khổ đau mà con người phải gặt lấy do hành động xấu hoặc tốt của mình đã gây ra.
Trong giờ phút lâm chung sắp mất, chỉ có nghiệp lành sẽ giúp cho chúng ta. Do đó, lúc còn sống, nhất là khi đang còn trẻ, với tâm ý trong sạch và bạn có khả năng tu tập, để tự mình chuẩn bị cho cái chết là rất quan trọng. Nhờ vậy mà quý vị có thể đối đầu  thích đáng khi nó xảy đến.
Tiến trình của sự hấp hối xảy ra vào lúc các tế bào trong cơ thể của bạn đang dần dần bị hủy diệt. Nếu tâm của quý vị biết chuẩn bị làm quen với quá trình này, vào lúc cái chết đến chúng ta dễ dàng bình thản đối diện với nó. Tương tự, nếu bạn thường xuyên thiền định quán chiếu đến tình thương và lòng từ bi cùng chia xẻ hạnh phúc của mình nhằm cứu khổ cho những kẻ khác, thì chính do các hành động lành này sẽ giúp quý vị. Nếu là người hằng ngày thực hành chân chính Phật Pháp, bạn sẽ an nhiên tự tại trực diện với cái chết.
KHÔNG CÓ NGƯỜI CHO VÀ KẺ NHẬN
Đức Phật dạy rằng chư Bồ Tát dùng gươm Trí Tuệ diệt trừ Vô Minh và tâm Đại Bi để cứu độ hết thảy chúng sinh. Cả hai đức tính này chúng ta cần luôn luôn kết hợp, chứ không nên riêng rẻ hành động.
Bố thí là sự phát tâm sẵn sàng ban cho người khác không tính toán so đo mọi thứ như tài sản, và thân thể của mình v.v.. Sự bố thí này nhằm mang lại phúc lợi cho kẻ khác.
Cái thân tứ đại giả tạm của con người là nguồn gốc tạo nên các điều xấu xa và tội lỗi, tuy nhiên cũng nhờ nó mà bạn có thể làm những việc lành để giúp đỡ tha nhân. Mọi phước đức mà quý vị đã tạo ra được để cứu giúp, mang phúc lợi đến cho nhiều người khác, công đức thực vô lượng.
Quý vị không nên chiếm hữu hay tích trử ngày càng nhiều vật chất và của cải vì các thứ này sẽ gây trở ngại cho sự thực hành hạnh bố thí cũng như đạt thành quả giác ngộ của chúng ta. Người nào nhận thức rõ cuộc đời là vô thường và phát tâm bố thí tất cả của cải vật chất để cứu giúp những người nghèo khổ được gọi là Bồ Tát (Bodhisattva). Mục tiêu của hạnh bố thí là nhắm đến sự giác ngộ ; và trong ý nghĩa rốt ráo, muốn được nhiều lợi lạc thì hành giả nên quán tưởng không có kẻ cho lẫn người nhận.
TRÍ TUỆ GIÚP PHÂN BIỆT CÓ NHIỀU HẠNG NGƯỜI
Khi khảo sát thế giới tinh thần, chúng ta nhận thấy có nhiều yếu tố tạo nên cả hai mặt tích cực và tiêu cực. Đó là lòng tự tin, tánh ngã mạn và kiêu căng. Tự tin là một đức tính tốt còn kiêu căng và ngã mạn là những tánh xấu.

Tôi thường phân biệt có nhiều hạng người. Một loại người ích kỷ, chỉ biết nghĩ đến mình, không quan tâm, và thường xâm phạm, tước đoạt quyền lợi của những kẻ khác. Đây là hạng người xấu. Có kẻ lại nói: "Tôi mong trở thành một con người tốt. Tôi cần phục vụ, có trách nhiệm và giúp đỡ các bạn bè." Trừ phi có quyết tâm mạnh mẽ, quý vị rất khó chiến đấu, chống trả lại được các ý tưởng xấu xa. Nhờ trí tuệ hay sự sáng suốt đã giúp bạn phân chia được có những hạng người khác nhau.
Một ví dụ nữa là tình thương và lòng từ bi trong nghĩa này, còn ý kia là sự quyến luyến. Mặc dù cả hai đều bày tỏ sự thân tình, nhưng lòng tham đắm dẫn đến kết quả xấu, còn tình thương và lòng từ bi mang lại hậu quả tốt.
Dục vọng là động lực chủ yếu để thành đạt hạnh phúc trong hiện tại và tương lai. Phật giáo ghi nhận có hai loại: Sự mong muốn và nguyện ước. Một là lòng ưa thích cứu giúp chúng sinh và thứ hai là điều mong cầu muốn được hoàn toàn giác ngộ. Nếu không có những khát vọng này thì không thể thành tựu được sự giác ngộ. Tuy nhiên cũng có sự ham muốn dẫn đến kết quả của những việc làm bất thiện. Để chống lại dục vọng tiêu cực này là sự bằng lòng hay mãn nguyện. Khi lòng ham muốn thúc đẩy bạn làm việc sai quấy thì quý vị nên dùng trí tuệ để kiểm soát và ngăn chặn nó.
SỰ KHỔ ĐAU TỰ NGUYỆN TẠO NÊN SỨC MẠNH TINH THẦN
Sự hạnh phúc và đau khổ của con người, chủ yếu gồm có hai loại: thể xác hoặc tinh thần. Khi nỗi đau đớn do cơ thể bệnh hoạn gây nên, nhờ tinh thần, ý chí mạnh mẽ bạn có thể khống chế vượt qua. Nếu giữ được tâm an tịnh, quý vị sẽ cảm thấy bớt khổ đau thân xác. Trái lại, khi tinh thần đau khổ, thể xác không thể giúp bạn an vui được. Nếu quý vị mong chấm dứt sự khổ đau bằng các thú vui xác thịt, nhưng điều đó không bao giờ mang lại kết quả lâu dài, mà còn khiến cho nỗi khổ đau của bạn càng tăng thêm. Cho nên điều quan trọng là quý vị cần chăm sóc sự tu tập ở nội tâm hơn là chỉ nghĩ đến việc lo kiếm tiền để làm giàu.
Dĩ nhiên, Phật giáo ngoài chủ trương tìm phương pháp làm giảm bớt nỗi khổ đau của chính cá nhân bạn, nó còn giúp cứu khổ cho nhiều người khác. Nhưng nếu quý vị không thể chịu đựng nỗi sự khổ của riêng mình, thì làm sao chúng ta có thể giúp đỡ cho các bạn bè thân nhân"
Có sự sai khác giữa nỗi khổ của tha nhân mà bạn chia xẻ, nhận làm của mình và sự khổ trực tiếp phát xuất từ chính nơi quý vị. Trong cái trước khiến bạn lo nghĩ khi cưu mang điều bất hạnh của người khác, nhưng cảm thấy vui vì mình tự nguyện nhận chịu sự khổ ấy. Nhờ tham gia vào việc cứu khổ cho kẻ khác mà tâm từ bi của bạn được phát triển. Trái lại ở trường hợp sau, mặc dù không muốn mà vẫn gặp cảnh khổ, cho nên quý  vị bất đắc dĩ đành phải chấp nhận, nhưng không mấy gì tích cực. Tuy nhiên, đức Phật đã dạy: "Bạn hãy quên hạnh phúc của riêng mình mà cố gắng giúp đỡ cho người khác".
 Nền tảng để bạn xây dựng tinh thần hy sinh và nghĩ đến phúc lợi tha nhân là lòng yêu thương chính mình. Tất cả chúng ta ai cũng muốn có hạnh phúc và không thích khổ đau. Nhưng điều quan trọng là bạn đừng bao giờ quá đề cao, chỉ biết bản ngã của quý vị.
SỰ HIỂU BIẾT NHAU GIỮA CÁC TÔN GIÁO SẼ MANG LẠI TINH THẦN HÒA HỢP VÀ THƯƠNG YÊU
Tôi đã từng thuyết giảng rằng các tôn giáo lớn trên thế giới đều có chung một lý tưởng của tình thương, một mục đích cứu giúp cho nhân loại và hướng dẫn các tín đồ trở thành những con người tốt hơn. Tín ngưỡng nào cũng dạy những lời răn đạo đức nhằm giúp con người giữ gìn thân, lời nói và ý nghĩ luôn luôn trong sạch. Tất cả đều khuyên chúng ta không nên nói láo, trộm cắp hay sát sinh v.v...
Mục đích chung của những tôn giáo là xây dựng trên lòng vị tha, không ích kỷ, diệt trừ vô minh và hướng đến các điều thiện. Trên căn bản này, tôi tin rằng mọi tín ngưỡng đều thuyết giảng chung một bức thông điệp của tình thương. Sự khác biệt về giáo lý có thể do vì các nền văn hóa không đồng nhất của mỗi quốc gia. Thực là vô cùng lợi ích nếu chúng ta biết áp dụng trong cuộc sống hằng ngày những lời khuyên răn đạo đức hơn là tranh cải về các điều khác biệt nhỏ nhặt vô bổ trong mọi tôn giáo.
Mỗi tín ngưỡng hoạt động theo phương cách riêng của mình, nhằm giúp nhân loại bớt khổ đau và đóng góp cho nền văn minh, tiến bộ của thế giới. Không cần thiết phải cải đổi tôn giáo. Tốt hơn, tôi cố gắng suy nghĩ làm cách nào để có thể đóng góp, giúp con người sống có hạnh phúc.
Tôi không ủng hộ bất cứ một tín ngưỡng đặc biệt nào với ý đồ gây tổn hại cho các tôn giáo khác. Tôi cũng không chủ trương đi tìm một tôn giáo mới. Mọi tôn giáo khác biệt đều có trách nhiệm giúp làm thăng hoa, và cải thiện đời sống con người. Nhân loại, với nhiều khuynh hướng, trình độ và ý tưởng sai biệt nên cần phải có những tôn giáo khác nhau để giúp con người sống trong hòa bình và hạnh phúc.
Tôi hoan nghinh mọi nỗ lực khắp nơi trên thế giới nhằm mang lại sự hòa hợp, thông cảm và hiểu biết nhau hơn giữa các tôn giáo. Điều này đặc biệt rất khẩn cấp cần thiết trong hiện tại. Sự hiểu biết giữa các tín ngưỡng sẽ tạo nên sự đoàn kết giúp các tôn giáo có thể hợp tác làm việc chung với nhau.
Điều ấy có thể thành đạt khi mọi tôn giáo đều biết kính trọng lẫn nhau và chú tâm vào mục đích chung là giúp đỡ, mang lại hạnh phúc cho con người. Chúng ta cũng cần có sự đồng tâm nhất trí trong nỗ lực truyền bá các giá trị đạo đức tâm linh căn bản của tất cả tôn giáo đến với mọi người nhằm nâng cao đời sống an lạc cho nhân loại.
Trong tương lai, dù cho quý vị sẽ có thể thành đạt được nền hòa bình thế giới hay không, chúng ta vẫn không có chọn lựa nào khác là cần phải cùng nhau tích cực hoạt động hướng đến mục tiêu đó.
(còn tiếp)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sau 38 năm quyết định “đổi mới hay là chết” (1986-2924) CSVN vẫn còn là quốc gia do một đảng độc quyền lãnh đạo; không có bầu cử tự do; không cho lập đảng đối lập và không có báo chí tư nhân. Vì vậy, những khẩu hiệu “nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân”, hay “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” được Đại hội lần thứ X khẳng định là những khoe khoang nhàm chán...
Việc Donald Trump được gần phân nửa người Mỹ chấp nhận và ủng hộ trong những năm gần đây đã khiến nhiều người trí thức trong xã hội Hoa Kỳ đặt câu hỏi về sự tồn tại của “human decency”, hay dịch nôm na là “sự đàng hoàng, sự tử tế, đạo đức nhân tính của con người”. Liệu xã hội ngày nay đã hạ thấp chuẩn mực “đàng hoàng”, hay có thể nào sự đàng hoàng, tử tế giờ đây không còn là một nhân tính cần thiết trong giá trị nhân bản? Dĩ nhiên trong mỗi xã hội, mỗi người có mỗi “thước đo” riêng về mức độ của “đàng hoàng”, nhưng từ ngữ tự nó phải phần nào nói lên một chuẩn mực nhất định. Theo một số tự điển tiếng Việt, chúng ta có thể đồng ý rằng: 1. Đàng hoàng là một tính từ tiếng Việt mô tả cuộc sống đầy đủ, đáp ứng được các nhu cầu chung của xã hội. Ví dụ: cuộc sống đàng hoàng, công việc đàng hoàng, nhà cửa đàng hoàng. 2. Đàng hoàng còn được dùng để chỉ những biểu hiện về tính cách mẫu mực, hay tư cách con người tử tế đáng được coi trọng.
Thư tịch cổ ghi rằng… Lịch sử trên thế giới thật sự rất hiếm người tài vừa là vua đứng đầu thiên hạ vừa là một hiền triết. Nếu văn minh La Mã có Marcus Aurelus, hoàng đế triết gia, vừa minh trị dân, độ lượng với mọi người và để lại tác phẩm triết học nổi tiếng “Meditations” thì ở phương Đông hơn mười hai thế kỷ sau có Vua Trần Nhân Tông của nước Việt. Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, triều đại của Vua Trần Nhân Tông là triều đại cực thịnh nhất của sử Việt. Ông là vị vua liêm chính, nhân đức, một thi sĩ, đạo sĩ Phật giáo. Do là một vị vua đức độ, trọng dụng nhân tài, nên ông thu phục nhiều hào liệt trong dân, lòng người như một. Quốc triều có Thái sư Trần Quang Khải, về binh sự có các danh tướng Trần Quốc Tuấn, Trần Quốc Toản, Phạm Ngũ Lão, Trần Khánh Dư, Trần Nhật Duật…Về văn thơ có những người uyên bác như Trương Hán Siêu, Mạc Đĩnh Chi. Vua Trần Nhân Tông thương dân như con, xem trung hiếu làm đầu, lấy đạo nghĩa trị quốc.
Biển Đông hiện như một thùng thuốc súng và, liệu nếu xung đột bùng ra, chúng ta có phải đối phó với một quân đội Trung Quốc man rợ mà, so với quân đội Thiên hoàng Nhật trong Thế chiến thứ hai, chỉ có thể hơn chứ khó mà bằng, đừng nói chuyện thua? Như có thể thấy từ tin tức thời sự, cảnh lính Trung Quốc vác mã tấu xông lên tàu tiếp tế của Philippines chém phá trông man rợ có khác nào quân cướp biển từ tận hai, ba thế kỷ trước? [1] Rồi cảnh chúng – từ chính quy đến dân quân biển, thậm chí cả ngư dân – trấn lột, cướp phá, hành hung và bắt cóc các ngư phủ Việt Nam từ hơn ba thập niên qua cũng thế, cũng chính hiệu là nòi cướp biển.
Hội nghị Trung ương 10/khóa đảng XIII kết thúc sau 3 ngày họp (18-20/09/2024) tại Hà Nội nhưng không có đột phá nào, mọi chuyện vẫn “tròn như hòn bi” dù đây là hành động đầu tiên của tân Tổng Bí thư Tô Lâm...
Việc nhà hoạt động dân chủ Trần Huỳnh Duy Thức được nhà cầm quyền Việt Nam trả tự do trước thời hạn có lẽ là một trong những vấn đề đã được nội các chính quyền Biden-Harris quan tâm và vận động từ năm 2021.
Đối với triết gia Immanuel Kant, lời nói dối là “cái ác bẩm sinh sâu xa trong bản chất con người” và cần phải tránh xa ngay cả khi đó là vấn đề sống còn1. Trong tác phẩm “Deciphering Lies”, Bettina Stangneth, 2017, viết rằng: “Trong số những lý do khiến người ta nói dối vì điều đó có thể giúp họ che giấu bản thân, ẩn náu và tránh xa những người xâm phạm vùng an toàn của họ.” Stangneth cho biết thêm, “cũng không khôn ngoan khi thả trẻ em ra thế giới mà không biết rằng người khác có thể nói dối chúng.” The Wasghington Post, ban kiểm tra sự thật, cho biết: Trong bốn năm làm tổng thống thứ 45, từ 2017-2021, đến cuối nhiệm kỳ, Trump đã tích lũy 30.573 lời nói dối trong suốt nhiệm kỳ tổng thống - trung bình khoảng 21 lời tuyên bố sai lầm mỗi ngày. Từ khi thua cuộc tái ứng cử vào tay tổng thống Joe Biden cho đến giờ này, tranh cử với bà Harris, ông Trump càng gia tăng khẩu phần nói dối, phong phú đến mức độ không thể đếm cho chính xác.
Câu chuyện hoang tưởng “di dân ăn thịt chó, mèo” của Donald Trump và JD Vance gây ra nỗi sợ hãi, tạo ra nhiều kích động tiêu cực, vì nó được nói ra trước 81 triệu dân Mỹ, từ một cựu tổng thống. Những lời vô căn cứ tràn đầy định kiến và thù hận đó như một bệ phóng cho con tàu “Kỳ Thị” bay vút vào không gian của thế kỷ 21, thả ra những làn khói độc. Nó như một căn bệnh trầm kha tiềm ẩn lâu ngày, nay đúng thời đúng khắc nên phát tán và lan xa. Nói như thế có nghĩa, con tàu “Kỳ Thị” này, căn bệnh này, vốn đã có từ rất lâu đời. Nó âm ỉ, tích tụ, dồn nén theo thời gian, chực chờ đến ngày bùng nổ. Một tuần qua, người Haiti, là nạn nhân của cơn bùng phát này. Gần nửa thế kỷ trước, và cho đến tận nay, là cộng đồng người gốc Việt.
Sự trỗi dậy của những nhóm cực hữu đang làm sống lại làn sóng kỳ thị chủng tộc, một căn bệnh trầm kha chưa bao giờ thực sự chấm dứt ở Hoa Kỳ. Để thực hiện những chương trình nghị sự của mình, những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng đã thực hiện nhiều chiến lược, chiến thuật khác nhau. Trong những năm gần đây, nhiều nhà hoạt động đã cảnh báo các nhóm cực hữu đang cố sử dụng nền tảng giáo dục làm công cụ để bảo vệ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc. Một bài viết trên trang mạng lithub.com của tác giả Jason Stanley đã phân tích sâu sắc về đề tài này.
Nhìn ở bề ngoài thì ông Benjamin Netanyahu, Thủ tướng Do Thái, đang làm cái việc của Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa (VNCH) Nguyễn Văn Thiệu từng làm với cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 1968. Năm đó ông Thiệu bị cáo buộc là hành động để đảng Dân Chủ thua đảng Cộng Hòa còn bây giờ thì, xem ra, ông Netanyahu lại đang tháu cáy với nước cờ tương tự tuy nhiên bản chất hai vấn đề hoàn toàn khác nhau.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.