Hôm nay,  

Trả Lời Ông Nguyễn Minh Triết

21/06/200700:00:00(Xem: 15952)

LTS: Ngân Giang là một thanh niên trưởng thành ở Hoa Kỳ, có bài viết như sau để trả lời Chủ Tịch Nhà Nước CSVN Nguyễn Minh Triết sau khi đọc bản tin trên báo nhà nứơc. Bài viết là một điển hình từ giới trẻ VN ở Hoa Kỳ có quan tâm về quê nhà. Bài như sau.

Bài gửi tờ VietNamNet nhân buổi nói nói chuyện của Chủ Tịch Nước VN Nguyễn Minh Triết ở Liên Hợp Quốc được đăng trên tờ VietNamNet.  Người đọc có thể vào link dưới đây để đọc tòan văn bài nói chuyện: http://vietnamnet.vn/chinhtri/2007/06/707924/

Đọc bài viết trên VietNamNet về buổi nói chuyện của Ngài Chủ Tịch Nước Nguyễn Minh Triết ở Liên Hợp Quốc, tôi thấy có nhiều câu trả lời chưa thỏa đáng. Là một người Việt sống ở nước ngoài đã lâu nhưng vẫn hướng về đất nước, luôn mong ngóng đất nước sớm thóat khỏi nghèo nàn, lạc hậu, kém văn minh, tôi xin gửi VietNamNet bài viết vừa là trả lời, vừa là phản biện Ngài Chủ Tịch Nước, mong Ngài không tiếc thì giờ đóai hòai và giải thích rõ hơn nếu thấy lời phản biện là không đúng. Thiết nghĩ đó cũng là lời kêu gọi của báo chí trong nước về việc phản biện xã hội ở nước ta còn cần phải thay đổi chứ không phải chỉ làm lấy lệ. Ví như nếu Ngài Chủ Tịch cho đăng một bài trả lời giải thích việc làm của chính quyền trong nước đối với những người bất đồng chính kiến và rồi khép lại tại đó, không bài cãi gì thêm nữa thì việc có phản biện xã hội chỉ là cho có lệ đấy thôi.

 Liên quan đến vấn đề bắt và xét xử một số nhân vật trong nước đang bị Mỹ chỉ trích về vấn đề dân chủ nhân quyền ở Việt Nam, Chủ tịch nước  >khẳng định, không hề có chuyện bắt bớ, xét xử vì lý do bất đồng chính kiến.   "Bất đồng chính kiến là chuyện bình thường, ngay trong Đảng cũng có nhiều ý kiến khác nhau". Tuy nhiên, Chủ tịch lưu ý nước nào cũng có pháp luật. "Những người này vi phạm pháp luật Việt Nam và phải được xử lý theo pháp luật Việt Nam. Họ hoạt động có tổ chức, kết nối trong nước, ngoài nước, nhận tiền, lập đảng này đảng khác, lên kế hoạch lật đổ chế độ. Hành động như vậy không thể chấp nhận được".

Trả lời: "Hoạt động có tổ chức, kết nối trong nước, ngoài nước, lập đảng này đảng khác" những điều này đúng, nhưng có gì là bất hợp pháp" Ngay như đảng CS cũng thế, có khác chăng là đảng CS đang độc tôn nắm chính quyền nên việc đảng làm là hợp pháp. Việc dùng từ "nhận tiền" rõ ràng là có dụng ý hạ thấp gía trị và tung hỏa mù nhằm biến một việc làm hợp pháp thành bất hợp pháp. Một tổ chức, đảng phái nào, ngay cả đảng CS từ những ngày còn phôi thai, cũng cần có tài chánh để họat động.  Trong hòan cảnh bị cấm đóan, rình rập từ phía chính quyền  đương thời, các tỏ chức còn phải họat động bí mất, kín đáo. Đến như chuyện "lên kế hoạch lật đổ chế độ" thì đây đúng là một cố gắng bắc một cái cầu giữa hai bờ "đòi hỏi thay đổi chế độ một cách bất bạo động nhằm đem lại dân chủ, nhân quyền" và "lật đổ chế độ bằng phương pháp bạo động".

Ở các nước có dân chủ, việc biểu tình, lập đảng đối lập, kêu gọi tẩy chay, thay thế chính phủ đương thời thay bằng một chính phủ mới phù hợp với nguyện vọng, lợi ích của những người tổ chức là việc làm hợp pháp, và còn được khuyến khích vì thể hiện một nền dân chủ sâu sắc, xã hội dân sự sống động, chứ không phải chỉ là những lời tuyên truyền xuông.

"Chúng ta đã đổ bao nhiêu xương máu để có hòa bình độc lập. Hơn ai hết, chúng ta là người muốn có hòa bình. Có hòa bình mới phát triển được. Và hơn ai hết, chúng ta hiểu giá trị của nhân quyền".

Trả lời: Câu nói này của Ngài Chủ Tịch Nước có thể xem như vô nghĩa vì ai cũng có thể nói được vì có mấy dân tộc trên thế giới trong lịch sử  chưa hề phải đổ xương máu để bảo vệ độc lập" Không những vô nghĩa mà câu nói này còn thể hiện sự độc tôn của một đảng độc tài vì câu  nói đó phủ nhận xương máu của những người đối đầu chiến tuyến với họ và cũng không kém lòng yêu nước, yêu hòa bình như họ.

Chủ tịch kể: Năm ngoái tiếp xúc với Tổng thống Bush, tôi cũng nói vấn đề này. Trong những năm chiến tranh, bao nhiêu người Việt Nam đã bị  bắt bớ, tra tấn, tù đày. Chúng tôi đấu tranh đòi độc lập nhưng không hề có vũ khí, vậy mà cũng bị bắt bỏ tù. Chúng tôi đấu tranh đòi độc lập dân tộc, tự do dân tộc cũng chính là giành quyền con người. Chúng tôi yêu cái quyền đó lắm. Vì vậy, bây giờ,  chúng tôi không nỡ đối xử không tốt với nhân quyền. Chúng tôi bảo vệ nhân quyền. Nhưng họ vi phạm pháp luật thì chúng tôi phải xử.

Thời chiến tranh khác với hòa bình. Đành rằng trong giai đọan nào nhân quyền cũng phải được bảo vệ ở mức cơ bản, nhưng so sánh tiêu chuẩn dân chủ thời chiến và thời bình là không hợp lý. Không những thế, những người mà Ngài Chủ Tịch Nước cho là "không hề có vũ khí, vậy mà cũng  bị bắt bỏ tù" đó có thật là không có vũ khí không" Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam rồi đến Chính Phủ Lâm Thời Miền Nam lấy vũ khí và tiếp vận ở đâu ra để đánh chính quyền miền Nam" Còn những tổ chức chính trị đối lập, phong trào phản chiến cho là họ chỉ đấu tranh đòi độc lập vì cho rằng chế độ đương thời quá lệ thuộc vào Mỹ và không có tấc sắt trong tay thì những tổ chức này cũng giống như những người đang  đòi hỏi dân chủ trong nước mà bị quy chụp tội "lật đổ chế độ". Vậy thì tại sao chính quyền của Ngài lại bắt họ"

Ông Bush trả lời: Vậy thì, Việt Nam phải giải thích để người ta hiểu".

Trả lời: Câu này nếu hiểu trong khuôn khổ bài viết của Ngài Chủ Tịch Nước thì người đọc có thể hiểu nhầm là ông Bush đã tâm phục lời nói của Ngài rồi và chỉ còn mong muốc Ngài giảng giải cho Quốc dân hiểu rõ hơn. Mà sự thực thì có thể chắc chắn là không phải vậy. Dựa vào những lời tuyên bố, việc làm, chính sách của ông Bush, có thể suy luân dễ dàng là ông Bush có thể nói câu đó nhưng ý ông là nếu Ngài Chủ Tịch nói hay như vậy thì tại sao lại còn quá nhiều người không tin ("). Dĩ nhiên, trong ngôn ngữ ngọai giao ông Bush phải khéo léo nói trại đi rằng "Vậy  thì, Việt Nam phải giải thích để người ta hiểu".

 Thông tin đưa ra bên ngoài đôi lúc còn sai lệch. Chủ tịch thừa nhận: "Đúng là chúng ta giải thích chưa thật đầy đủ. Hiện nay, thông tin từ trong nước đưa ra nước ngoài còn hạn chế, nhiều khi sai lệch chẳng hạn như chỉ nói chuyện tham nhũng, vụ PMU18, Năm Cam,... còn đường lối, chủ trương chính sách thì không đến nơi, khiến kiều bào có cái nhìn chưa đúng về tình hình trong nước.  Chuyện Năm Cam hay PMU18, cần phải thấy là Đảng ta, nhân dân ta chống tham nhũng mạnh thì những chuyện này mới được phanh phui, lôi ra ánh sáng. Những ai thấy tham nhũng ở trong nước mình còn nhiều thì góp phần đấu tranh, nhưng nên nghĩ như thế này: Dân mình là dân dám vào sinh ra tử, khi Tổ quốc cần thì chết cũng không sợ. Không nên nghĩ rằng cán bộ mình, dân mình tham nhũng nhất thế giới".

Trả lời: Việc đảng chống tham nhũng mạnh xuất phát từ lợi ích của dân trước hay của đảng trước" Đảng có thể sợ tham nhũng làm nghèo đất nước nhưng cái sợ đó có lớn hơn cái sợ đảng bị dân từ bỏ" Nếu bảo là quyền lợi của đảng và dân đi đôi với nhau và không thể tách rời thì có phải đấy lại là một cách tránh né nhìn thẳng vào thực tế nên phải nói quanh.

 Ngày trước đảng duy ý chí chỉ cho rằng chỉ có yêu Chủ Nghĩa Xã Hội mới là yêu nước, nhưng bây giờ chính nguyên Thủ Tướng Võ Văn Kiệt cũng đã khẳng định yêu nước có trăm đường khác nhau. Vậy thì có phải là duy ý chí không nếu cứ cho là đảng là đại diện trung thành và duy nhất của dân tộc" Mười năm nữa biết đâu khi đó là nguyên Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng sẽ phải công nhận một sự thật mà ai cũng đã biết là không phải chỉ có đảng CS mới là đại diện trung thành và duy nhất của nhân dân.

Chủ tịch nước nhấn mạnh, cái khó của Việt Nam hiện nay là hạn chế trong kinh nghiệm quản lý. "Trong điều kiện mới, phải tăng cường giáo  dục, rèn luyện và quản lý... Nhiều vấn đề phải giải quyết một lúc, không phải chỉ một vấn đề. Dân chủ nhân quyền cũng vậy. Nước Mỹ mấy chục năm về trước cũng làm sao được như bây giờ. Điều kiện lịch sử, môi trường lúc đó khác.  Hôm rồi tôi hỏi, ở Mỹ bang này bang khác vẫn còn áp dụng án tử hình, tại sao tôi không thấy Tổng thống Bush yêu cầu các bang dẹp bỏ án tử  hình. Đó là do đặc điểm lịch sử mỗi nơi mỗi khác, không thể áp đặt.

Trả lời: Ngài Chủ Tịch chỉ cố tình thấy một mà không thấy hai. Đành rằng lịch sử, điều kiện mỗi nước một khác, nhưng nhu cầu phát triển, đem lại ấm no, dân chủ, nhân quyền cho nhân dân là những giá trị tòan cầu. Chế độ của Ngài không thể chỉ chọn "phát triển, hội nhập" còn những cái khác thì đổ cho hòan cảnh, lịch sử nên chưa thể làm. Việc mỗi bang ở My áp dụng án tử hình khác nhau thể hiện tính dân chủ trong xã hội và luật pháp Mỹ. Chính người dân Mỹ ở mỗi địa phương tự chọn cho mình luật pháp phù hợp với đặc thù địa phương, miễn không đi ngược lại hiến pháp, tức là lập pháp tối cao của tòan thể dân Mỹ. Ở Việt Nam, người dân chưa thực sự có quyền chọn người làm luật cho mình nói chi đến chuyện điều kiện lịch sử, môi trường khác nhau"

Kỳ bầu cử Quốc hội, một nhóm người kêu gọi phải tăng người ngoài Đảng vào Quốc hội, tôi nói Đảng, Nhà nước Việt Nam đâu có cấm, thực hiện đăng ký ứng cử công khai. Bà con cũng thấy rõ, ở Mỹ, cả Thượng viện và Hạ viện cũng chỉ có hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa, không phải là thành viên của một đảng nào khác. Bầu cử Quốc hội của mình dân chủ, tất nhiên phải qua bộ máy sàng lọc từ cơ sở, không thể để người phẩm chất kém ứng cử Quốc hội.

Trả lời: Khi tôi nói "Ở Việt Nam, người dân chưa thực sự có quyền chọn người làm luật cho mình", đấy chính là tôi đã trả lời câu khẳng định của Ngài Chủ Tịch là "Bầu cử Quốc hội của mình dân chủ, tất nhiên phải qua bộ máy sàng lọc từ cơ sở". Sàng lọc từ cơ sở qua Mặt Trận Tổ Quốc tức là đã lọc ra ngòai những ứng cử viên đi khác với định hướng, đường lối đảng đã vạch ra. Còn bảo rằng Mặt Trận Tổ Quốc là một tổ chức thuần túy dân sự thì thật là miễn cưỡng, nói lấy có bởi vì đơn giản là có bao giờ Mặt Trận có ý kiến hay tuyên bố khác với đường lối đảng đã vạch ra"

 Chủ tịch kể tiếp: "Hôm rồi, nhà báo Mỹ Paul hỏi tôi rằng Việt Nam hiện nay chỉ có duy nhất Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, trong tương lai,  chúng ta có thực hiện đa đảng không" Tôi nói như ông thấy, bên Mỹ có hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa thay nhau cầm quyền. Bên Pháp thì rất nhiều Đảng thay phiên nắm quyền. Vừa rồi qua Thụy Sỹ thấy nước này cũng nhiều đảng lắm. Nhưng tôi không bao giờ thấy Tổng thống Pháp nói Tổng thống Mỹ: "Ông Mỹ ơi, ông nên có nhiều đảng hơn, chứ không phải chỉ hai đảng". Rõ  ràng, do điều kiện lịch sử, đặc điểm của từng nước mà dân ở đó họ chấp nhận. Nếu một đảng thì có các cơ chế để lắng nghe ý kiến của người  dân. Việt Nam có Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể như công đoàn, hội nông dân, hội phụ nữ... Đó là những tiếng nói góp phần vận động xây  dựng Đảng. Có một đảng nhưng vẫn lắng nghe được tiếng nói của nhân dân. Đảng là đại diện của nhân dân, vì nhân dân mà phục vụ. Điều  kiện lịch sử cụ thể nên sự khác nhau là bình thường.  Chế độ chính trị của các nước cũng khác nhau. Ở Mỹ có tổng thống, không có thủ tướng. Ở Pháp có cả tổng thống lẫn thủ tướng. Qua Đức,  thủ tướng lại có vai trò khác. Qua Anh lại có nữ hoàng... Chính trị thế giới muôn màu muôn vẻ, tại sao lại đòi VN phải theo một cái khuôn  cố định nào đó. Đó là đòi hỏi hết sức vô lý. Mỗi nước có hoàn cảnh, điều kiện lịch sử khác nhau. Từ đặc điểm của mình, mình chọn mô hình  nào cho thích hợp.

Trả lời: Ngài Chủ Tịch cố tình không thấy" Người ta đòi hỏi Việt Nam có đa đảng, có một chế độ pháp trị chứ không phải đảng trị không phải chỉ là bắt chước khuôn mẫu các nước khác thôi. Người ta có thể so sánh Việt Nam với các nước khác chứ không đòi hỏi Việt Nam phải giống y khuôn vì đúng như Ngài Chủ Tịch Nước nói, thế giới phong phú, đa dạng, không có mô hình chính trị nào là tuyệt đối mẫu mực.  Cái mà  người ta lên án là với thể chế hiện tại, dân chủ khó có thể phát triển được. Câu nói của Ngài chính xác phải là "Từ đặc điểm của mình,  Đảng CS chọn mô hình nào cho thích hợp". Đa đảng hay độc đảng thật ra không phải là vấn đề cốt lõi. Cốt lõi là dân được quyền tự do chọn lựa. Mà dân trong nước đã được tự do chọn lựa chưa" Nếu người dân đã thực sự có quyền tự do lựa chọn thì thiết nghĩ một hay nhiều đảng  cũng không quan trọng. Nhưng ở trong nước cái quyền cơ bản này vẫn chưa có, hoặc còn rất giới hạn. Thế nên người ta mới đòi hỏi có đa đảng, xem đó như một mô hình chính trị dễ đem lại dân chủ, tự do thực sự hơn là thể chế hiện nay trong nước, đó là độc đảng, độc ngôn, độc quyền. Đối lập, phản biện xã hội, tranh luận từ Trung Ương, đến địa phương, trên báo chí, các tổ chức dân sự mà thực chất là những tổ chức ngọai vi của đảng CS còn mang tính hình thức, chỉ bàn loanh quanh những vấn đề chính sách, cách thức, còn đường lối, định hướng thì đã có đảng quyết định.

Cuối cùng thì ta thấy điều cơ bản nằm ở chỗ một khi đảng đã nhất định tin là chỉ có mình là đúng, là đại diện cho quyền lợi dân tộc thì đảng sẽ không bao giờ thiếu lý luận để biện minh dù đó là thứ lý luận cả vú lấp miệng em. Ngày nào đất nước VN chỉ có một đảng cầm quyền và đảng đó lại là đảng độc tôn, độc tài thì  sẽ vẫn còn những lọai lý luận như thế.

El Paso, TX

19 Tháng 7, 2007

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chiều Thứ Sáu cuối cùng của Tháng Năm 2025, tỷ phú nhất thế giới Elon Musk, người đứng đầu Bộ Hiệu Quả Chính Phủ (DOGE) bước vào Phòng Bầu Dục. Musk đội nón kết đen có chữ MAGA, mặc áo thun đen có chữ “The Dogefather,” vest đen, đứng kế Tổng thống Trump – chỗ đứng quen thuộc của Musk từ khi Trump tái đắc cử. Hình truyền thông từ Phòng Bầu Dục đưa đi cho thấy, thỉnh thoảng, đôi mắt của Elon Musk nhắm nghiền với vết bầm trên mắt phải chưa tan, đầu lắc lư, lắc lư. Không biết là ông ta đang tận hưởng không khí phủ đầy vàng của Bạch Cung hay tâm hồn đang…phiêu diêu ở Sao Hỏa? Đó là ngày cuối cùng được cho là ngày làm việc của Musk trong Tòa Bạch Ốc, theo cách chính quyền Trump thông báo.
Dù cụm từ này mới phổ biến trong thế kỷ 21, DEI thực ra là một là chương mới trong hành trình dài kiến tạo một xã hội công bằng của nước Mỹ. Các giá trị mà DEI hướng tới đã từng được khẳng định trong các văn kiện lập quốc, và tiếp tục được củng cố thông qua những cột mốc quan trọng như Đạo Luật Dân Quyền năm 1964, các Chính Sách Nâng Đỡ Người Thiểu Số, cùng những phong trào đấu tranh vì công bằng sắc tộc, bình đẳng giới, quyền lợi người tàn tật, cựu quân nhân và di dân
Trong lịch sử cuộc chiến Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam đã nhân danh dân tộc để lãnh đạo toàn diện công cuộc đấu tranh giành độc lập và cuối cùng thống nhất đất nước vào năm 1975. Sau 50 năm, đất nước đang chuyển mình sang một kỷ nguyên mới và Đảng vẫn còn tiếp tục độc quyền quyết định vận mệnh cho dân tộc. Trong bối cảnh mới tất nhiên đất nước có nhiều triển vọng mới. Thực ra, từ lâu, đã có hai lập luận về vai trò của Đảng đã được thảo luận.
Ngày 18 Tháng Năm 2025, báo điện tử Tuổi Trẻ đưa tin ông Phạm Minh Chính (thủ tướng nước Việt Nam) hướng dẫn Bộ Nội vụ Việt Nam chuẩn bị phát động phong trào toàn dân thi đua làm giàu, đóng góp, xây dựng, bảo vệ đất nước. Phong trào thi đua này dựa trên nội dung trọng tâm, cốt lõi của nghị quyết 68 của Bộ Chính trị Việt Nam về phát triển kinh tế tư nhân và kế hoạch thực hiện nghị quyết này.
Ngày 1 tháng 5 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump trong lúc ban hành sắc lệnh hành pháp thành lập Ủy Ban Tổng Thống Về Tự Do Tôn Giáo đã nói rằng, “Họ nói tách rời nhà thờ và nhà nước… Tôi nói, ‘Được rồi, hãy quên chuyện đó một lần đi’,” theo bản tin của Politico được đăng trên trang www.politico.com cho biết. Lời phát biểu của TT Trump đã mở ra sự tranh luận về sự tách biệt giữa nhà thờ và nhà nước mà vốn được Hiến Pháp Hoa Kỳ công nhận trong bối cảnh Tòa Bạch Ốc gia tăng sự nhiệt tình đối với Thiên Chúa Giáo, theo Politico. TT Trump ngày càng dựa vào đức tin Thiên Chúa Giáo qua việc thiết lập Văn Phòng Đức Tin Bạch Ốc tại phòng West Wing, mời các mục sư vào Phòng Bầu Dục và trong các cuộc họp Nội Các, và ban hành các sắc lệnh hành pháp để xóa bỏ “khuynh hướng chống Thiên Chúa Giáo” trong chính quyền. Mối quan hệ giữa tôn giáo và chính trị xưa nay vốn phức tạp.
Hermann Rorschach là một bác sĩ tâm thần và nhà phân tâm học. Ông nổi tiếng về phát minh ra một bài kiểm tra tâm lý qua những hình ảnh tạo ra ngẫu nhiên từ các vết mực (inkblot.) Một người được yêu cầu mô tả những gì họ nhìn thấy trong hình ảnh do những vết mực không rõ ràng kết thành. Bác sĩ Rorschach tin rằng những hình ảnh được tạo nên từ vết mực có thể bộc lộ đặc trưng bí mật trong hành vi lẫn tình cảm của con người. Bài trắc nghiệm khách quan này thường xuất hiện trong văn hóa đại chúng và thường được mô tả như một cách để tiết lộ những suy nghĩ, động cơ hoặc mong muốn vô thức của một người.
Quyền lực là khả năng khiến người khác làm những gì bạn muốn. Điều đó có thể được thực hiện bằng cách cưỡng ép ("gậy gộc"), thanh toán ("cà rốt") và thu hút ("mật ong"). Hai phương pháp đầu tiên là dạng quyền lực cứng, trong khi lực thu hút là quyền lực mềm. Quyền lực mềm phát triển từ văn hóa của một quốc gia, các giá trị chính trị và chính sách đối ngoại của nó. Trong ngắn hạn, quyền lực cứng thường vượt trội hơn quyền lực mềm. Nhưng về lâu dài, quyền lực mềm thường chiếm ưu thế. Joseph Stalin đã từng hỏi một cách chế giễu, "Đức Giáo hoàng có bao nhiêu sư đoàn?" Nhưng triều đại giáo hoàng vẫn tiếp tục cho đến ngày nay, trong khi Liên Xô của Stalin đã biến mất từ lâu.
Câu hỏi đó thằng nhỏ hỏi mỗi ngày mỗi ngày mỗi ngày, khi đói khát, khi bị đánh đập cấu nhéo, khi phơi trần ra dưới nắng mưa. Khi nó nằm trên mặt đường và kêu khóc khản giọng. Nó hỏi vào đám đông lướt qua nó, hỏi ai đó dừng chân cho nó (chính xác là cho những kẻ chăn dắt nó) chút tiền lẻ. Nó hỏi những kẻ bắt nó nằm lăn lóc kêu khóc trên đường để kiếm tiền, để nhởn nhơ ăn mòn tấm thân bé nhỏ non nớt của nó.
Một đứa trẻ chỉ nên có ba con búp bê, năm cây bút chì, giá trị chưa đến $20. Donald Trump có một phi cơ riêng sơn tên của ông ta trên đó. Với tư cách là tổng thống, hiện ông ta có hai chuyên cơ, Không Lực Một và một chiếc nhỏ hơn để phù hợp với những nơi có sân bay nhỏ, chưa kể chiếc trực thăng Marine One. Đó là ba chiếc phi cơ Trump sở hữu. Đó cũng là con số búp bê mà Trump đề nghị một đứa trẻ ở Mỹ nên có.
Mặc dù chỉ mới ba năm trôi qua kể từ khi bà Merkel rời nhiệm sở, nhưng thế giới đã thay đổi quá nhiều đến mức mà chức thủ tướng của bà đã được cảm thấy như nó thuộc về một thời đại khác. Cuốn hồi ký mới của bà cho thấy bà bình tâm với những quyết định đã đưa ra, bao gồm cả những quyết định bị phê phán nghiêm khắc nhất.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.