Khủng Bố Ra Tòa
Vũ Linh
...luật sư của các nghi can sẽ tìm mọi cách chạy tội...
Trung tuần tháng Mười Một, bộ trưởng Tư Pháp Eric Holder công bố việc Khalid Sheikh Mohammed, kẻ chủ mưu cuộc tấn công 9/11 và bốn đồng lõa sẽ bị đưa từ Guantanamo về Nữu Ước để bị xử trước tòa án dân sự. Đồng thời, một khủng bố khác bị truy tố về vụ tấn công chiến hạm Mỹ tại Yemen năm 2000 cũng sẽ bị đưa ra xử, nhưng trước tòa án quân sự.
Việc đưa mấy tay khủng bố này ra tòa là một việc làm đúng đắn đáng ca ngợi của TT Obama. Nước Mỹ là nước dân chủ pháp trị, đâu đó có luật lệ đàng hoàng. Cho dù phạm tội tầy đình nhất cũng phải được hưởng sự bảo vệ của luật pháp, và được dịp xét xử công bằng và biện hộ đầy đủ. Việc TT Bush giam giữ những tù nhân này cả mấy năm mà không đưa ra xử là chuyện quá đáng, nếu không muốn nói là vi phạm luật pháp Mỹ. Tuy nhiên đưa các can phạm này ra tòa dân sự lại là một vấn đề hoàn toàn khác.
Ngay sau vụ tấn công 9/11, TT Bush đã tuyên bố cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu là chiến tranh (war) sinh tử của Mỹ chống khủng bố, không còn là một vấn đề an ninh trật tự công cộng nữa. Chẳng những vậy, cuộc chiến quả thật đã thành “chiến tranh” khi quân Mỹ tấn công sào huyệt của Al Qaeda trên lãnh thổ Afghanistan, với sự hợp tác của lực lượng quân sự của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương, cũng như của cả mấy chục quốc gia đồng minh khác. Nhóm Taliban đang nắm quyền tại Afghanistan bị lật đổ và một chính quyền mới đã được dân chúng tại đây bầu lên. Tầm vóc cuộc chiến chống khủng bố hiển nhiên đã đi xa hơn vấn đề an ninh nội bộ của Mỹ rất nhiều.
Khalid Sheikh Mohammed và các đồng lõa sắp bị đưa ra tòa không người nào là dân Mỹ, mà toàn là ngoại thù bị bắt tại chiến trường Afghanistan. Trên căn bản pháp lý cũng như dựa trên lý trí bình thường, rõ ràng đây là tù binh do các quân nhân Mỹ và đồng minh bắt được tại mặt trận. Như vậy tại sao lại đưa ra tòa án dân sự tại Nữu Ước như những tên trộm cắp, cướp của giết người bình thường bị cảnh sát bắt trên đường phố Nữu Ước"
Bộ trưởng Holder giải thích đây là những tên khủng bố phạm tội giết thường dân tại thành phố này, nên đưa ra tòa dân sự tại đây là hợp tình hợp lý.
Ngày xưa, sau khi quân đồng minh thắng trận, các lãnh tụ Đức Quốc Xã - phần lớn là dân sự - bị đưa ra tòa về tội phạm chiến tranh, giết thường dân khắp nơi tại Âu Châu. Tất cả đã bị ra tòa án quân sự chứ không phải ra tòa dân sự tại Pháp, Ba Lan hay xứ nào khác. Các lãnh tụ Phát xít Nhật cũng vậy, đều ra tòa quân sự, chứ không phải ra tòa dân sự của Trung Hoa, Phi Luật Tân, Việt Nam, Mã Lai,… là những nơi họ đã giết thường dân. Lý luận của ông Holder nghe có vẻ cưỡng ép chứ không có gì là hợp tình hợp lý.
Quan trọng hơn chuyện tình lý này là vấn đề luật pháp dân sự hiện hành của Mỹ có thể xử lý vụ án khủng bố này không"
Để chứng minh chính quyền Obama không yếu đuối lắm, ông Holder cho biết chính quyền “dự tính” -chưa chắc chắn"- đòi tuyên án tử hình các can phạm. Nhưng chuyện này chỉ là nói nghe chơi cho vui thôi chứ chẳng nghĩa lý gì. Chẳng lẽ ông Holder lại xin ba tháng tù treo cho những thủ phạm đã giết gần ba ngàn người" Vấn đề ở đây là có đạt được án tử hình hay không"
Không cần phải là luật gia với mấy chục năm kinh nghiệm, chúng ta cũng có thể thấy những trở ngại vĩ đại cho công tố viện khi truy tố mấy tên khủng bố này trước tòa dân sự.
Trước hết là vấn đề bằng chứng tội phạm.
Mohammed sau khi bị bắt đã hoàn toàn bất hợp tác và không chịu mở miệng khai bất cứ chuyện gì hết. Chỉ sau khi bị trấn nước thì mới thay đổi thái độ, và bắt đầu kê khai đủ mọi chuyện. Các đồng lõa cùng bị đưa ra tòa đều là những tên khủng bố bắt được do lời khai của Mohammed.
Cho đến nay, trấn nước có phải là “tra tấn” không thì chưa rõ ràng lắm. Phe Obama thì cho đó là tra tấn, phe Bush thì nói không. Chưa biết các quan tòa dân sự sẽ nói sao. Nhưng nếu họ phán quyết đó là tra tấn thì tất cả mọi lời khai của Mohammed sẽ đều thành vô giá trị vì phạm pháp: luật pháp Mỹ cấm tra tấn nghi can. Có nghĩa là Mohammed sẽ không có tội gì hết, và tất cả các đồng lõa bị bắt qua lời khai của Mohammed cũng không có tội gì luôn. Và nếu công tố viện không có bằng chứng gì khác thì tất cả sẽ được trả tự do, có thể còn được lãnh vài triệu tiền bồi thường không chừng.
Vấn đề thứ hai, quan trọng không kém, nằm trong kỹ thuật biện hộ cho can phạm. Có điều chắc chắn là các luật sư của các nghi can sẽ tìm mọi cách chạy tội. Ngoài những yêu sách về bằng chứng, họ sẽ tìm cách đòi đủ mọi nhân chứng ra tòa, từ các viên chức FBI, CIA, an ninh tình báo quân đội, đến tướng lãnh, thứ trưởng, bộ trưởng, có thể cả cựu phó TT Cheney và cựu TT Bush, để hạch hỏi mọi chuyện. Đi xa hơn, họ có thể yêu sách đòi chính quyền và các tổ chức an ninh, quân sự Afghanistan và Pakistan ra làm nhân chứng cũng được. Họ cũng sẽ đòi hỏi tất cả chi tiết về việc bắt được Mohammed và các đồng lõa như thế nào, trong trường hợp nào, bằng cách nào, lấy tin ở đâu ra, do ai đưa, bằng cách nào. Tất cả đều là những đòi hỏi chính đáng.
Đây sẽ là dịp chính sách chống khủng bố được phơi bầy ra ánh sáng, từ cách lấy tin, các biện pháp như nghe lén điện thoại, đọc lén email, theo dõi chuyển ngân, sự hợp tác với các chính quyền Afghanistan, Pakistan, các nhà tù bí mật, thể thức dẫn độ, cách lấy cung tù nhân, cả tên tuổi các nhân viên an ninh chìm nổi.
Chính quyền sẽ phải lựa chọn.
Một là cung cấp tất cả những nhân chứng và dữ kiện và như vậy thì cuộc chiến chống khủng bố cũng như tất cả kỹ thuật điều tra theo dõi, sẽ bị phơi bầy ra trước công chúng. Truyền thông Mỹ sẽ không tha bất cứ tin gì hết. Và như vậy sẽ gây tại hại không lường được cho cuộc chiến sinh tử chống khủng bố.
Hai là không đáp ứng tất cả yêu cầu của luật sư vì lý do an ninh, bảo mật quân sự… Như vậy thì có thể tòa sẽ quyết định phiên xử bất hợp lệ hay không đủ yếu tố buộc tội và các nghi can sẽ được tự do ra về.
Có thể tòa cũng đồng ý không thể thỏa mãn được 100% yêu sách của luật sư, nhưng ai biết được tòa quyết định đâu là giới hạn" Một ông tòa “bảo thủ” chắc chắn sẽ suy nghĩ khác một ông tòa “cấp tiến”.
Cũng có thể toà quyết định cho phép một vài phiên xử kín. Nhưng kinh nghiệm vụ xử khủng bố đặt bom hai cao ốc World Trade Center năm 1993 cho thấy dù xử kín mà một số chi tiết bí mật về an ninh cũng đã bị luật sư xì ra cho báo chí. Luật sư này sau đó bị truy tố và lãnh án tù, nhưng dù sao thì tin bí mật về biện pháp chống khủng bố cũng đã bị bung, và khủng bố rút được bài học, đánh hai cao ốc này ngày 9/11 và thành công.
Những khó khăn lớn nêu trên không có gì mới lạ. Đó cũng chính là lý do các vụ xử cấp lãnh đạo Đức và Nhật đã được thực hiện trước tòa quân sự. Vì chỉ có tòa án quân sự mới có thể giới hạn được những yêu sách của luật sư, nhân danh chuyện bảo mật an ninh quân sự. Hay có phải đưa ra trước tòa thì cũng là đưa ra trong những phiên xử kín thực sự, chứ không phơi bầy ra trước truyền thông.
Ông Holder tuyên bố chắc nịch là ông có đầy đủ yếu tố kết tội không liên quan gì đến vụ trấn nước, do đó đây không phải chuyện đáng lo, và ông có quá nhiều bằng chứng tội phạm, nên có thêm nhân chứng hay không cũng không thành vấn đề. Các viên chức bộ Tư Pháp Mỹ nói rằng Mohammed đã tự viết lời khai, hãnh diện nhận trách nhiệm đã chủ mưu vụ 9/11, và cầu xin được “tử vì đạo”.
Có thể, nhưng có gì bảo đảm tên này sẽ không thay đổi lời khai, cho rằng tất cả chỉ vì bị tra tấn nên khai bừa" Không phải vì hắn sợ chết, mà vì muốn giúp luật sư của hắn khui những bí mật để phá chính sách chống khủng bố của Mỹ, cũng như muốn kéo dài vụ xử để có dịp tuyên truyền sỉ vả Mỹ trên diễn đàn hiếm có này, và để khai thác cơ hội khích động các phần tử Hồi giáo quá khích trên khắp thế giới.
Đó là chưa nói đến vấn đề bảo vệ an ninh cho thành phố khổng lồ Nữu Ước trong khi tòa đang xử tại đây. Ai bảo đảm được một đặc công cảm tử Hồi giáo quá khích sẽ không mang bom hay mang súng đi thi hành sứ mạng của Allah theo kiểu viên thiếu tá quân y Mỹ đã làm tại Fort Hood" Thống Đốc Dân Chủ của Nữu Ước, David Paterson, và cựu Thị Trưởng Nữu Ước, Rudolph Giuliani, đã công khai lên tiếng chỉ trích quyết định này vì mức rủi ro hết sức lớn cho dân Nữu Ước.
Những khó khăn nêu trên, ai cũng nhìn thấy. Theo thăm dò mới nhất của CNN, một đài truyền hình “phe ta”, hai phần ba dân Mỹ muốn thấy mấy tên khủng bố bị truy tố ra trước tòa quân sự. Vậy câu hỏi là tại sao TT Obama vẫn quyết định truy tố ra trước tòa dân sự"
Một lý do là ý định xuống thang cuộc chiến chống khủng bố, không coi như là “chiến tranh” nữa, không phải vấn đề quân sự mà chỉ là vấn đề an ninh nội bộ. Nhưng lý do chính là vì áp lực chính trị của khối cấp tiến cực đoan muốn xét xử TT Bush đã vi phạm luật pháp và hiến pháp với chính sách chống khủng bố mạnh bạo của ông.
Có điều chắc chắn là các luật sư của các khủng bố sẽ tìm đủ cách tố chính quyền Bush đã vi phạm đủ thứ luật lệ cũng như nhân quyền của các tên khủng bố. Nói trắng ra, đây cũng sẽ là một phiên tòa xử chính sách chống khủng bố của cựu TT Bush nói riêng, và xử chính quyền Bush nói chung luôn, song song với việc truy tố các nhân viên CIA ra tòa. Nói cách khác, phiên xử này là để xử Bush chứ không phải Mohammed.
Đảng Dân Chủ thất bại nặng tại Virginia và New Jersey, có thể là triệu chứng không tốt cho TT Obama và đảng Dân Chủ cho những kỳ bầu cử năm 2010 hay ngay cả năm 2012 không chừng. Nghĩa là thế đa số của Dân Chủ có thể bị đe dọa, và như vậy, các chương trình cải cách xã hội vĩ đại của TT Obama và phe Dân Chủ sẽ khó thực hiện được. Nếu cựu TT Bush và đảng Cộng Hòa bị chứng minh đã vi phạm luật pháp và hiến pháp thì hy vọng thắng cử của đảng này dĩ nhiên rất mong manh và thế chính trị của đảng Dân Chủ sẽ được củng cố.
Ngoài việc mang chính quyền Bush ra xử án, nếu như TT Obama thua kiện, vẫn có thể đổ thừa vì những vi phạm luật pháp của Bush đã tạo cơ hội cho những tên khủng bố thoát khỏi vòng tay công lý. Nếu như thắng kiện thì sẽ có dịp khua chiêng gõ trống ca tụng chiến thắng của công lý dưới triều đại Obama.
Không ai nghĩ chính quyền Obama có ý định trả tự do cho các tên khủng bố vì nếu mấy tên khủng bố này được tòa tha bổng, cho dù vì một lý do kỹ thuật nào đó, có nhiều bảo đảm Obama sẽ chỉ là tổng thống một nhiệm kỳ, bất kể có đổ thừa cách mấy lên đầu Bush cũng vậy. Nhưng dù sao thì sách lược xuống thang cuộc chiến chống khủng bố cũng như lý do chính trị của quyết định đưa các nghi can khủng bố ra trước tòa dân sự là một quyết định nguy hiểm.
Chuyện Obama đánh nhau với Bush, hay Dân Chủ đánh nhau với Cộng Hòa là chuyện nhỏ, chuyện an toàn của dân chúng ta mới quan trọng. Chỉ mong sao quyết định của TT Obama sẽ không có tác hại lớn đến sự an toàn của người dân. (22-11-09)
Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: Vulinh11@gmail.com. Bài của tác giả được đăng trên Việt Báo mỗi Thứ Ba.