20.1.2009: ghi dấu đổi thay và hy vọng
Báo Mỹ ghi nhận về dấu mốc lịch sử.
Bùi Văn Phú
Ngày 20.1.2009 lịch sử Hoa Kỳ sang một trang mới.
Hai triệu người đổ về Thủ Đô Washington để chứng kiến giờ phút lịch sử là cuộc tụ họp đông nhất trong ngày nhậm chức của một tân tổng thống Mỹ. Trên toàn quốc, nhiều người theo dõi lễ chuyển giao quyền hành qua màn hình và đã khóc vì vui mừng, vì một giai đoạn lịch sử kéo dài từ nô lệ sang cuộc tranh đấu cho được bình quyền nay đã đạt đến những ước mơ cao đẹp nhất, một sự giải phóng tâm lí đối với nhiều người Mỹ gốc châu Phi.
Sự kiện một người gốc châu Phi lên làm tổng thống không phải chỉ là niềm vui của người da đen mà là của nhiều người thuộc mọi chủng tộc, mầu da. Mầu da ngày nay trong xã hội Mỹ ít còn là yếu tố đưa đến những phán xét, lựa chọn, mà nhân phẩm và tài năng là yếu tố chính.
Kết quả có được là từ cuộc tranh đấu cho dân quyền, bình đẳng đã được khởi xướng và lãnh đạo bởi Mục Sư Martin Luther King Jr. mà Hoa Kỳ vừa kỉ niệm sinh nhật lần thứ 80, một ngày trước khi ông Barack Obama nhận chức tổng thống. Lịch sử đấu tranh của người da đen thì đầy máu và nước mắt. Cuộc đời của Mục Sư King đã bị một người da trắng nặng óc kì thị kết liễu bằng một viên đạn, khi nhà lãnh đạo dân quyền này mới 39 tuổi.
Năm năm trước ngày bị ám sát, tháng 8-1963, Mục Sư King đã đọc một bài diễn văn nổi tiếng: "I have a dream" trước ba trăm nghìn người tụ họp tại đài tưởng niệm Tổng Thống Albraham Lincoln ở Thủ Đô Washington. Ngày nay tiếng nói của Mục sư King trong bài diễn văn còn vang vọng: con người chỉ có một mơ ước đơn giản là không thể bị phán xét bởi mầu da mà bằng cá tính, tư cách hành động. Bài diễn văn được coi như hiến chương cho cuộc tranh đấu bất bạo động đòi bình quyền trong xã hội Hoa Kỳ và đã đem đến cho Mục sư King Giải Nobel Hoà Bình năm 1965.
Năm nay có sự nối tiếp lịch sử khá hi hữu. Sau lễ kỉ niệm sinh nhật Mục sư King là ngày nhận chức tổng thống của một người Mỹ da đen đầu tiên trong lịch sử, một biến cố mà rất nhiều người từ trưởng thành đến thanh thiếu niên không tin là họ có thể được chứng kiến trong đời. Nhưng lịch sử đã sang trang khi cử tri bầu chọn ông Barack H. Obama làm tổng thống thứ 44 của nước Mỹ vào tháng 11 năm ngoái.
Lịch sử Hoa Kỳ từ thời buôn bán nô lệ cho đến cuộc tranh đấu đòi bình quyền kéo dài hơn một thế kỉ. Sau khi được Tổng thống Albraham Lincoln giải phóng khỏi ách nộ lệ vào thập niên 1860, nhưng người Mỹ da đen vẫn tiếp tục bị phân biệt đối xử, chỉ vì mầu da của họ, cả trăm năm nữa. Phong trào tranh đấu cho dân quyền bừng lên vào thập niên 1960, sau đó nước Mỹ mới có những đạo luật bảo vệ sự bình đẳng, chống kì thị chủng tộc được ban hành.
Phong trao tranh đấu chống kì thị đã được nung nóng nhờ lòng can đảm của những thanh niên, thiếu nữ da đen. Rosa Parks cương quyết từ chối nhường chỗ trên xe buýt cho một người da trắng vào năm 1955 khi bà còn là một thiếu nữ. Mục Sư King xả thân tranh đấu cho dân quyền khi ông mới hơn hai mươi tuổi.
Tuy đã có nhiều luật lệ bảo đảm cho sự bình quyền, chống lại nạn kì thị chủng tộc mầu da, nhưng trong nếp suy nghĩ của nhiều người da đen, họ vẫn tin rằng sự kì thị còn tiềm ẩn. Thỉnh thoảng ý thức về kì thị lại vụt lên khi có người da đen bị hành hạ như trường hợp Rodney King bị cảnh sát đánh đập ở nam California hay một người da đen bị buộc vào xe kéo lê trên đường ở Texas. Những sự việc như thế gợi lại cho người da đen ám ảnh của quá khứ khi người đồng chủng bị treo cổ, bị ám hại hay có khi bị ám sát chết như Mục Sư King, như Malcom X.
Với những sự việc như thế nên ít người da đen nghĩ đến ngày sẽ có một người Mỹ gốc châu Phi lên làm tổng thống.
Vì thế ngày 20-1 vừa qua là một ngày ghi dấu lịch sử của nước Mỹ. Không chỉ những người da đen vui mừng được chứng kiến mà đa số người Mỹ coi đây là một biến cố làm thay đổi và đem hi vọng đến cho đất nước Hoa Kỳ.
Dân chúng đặt nhiều hi vọng vào vị tân tổng thống vì tám năm qua nước Mỹ đã trải qua nhiều cuộc khủng khoảng từ an ninh cho đến kinh tế, xã hội, giáo dục. Phải công bình nhận rằng, sau biến cố 11 tháng 9, 2001 dưới sự lãnh đạo của Tổng Thống George W. Bush nước Mỹ được bảo đảm an ninh hơn. Nhưng cuộc phiêu lưu quân sự ở Iraq và nền kinh tế suy xụp đã để lại dấu ấn không đẹp về hai nhiệm kì Tổng thống Bush.
Đối với tân tổng thống, công việc trước mặt là một hành trình cam go, nhiều thử thách. Trong bài diễn văn nhận chức, Tổng thống Obama tuyên bố sẽ có những thay đổi chiều sâu trong chính sách và ông hi vọng những thử thách mới, với phương án giải quyết mới sẽ được sự hỗ trợ của toàn dân bằng vào niềm tin và lòng quyết tâm. Giải quyết những vấn đề quan trọng hiện tại là kinh tế, công việc, hạ tầng cơ sở, bảo hiểm y tế cao, năng lượng và phẩm chất giáo dục là những khó khăn cả nước Mỹ đang gặp phải, chứ không riêng một sắc dân, tầng lớp dân chúng nào.
Với lãnh đạo mới, mở ra một kỉ nguyên mới, chúng ta có quyền hi vọng vào những đổi thay tốt đẹp. Một trong những việc làm đầu tiên sau khi nhận chức là Tổng Thống Barack Obama đã kí sắc lệnh chọn ngày 20.01.2009 là ngày toàn quốc canh tân và hoà giải (National Day of Renewal and Reconciliation).
Chúng ta là những người đến lập nghiệp tại Hoa Kỳ mới hơn 30 năm, được thừa hưởng nhiều quyền lợi do sự tranh đấu của người da đen và những sắc dân khác đến trước. Trước sự việc Hoa Kỳ có một tổng thống da mầu đầu tiên, đây cũng là lúc chúng ta chia xẻ niềm vui với đất nước qua biến cố lịch sử của ngày 20.01.2009 vì đó là một ngày ghi dấu đổi thay và hi vọng.
Báo Mỹ ghi nhận về dấu mốc lịch sử.
Bùi Văn Phú
Ngày 20.1.2009 lịch sử Hoa Kỳ sang một trang mới.
Hai triệu người đổ về Thủ Đô Washington để chứng kiến giờ phút lịch sử là cuộc tụ họp đông nhất trong ngày nhậm chức của một tân tổng thống Mỹ. Trên toàn quốc, nhiều người theo dõi lễ chuyển giao quyền hành qua màn hình và đã khóc vì vui mừng, vì một giai đoạn lịch sử kéo dài từ nô lệ sang cuộc tranh đấu cho được bình quyền nay đã đạt đến những ước mơ cao đẹp nhất, một sự giải phóng tâm lí đối với nhiều người Mỹ gốc châu Phi.
Sự kiện một người gốc châu Phi lên làm tổng thống không phải chỉ là niềm vui của người da đen mà là của nhiều người thuộc mọi chủng tộc, mầu da. Mầu da ngày nay trong xã hội Mỹ ít còn là yếu tố đưa đến những phán xét, lựa chọn, mà nhân phẩm và tài năng là yếu tố chính.
Kết quả có được là từ cuộc tranh đấu cho dân quyền, bình đẳng đã được khởi xướng và lãnh đạo bởi Mục Sư Martin Luther King Jr. mà Hoa Kỳ vừa kỉ niệm sinh nhật lần thứ 80, một ngày trước khi ông Barack Obama nhận chức tổng thống. Lịch sử đấu tranh của người da đen thì đầy máu và nước mắt. Cuộc đời của Mục Sư King đã bị một người da trắng nặng óc kì thị kết liễu bằng một viên đạn, khi nhà lãnh đạo dân quyền này mới 39 tuổi.
Năm năm trước ngày bị ám sát, tháng 8-1963, Mục Sư King đã đọc một bài diễn văn nổi tiếng: "I have a dream" trước ba trăm nghìn người tụ họp tại đài tưởng niệm Tổng Thống Albraham Lincoln ở Thủ Đô Washington. Ngày nay tiếng nói của Mục sư King trong bài diễn văn còn vang vọng: con người chỉ có một mơ ước đơn giản là không thể bị phán xét bởi mầu da mà bằng cá tính, tư cách hành động. Bài diễn văn được coi như hiến chương cho cuộc tranh đấu bất bạo động đòi bình quyền trong xã hội Hoa Kỳ và đã đem đến cho Mục sư King Giải Nobel Hoà Bình năm 1965.
Năm nay có sự nối tiếp lịch sử khá hi hữu. Sau lễ kỉ niệm sinh nhật Mục sư King là ngày nhận chức tổng thống của một người Mỹ da đen đầu tiên trong lịch sử, một biến cố mà rất nhiều người từ trưởng thành đến thanh thiếu niên không tin là họ có thể được chứng kiến trong đời. Nhưng lịch sử đã sang trang khi cử tri bầu chọn ông Barack H. Obama làm tổng thống thứ 44 của nước Mỹ vào tháng 11 năm ngoái.
Lịch sử Hoa Kỳ từ thời buôn bán nô lệ cho đến cuộc tranh đấu đòi bình quyền kéo dài hơn một thế kỉ. Sau khi được Tổng thống Albraham Lincoln giải phóng khỏi ách nộ lệ vào thập niên 1860, nhưng người Mỹ da đen vẫn tiếp tục bị phân biệt đối xử, chỉ vì mầu da của họ, cả trăm năm nữa. Phong trào tranh đấu cho dân quyền bừng lên vào thập niên 1960, sau đó nước Mỹ mới có những đạo luật bảo vệ sự bình đẳng, chống kì thị chủng tộc được ban hành.
Phong trao tranh đấu chống kì thị đã được nung nóng nhờ lòng can đảm của những thanh niên, thiếu nữ da đen. Rosa Parks cương quyết từ chối nhường chỗ trên xe buýt cho một người da trắng vào năm 1955 khi bà còn là một thiếu nữ. Mục Sư King xả thân tranh đấu cho dân quyền khi ông mới hơn hai mươi tuổi.
Tuy đã có nhiều luật lệ bảo đảm cho sự bình quyền, chống lại nạn kì thị chủng tộc mầu da, nhưng trong nếp suy nghĩ của nhiều người da đen, họ vẫn tin rằng sự kì thị còn tiềm ẩn. Thỉnh thoảng ý thức về kì thị lại vụt lên khi có người da đen bị hành hạ như trường hợp Rodney King bị cảnh sát đánh đập ở nam California hay một người da đen bị buộc vào xe kéo lê trên đường ở Texas. Những sự việc như thế gợi lại cho người da đen ám ảnh của quá khứ khi người đồng chủng bị treo cổ, bị ám hại hay có khi bị ám sát chết như Mục Sư King, như Malcom X.
Với những sự việc như thế nên ít người da đen nghĩ đến ngày sẽ có một người Mỹ gốc châu Phi lên làm tổng thống.
Vì thế ngày 20-1 vừa qua là một ngày ghi dấu lịch sử của nước Mỹ. Không chỉ những người da đen vui mừng được chứng kiến mà đa số người Mỹ coi đây là một biến cố làm thay đổi và đem hi vọng đến cho đất nước Hoa Kỳ.
Dân chúng đặt nhiều hi vọng vào vị tân tổng thống vì tám năm qua nước Mỹ đã trải qua nhiều cuộc khủng khoảng từ an ninh cho đến kinh tế, xã hội, giáo dục. Phải công bình nhận rằng, sau biến cố 11 tháng 9, 2001 dưới sự lãnh đạo của Tổng Thống George W. Bush nước Mỹ được bảo đảm an ninh hơn. Nhưng cuộc phiêu lưu quân sự ở Iraq và nền kinh tế suy xụp đã để lại dấu ấn không đẹp về hai nhiệm kì Tổng thống Bush.
Đối với tân tổng thống, công việc trước mặt là một hành trình cam go, nhiều thử thách. Trong bài diễn văn nhận chức, Tổng thống Obama tuyên bố sẽ có những thay đổi chiều sâu trong chính sách và ông hi vọng những thử thách mới, với phương án giải quyết mới sẽ được sự hỗ trợ của toàn dân bằng vào niềm tin và lòng quyết tâm. Giải quyết những vấn đề quan trọng hiện tại là kinh tế, công việc, hạ tầng cơ sở, bảo hiểm y tế cao, năng lượng và phẩm chất giáo dục là những khó khăn cả nước Mỹ đang gặp phải, chứ không riêng một sắc dân, tầng lớp dân chúng nào.
Với lãnh đạo mới, mở ra một kỉ nguyên mới, chúng ta có quyền hi vọng vào những đổi thay tốt đẹp. Một trong những việc làm đầu tiên sau khi nhận chức là Tổng Thống Barack Obama đã kí sắc lệnh chọn ngày 20.01.2009 là ngày toàn quốc canh tân và hoà giải (National Day of Renewal and Reconciliation).
Chúng ta là những người đến lập nghiệp tại Hoa Kỳ mới hơn 30 năm, được thừa hưởng nhiều quyền lợi do sự tranh đấu của người da đen và những sắc dân khác đến trước. Trước sự việc Hoa Kỳ có một tổng thống da mầu đầu tiên, đây cũng là lúc chúng ta chia xẻ niềm vui với đất nước qua biến cố lịch sử của ngày 20.01.2009 vì đó là một ngày ghi dấu đổi thay và hi vọng.
Gửi ý kiến của bạn