Hôm nay,  

Harvard, Niềm Tin Vào Chân Lý và Sự Thật

4/19/202513:38:00(View: 1704)
PBBH_1stKidneyTrans_1954-crop-1536x1029
Ảnh: Ca ghép thận thành công đầu tiên trên thế giới vào năm 1954
tại bệnh viện Peter Bent Brigham Hospital, Boston.



Được thành lập từ giữa thế kỷ 17, thời nước Mỹ thuộc địa, đại học Harvard còn lâu đời hơn cả chính nước Mỹ. Gần bốn trăm năm qua, cùng với các đại học trong khối Ivy League và một số đại học danh tiếng khác của Mỹ, Harvard từng bước trở thành một biểu tượng học thuật và giáo dục không riêng tại nước Mỹ mà với cả thế giới về những đóng góp của nó cho nước Mỹ và nhân loại.

Đó là lý do trong khoảng 80 năm qua, kể từ khoảng thời gian Đệ Nhị Thế Chiến, chính phủ Hoa Kỳ đã bắt đầu đầu tư và tài trợ cho Harvard cùng hệ thống đại học Hoa Kỳ, tư thục hay công lập, nhằm đào tạo chuyên viên cho nước Mỹ và giúp nước Mỹ phát triển trong mọi lãnh vực khoa học, kinh tế và quốc phòng qua các nghiên cứu và phát minh cùng các ứng dụng cải đổi xã hội cho nước Mỹ.

Nếu con số hàng trăm nhà nghiên cứu, giáo sư hay cựu sinh viên Harvard từng được trao giải thưởng Nobel cho các công trình nghiên cứu của họ hay đang lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu thế giới không mang lại ý niệm gì về mức độ quan trọng của nó thì có thể biết thêm rằng, ca ghép thận, cũng là ca mổ ghép nội tạng thành công đầu tiên trên con người là do các giáo sư, bác sĩ tại Harvard thực hiện để bắt đầu một kỷ nguyên mới trong y khoa, cứu sống hàng triệu triệu sinh mạng trên thế giới cho đến nay. Chỉ riêng nước Mỹ, con số người ghép thận đã vượt quá một triệu người từ vài năm qua kể từ sau ca phẫu thuật của các bác sĩ Harvard, chưa kể đến những ca phẫu thuật đầu tiên như cấy ghép tủy xương cho bệnh nhân ung thư cũng từ Harvard.

Đó chỉ là một trong hàng ngàn ví dụ về những phát minh và sự tiên phong của đại học Harvard trong lãnh vực y khoa. Hoặc nếu cần phải kể thêm là sự nghiên cứu và phát triển các máy điện tâm đồ, fMRI cho đến các nghiên cứu chữa trị tiểu đường, Parkinson, Alzheimer, ung thư vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu hiện nay. Tương tự như vậy về khoa học kỹ thuật là những nghiên cứu ứng dụng về khoa học điện tử, điện toán, robotic, viễn thông cho đến internet, AI và điện toán lượng tử... Hoặc những nghiên cứu, ứng dụng trong kinh tế, sản xuất, xã hội và giáo dục..., khó có thể kể hết.

Không ít cựu sinh viên đã mang sở học lẫn trí tuệ đã thụ huấn từ Harvard nói riêng để tạo ra những đột phá kỹ thuật ảnh hưởng cả thế giới, tạo công ăn việc làm cho hàng triệu người, bên cạnh những cấp lãnh đạo quốc gia, chính trị gia, kinh tế gia, các nhà xã hội học... đã và đang đóng góp cho nước Mỹ.

Như những đại học độc lập và tự trị, Harvard là một đại học cấp tiến, không chỉ trong lãnh vực giáo dục và phát triển về học thuật mà còn đề cao những giá trị và tư tưởng tiến bộ, quyền biểu đạt tư tưởng và nhân quyền. Những sự lên tiếng của Harvard cùng những cuộc biểu tình của sinh viên trước các vấn đề xã hội hay thế giới bị xem là thuộc phong trào cánh tả, là lý do chính để chính quyền Donald Trump tuyên chiến với Harvard lẫn các đại học uy tín khác của nước Mỹ, đã xảy ra các cuộc biểu tình phản đối cuộc tấn công của quân đội Do Thái lên người dân Palestine tại dải Gaza.

Donald Trump hăm dọa sẽ cắt nguồn tài trợ 9 tỉ đô la cho Harvard, tước bỏ quy chế miễn thuế và không cho thu nhận sinh viên nước ngoài. Trước mắt chính phủ đã ngưng 2.2 tỉ đô la tài trợ lẫn các hợp đồng sau khi Chủ Tịch đại học Harvard từ chối và công bố lá thư chính phủ yêu cầu Harvard phải thay đổi chương trình giảng dạy lẫn cách thu nhận giáo sư, sinh viên.

Một số người đặt câu hỏi rằng tại sao ngân sách liên bang hay tiền thuế của người dân lại tài trợ cho các đại học tư như Harvard?


Câu trả lời là, nguồn tài trợ hay từ hợp đồng của Harvard hoặc các đại học khác với chính phủ mang tính hổ tương. Các nghiên cứu hay ứng dụng của Harvard đã và sẽ giúp cho chính phủ áp dụng, thay đổi các biện pháp điều hành chính phủ, dẫn đến sự phát triển quốc gia và tiết kiệm ngân sách gấp bội lần. Không có quốc gia nào có thể phát triển nếu không đầu tư vào việc nghiên cứu và phát triển (R&D), trong đó không thể thiếu vai trò quan trọng của các đại học hàng đầu. So với việc nước Mỹ đã tiêu tốn trên dưới 5,000 tỉ đô la hàng năm cho y tế, những số tiền tài trợ cho Harvard, phần lớn là vào các bệnh viện liên kết với Harvard và trong lãnh vực y khoa sẽ trở thành vô cùng bé nhỏ nếu các nghiên cứu hữu dụng và thiết thực của họ có thể giúp cho chính phủ tiết kiệm hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỉ đô la trong tương lai. Tiền thuế của người dân được phục vụ cho chính lợi ích người dân và quốc gia.

Trở lại cùng lá thư của Chủ Tịch đời thứ 31 của đại học Harvard là Alan M. Garber, ông viết rằng, "Trong ba phần tư thế kỷ đã qua, chính phủ liên bang trao các khoản tài trợ và hợp đồng cho Harvard cùng các trường đại học khác để cùng với các khoản đầu tư của chính các trường đại học, giúp trả cho các nghiên cứu đã dẫn đến những phát kiến đột phá trên nhiều lĩnh vực y tế, kỹ thuật và khoa học. Những phát kiến này đã giúp vô số người dân trong quốc gia chúng ta và trên toàn thế giới được khỏe mạnh và an toàn hơn. Trong những tuần gần đây, chính phủ liên bang đã đe dọa sẽ ngừng hợp tác với một số trường đại học, bao gồm cả Harvard, vì những cáo buộc về vấn đề bài Do Thái tại đại học chúng tôi... Đại học Harvard sẽ không huỷ bỏ sự độc lập hoặc từ bỏ các quyền hiến định của mình. Quy định của chính quyền đã vượt quá quyền hạn của chính quyền liên bang. Quy định này vi phạm quyền Tu chính án thứ nhất của Harvard và vượt quá giới hạn theo luật định về thẩm quyền của chính quyền theo Mục VI (chú: Điều sáu trong Đạo Luật Dân Quyền-1966, ngăn cấm sự phân biệt đối xử với cá nhân và các tổ chức nhận tài trợ từ liên bang). Và nó đe dọa các giá trị của chúng tôi trong tư cách là một tổ chức tư nhân chuyên theo đuổi, sản sinh và truyền bá kiến ​​thức. Không có chính phủ nào, bất kể là đảng nào nắm quyền, có quyền quyết định những gì các trường đại học tư thục có thể dạy, những ai họ có thể tuyển dụng và những lĩnh vực nghiên cứu và tìm kiếm nào họ có thể theo đuổi... Phương châm của đại học chúng tôi là Veritas, hay sự thật sẽ dẫn dắt chúng tôi băng qua con đường đầy thử thách phía trước..."

Và ông kết thúc lá thư rằng,

"Tự do tư tưởng và tìm kiếm sự thật, cùng với sự cam kết lâu đời của chính phủ trong việc tôn trọng và bảo vệ quyền này, đã giúp các trường đại học đóng góp một cách thiết yếu cho xã hội tự do và cuộc sống lành mạnh, thịnh vượng hơn cho mọi người ở khắp các mọi nơi. Tất cả chúng ta đều có chung lợi ích trong việc bảo vệ sự tự do đó. Như lệ thường, chúng ta tiến bước lúc này với niềm tin rằng việc theo đuổi chân lý can đảm và không bị ràng buộc sẽ giải phóng nhân loại, và với niềm tin vào lời cam kết bền bỉ mà các trường cao đẳng và đại học của Hoa Kỳ đã gìn giữ cho quốc gia và thế giới của chúng ta." (Hết trích)

Nelson Mandela bảo rằng "giáo dục là vũ khí quyền năng nhất để có thể thay đổi thế giới". Mục tiêu của Harvard cũng không ngoài việc giáo dục và những đóng góp to lớn nhằm thay đổi thế giới theo chiều hướng tốt đẹp và thịnh vượng hơn trong hàng trăm năm qua. 

Biểu tượng của Harvard là "Sự thật" và sự thật luôn đối diện sự đàn áp trước sự độc tài. Sự tấn công vào Harvard cùng các đại học khác của Hoa Kỳ không chỉ là sự tấn công vào lãnh vực học thuật hay một vài đại học riêng rẽ của nước Mỹ mà còn là cuộc tấn công vào sự văn minh và phát triển của nhân loại. Niềm tin vào chân lý và sự thật của Harvard có lẽ đang là một phép thử  trong việc bảo vệ sự thật trong suốt chiều dày lịch sử của nó. Và rộng hơn, cho chính những người dân Mỹ đang đồng hành cùng sự thật.

Nhã Duy


 

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Khi các chuyên gia quan ngại về mối quan hệ của giới trẻ với thông tin trực tuyến, họ thường cho rằng giới trẻ tuổi không hiểu biết về phương tiện truyền thông như những người lớn tuổi hơn. Nhưng công trình nghiên cứu dân tộc học do Jigsaw – cơ sở công nghệ của Google - thực hiện lại tiết lộ một thực tế phức tạp và tinh tế hơn: Thế hệ Z, thường được hiểu là những người sinh sau năm 1997 và trước năm 2012, đã phát triển các chiến lược khác biệt rõ rệt để đánh giá thông tin trực tuyến, những chiến lược sẽ khiến bất kỳ ai trên 30 tuổi trở nên bối rối. Họ không tiếp thu thông tin như những người lớn tuổi hơn bằng cách đầu tiên đọc tiêu đề và sau đó là nội dung.
Người Việt Nam không ai xa lạ với từ ‘Gulag’ - trại tù lao động khổ sai khét tiếng của Liên Bang Xô Viết. Ước tính trong khoảng hai thập niên từ 1930-1953, nơi đây giam giữ khoảng 4 triệu tù nhân; 1.5 triệu đã chết trong tù hay sau khi được thả một thời gian ngắn. Gulag từng được xem là địa ngục trần gian, là biểu tượng cho sự tàn bạo của nhà tù cộng sản. Trong những ngày cuối tháng 6, khi mà người dân Mỹ chuẩn bị pháo hoa đón mừng Lễ Độc Lập, cái tên Gulag được sử dụng khi nói đến một nhà tù mới được hình thành ở Florida. Nhà tù này có tên gọi là Alligator Alcatraz. Trong một bài viết được đăng trên trang mạng Amrican Community Media ngày 30/06/2025, nhà báo Laszlo Bartus đã cảnh báo rằng nó sẽ là nhà tù vô nhân đạo nhất thế giới.
Trong hơn bảy mươi năm qua, quan hệ giữa Hoa Kỳ và Iran đã trải qua nhiều bước ngoặt – từ một liên minh chiến lược thời Chiến tranh Lạnh, đến một trong những nước đối đầu gay gắt và kéo dài nhất của thời đại hậu thuộc địa. Bản tóm lược dưới đây ghi lại những cột mốc chính từ năm 1953 đến 2025, nhằm cung cấp một cái nhìn toàn diện về diễn biến phức tạp của quan hệ Hoa Kỳ–Iran trong bối cảnh biến động địa chính trị toàn cầu.
Tháng 5 vừa qua, một chuyến bay từ Johannesburg, Nam Phi đã đáp xuống phi trường Quốc tế Dulles, Hoa Kỳ. Trên phi cơ là khoảng 50 công dân Nam Phi da trắng thuộc cộng đồng Afrikaner. Những người này cho biết sinh kế của họ đang bị đe dọa nghiêm trọng do xã hội ngày càng “kỳ thị người da trắng.” Cách mô tả tình hình Nam Phi như vậy ngay lập tức nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ các nhà bình luận cánh hữu có ảnh hưởng ở Mỹ như Tucker Carlson, Charlie Kirk, và Stephen Miller.
Hãy tưởng tượng bạn là một người thợ mỏ khai thác đồng tại Đông Nam Âu Châu vào năm 3,900 trước Công Nguyên. Mỗi ngày, bạn phải gồng mình kéo từng tảng quặng qua những đường hầm chật hẹp và ngột ngạt. Cuộc sống cứ thế trôi qua trong nỗi mỏi mệt rã rời và sự đơn điệu không hồi kết. Nhưng rồi một chiều nọ, điều kỳ lạ xảy ra: một anh bạn đồng nghiệp xuất hiện với một thứ trông thật lạ mắt, và anh ta thản nhiên kéo theo đống quặng gấp ba lần trọng lượng cơ thể mình – chỉ trong một chuyến đi.
Làn sóng tranh luận dữ dội đang diễn ra xoay quanh câu hỏi: liệu những gì đang xảy ra tại Gaza kể từ tháng 10 năm 2023 có phải là hành vi diệt chủng hay không? Vấn đề này đã được đưa ra trước Tòa Án Quốc Tế (International Court of Justice, ICJ), Nam Phi đệ đơn kiện Israel, cáo buộc quốc gia này đã phạm tội diệt chủng. Phiên tòa bắt đầu từ tháng 12 năm 2023, nhưng đến nay ICJ vẫn chưa đưa ra phán quyết cuối cùng.
Ngày 27/5 vừa qua, trên mạng xã hội, nhiều người đã đăng lời chúc mừng sinh nhật gửi tới tù nhân Phạm Đoan Trang. Trước đó vài tuần, một tù nhân nổi tiếng khác là Trịnh Bá Phương đã bị khởi tố thêm tội danh "tuyên truyền chống Nhà nước" khi đang ở tù. Những dòng tin này nhắc nhở rằng tự do, dân chủ, nhân quyền vẫn còn là những vấn đề nhức nhối tại Việt Nam, 50 năm sau khi cuộc chiến kết thúc.
Sáng thứ Bẩy ngày 24 tháng 5 vừa qua, trong buổi lễ tốt nghiệp tại vận động trường Michie của Học Viện Quân Sự Hoa Kỳ ở West Point, khi chuẩn tướng Rogelio Garcia, chỉ huy trưởng Học Viện, tuyên bố giải tán khóa 2025, hàng ngàn chiếc mũ képi trắng được các học viên của khóa tung lên trời. Tiếng reo hò tở mở từ các tân thiếu úy đang đứng dưới sân cỏ và thân nhân của họ trên khán đài tạo nên một quang cảnh với âm thanh vừa đẹp mắt, vừa tưng bừng, vừa cảm động.
Đoàn Viết Hoạt sanh năm 1942 tại Nam định. Năm 1954 theo gia đình di cư vào Nam. Năm 1965 tốt nghiệp Đại học Sư phạm Sàigòn ban Anh Văn. Năm 1966 lập gia đình với chị Trần Thị Thức, một nữ sinh viên trong phong trào sinh viên Saigon lúc bấy giờ. Năm 1967 ĐVHoạt du học Hoa Kỳ về môn Tổ Chức và Quản Trị Đại Học tại Đại học Florida State (FSU), Tallahassee, Florida. Năm 1971, đậu Ph.D. về Giáo Dục. Sau đó, Đoàn Viết Hoạt trở về nước giữ chức vụ Phụ tá Viện trưởng tại Viện Đại học Vạn Hạnh cho đến 30 tháng Tư, 1975.
Một cuộc triển lãm mới tại thành phố Philadelphia soi chiếu hành trình tiến hoá của sức khoẻ dinh dưỡng tại Hoa Kỳ qua một lăng kính độc đáo: căng-tin học đường. Mang tựa đề “Giờ Ăn Trưa: Lịch Sử Khoa Học Trên Khay Thức Ăn Học Đường,” cuộc triển lãm miễn phí tại Viện Lịch sử Khoa học Philadelphia trưng bày các bích chương, tài liệu, dụng cụ khoa học, sách dinh dưỡng và ảnh chụp để thuật lại câu chuyện về các bữa ăn tại trường học ở Mỹ.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.