Hôm nay,  

Khi nỗi đau được nâng niu

19/11/202308:44:00(Xem: 2382)
Tùy bút

Wind

Một buổi sáng đầu đông được ủ ấm bởi những vạt nắng vàng mơ màng như màu lụa Hà Đông. Tôi thầm biết ơn màu xanh mênh mông của những đám mây, màu vàng thắm của lá phong còn lưu luyến mùa thu, màu tím biếc của hoa dại, màu lam nhạt của con đường mến bước chân qua và màu giao cảm từ mỗi nụ cười chào nhau của những người bộ hành mà tôi được gặp. Tôi gọi không gian quen thuộc này là ngọn đồi cổ tích vì nơi đây cho tôi nguồn năng lượng bình an để bắt đầu mỗi ngày mới.
    Sáng sáng khi bước đều trên con đường nhỏ uốn quanh ngọn đồi, tôi cảm nhận trái tim mình đang được sống một cuộc đời cổ tích có thật trong từng giây phút hiện tại. Ở đây lúc nào cũng thoang thoảng hương thơm trong lành từ cây cối và hoa cỏ quanh năm. Xuân đến ngan ngát hương hoa hồng. Cuối Hạ dịu dàng hương thơm oải hương. Thu đến nao nao mùi lá chín quyện vào đất. Đầu Đông âm ấm hương bạch đàn.
    Khi thế giới đang có nhiều xung đột hơn, chiến tranh đang cướp đi nhiều mạng sống hơn và số người đang lâm vào cảnh khốn cùng bất hạnh càng nhiều hơn thì hầu như tất cả người dân sống ở ngọn đồi này đã chọn không trang trí nhà cửa mừng Lễ Hội Hóa Trang (Halloween) như mọi năm. Cách bày tỏ sự đồng cảm giản dị mà ý nghĩa này lan tỏa trên từng viên sỏi, từng tán lá, từng bụi hoa và từng ngôi nhà ở ngọn đồi cổ tích. Theo mỗi bước đi chầm chậm, trái tim tôi bất chợt rung cảm, tâm trí tôi nhớ đến những vần thơ tuyệt đẹp được thi sĩ Trần Mộng Tú viết từ nỗi đau và sự đồng cảm cho nỗi đau sau khi người yêu đầu của thi sĩ tử trận nơi sa trường:
 
Em tặng anh tuổi ngọc
Của những ngày yêu nhau
Đã chết ngay từ lúc
Em nhận được tin sầu
 
Anh tặng em mùi máu
Trên áo trận sa trường
Máu anh và máu địch
Xin em cùng xót thương
 
Em tặng anh mây vương
Mắt em ngày tháng hạ
Em tặng anh đông giá
Giữa tuổi xuân cuộc đời”
(Trích "Quà Tặng Trong Chiến Tranh", tháng 7/1969).
 
Tôi thuộc nằm lòng hai câu thơ: "Máu anh và máu địch, Xin em cùng xót thương". Trái tim tôi ứa lệ cùng nỗi đau mất người yêu của tác giả và run run trước sự đồng cảm sâu xa của tác giả khi "cùng xót thương" cho "máu anh và máu địch". Sự thấu cảm của thi sĩ Trần Mộng Tú từ những mất mát nghiệt ngã do chiến tranh đã xoa dịu nỗi đau tận cùng trong tâm hồn chị. Điều đó cũng đã tặng cho cuộc đời này một món quà nhân bản vô giá được gìn giữ bởi ngôn ngữ thi ca đẹp miên man như “mây vương mắt em ngày tháng hạ”. Ngay từ lần đọc đầu tiên, tôi đã trót yêu bài thơ "Quà tặng trong chiến tranh" như yêu từng hơi thở nâng mỗi bước chân mình trên ngọn đồi cổ tích.
    Đúng 10 ngày trước Lễ Tạ Ơn, tôi tình cờ nghe được buổi nói chuyện thân tình giữa người dẫn chương trình truyền hình Oprah Winfrey và một người bạn của cô ấy, Nicole Avant, về cuốn hồi ký "Hãy Nghĩ Rằng Mình Sẽ Vui: Bước Qua Đau Thương Với Sự Can Đảm, Sự Tha Thứ Và Lòng Biết Ơn” của Nicole vừa được phát hành vào giữa tháng 10 năm 2023 (người viết xin tạm dịch từ tựa đề tiếng Anh: "Think You'll Be Happy: Moving Through Grief with Grit, Grace, and Gratitude"). Nicole đã chia sẻ về một phần của nội dung cuốn hồi ký. Đó khoảnh khắc kinh hoàng khi Nicole biết tin người mẹ thân yêu của cô đã bị bắn chết tại nhà riêng và làm cách nào cô vượt qua được sự mất mát không gì bù đắp được trong khoảng thời gian sau đó.
    Có một câu nói của Nicole mà tôi nhớ được: "Tôi đã hiểu sự hận thù sẽ nuốt chửng bản thân mình" (nguyên bản tiếng Anh: "I knew that the hatred would consume me"). Cô ấy đã viết trong hồi ký của mình: "Khi tôi hay tin có người đã bắn chết mẹ mình, một trong những ý nghĩ đầu tiên của tôi là: "Xin Ơn Trên, xin đừng để con thù hận con người này. Xin ban cho con sức mạnh để không thù ghét”.” (Nguyên bản tiếng Anh: "When I found out that someone had shot my mom, one of my first thoughts was "Oh God, please don't let me hate this man. Give me the strength to not hate him.")
    Trong sự tĩnh lặng của ngọn đồi cổ tích, từng bước chân tôi nhẹ nhàng tiếp đất cùng với hơi thở đều đặn vào ra với lòng biết ơn và lời xin lỗi tôi muốn thành tâm gửi đến ông bà, cha mẹ, người thân, bằng hữu, và những người xung quanh. Tôi cảm nhận được tình yêu thương họ dành cho mình, những điều họ chưa hiểu mình và cả những điều mình chưa hiểu họ. Tôi biết ơn những người tôi có duyên được gặp hướng dẫn cho tôi từng bước đi chập chững trên con đường tìm cách tự săn sóc bản thân.
    Xin cảm ơn ngọn đồi cổ tích cho tôi không gian yên bình để có thể cảm nhận vẻ đẹp trường tồn với thời gian đến từ sự đồng cảm nguyên sơ trong trái tim mỗi con người. Từ sự đồng cảm tinh khôi ấy, khả năng thấu cảm sẽ nảy mầm trong tâm thức mỗi người, và một khi được tưới tẩm và chăm bẳm hằng ngày, khả năng thấu cảm đó có thể hình thành năng lượng tích cực dần dần tự chữa lành những vết thương tâm hồn mà những chấn động tàn nhẫn của số phận gây ra. Có phải vì thế mà thi sĩ Trần Mộng Tú vào tháng 7 năm 1969 đã có đủ sức mạnh từ tâm để viết: “Máu anh và máu địch, Xin em cùng xót thương".
    Và hơn một nửa thế kỷ đã trôi qua, sau thêm biết bao mất mát tan thương đã xảy đến với con người do sự phán xét, lòng ích kỷ, và sự hận thù thì khả năng tự chữa lành của con người vẫn cứ tồn tại với sự can đảm, sự tha thứ, và lòng biết ơn. Xin cảm ơn lời nhắc nhở của Nicole Avant vào mùa Đông năm nay: "Tôi đã biết sự hận thù sẽ nuốt chửng bản thân mình."
    Xin được bày tỏ lòng biết ơn đến mỗi một Thiện-Tri-Thức dìu dắt tôi trong tiến trình bắt đầu tập luyện khả năng tự vấn an và tự chữa lành. Khi nỗi đau được nâng niu đúng cách, khả năng tự hồi phục sẽ đến dần, và mỗi người sẽ tìm thấy một ngọn đồi cổ tích cho mình.

 

– Nguyên Thái

(Mùa Lễ Tạ Ơn 2023)

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cô người Nha Trang, lớn lên và đi học ở đó. Cô sinh trưởng trong một gia đình gia giáo, mẹ cô đi dậy học, ông thân cô cũng là hiệu trưởng một trường trung học lớn ở Phú Yên. Năm 22 tuổi, cô học năm cuối đại học văn khoa Huế thì gặp gỡ chú Hiếu trong một dịp hội thảo sinh viên do các biến động thời cuộc miền Trung bắt đầu nhen nhúm. Chú Hiếu lúc đó đang theo cao học luật. Họ thành đôi bạn tâm giao tuổi trẻ, sau thành đôi uyên ương. Ba năm sau khi Trang vừa 25 tuổi, Hiếu đã nhậm chức chánh án tòa thượng thẩm.
Nhà trẻ kế bên bệnh xá. Trong góc một trại giam. Nhà trẻ có sáu đứa con nít. Bệnh xá có mấy bệnh nhân già. Coi bệnh xá là một tù nam nguyên là y tá ngoài đời. Coi nhà trẻ là một tù nữ án chung thân. Coi cả hai nơi ấy là một công an mà mọi người vẫn gọi là bác sĩ! Sáu đứa con nít đều là con hoang. Mẹ chúng nó là nữ tù bên khu B, đừng hỏi cha chúng đâu vì chúng sẽ không biết trả lời thế nào. Cũng đừng bao giờ hỏi mẹ chúng nó về chuyện ấy vì rằng đó là chuyện riêng và cũng là những chuyện rất khó trả lời. Thảng hoặc có ai đó được nghe kể thì lại là những chuyện rất tình tiết ly kỳ lâm ly bi đát… chuyện nào cũng lạ, chuyện nào cũng hay
Thăm nuôi năm thứ mười: trại Z30D Hàm Tân, dưới chân núi Mây Tào, Bình Tuy. Cuối năm 1985, mấy trăm người tù chính trị, trong đó có cánh nhà văn nhà báo, được chuyển từ trại Gia Trung về đây. Hồi mới chuyển về, lần thăm nuôi đầu, còn ở bên K1, đường sá dễ đi hơn. Cảnh trí quanh trại tù nặng phần trình diễn, thiết trí kiểu cung đình, có nhà lục giác, bát giác, hồ sen, giả sơn... Để có được cảnh trí này, hàng ngàn người tù đã phải ngâm mình dưới nước, chôn cây, đẽo đá suốt ngày đêm không nghỉ. Đổi vào K2, tấm màn hoa hòe được lật sang mặt trái: những dãy nhà tranh dột nát, xiêu vẹo. Chuyến xe chở người đi thăm nuôi rẽ vào một con đường ngoằn nghoèo, lầy lội, dừng lại ở một trạm kiểm soát phía ngoài, làm thủ tục giấy tờ. Xong, còn phải tự mang xách đồ đạc, theo đường mòn vào sâu giữa rừng, khoảng trên hai cây số.
Ông Hải đứng trước của nhà khá lâu. Phân vân không biết nên mở cửa vào hay tiếp tục đi. Tâm trạng nhục nhã đã ngui ngoai từ lúc nghe tiếng chim lạ hót, giờ đây, tràn ngập trở lại. Ông không biết phải làm gì, đối phó ra sao với bà vợ béo phì và nóng nảy không kiểm soát được những hành động thô bạo.
Vuốt lại tấm khăn trải giường cho thẳng. Xoay chiếc gối cho ngay ngắn. Xong xuôi, hắn đứng thẳng người, nhìn chiếc giường kê sát vách tường. Có cái gì đó thật mảnh, như sợi chỉ, xuyên qua trái tim. Hắn vuốt nhẹ bàn tay lên mặt nệm. Cảm giác tê tê bám lên những đầu ngón tay. Nệm giường thẳng thớm, nhưng vết trũng chỗ nằm của một thân thể mềm mại vẫn hiện rõ trong trí. Hắn nuốt nước bọt, nhìn qua cái bàn nhỏ phía đầu giường. Một cuốn sách nằm ngay ngắn trên mặt bàn. Một tờ giấy cài phía trong đánh dấu chỗ đang đọc. Hắn xoay cuốn sách xem cái tựa. Tác phẩm dịch sang tiếng Việt của một nhà văn Pháp. Cái va li màu hồng nằm sát vách tường, phía chân giường. Hắn hít không khí căn phòng vào đầy lồng ngực. Thoáng hương lạ dịu dàng lan man khứu giác. Mùi hương rất quen, như mùi hương của tóc.
Biết bao nhiêu bài viết về Mẹ, công ơn sinh thành, hy sinh của người Mẹ vào ngày lễ Mẹ, nhưng hôm nay là ngày Father’s Day, ngày của CHA, tôi tìm mãi chỉ được một vài bài đếm trên đầu ngón tay thôi. Tại sao vậy?
Hôm nay giống như một ngày tựu trường. Đơn giản, vắng một thời gian không ngồi ở lớp học, nay trở lại, thế là tựu trường. Ngày còn bé, mỗi lần nghỉ hè xong, lên lớp mới, trong lòng vừa hồi hộp vừa vui sướng. Có bao nhiêu chuyện để dành chờ gặp bạn là kể tíu tít. Nhưng bên cạnh đó là nỗi lo khi sắp gặp các thầy cô mới… Mỗi năm đều có ngày tựu trường như vậy, nói chung là khá giống nhau, trong đời học sinh. Nhưng cái ngày tựu trường này thật quá khác. Người ta nhìn nhau không dám cười, không dám chào hỏi. Sự e dè này, dường như mỗi người đã được tập luyện qua một năm. Một năm “học chính trị” trong cái gọi là hội trường mà tiền thân là cái rạp hát.
Cái tên Michelin không xa lạ gì với chúng ta. Vỏ lốp chiếc xe tôi đang dùng cũng mang tên Michelin. Sao hai thứ chẳng có liên quan chi lại trùng tên. Nếu tôi nói chúng tuy hai mà một chắc mọi người sẽ ngây người tưởng tôi… phiếm.
Phi là một người bạn đạt được những điều trong đời mà biết bao người không có. Là một tấm gương sống sao cho ra sống để chết đi không có gì hối tiếc. Là một niềm hy vọng cho sự tử tế vốn ngày càng trở nên xa xỉ ở nước Mỹ mà tôi đang tiếp tục sống.
Có một lần đó thầy kể lại chuyện rằng, thầy có một phật tử chăm chỉ tu học, đã hơn 10 năm, theo thầy đi khắp nơi, qua nhiều đạo tràng, chuyên tu chuyên nghe rất thành kính. Nhưng có một lần đó phật tử đứng gần thầy, nghe thầy giảng về phát bồ đề tâm, sau thầy có đặt một vài câu hỏi kiểm tra coi thính chúng hiểu bài tới đâu? Cô vội xua xua tay, “bạch thầy, những điều thầy giảng, con hiểu hết, con hiểu hết mà. Con nhớ nhập tâm. Nhưng đừng, thầy đừng có hỏi, bị là con không biết trả lời làm sao đâu.” Có lẽ là cô hiểu ý mà cô chưa sẵn sàng hệ thống sắp xếp thứ tự lại các ý tưởng.
Ở xứ ấy, người ta ngủ đến trưa mới dậy. Chàng nhớ thế khi nghĩ về mùa xuân, mùa hạ, mùa thu khi còn bé, mỗi lần nghĩ thế, đều lấy làm ngạc nhiên, và lấy làm ngạc nhiên về sự ngạc nhiên ấy. Thế mà giữa một thành phố châu Âu, chàng lại gặp chúng. Trên nền tường trắng và mặt biển xanh, giữa những màu xanh và trắng, chỉ hai màu ấy, đôi khi xanh và đỏ, chàng gặp lại chúng, hồ hởi, tưng bừng, nó và chàng như hai thằng bạn thời mặc quần xà lỏn nay gặp nhau
Lơ đảng nhìn mây trời và đèn đường, tôi từ tốn chuyển xe sang tuyến trái để cua. Cha tôi thường nói, “Con phải tập bỏ tính lơ đểnh, nếu không, sẽ có ngày gặp phiền phức.” Nhưng lơ đểnh là nơi nghệ sĩ lang thang, ngẫu hứng tìm thấy những sáng tạo không ngờ. Chợt thoáng trong hộp kính nhìn lui, thấy chiếc xe đen nhỏ bắn lên với tốc độ nguy hiểm, tôi chuyển xe về lại bên phải, sau gáy dựng lên theo tiếng rít bánh xe thắng gấp chà xát mặt đường, trong kính chiếu hậu, một chiếc xe hạng trung màu xám đang chao đảo, trơn trợt, trờ tới, chết rồi, một áp lực kinh khiếp đập vào tâm trí trống rỗng, chỉ còn phản xạ tự động hiện diện. Chợt tiếng cha tôi vang lên: “đạp ga đi luôn.” Chân nhấn xuống, chiếc xe lồng lên, chồm tới như con cọp phóng chụp mồi. Giữa mơ hồ mất kiểm soát, tử sinh tích tắc, tôi thoáng nhận ra trước mặt là thành cây cầu bắt qua sông.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.