Bình luận thời sự
Vào ngày 8.2.2023 nhà báo Mỹ Seymour Hersh loan tải bài viết trên trang blog Substack cáo buộc Hải quân Mỹ đứng đằng sau vụ nổ đường ống dẫn khí đốt Nord Stream. Cũng trong ngày 8.2.2023 phía LHQ tuyên bố nghi ngờ tính xác thực của bài viết. Theo đài Radio RFI, tác giả Hersh " đã từng bị buộc tội truyền bá thuyết âm mưu vô căn cứ". Tuy nhiên phía quốc hội Nga vẫn căn cứ vào bài viết này yêu cầu LHQ điều tra...
✱ Nhà báo Mỹ cáo buộc Hải quân Mỹ phá hủy đường ống Nord Stream
Theo đài Radio RFI ngày 11.2.2023 - Nhà báo đoạt giải Pulitzer Seymour Hersh cáo buộc các thợ lặn của Hải quân Hoa Kỳ đã đặt bom phá hủy đường ống Nord Stream dưới biển Baltic vào tháng 9 năm ngoái, cắt nguồn cung cấp khí đốt từ Nga đến Châu Âu. Tòa Bạch Ốc đã lên tiếng bác bỏ cáo buộc này, nhưng Moscow nghi ngờ Mỹ có liên quan, nói rằng điều này nên được xem xét một cách nghiêm túc. Theo một blog do Hersh viết trên trang Substack, các thợ lặn hải quân Mỹ đã gài chất nổ được kích hoạt từ xa làm hỏng ba trong số bốn đường ống được xây dựng để vận chuyển khí đốt tự nhiên từ Nga đến Châu Âu. Hersh cho rằng Hải quân Hoa Kỳ đã đặt chất nổ dưới vỏ bọc bởi một cuộc tập trận hàng hải của NATO, Chiến dịch Baltic 22, được gọi là BaltOps, có sự tham gia của các tàu từ 14 quốc gia thành viên NATO và diễn ra ở Baltic từ ngày 5 đến ngày 17 tháng 6 năm 2022.
Trong bài viết của mình, Hersh coi động cơ tấn công là một tính toán chính trị . Ông viết: “Với việc quân đội Nga tập trung đông đảo ở biên giới Ukraine và cuộc chiến đẫm máu nhất ở châu Âu kể từ năm 1945 đang rình rập, Tổng thống Joseph Biden coi các đường ống là phương tiện để Vladimir Putin vũ khí hóa khí đốt cho các tham vọng chính trị và lãnh thổ của mình”. Hersh lập luận rằng các đường ống đặt ra những mối nguy hiểm chiến lược. "Nỗi sợ hãi chính trị của Mỹ là có thật," bài viết tiếp tục. "Putin giờ đây sẽ có thêm một nguồn thu nhập chính rất cần thiết, và Đức cũng như phần còn lại của Tây Âu sẽ cần khí đốt tự nhiên giá rẻ do Nga cung cấp - đồng thời làm giảm sự phụ thuộc của châu Âu vào Mỹ.
• Moscow đổ lỗi cho Mỹ
Vụ nổ hồi tháng 9 năm 2022 đã bị các nước phương Tây đổ lỗi cho Nga, làm tăng thêm sự tức giận đối với Moscow sau cuộc xâm lược Ukraine. Các cuộc điều tra của chính quyền Thụy Điển, Đan Mạch và Đức đã không đổ lỗi cho bất kỳ quốc gia hay chủ thể nào. Các nhà điều tra Thụy Điển đã nói rằng họ tin rằng các vụ nổ là kết quả của "sự phá hoại thô bạo".
Trước thông tin Nga xâm lược Ukraine, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo dự án Nord Stream 2 nối Nga và Đức sẽ không thể tiến triển nếu xảy ra một cuộc tấn công. Điều này khiến một số nhà bình luận nghi ngờ sự tham gia của Hoa Kỳ khi các đường ống bị phá hủy bảy tháng sau đó. “Nếu Nga xâm lược – điều đó có nghĩa là xe tăng hoặc quân đội lại băng qua biên giới Ukraine – thì sẽ không còn Nord Stream 2 nữa,” Biden nói vào ngày 7 tháng 2 năm 2022. “Chúng tôi sẽ chấm dứt nó.”
• Phản bác của Ngũ Giác Đài
Người phát ngôn của Ngũ Giác Đài , Trung tá Garron J. Garn, nói rằng "Hoa Kỳ không liên quan đến vụ nổ Nord Stream". Adrienne Watson, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc cho biết: “Đây là điều hoàn toàn bịa đặt và hoàn toàn là hư cấu. Trong khi đó, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng tác phẩm của Hersh là một bài viết "rất nghiêm túc" đưa ra "sự phân tích sâu sắc". "Sẽ là không công bằng nếu không chú ý đến nó," ông nói. "Thật không may, bài báo không được phổ biến rộng rãi trên các phương tiện truyền thông phương Tây, điều này không thể không gây ngạc nhiên cho chúng tôi." Peskov nói thêm rằng Moscow có thông tin "về sự tham gia của người Anglo-Saxon trong việc tổ chức hành động phá hoại này", một tuyên bố mà Nga đã nhiều lần đưa ra nhưng không cung cấp bất kỳ bằng chứng nào một cách công khai.
Hersh, hiện đã 85 tuổi, đã từng bị buộc tội truyền bá thuyết âm mưu vô căn cứ. Ông đã đoạt giải Pulitzer, giải thưởng hàng đầu của báo chí Hoa Kỳ, cách đây 5 thập kỷ nhờ những bài báo phơi bày vụ Mỹ Lai thảm sát thường dân Việt Nam của quân đội Hoa Kỳ năm 1968. Kể từ đó, ông ta đã gây tranh cãi với một bài báo đăng trên tạp chí London Review of Books vào năm 2015, cho rằng vụ tiêu diệt Osama Bin Laden bởi Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ là hoàn toàn bịa đặt, được thiết kế để bảo vệ những người cung cấp thông tin quân sự cấp cao của Pakistan. (Theo RFI bản tiếng Anh ngày 11.2.2023)
✱ Hersh: Cách Mỹ cho nổ đường ống Nord Stream như thế nào
Tóm lược theo bài viết của tác giả Hersh, nhiều chi tiết quan trọng tác giả không nêu chứng cứ hậu thuẫn cho lời tố cáo, thay vào đó chỉ dựa vào NGUỒN TIN ẩn danh ...
Vào tháng 6 năm ngoái, các thợ lặn của Hải quân, hoạt động dưới vỏ bọc của một cuộc tập trận giữa mùa hè của NATO được công bố rộng rãi có tên BALTOPS 22, đã cài đặt chất nổ được kích hoạt từ xa, ba tháng sau đó, đã phá hủy ba trong số bốn đường ống Nord Stream, theo một NGUỒN TIN biết về việc lập kế hoạch cho biết. Hai trong số các đường ống, được gọi chung là Nord Stream 1, đã cung cấp cho Đức và phần lớn Tây Âu khí đốt tự nhiên giá rẻ của Nga trong hơn một thập kỷ. Cặp đường ống thứ hai, được gọi là Nord Stream 2, đã được xây dựng nhưng vẫn chưa hoạt động. Giờ đây, với việc quân đội Nga đang tập trung đông đảo ở biên giới Ukraine và cuộc chiến đẫm máu nhất ở châu Âu kể từ năm 1945 đang rình rập, Tổng thống Joseph Biden coi các đường ống là phương tiện để Vladimir Putin vũ khí hóa khí đốt tự nhiên cho các tham vọng chính trị và lãnh thổ của mình. Khi được yêu cầu bình luận, Adrienne Watson, phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc, cho biết trong một email, "Đây là điều bịa đặt và hoàn toàn hư cấu." Tammy Thorp, phát ngôn viên của Cơ quan Tình báo Trung ương, cũng viết tương tự: “Câu chuyện này hoàn toàn sai sự thật.”
Quyết định phá hoại các đường ống của Biden được đưa ra sau hơn 9 tháng tranh luận qua lại hết sức bí mật trong cộng đồng an ninh quốc gia của Washington về cách đạt được mục tiêu đó một cách tốt nhất. Trong phần lớn thời gian đó, vấn đề không phải là có nên thực hiện nhiệm vụ hay không mà là làm thế nào để hoàn thành nhiệm vụ mà không để lại dấu vết. "..."
Ngay từ những ngày đầu tiên, Nord Stream 1 đã bị Washington và các đối tác NATO chống Nga coi là mối đe dọa đối với sự thống trị của phương Tây. Công ty cổ phần đằng sau nó, Nord Stream AG, được thành lập tại Thụy Sĩ vào năm 2005 với sự hợp tác của Gazprom, một công ty giao dịch công khai của Nga tạo ra lợi nhuận khổng lồ cho các cổ đông , chi phối bởi các nhà tài phiệt được biết đến là nô lệ của Putin. Gazprom kiểm soát 51% cổ phần của công ty, với bốn công ty năng lượng châu Âu - một ở Pháp, một ở Hà Lan và hai ở Đức - chia sẻ 49% cổ phần còn lại và có quyền kiểm soát việc bán khí đốt với giá rẻ cho địa phương. "..."
Sự phản đối Nord Stream 2 bùng lên vào đêm trước lễ nhậm chức của Biden vào tháng 1 năm 2021, khi các đảng viên Cộng hòa tại Thượng viện, do Ted Cruz của Texas lãnh đạo, liên tục đưa ra mối đe dọa chính trị về khí đốt tự nhiên giá rẻ của Nga trong phiên điều trần xác nhận Blinken làm Ngoại trưởng. Đến lúc đó, một Thượng viện đã thống nhất thông qua thành công một đạo luật, như Cruz nói với Blinken, “đã tạm dừng [đường ống dẫn] đang đi đúng hướng.” Sẽ có áp lực kinh tế và chính trị rất lớn từ chính phủ Đức, khi đó do Thủ tướng Angela Merkel đứng đầu, để đưa đường ống thứ hai vào hoạt động.
• Lập kế hoạch
Vào tháng 12 năm 2021, hai tháng trước khi những chiếc xe tăng đầu tiên của Nga tiến vào Ukraine, Jake Sullivan đã triệu tập một cuộc họp, một lực lượng đặc nhiệm mới được thành lập - gồm các viên chức từ Bộ Tổng tham mưu Liên quân, CIA, Bộ Ngoại giao và Bộ Tài chính - và yêu cầu cho các khuyến nghị về cách đối phó với cuộc xâm lược sắp xảy ra của Putin. "..."
Vào đầu năm 2022, nhóm làm việc của CIA đã báo cáo lại cho nhóm liên ngành của Sullivan: “Chúng tôi có một cách để cho nổ tung các đường ống.” Vào ngày 7 tháng 2, chưa đầy ba tuần trước cuộc xâm lược Ukraine dường như không thể tránh khỏi của Nga, Biden đã gặp Thủ tướng Đức Olaf Scholz tại Tòa Bạch Ốc, người sau một thời gian dao động, giờ đã vững chắc trong đội ngũ của Mỹ. Tại cuộc họp báo diễn ra sau đó, Biden nói một cách thách thức: “Nếu Nga xâm lược ... sẽ không còn Nord Stream 2 nữa. Chúng tôi sẽ chấm dứt nó.” Hai mươi ngày trước đó, Thứ trưởng Nuland về cơ bản đã đưa ra thông điệp tương tự tại một cuộc họp của Bộ Ngoại giao, rất ít báo chí loan tin này. “Hôm nay tôi muốn nói rõ với các bạn,” Bà ta nói khi trả lời một câu hỏi. “Nếu Nga xâm chiếm Ukraine, bằng cách này hay cách khác Nord Stream 2 sẽ không thể tiếp tục .”
Kế hoạch cho nổ tung Nord Stream 1 và 2 đột ngột bị hạ cấp từ một hoạt động bí mật yêu cầu Quốc hội phải được thông báo cho một hoạt động được coi là hoạt động tình báo tuyệt mật với sự hỗ trợ của quân đội Hoa Kỳ. Theo luật, NGUỒN TIN giải thích, “không còn yêu cầu về pháp lý phải báo cáo hoạt động với Quốc hội. Tất cả những gì họ phải làm bây giờ để điều đó phải được giữ bí mật. Người Nga giám sát hàng đầu tại Biển Baltic.” Các thành viên nhóm làm việc của Cơ quan không có liên hệ trực tiếp với Tòa Bạch Ốc nhưng háo hức muốn tìm hiểu xem liệu Tổng thống có thực sự làm đúng như những gì ông đã nói hay không - tức là, liệu nhiệm vụ hiện đã bắt đầu hay chưa. NGUỒN TIN nhớ lại, “Bill Burns quay lại và nói, 'làm đi.' ”
• Hành Động
Na Uy là nơi hoàn hảo để thực hiện sứ mệnh. Trong vài năm khủng hoảng Đông-Tây vừa qua, quân đội Hoa Kỳ đã mở rộng đáng kể sự hiện diện của mình tại Na Uy, nơi có biên giới phía Tây chạy dài 1.400 dặm dọc theo phía bắc Đại Tây Dương. Ngũ Giác Đài đã tạo ra các công việc và hợp đồng được trả lương cao, ở địa phương, bằng cách đầu tư hàng trăm triệu đô la để nâng cấp và mở rộng các cơ sở của Hải quân và Không quân Mỹ ở Na Uy. Các công trình mới bao gồm, quan trọng nhất, một radar tổng hợp tiên tiến ở phía Bắc có khả năng thâm nhập sâu vào nước Nga.
Hải quân Na Uy đã nhanh chóng tìm được vị trí phù hợp, ở vùng nước nông của biển Baltic cách đảo Bornholm của Đan Mạch vài dặm. Các đường ống chạy cách nhau hơn một dặm dọc theo đáy biển chỉ sâu 260 feet. Vùng biển ngoài khơi Bornholm có một lợi thế không có dòng thủy triều lớn. Người Na Uy và người Mỹ đã có một địa điểm và các đặc nhiệm, nhưng còn có một mối lo ngại khác: bất kỳ hoạt động dưới nước bất thường nào ở vùng biển ngoài khơi Bornholm đều có thể thu hút sự chú ý của hải quân Thụy Điển hoặc Đan Mạch, họ có thể khám phá ra điều đó. Đan Mạch cũng từng là một trong những bên ký kết ban đầu của NATO và được biết đến trong cộng đồng tình báo vì mối quan hệ đặc biệt với Vương quốc Anh. Thụy Điển đã nộp đơn xin gia nhập NATO và đã thể hiện kỹ năng tuyệt vời của mình trong việc quản lý các hệ thống cảm biến và âm thanh dưới nước, theo dõi thành công các tàu ngầm Nga thỉnh thoảng xuất hiện ở vùng biển xa xôi của quần đảo Thụy Điển và buộc phải nổi lên mặt nước.
• Tác hại của vụ nổ
Ảnh hưởng ngay sau vụ đánh bom đường ống, giới truyền thông Mỹ coi nó như một bí ẩn chưa có lời giải. Nga đã nhiều lần được coi là thủ phạm có khả năng gây ra vụ nổ. Vài tháng sau, khi có thông tin cho rằng chính quyền Nga đã âm thầm ước tính chi phí sửa chữa các đường ống, theo tờ New York Times đã mô tả tin tức này là “làm phức tạp thêm các giả thuyết về kẻ đứng sau” vụ tấn công. Không có tờ báo lớn nào của Mỹ đào sâu vào các mối đe dọa trước đó đối với các đường ống do Biden và Thứ trưởng Ngoại giao Nuland thực hiện.
Mặc dù không bao giờ rõ ràng về việc tại sao Nga lại tìm cách phá hủy đường ống sinh lợi của chính mình, nhưng một lý do thuyết phục hơn cho hành động của Tổng thống đến từ Ngoại trưởng Blinken. Khi được hỏi tại một cuộc họp báo vào tháng 9 năm ngoái về hậu quả của cuộc khủng hoảng năng lượng ngày càng tồi tệ ở Tây Âu, Blinken đã mô tả thời điểm này là một thời điểm tốt. Gần đây hơn, Bà Victoria Nuland bày tỏ sự hài lòng trước sự sụp đổ của đường ống mới nhất. Khi đến điều trần tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện vào cuối tháng 1, Bà nói với Thượng nghị sĩ Ted Cruz, “Tôi cũng giống như ông, và tôi nghĩ Chính quyền rất hài lòng khi biết rằng Nord Stream 2 hiện nay, như ông muốn nói, là một khối kim loại dưới đáy biển.”
NGUỒN TIN có cái nhìn rõ ràng hơn nhiều về quyết định của Biden phá hoại hơn 1500 dặm đường ống Gazprom khi mùa đông đến gần. “Chà,” ông ta nói về Tổng thống, “Tôi phải thừa nhận rằng ông ta có cái nhìn tinh tế. Ông ta nói sẽ làm điều đó, và ông ta đã làm.” Khi được hỏi tại sao ông nghĩ người Nga không phản ứng, ông ta trả lời một cách cay độc: “Có lẽ họ muốn thực hiện những điều tương tự như Hoa Kỳ đã làm. Đó là một câu chuyện hay,” ông ta tiếp tục. “Đằng sau đó là một hoạt động bí mật đặt các chuyên gia vào lĩnh vực này và các thiết bị hoạt động dựa trên tín hiệu bí mật. Lỗ hổng duy nhất là quyết định thực hiện". ( Tóm lược bài viết của tác giả trên trang blog Substack).
✱ LHQ không thể xác minh bài viết về việc Hoa Kỳ đứng sau vụ nổ Nord Stream
Theo hãng tin TASS của Nga ngày 8 tháng 2 năm 2023 - Liên Hợp Quốc không thể xác minh bài viết của một nhà báo Mỹ về việc Washington đứng sau các vụ nổ đường ống dẫn khí đốt Nord Stream, Phụ tá phát ngôn viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Farhan Haq cho biết trong một cuộc họp ngắn hôm thứ Tư (8.2.2023). "Tôi không có cách nào để xác minh bài viết này. Rõ ràng, các nhà báo Hoa Kỳ sẽ quyết định tính xác thực của bài viết này. Ngoài ra, tôi sẽ không có bất kỳ bình luận nào vào thời điểm này", ông ta lưu ý. Nhà báo điều tra Hoa Kỳ Seymour Hersh đã viết trước đó rằng" tháng 6 năm ngoái, các thợ lặn của Hải quân, hoạt động dưới vỏ bọc của một cuộc tập trận giữa mùa hè của NATO được công bố rộng rãi có tên là BALTOPS 22, đã đặt chất nổ kích hoạt từ xa mà ba tháng sau đã phá hủy ba trong số bốn đường ống Nord Stream, theo một NGUỒN TIN biết về kế hoạch hoạt động." Theo Hersh, Tổng thống Hoa Kỳ Joe "Quyết định phá các đường ống được Biden đưa ra sau hơn 9 tháng tranh luận qua lại cực kỳ bí mật trong cộng đồng an ninh quốc gia tại Washington."
Trong khi đó, Adrienne Watson, phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc nói rằng "điều này là bịa đặt và hoàn toàn hư cấu." ( Theo hãng tin TASS của Nga ngày 8.2.2023).
✱ Quốc hội Nga muốn LHQ điều tra vụ nổ Nord Stream
Theo hãng tin Russia Today ngày 14.2.2023 - Một đề xuất của phía lập pháp dựa theo bài viết của Seymour Hersh tố cáo Hoa Kỳ về vụ tấn công đường ống. Ủy ban Quan hệ Quốc tế của Quốc hội Nga đã thông qua kiến nghị yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc điều tra về các vụ nổ vào tháng 9 năm ngoái tại các đường ống dẫn dầu ở biển Baltic mà các thành viên của hội đồng này đã đổ lỗi cho Mỹ gây ra. Kiến nghị này đã được đưa ra biểu quyết vào thứ Ba.
Đề xuất mô tả các vụ nổ là “một hành động khủng bố quốc tế” và một “sự phá hoại khủng khiếp”, kêu gọi Liên Hợp Quốc qui trách nhiệm cho cả những người ra lệnh và những người thực hiện nó.
Các nhà lập pháp đã đề cập đến tiết lộ tuần trước của phóng viên điều tra người Mỹ Seymour Hersh, người đã mô tả cách các đường ống bị phá hoại trong một hoạt động chung giữa Hoa Kỳ và Na Uy. Các hành động của Hoa Kỳ đòi hỏi “một cuộc điều tra quốc tế kỹ lưỡng, trừng phạt những người chịu trách nhiệm và bồi thường thiệt hại đã gây ra.” Một loạt vụ nổ đã làm hư hỏng nặng cả hai đường ống Nord Stream, vốn được xây dựng dưới biển Baltic để vận chuyển khí đốt tự nhiên của Nga tới Đức và phần còn lại của EU.
Tuần trước, nhà báo Hersh đã mô tả cách các thợ lặn Mỹ đặt chất nổ dưới vỏ bọc của cuộc tập trận hải quân, nói rằng sau đó chúng đã được kích hoạt bởi một máy bay tuần tra của Na Uy. Khi Hersh yêu cầu chính phủ Hoa Kỳ đưa ra bình luận, họ đã tố cáo câu chuyện của Hersh là “hư cấu” và “ bịa đặt”. Bài báo đã nhận được rất ít hoặc không có sự chú ý của giới truyền thông ở phương Tây. ( Theo Russia Today ngày 14.2.2023).
Theo Radio RFI Pháp quốc viết trên, tác giả Hersh:" đã bị buộc tội truyền bá thuyết âm mưu vô căn cứ" - " ông ta đã gây tranh cãi với một bài báo đăng trên tạp chí London Review of Books vào năm 2015, cho rằng vụ tiêu diệt Osama Bin Laden bởi Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ là hoàn toàn bịa đặt".
Còn theo hãng tin Nga Russia Today ghi trên: « họ đã tố cáo câu chuyện của Hersh là “hư cấu” và “ bịa đặt”. Bài báo đã nhận được rất ít hoặc không có sự chú ý của giới truyền thông ở phương Tây» . Cũng chính hãng tin TASS của Nga viết :"Liên Hợp Quốc không thể xác minh bài viết của một nhà báo Mỹ về việc Washington đứng sau các vụ nổ đường ống dẫn khí đốt Nord Stream". Xem ra việc quốc hội Nga yêu cầu LHQ điều tra vụ nổ đường ống khí đốt Nord Stream khó mà đạt được kết quả.
-- Đào Văn
Gửi ý kiến của bạn
