Mỹ Không Cắt Đứt Đường Mòn HCM Dẫn Đến Biến Cố 30.04.1975?

Tại sao Mỹ không cắt đứt đường mòn HCM và  việc  tập kích ra miền Bắc hay cắt đứt đường mòn HCM tùy thuộc  vào các cuộc  thương  nghị? Phải chăng qua chiến tranh tại Việt Nam,  đã làm rạn nứt mối quan hệ  giữa hai nước Liên Xô và Trung Cộng? Câu trả lời sẽ không thuyết phục người đọc nếu không kèm  tài liệu dẫn chứng cụ thể thời bạn đọc sẽ cho là viết theo cảm tính, tin giả (fake news)... Vì lý do này,  người viết có thói quen thường kèm  xuất xứ, ghi lại nguồn chính của các tài liệu  dẫn chứng vào bài viết để bạn đọc dễ dàng đối chiếu. Hy vọng phần trình bày sau sẽ giải đáp được phần nào về câu hỏi nêu trên.(Theo tài liệu giải mật cho biết phía VNCH có đưa ra kế hoạch tiến quân ra miền Bắc, nhưng bị Mỹ từ chối. Người viết sẽ trình bày vụ này khi thuận tiện).

**  Chiến tranh tại Việt Nam  làm rạn nứt quan hệ Liên Xô và Trung Cộng

   * Ngày 04.07.1965 - TT Johnson đọc diễn văn tại John Hopkins đưa ra đề nghị  đàm phán:" Hòa bình không cần binh đao <<  Peace without Conquest.>>"...trong cuộc thảo luận hoặc thương lượng với các chính phủ liên quan- in discussion or negotiation with the governments concerned".

   * Ngày 13.08.1965 cơ quan CIA báo cáo: "Phản ứng của phía    Liên Xô  về việc Đàm phán << Soviet Attitude Toward Negotiations -p7 >>: Sự cân nhắc thận trọng  của Kosygin vào cuối tháng 2 về  một giải pháp cho Việt Nam "tại bàn hội nghị" đã gây ra phản ứng giận dữ từ phía Bắc Kinh  và sự phản đối trong riêng tư từ phía Hà Nội, qua việc các nhà lãnh đạo Liên Xô cho biết không có triển vọng thực tế nào vào các cuộc đàm phán cả-the Soviet leaders decided that without realistic prospects for negotiations there was nothing to be gained by further public initiatives.. Việc  phía  Liên Xô phản bác hòa đàm  khiến cho phía Trung Quốc có cớ cáo buộc  rằng họ đang hy sinh lợi ích của Hà Nội - Such proposals would only expose the USSR to Chinese accusations that it was sacrificing Hanoi's interests and capitulating to US pressure. Chính sách của Liên Xô về việc đàm phán  do đó vẫn không thay đổi kể từ mùa xuân năm ngoái và người Nga cho biết họ không có cách nào khác một khi  cuộc không kích chống lại miền Bắc Việt Nam còn tiếp tục."

* SINO-SOVIET RELATIONS: FROM WORSE TO WORST

 Theo Thư viện CIA " Intelligence   Memorandum - Sino-Soviet Relations - Top Secret: "Quan hệ Xô-Trung: Từ xấu đến tồi tệ nhất << Sino-Soviet Relations: From worse to worst p.10 >>:  Các cơ quan  truyền thông của Mạc-Tư-Khoa đã tuyên truyền  rất nhiều về  đề tài "thông đồng" giữa Trung Quốc và Mỹ nhằm bôi nhọ Bắc Kinh, đặc biệt cáo buộc Bắc Kinh về hành vi phản bội Bắc Việt. Phía  Liên Xô nghĩ rằng đường lối  này được sử dụng có thể đem lại hiệu quả tốt với những người Cộng sản và với các lực lượng tiến bộ khác, cho nên Mạc-Tư-Khoa  tiếp tục tấn công vào mặt này.  Các cuộc không kích gia tăng  vào miền Bắc Việt Nam vào tháng 12 đã mang đến cho Liên Xô một cơ hội tốt hầu có lý do  thay đổi chủ ý. Liên Xô đã tiến hành công tác tuyên truyền làm gia tăng  sự nghi ngờ của Hà Nội (với Bắc Kinh)  và còn làm mất uy tín của Trung Quốc bằng cách nhấn mạnh rằng, sự phản ứng  quá yếu của Bắc Kinh đối với các cuộc thả bom, làm gia tăng  quan hệ Trung-Mỹ trước chuyến thăm (TQ) của Tổng thống Mỹ. Tờ báo Sao Đỏ  của quân đội Liên Xô đã buộc tội Chu Ân-Lai rằng ông ta có thể đã  có  thể "ngăn chặn các cuộc thả bom " chỉ bằng cách là hủy  bỏ chuyến viếng thăm của " người bạn mới  tại Tòa Bạch Ốc" (Bổ túc thêm  TT << Nixon arrives in China for talks >> là ngày 21.02.1972)

** Cuộc chiến mùa xuân 1975

NATIONAL SECURITY COUNCIL- SECRET / SENSITIVE - URGENT  ACTION MEMORANDUM FOR: SECRETARY KISSINGER -- FROM: WILLIAM L. STEARMAN - SUBJECT: North Vietnamese Intentions - October 19, 1973

Theo bản văn của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia (19.10.1973) phổ biến  trên Thư Viện CIA: " Toan tính của Bắc Việt << National Security Council-North Vietnamese Intentions >> : Theo ước tính tình báo quốc gia về triển vọng ngắn hạn tại Việt Nam đã đi đến kết luận rằng việc Cộng sản mở cuộc tấn công vào mùa khô năm 1974 là gần kề,  từ phạm vi nhỏ, sau đó sẽ tăng tốc trong những tháng tới. Chúng tôi tán đồng với ước tính  về ý định của Hà Nội có  khả năng sẽ leo thang -  tạo ra các cuộc tấn công từng địa phương - làm tăng cơ hội  mở ra chiến tranh toàn diện."

   " Đó là sự lựa chọn  thực tế và  Hà Nội sẽ lựa chọn mục tiêu mở cuộc tấn công lớn vào mùa khô này, và  rằng Hà Nội sẽ mở cuộc tấn công sớm, hơn là chờ đợi để  tấn công vào  mùa khô 1974-1975. Quyết định của Hà Nội về thời gian sẽ dựa vào tình hình ở miền Nam và dựa vào lập trường  của phía Hoa Kỳ, Liên Xô và Trung Quốc."

  "Tuy nhiên, phía các quốc gia Cộng sản dường như đang thúc giục phía CSBV  kiềm chế, phải cân nhắc về khả  năng Hoa Kỳ sẽ lại tham gia vào cuộc chiến. Về tình hình viện trợ quân sự từ Liên Xô và Trung Quốc vẫn tiếp tục nhưng có lẽ sẽ giảm số lượng. Liên quan đến  phản ứng của Hoa Kỳ, Hà Nội nhận xét  về cơ hội các lực lượng Mỹ  trở lại tham gia  cuộc chiến  "là nhỏ". Cuộc chiến tại  Trung Đông có thể làm giảm thêm nỗi lo về sự trả đũa của Hoa Kỳ với Hà Nội, nhưng phía Bắc Việt không loại bỏ hoàn toàn khả năng  việc Hoa Kỳ tái tham gia vào cuộc chiến."

  "Nếu Hà Nội không phát động cuộc tấn công trên toàn quốc vào mùa khô này, theo NIE dự đoán sẽ có các cuộc  đụng độ qui mô nhỏ, để đo lường khả năng chiến đấu và phòng thủ  lãnh thổ của  quân đội VNCH . Tuy nhiên, tỷ lệ cao về một cuộc tấn công lớn sẽ diễn ra khi mùa khô 1974-1975 đến gần."

   " Chúng tôi đồng tình với  kết luận ghi trong bản  ước tính và  đồng ý với các nhà phân tích, đã dự liệu việc địch quân sẽ sớm mở cuộc tấn công hơn là trì hoãn. Chúng tôi đồng ý rằng Bắc Việt có ý định - như là một ưu tiên hàng đầu: - để giải quyết tình hình ở miền Nam theo hướng có lợi cho họ và việc mở ra cuộc chiến  toàn diện là gần như không thể tránh khỏi - ít nhất là trong vòng 18 tháng tới. Chúng tôi xem Vùng I  là khu vực đe dọa lớn nhất. Tuy nhiên, một khi không có sự hỗ trợ từ trên không của Hoa Kỳ,  hoặc Mỹ không  tiếp tế  cho QLVNCH sẽ  khiến phía Cộng sản có lợi thế đáng kể."

Đào Văn 

Ghi chú: Các hàng chữ trong ngoặc kép <<--->> là nguồn của bản văn Anh ngữ.