Thực vậy, tình hình trong vùng Á châu Thái Bình Dương là một tình hình hòa bình trong chiến tranh. Sóng gió ở Eo Biển Đài Loan lúc nào cũng có thể xảy ra. Sở dĩ có tình trạng tạm yên, sự ổn định trong chuẩn bị chiến tranh, là nhờ thế cân bằng mong manh giữa hai khối thế lực trong vùng, Mỹ, Nhựt, Đài Loan, Nam Hàn và Trung Cộng, Hàn Cộng. Thế nên, khi Mỹ, Nhựt thắt chặt liên minh - qua một loạt thương nghị mà hai đồng minh vừa thực hiện hồi tháng Hai vừa qua; tương quan quân sự siết chặt mới đó của Mỹ Nhựt làm cho TC, Hàn Cộng và cả Nam Hàn nhìn với những cặp mắt đầy nghi ngờ và lo ngại.
Thực ra trong mấy năm gần đây, Mỹ đã nới lỏng nhiều những hạn chế hạn về quân sự đối với Nhựt bổn, do cuộc thất trận hồi năm 1945 tạo ra. Nhật Bản đã góp quân tình nguyện đi Iraq và Afghanistan để giúp Mỹ và có mặt trong vai trò an ninh và quân sự trên trường quốc tế. Dù quân Nhựt không chiến đấu chỉ lo tái thiết, nhưng số quân này là số quân gởi đi nước ngoài đầu tiên và trang bị hiện đại nhứt so với các nước đã góp quân.
Khi thấy Hiến Pháp Nhựt sửa đổi biến lực lượng Phòng vệ Dân sự thành quân đội chánh qui ở phía Đông và thấy quân đội Nhựt có mặt ở phía Tây Nam, TC đâm lo nhiều. Lo Mỹ trợ trưởng cho Nhựt để cùng bao vây TC. Lo vấn đề Triều Tiên sẽ kéo Nhựt và Đài Loan lại gần Mỹ hơn và xa TC hơn.
Theo các nhà phân tích, liên minh Mỹ Nhựt có hai mục tiêu thấy rõ. Ngắn tầm là ngăn chận hay bao vây TC. Dài hạn là củng cố tự do, dân chủ, ổn định và thịnh vượng trong khu vực Á Châu Thái Bình Dương. Muốn hay không muốn Mỹ phải giành thế hải thượng trên Thái Bình Dương, chớ không thể để nước nào khác, đặt biệt nước đó là nước CS. Nên việc tăng cường liên minh Mỹ Nhựt không nhằm lợi ích riêng cho Hoa Kỳ hay Nhật Bản, mà còn vì nhiệm vụ lịch sử của liên minh, xu thế thời thượng, chiến lược toàn cầu dân chủ hóa của Mỹ. Đông Á, Á châu Thái Bình Dương là một vùng tế nhị có ảnh hưởng đến an ninh của nước Mỹ ở bên kia bờ Thái Bnh Dương.
Vì vậy, ông Nobokatsu Kanehara, một giới chức cao cấp của tòa đại sứ Nhật, đã trình bày trước cuộc hội thảo tại Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ rằng liên minh Mỹ-Nhật có một mục tiêu rộng lớn hơn. Ông nói: "Liên minh ở đây có mục tiêu chung là củng cố sự tự do, dân chủ, ổn định và thịnh vượng trong khu vực. Đây không chỉ là lợi ích riêng cho Hoa Kỳ hay Nhật Bản, mà còn là một nhiệm vụ lịch sử của liên minh, vì nó đang thúc đẩy khuynh hướng căn bản trong vùng Đông Á.."Ông Nobokatsu Kanehara cũng nói những mục tiêu đó được nhiều quốc gia trong vùng đồng ý như Úc, Tân Tây Lan, Thái Lan, Nam Dương và Mã Lai. Mà ngay cả Nga và Trung Quốc cũng đồng ý một phần nào.
Theo Bà Balbina Hwang, nhà phân tích chính trị Đông Á của Heritage Foundation ở Washington, liên minh có những mục tiêu thấy rõ. Liên minh Mỹ-Nhật mở rộng sự cộng tác của họ ra tới Afghanistan và Iraq không nhằm vào những mục tiêu riêng biệt. Bà nhấn mạnh, iên minh Mỹ Nhựt "không chỉ nhằm bao vây Trung Quốc, ngăn ngừa chiến cuộc xảy ra ở eo biển Đài Loan hoặc trên bán đảo Triều Tiên. Viễn tượng của sự cộng tác đó thật sự là rộng lớn hơn và nhiều tính chiến lược hơn...." Nhà phân tích chính trị Balbina Hwang cũng không quên nhắc tới mối lo ngại mơ hồ của Trung Quốc và cả Nam Hàn. Seoul vẫn lo ngại nếu liên minh chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ có thể lôi cuốn Nam Hàn vào cuộc tranh chấp, một bên là Mỹ và Nhật, còn bên kia là Trung Quốc. Đặc biệt theo Bà nếu cuộc xung đột trên bán đảo Triều Tiên xảy ra, đó là một "thử thách" lớn cho liên minh Nhật-Mỹ. Trong tình thế đó thì Tokyo phải làm sao và được quyền làm những gì trong trường hợp chiến tranh xảy ra, cho tới nay vẫn chưa được minh định rõ ràng. Nhưng người ta thấy việc Mỹ đi với Nhựt và Nam Hàn là một khả năng thực tiễn và đáng tin hơn.
Còn vấn đề Đài Loan, Tokyo không "hài lòng" cho lắm đối với dự định của Liên minh Châu Âu muốn gỡ bỏ lệnh cấm vận võ khí cho Trung Quốc. cái lịnh có từ sau cuộc đàn áp sinh viên ở Thiên An Môn năm 1989. Chuyên viên Nhật Bản Kanehara nghĩ Âu Châu cần có trách nhiệm đối với an ninh thế giới. Còn Mỹ đã thẳng thừng, như Ngoại Trưởng Rice nói, Mỹ , chớ không phải Liên Âu, bảo vệ Thái Bình Dương.
Tóm lại việc siết chặt liên minh quân sự Mỹ Nhựt không những nhắm mục đích ngăn chận TC bành trướng mà còn có mục tiêu dài hạn trong chiến lược ổn định Á châu Thái Bình Dương của Mỹ và đường lối phát triển dân chủ của Mỹ qua lời tuyên bố của TT Bush trong nhiệm kỳ hai này.