(Lời tâm tình: Bài viết về “Sử Việt-Đất Việt” chỉ khái quát, không
đi sâu từng chi tiết của đề tài. Cuối mỗi bài viết, phần “Thiết
nghĩ” nếu có chỉ là góp ý của tác giả, không ngoài mục đích làm
sáng tỏ thêm về nội dung đã biên soạn. Trang Sử Việt và Trang Đất
Việt được đăng hằng tuần, luôn mong mỏi nhúm nhen tình tự dân tộc,
niềm yêu thương quê hương và giữ gìn Việt ngữ cùng văn hóa Việt.)
________________
VUA CHIÊU HOÀNG: LÝ NHẬT KIM
(1218 - 1278)
Phật Kim là con gái thứ của Lý Huệ Tông và bà Trần Thị Dung. Chị là công chúa Thuận Thiên, cả hai chị em sau này đều có thời là Hoàng hậu của Trần Thái Tông. Thuận Thiên gả cho Trần Liễu. Phật Kim công chúa được vua cha truyền ngôi năm 1224, lúc đó mới 7 tuổi, đế hiệu là Lý Chiêu Hoàng.
Lý Chiêu Hoàng làm vua tuổi còn quá trẻ, nên Trần Thủ Độ nắm hết quyền hành, Trần Cảnh lúc ấy 8 tuổi làm quan Chánh thủ, bưng khăn nước hầu vua, thấy Chiêu Hoàng mến Trần Cảnh. Trần Thủ Độ lập kế tác thành cuộc hôn nhân giữa Trần Cảnh và Chiêu Hoàng. Hôn lễ đế vương được cử hành ngày 21 tháng 10 năm Ất dậu (1225). Ngày 11 tháng 12 cùng năm Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh. Từ đấy nghiệp đế của nhà Lý, về nhà Trần. Nên dân gian có câu:
Trống chùa ai đánh thùng thùng
Của chung ai khéo vẫy vùng nên riêng.
Việc họ Trần thay họ Lý để ngự trị ngai vàng, Thủ Độ vốn đã tư thông với Thái Hậu Trần Thị, liền bày cách cho con các quan vào cung hầu Chiêu Hoàng. Mở lối cho Trần Cảnh là con Trần Thừa vào làm chức Chánh Thủ, một vị quan mới lên 8 tuổi! Trần hậu làm nội ứng nên Thủ Độ dễ dàng hành động.
Nhường ngôi chồng xong, bà được gọi là Hoàng hậu Chiêu Thánh. Bà sống với Trần Thái Tông 10 năm, tình cảm mặn mà. Tương truyền bà đã sinh người con đầu với vua Thái Tông, vào năm Quý Tỵ (1233) đặt tên là Trần Trịnh, nhưng chết sau khi sinh không lâu. Như vậy bà sinh con lúc bà mới 15 tuổi. Khoảng thời gian 4 năm sau đấy, bà không có con nữa, Trần Thủ Độ thấy vậy, tỉ tê với vợ là Trần Thị Dung (mẹ của Chiêu Thánh), bắt buộc Trần Cảnh bỏ Chiêu Thánh để lấy chị dâu là công chúa Thuận Thiên (vợ Trần Liễu, chị gái Chiêu Thánh) đương có mang 3 tháng. Chiêu Thánh sau đấy bị phế truất, Thuận Thiên được lập làm Hoàng hậu; là một việc làm trái luân thường đạo lý, mà cổ kim chưa từng thấy.
Năm 1258, bà ưng tướng Lê Phụ Trần, sống hạnh phúc và được 2 người con. Theo một số tài liệu đã ghi rằng: Người con trai là Lê Tông, khi trưởng thành được phong tước Thượng vị hầu, sau này được ban quốc tính (họ vua) và đổi tên là Trần Bình Trọng, chức Bảo Nghĩa Vương, là vị tướng anh hùng có câu mắng giặc nổi tiếng: “thà làm quỉ nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc” vào năm 1285. Người con gái là Lê Thị Ngọc Khuê, thường gọi quận chúa Ứng Thụy, là người vợ hiền của Thượng tướng Thái sư Trần Quang Khải.
Cuối đời bà Chiêu Thánh cũng có cuộc sống bình yên với chồng con, tháng Tư năm 1278, bà qua đời lúc 61 tuổi.
*- Thiết nghĩ: Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh (Trần Thái Tông), khi ấy mới 7 tuổi, với tuổi còn non nớt, cả hai việc quan trọng là lấy chồng và nhường ngôi, là việc trọng đại của đời bà, nhưng đều do người khác định đoạt, chứ bà chưa đủ suy nghĩ chín chắn để quyết định?!
Chiêu Thánh đang ở ngôi báu, chấp nhận xuống làm Hoàng hậu, những tưởng được yên thân; nào ngờ bị phế truất lần nữa. Chiêu Thánh trước đấy mất ngôi, khi đến 19 tuổi lại lâm cảnh mất chồng, do bởi người mẹ ruột thông đồng với Trần Thủ Độ ép uổng! Bà đau đớn và chán nản, không thể chịu đựng nổi cảnh oái oăm nơi cung cấm, nên bà xuất gia, hy vọng câu kinh tiếng kệ sẽ quên đi sự tủi nhục cõi hồng trần. Nhưng vào năm 1258, Chiêu Thánh lại bị người chồng cũ (Trần Thái Tông) đem gả cho tướng quân Lê Phụ Trần, là muốn bà được hạnh phúc hay để thưởng công cho Lê Phụ Trần là người đã giúp vua thoát chết chốn sa trường?!.
Lý Chiêu Hoàng dù chỉ xuất hiện trên vũ đài chính trị ngắn ngủi, nhưng đã trở thành nhân vật độc đáo, thành đề tài thu hút sự quan tâm của nhiều người đã bàn bạc và sẽ thảo luận về bà Hoàng đế cũng là Hoàng hậu mãi mãi về sau. Nói đến Chiêu Thánh, không thể không nhắc nhở đến nhân vật Trần Thái Tông, là người đã mắc nợ bà quá nhiều?!.
Cảm khái: Lý Chiêu Hoàng
Vua cha, ngôi báu, chán chường giao
Bảy tuổi làm vua, chẳng ước ao
Lưu luyến quan hầu, e ấp nhượng
Lung lay chính sự, ngại ngùng trao?!
Nguyễn Lộc Yên
________________
VUA CHIÊU HOÀNG: LÝ NHẬT KIM
(1218 - 1278)
Phật Kim là con gái thứ của Lý Huệ Tông và bà Trần Thị Dung. Chị là công chúa Thuận Thiên, cả hai chị em sau này đều có thời là Hoàng hậu của Trần Thái Tông. Thuận Thiên gả cho Trần Liễu. Phật Kim công chúa được vua cha truyền ngôi năm 1224, lúc đó mới 7 tuổi, đế hiệu là Lý Chiêu Hoàng.
Lý Chiêu Hoàng làm vua tuổi còn quá trẻ, nên Trần Thủ Độ nắm hết quyền hành, Trần Cảnh lúc ấy 8 tuổi làm quan Chánh thủ, bưng khăn nước hầu vua, thấy Chiêu Hoàng mến Trần Cảnh. Trần Thủ Độ lập kế tác thành cuộc hôn nhân giữa Trần Cảnh và Chiêu Hoàng. Hôn lễ đế vương được cử hành ngày 21 tháng 10 năm Ất dậu (1225). Ngày 11 tháng 12 cùng năm Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh. Từ đấy nghiệp đế của nhà Lý, về nhà Trần. Nên dân gian có câu:
Trống chùa ai đánh thùng thùng
Của chung ai khéo vẫy vùng nên riêng.
Việc họ Trần thay họ Lý để ngự trị ngai vàng, Thủ Độ vốn đã tư thông với Thái Hậu Trần Thị, liền bày cách cho con các quan vào cung hầu Chiêu Hoàng. Mở lối cho Trần Cảnh là con Trần Thừa vào làm chức Chánh Thủ, một vị quan mới lên 8 tuổi! Trần hậu làm nội ứng nên Thủ Độ dễ dàng hành động.
Nhường ngôi chồng xong, bà được gọi là Hoàng hậu Chiêu Thánh. Bà sống với Trần Thái Tông 10 năm, tình cảm mặn mà. Tương truyền bà đã sinh người con đầu với vua Thái Tông, vào năm Quý Tỵ (1233) đặt tên là Trần Trịnh, nhưng chết sau khi sinh không lâu. Như vậy bà sinh con lúc bà mới 15 tuổi. Khoảng thời gian 4 năm sau đấy, bà không có con nữa, Trần Thủ Độ thấy vậy, tỉ tê với vợ là Trần Thị Dung (mẹ của Chiêu Thánh), bắt buộc Trần Cảnh bỏ Chiêu Thánh để lấy chị dâu là công chúa Thuận Thiên (vợ Trần Liễu, chị gái Chiêu Thánh) đương có mang 3 tháng. Chiêu Thánh sau đấy bị phế truất, Thuận Thiên được lập làm Hoàng hậu; là một việc làm trái luân thường đạo lý, mà cổ kim chưa từng thấy.
Năm 1258, bà ưng tướng Lê Phụ Trần, sống hạnh phúc và được 2 người con. Theo một số tài liệu đã ghi rằng: Người con trai là Lê Tông, khi trưởng thành được phong tước Thượng vị hầu, sau này được ban quốc tính (họ vua) và đổi tên là Trần Bình Trọng, chức Bảo Nghĩa Vương, là vị tướng anh hùng có câu mắng giặc nổi tiếng: “thà làm quỉ nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc” vào năm 1285. Người con gái là Lê Thị Ngọc Khuê, thường gọi quận chúa Ứng Thụy, là người vợ hiền của Thượng tướng Thái sư Trần Quang Khải.
Cuối đời bà Chiêu Thánh cũng có cuộc sống bình yên với chồng con, tháng Tư năm 1278, bà qua đời lúc 61 tuổi.
*- Thiết nghĩ: Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh (Trần Thái Tông), khi ấy mới 7 tuổi, với tuổi còn non nớt, cả hai việc quan trọng là lấy chồng và nhường ngôi, là việc trọng đại của đời bà, nhưng đều do người khác định đoạt, chứ bà chưa đủ suy nghĩ chín chắn để quyết định?!
Chiêu Thánh đang ở ngôi báu, chấp nhận xuống làm Hoàng hậu, những tưởng được yên thân; nào ngờ bị phế truất lần nữa. Chiêu Thánh trước đấy mất ngôi, khi đến 19 tuổi lại lâm cảnh mất chồng, do bởi người mẹ ruột thông đồng với Trần Thủ Độ ép uổng! Bà đau đớn và chán nản, không thể chịu đựng nổi cảnh oái oăm nơi cung cấm, nên bà xuất gia, hy vọng câu kinh tiếng kệ sẽ quên đi sự tủi nhục cõi hồng trần. Nhưng vào năm 1258, Chiêu Thánh lại bị người chồng cũ (Trần Thái Tông) đem gả cho tướng quân Lê Phụ Trần, là muốn bà được hạnh phúc hay để thưởng công cho Lê Phụ Trần là người đã giúp vua thoát chết chốn sa trường?!.
Lý Chiêu Hoàng dù chỉ xuất hiện trên vũ đài chính trị ngắn ngủi, nhưng đã trở thành nhân vật độc đáo, thành đề tài thu hút sự quan tâm của nhiều người đã bàn bạc và sẽ thảo luận về bà Hoàng đế cũng là Hoàng hậu mãi mãi về sau. Nói đến Chiêu Thánh, không thể không nhắc nhở đến nhân vật Trần Thái Tông, là người đã mắc nợ bà quá nhiều?!.
Cảm khái: Lý Chiêu Hoàng
Vua cha, ngôi báu, chán chường giao
Bảy tuổi làm vua, chẳng ước ao
Lưu luyến quan hầu, e ấp nhượng
Lung lay chính sự, ngại ngùng trao?!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn
Nước tìm chỗ trũng thì tiền cũng biết chạy vòng quanh thế giới kiếm lời. Thị trường nhà đất ở Nhật bị sụp vào đầu thập niên 1990 nên tiền chạy sang Đông Nam Á và Đông Âu tìm các con rồng sắp cất cánh. Khi Đông Á và Đông Âu bị khủng hoảng vào cuối thập niên 1990 tiền lại đổ vào Mỹ và Nam Âu bơm thành hai bong bóng địa ốc rồi vỡ tung năm 2007 (Mỹ) và 2010 (Nam Âu).
Tôi tình cờ tìm được ấn bản Lá Thư Về Làng của nhạc sỹ Thanh Bình, do nxb Lúa Mới phát hành, năm 1956. Vào thời điểm đó, tuy chưa đủ tuổi để cắp sách đến trường nhưng tôi cũng đã thuộc lời của nhạc phẩm này rồi vì nghe mấy bà chị và radio hay hát
Thới gian vẫn không ngừng trôi, hết xuân lại hạ, ngày tháng dần qua như nước chảy mây bay, sóng sau đè sóng trước, từng thế hệ lần lượt nối tiếp nhau. Ba chẳng mấy chốc giờ đã lên nội, ngoại. Tóc ba đã bạc trắng mái đầu, mỏi gối chồn chân… Thương ba nhưng đành chịu thôi, quy luật sinh – lão – bệnh – tử có chừa ai đâu!
Khi vừa nhận chức, Tổng thống Joe Biden đã phát biểu rằng dân chúng Mỹ sẽ có thể tụ họp ăn mừng Lễ Độc lập 4/7 trong hè sắp tới.
Điều đó chắc sẽ xảy ra vì còn một tháng nữa là đến ngày 4/7, trong khi tiểu bang California là nơi đã có những giới hạn khắc khe nhất nước trong việc phòng chống Covid thì cũng đang mở cửa ra.
Nhiều trường phổ thông và đại học đang tổ chức lễ tốt nghiệp, trong giãn cách xã hội và giới hạn khách tham dự là dấu hiệu đáng mừng cho sinh viên học sinh.
Giờ N sắp điểm với Covid-19 ở California. Chiến thắng cơn đại dịch trên nước Mỹ cũng đã thật gần.
Nhưng ngặt nổi, cả 3 Văn kiện Cương lĩnh, Điều lệ đảng và Hiến pháp đều tập trung vào một mục tiêu là bảo vệ tuyệt đối quyền cai trị độc tôn và độc tài cho đảng. Cho nên, khi tình trạng “tự diễn biến, tự chuyển hóa” của cán bộ đảng vẫn “tưng bừng hoa lá cành” đe dọa vị trí cầm quyền của đảng và sự sống còn của chế độ thì “bảo vệ nội bộ” cũng chính là giữ cho đảng khỏi vỡ từ trong lòng Chế độ.
Tuần này đã mang đến một sự thay đổi đầy ngạc nhiên trong cuộc tranh luận về dịch Covid. Tổng thống Biden đã ký một sắc lệnh hành pháp ra lệnh cho giới tình báo Hoa Kỳ tái xét cuộc điều tra về nguồn gốc của virus. Lệnh xảy ra sau khi Avril Haines, Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia, thừa nhận là chúng ta không kết luận được căn bệnh khởi phát như thế nào.
Một số người cho rằng việc điều tra hình sự tổ chức Trump Organization là một vụ án chính trị hay để trả thù thì có thể biết thêm rằng, thủ tục tố tụng hay Đại Bồi Thẩm Đoàn theo hiến định nói riêng là nhằm để bảo vệ cho người dân được đối xử công bằng, không bị tấn công vì mục đích riêng tư hay chính trị. Vì trong quá trình điều tra và xem xét hồ sơ do các công tố viên cung cấp, Đại BTĐ cũng có thể đưa ra quyết định là không đủ bằng chứng thuyết phục để truy tố.
Chả phải vô cớ mà tiếng nói của Nguyên Ngọc bỗng trở nên tiếng cú: “Chế độ này thế nào cũng sụp đổ. Nhưng không biết nó sẽ sụp đổ theo kịch bản nào?” Kịch bản nào cũng được vì ngày nào mà cái chính thể hiện hành còn tồn tại thì cả nước Việt sẽ không có lối ra, chứ chả riêng chi vùng cao nguyên Đồng Văn – Mèo Vạc.
Tháng 6 năm 1983 tôi rời Hoa Kỳ lên đường qua Togo dạy học. Sau ba tháng huấn luyện tại chỗ, tôi và các bạn được chính thức tuyên thệ trở thành Tình nguyện viên Peace Corps, trước khi về nơi công tác nhận nhiệm sở.
Trong nhóm 20 giáo viên toán lý hoá và sư phạm, có bạn lên tận vùng Dapaong, sát biên giới phía bắc Togo với Upper Volta (bây giờ là Burkina Faso), có bạn về Tsévie cách thủ đô chừng 30 cây số. Hai bạn thân là giảng viên sư phạm Anh ngữ làm việc ngay tại thủ đô Lomé.
Trong hai tháng qua, những vụ dùng súng giết người ở trong gia đình, kể cả ở trường học đã liên tiếp xảy ra. Người ta sau đó cầu nguyện rồi lại cầu nguyện và không có một biện pháp nào để cứu chữa. Những thảm họa về súng đạn, dù kinh hoàng cách mấy rồi cũng chìm đắm vào dòng thác lũ của những biến cố về chính trị
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 