Hôm nay,  

Đồng Vọng Khúc Chợ Phiên: Scarborough Fair

07/12/201300:00:00(Xem: 4719)
Thời gian luôn là thước đo giá trị của những ca khúc đẹp. Những bản ballad lời ca như thơ, điệu nhạc nhẹ nhàng làm say đắm lòng người qua bao thế kỷ càng chứng minh giá trị vĩnh hằng của nó. Hết thảy chúng ta đều nghe qua ca khúc Scarborough Fair một lần trong đời. Phiên chợ Scarborough ở ven biển nước Anh từ những năm của thế kỷ 17 giờ đã tàn lụi. Nhưng khúc ballad đậm màu dân ca này mãi lưu truyền cho đến ngày nay. Ngoài giai điệu đằm thắm, dịu dàng như khúc dân ca, như lời ru con, như câu hò điệu lý và những câu hát đối mượt mà. Ca từ thật đậm màu triết lý và đầy thi vị của một tình yêu sáng ngời. Tiếng hát bè trầm buồn như thầm thì của cặp song ca Simon và Garfunkel hay tiếng hát nhẹ nhàng như sương mai mang âm hưởng Celtic của Sarah Brightman đều mang ca khúc tuyệt vời đến làm mềm lòng người. Và nếu bạn tìm đọc nguyên bản của bài dân ca du dương này mới thấy cái hay như nhân lên gấp bội:

Are you going to Scarborough Fair? Parsley, sage, rosemary, and thyme;

Remember me to one who lives there. For once she was a true lover of mine.

Bạn có đi hội chợ Scarborough?

Mùi tây, xô thơm, hương thảo và bách lý hương

Nhắc tôi đến một người ở nơi ấy,

Rằng nàng đã từng là người yêu đích thực của tôi.

Tell her to make me a cambric shirt. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

Without a seam or needlework. Then she shall be a true lover of mine.

Bảo nàng may cho tôi chiếc áo.

Áo không viền may, không đường kim mũi chỉ.

Tell her to wash it in yonder well. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

Where never spring water or rain ever fell. And she shall be a true lover of mine.

Bảo nàng giặt áo bên giếng kia

Nơi không bao giờ có nước và mưa.

Tell her to dry it on yonder thorn. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

Which never bore blossom since Adam was born. Then she shall be a true lover of mine.

Bảo nàng phơi áo trên cành gai

Nơi cây chưa bao giờ chịu trổ bông từ xưa.

Now he has asked me questions three. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

I hope he'll answer as many for me. Before he shall be a true lover of mine.

Chàng đã hỏi em ba điều. Giờ đến phiên em hỏi.

Trước khi chàng trở thành tình nhân đích thực của em.

Tell him to buy me an acre of land. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

Between the salt water and the sea sand. Then he shall be a true lover of mine.

Bảo chàng mua cho em mẫu đất

Nằm giữa nước mặn và cát biển

Tell him to plough it with a ram's horn. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

And sow it all over with one pepper corn. And he shall be a true lover of mine.

Bảo chàng cày xới bằng chiếc sừng cừu giống

Và gieo khắp nơi bằng một hạt bắp non.

Tell him to reap it with a sickle of leather. Parsley, sage, rosemary, and thyme;

And bind it up with a peacock feather. And he shall be a true lover of mine.

Bảo chàng gặt lấy với chiếc liềm bằng da

Và buộc lại bằng một cọng lông công

Tell him to thrash it on yonder wall. Parsley, sage, rosemary, and thyme,

And never let one corn of it fall. Then he shall be a true lover of mine.

Bảo chàng phơi mùa gặt trên bờ tường kia


Đừng để rơi ngay cả một hạt bắp

When he has done and finished his work. Parsley, sage, rosemary, and thyme:

Oh, tell him to come and he'll have his shirt. And he shall be a true lover of mine.

Khi nào làm xong những việc ấy

Bảo chàng hãy đến nhận chiếc áo. Và chàng sẽ là người yêu đích thực của em.

Lời ca như câu hát đối, như thử thách tình yêu chân chính của đôi trai gái phải đến từ những điều thách đố bất khả. Làm sao để nàng may chiếc áo không viền kim mũi chỉ, áo sẽ giặt bên giếng khô và phơi trên những cành gai, chưa bao giờ ra lá trổ hoa? Làm sao để chàng có thể mua được miếng đất trên biển mặn, cày xới bằng chiếc sừng cừu giống, gieo bằng một hạt bắp non và gặt bằng liềm da...

Parsley, sage, rosemary và thyme là hương vị cho mổi bửa ăn của nước Anh thời trung cổ; là hành, ngò, tiêu và tỏi; là miếng thơm, lát khế, rău răm và mớ cá kình; là chút hành hương, húng quế, ngò gai và cành hồi, cho tô canh cá, cho bát phở thơm lựng quê mình...

Bởi thế nên parsley, sage, rosemary và thyme được luyến láy, lập lại ở mỗi đoạn. Là những tang tính tình tang, là những ầu ơi ví dầu. Khúc ballad Scarborough Fair như là khúc dân ca thử thách, đo lường, trêu chọc người bạn tình. thâm thúy mà mặn duyên của chúng mình:

Anh về mua lụa bọc trời
Mua thuyền chở núi em thời theo ngay.
.
Anh về chẻ lạt bó tro
Rán sành ra mỡ em cho làm chồng.
.
Anh về tìm vảy cá trê
Tìm gan tim thú, tìm mề con lươn.
Tìm cho con bún có xương
Tìm dây tơ hồng có rễ em mà theo không?...


Dễ thương đến thế là cùng. Thách nhau những dâu bể vô hạn chừng như bất khả thi trong đời thường. Làm khó nhau để tìm tấm lòng chung. Làm khó nhau để được bạn lòng tri kỷ và đôi lời gởi về người xưa nơi ấy những kỷ niệm làng quê ngọt bùi. Đi chợ phiên là niềm háo hức rạo rực đầy hoài niệm của tuổi trẻ, là hứa hẹn gặp được ý trung nhân và hội hè vui ca tháng ngày sau vụ mùa vất vả. Nơi phiên chợ của chúng mình có người hát vọng:

Bạn có đi chợ Kỳ Lừa? Mua giùm ta chiếc áo lụa. Dệt bằng tơ trời và nhuộm màu nắng sớm

Em có đi chợ Đông Ba? Kiếm giùm Anh chùm hoa nắng. Nở trên cây tình già, ngan ngát mùi hương trăng.

Anh có đi chợ Bến Thành? Tìm giúp Em chiếc nhẩn cỏ, có đính hạt kim cương làm bằng giọt nước mắt, bện từ cỏ tương tư...

Chúng mình sẽ mặc chiếc áo lụa dệt bằng tơ trời, tay đeo chiếc nhẩn cỏ, cầm chùm hoa nắng hân hoan đi vào đời tình ái thủy chung.

Làm khó nhau vậy mà con người cứ đến với nhau, nên duyên chồng vợ. Làm khó vậy mà những cuộc hôn nhân cứ đến rồi đi theo năm tháng. Để những câu hát yêu thương đầy hoài cảm theo mãi chân người trẩy hội. Tình yêu cao vời hơn mọi thứ. Mà ước ao thì vô cùng tận. Tất cả đều qua đi. Chỉ có Parsley, sage, rosemary và thyme còn lại mãi hương vị nồng nàn cho cuộc đời. Như húng quế, ngò gai, hành hương và hoa hồi. Như giai điệu đẹp ngời Scarborough Fair mãi đồng vọng ngàn năm những thiết tha tuyệt vời về tình yêu, chân lý, sự chung thủy và những điều bất khả trong cõi người hữu hạn.

Sean Bảo

www.baosinh.com| Tùy Bút site

www.sean-bao.com| SB Graphic Design

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chuyện “Ngưng bắn…” kể cho độc giả Bloomington ngày ấy, đã là chuyện quá khứ. 30 tháng Tư năm sau, cuộc chiến trên đất Việt tàn. Chủ nghĩa Cộng sản, nguyên nhân của nạn binh đao, dìm quê hương tôi trong biển máu hàng thập kỷ, cuối cùng đã hưởng hết 70 năm tuổi thọ. Tưởng chuyện đau thương trong một ngày ngưng bắn của gia đình, vì sự an toàn, phúc lợi của loài người, phải trở thành cổ tích. Vậy mà hôm nay, trong thời đại này, chuyện buồn chiến tranh của tôi đang tái diễn...
Mười năm, 20 năm, và nhiều hơn nữa, khi lịch sử kể lại buổi chuyển giao quyền lực hứa hẹn một triều đại hỗn loạn của nước Mỹ, thì người ta sẽ nhớ ngay đến một người đã không xuất hiện, đó là cựu Đệ Nhất Phu Nhân Michelle Obama.
Chiến tranh là chết chóc, tàn phá và mất mát! Có những cuộc chiến tranh vệ quốc mang ý nghĩa sống còn của một dân tộc. Có những cuộc chiến tranh xâm lược để thỏa mãn mộng bá quyền của một chế độ hay một bạo chúa. Có những cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa hai chủ nghĩa, hai ý thức hệ chỉ biến cả dân tộc thành một lò lửa hận thù “nồi da xáo thịt.” Trường hợp sau cùng là bi kịch thống thiết mà dân tộc Việt Nam đã gánh chịu! Hệ lụy của bi kịch đó mãi đến nay, sau 50 năm vẫn chưa giải kết được. Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, một nữ chiến binh cộng sản miền Bắc có tên là Dương Thu Hương khi vào được Sài Gòn và chứng kiến cảnh nguy nga tráng lệ của Hòn Ngọc Viễn Đông thời bấy giờ đã ngồi bệch xuống đường phố Sài Gòn và khóc nức nở, “khóc như cha chết.” Bà khóc “…vì cảm thấy cuộc chiến tranh là trò đùa của lịch sử, toàn bộ năng lượng của một dân tộc dồn vào sự phi lý, và đội quân thắng trận thuộc về một thể chế man rợ. Tôi cảm thấy tuổi trẻ của tôi mất đi một cách oan uổng ...
Ngày 30 tháng 4 năm 2025 là một ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong lịch sử Việt Nam đương đại, cũng là dịp để chúng ta cùng nhau hồi tưởng về ngày 30 tháng 4 năm 1975 và những gì mà dân tộc đã sống trong 50 năm qua. Ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã kết thúc chiến tranh và đáng lẽ phải mở ra một vận hội mới huy hoàng cho đất nước: hoà bình, thống nhất và tái thiết hậu chiến với tinh thần hoà giải và hoà hợp dân tộc. Nhưng thực tế đã đánh tan bao ước vọng chân thành của những người dân muốn có một chỗ đứng trong lòng dân tộc.
Điều thú vị nhất của nghề làm báo là luôn có sự mới lạ. Ngày nào cũng có chuyện mới, không nhàm chán, nhưng đôi khi cũng kẹt, vì bí đề tài. Người viết, người vẽ, mỗi khi băn khoăn tìm đề tài, cách tiện nhất là hỏi đồng nghiệp. Ngày 26 tháng 3, 1975, hoạ sĩ Ngọc Dũng (Nguyễn Ngọc Dũng: 1931-2000), người dùng bút hiệu TUÝT, ký trên các biếm hoạ hàng ngày trên trang 3 Chính Luận, gặp người viết tại toà soạn, hỏi: “Bí quá ông ơi, vẽ cái gì bây giờ?”
Sau ngày nhậm chức, Tổng thống Donald Trump đã ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và bị một số tòa án tiểu bang chống đối và hiện nay có hơn 120 vụ tranh tụng đang được xúc tiến. Trump cũng đã phản ứng bằng những lời lẽ thoá mạ giới thẩm phán và không thực thi một số phán quyết của tòa án. Nghiêm trọng hơn, Trump ngày càng muốn mở rộng quyền kiểm soát hoạt động của các công ty luật và công tố viên nghiêm nhặt hơn. Trong khi các sáng kiến lập pháp của Quốc hội hầu như hoàn toàn bị tê liệt vì Trump khống chế toàn diện, thì các cuộc tranh quyền của Hành pháp với Tư pháp đã khởi đầu. Nhưng Trump còn liên tục mở rộng quyền lực đến mức độ nào và liệu cơ quan Tư pháp có thể đưa Trump trở lại vị trí hiến định không, nếu không, thì nền dân chủ Mỹ sẽ lâm nguy, đó là vấn đề.
Khi Bạch Ốc công bố công thức tính thuế lên các quốc gia với các thang thuế khác nhau, người ta nhận ra đó chỉ là một một phép tính toán học căn bản, chẳng liên quan đến kinh tế học hay mậu dịch lẫn các dữ liệu thực tế nào cả. Chúng chỉ là những số liệu vô nghĩa và phi lý. Việt Nam không đánh thuế hàng Mỹ đến 90% và đảo hoang của những chú chim cánh cụt có liên quan gì đến giao thương. Điều này thể hiện một đối sách vội vã, tự phụ và đầy cảm tính, cá nhân của Donald Trump nhằm tạo áp lực lên thế giới, buộc các nước tái cân bằng mậu dịch với Mỹ hơn là dựa trên nền tảng giao thương truyền thống qua các hiệp ước và định chế quốc tế. Hoặc nhỏ nhặt hơn, để trả thù những gì đã xảy ra trong quá khứ: Trump ra lệnh áp thuế cả những vật phẩm tâm linh từ Vatican đưa sang Mỹ như một thái độ với những gì đức Giáo Hoàng Francis từng bày tỏ.
Tổng thống Donald Trump vào hôm qua đã đột ngột đảo ngược kế hoạch áp thuế quan toàn diện bằng cách tạm dừng trong 90 ngày. Chỉ một ngày trước đó đại diện thương mại của Trump đã đến Quốc Hội ca ngợi những lợi ích của thuế quan. Tuần trước chính Trump đã khẳng định "CHÍNH SÁCH CỦA TÔI SẼ KHÔNG BAO GIỜ THAY ĐỔI". Nhưng Trump đã chịu nhiều áp lực từ những nhân vật Cộng Hòa khác, các giám đốc điều hành doanh nghiệp và thậm chí cả những người bạn thân thiết, đã phải tạm ngừng kế hoạch thuế quan, chỉ duy trì thuế căn bản (baseline tariff) 10% đối với tất cả những đối tác thương mại.
Trật tự thế giới là một vấn đề về mức độ: nó thay đổi theo thời gian, tùy thuộc vào các yếu tố công nghệ, chính trị, xã hội và ý thức hệ mà nó có thể ảnh hưởng đến sự phân phối quyền lực trong toàn cầu và ảnh hưởng đến các chuẩn mực. Nó có thể bị thay đổi một cách triệt để bởi các xu hướng lịch sử rộng lớn hơn và những sai lầm của một cường quốc. Sau khi Bức tường Berlin sụp đổ vào năm 1989, và gần một năm trước khi Liên Xô sụp đổ vào cuối năm 1991, Tổng thống Mỹ George H.W. Bush đã tuyên bố về một "trật tự thế giới mới". Hiện nay, chỉ hai tháng sau nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Donald Trump, Kaja Kallas, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh châu Âu, đã tuyên bố rằng "trật tự quốc tế đang trải qua những thay đổi ở mức độ chưa từng thấy kể từ năm 1945". Nhưng "trật tự thế giới" là gì và nó được duy trì hoặc phá vỡ như thế nào?
Hãy bắt đầu niềm tin này với câu nói của John Kelly, tướng thủy quân lục chiến hồi hưu, cựu Bộ trưởng Nội an, cựu chánh văn phòng của Donald Trump (2018): “Người phát điên vì quyền lực là mối đe dọa chết người đối với nền dân chủ.” Ông phát biểu câu này tại một hội nghị chuyên đề về nền Dân chủ ở Mount Vernon vào tháng 11/2024, ngay tại ngôi nhà của George Washington, vị tổng thống đầu tiên, người mở ra con đường cho nền dân chủ và tự do của Hoa Kỳ. Không đùa đâu! Tướng Kelly muốn nói, những người phát điên vì quyền lực ấy có thể giữ các chức danh khác nhau, thậm chí là Tổng Thống, nhưng trong thâm tâm họ là bạo chúa, và tất cả các bạo chúa đều có cùng một đặc điểm: Họ không bao giờ tự nguyện nhượng quyền lực.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.