Câu Chuyện Thể Thao – Tiền Đạo
Tuần này, xin mời quý độc giả cùng tìm hiểu tiếp môn “Quật Bóng Trên Sân Cỏ”, tức “Field Hockey”.
Đột phá tả hữu (Left-Right Dribble): Là động tác vừa dùng gậy điều khiển bóng vừa di chuyển thân người hướng hẳn về bên trái hoặc bên phải để lách qua đối phương. Kỹ thuật lừa bóng này đòi hỏi mức độ chính xác và cử động nhanh nhẹn với yếu tố căn bản là ngay trước khi lách qua đối phương, phải gia tăng tốc độ cùng thời điểm với động tác đưa bóng tiến tới trước.
Đột phá bằng động tác hất bóng (Pick Up): Đúng như tên gọi, đây là kỹ thuật sử dụng gậy để hất bóng qua khỏi tầm cản của đối phương khi họ dùng gậy chận hướng tiến của bóng. Trường hợp này thường xảy ra khi tuyển thủ tấn công trong tư thế chuẩn bị xâm nhập cấm địa. Ngoài ra, trong tình huống này các tuyển thủ tấn công thường nhắm vào vị trí ở giữa bàn chân của đối phương để hất bóng nhằm tạo vị thế khó khăn cho đối phương khi truy cản hướng bóng. Tuy nhiên, động tác này cũng đòi hỏi yếu tố hất bóng chính xác ở vị trí và độ cao vì nếu đưa bóng lên cao quá tầm sẽ kèm theo động tác giơ cao gậy dễ chạm trúng đối phương, gây ra tình huống phạm lỗi nguy hiểm (dangerous play).
Đột phá bằng động tác ứng dụng lực nẩy của bóng (Chop): Đây là kỹ thuật hất bóng xuyên qua rào cản của đối phương khá tương tự như động tác “Pick Up”, nhưng khác nhau về cách điều khiển bóng. So với động tác hất bóng “Pick Up” dùng đầu gậy chạm sát mặt đất rồi hất bóng bay lên thì hình thức “Chop” lại để đầu gậy ở một góc độ nghiêng rồi quật vào vị trí phía trên quả bóng để tạo lực nẩy do bóng bị chạm sân cỏ. Lúc đó, bóng sẽ nẩy theo phương hướng của lực quật và tưng qua khỏi phạm vi cản phá của đối phương. Kỹ thuật đột phá này rất hữu hiệu trên các sân cỏ nhân tạo.
Đột phá chuyển hướng (Turning Dirbble): Không riêng gì môn “Field Hockey”, ở các bộ môn thể thao sử dụng quả bóng cũng thường ứng dụng kỹ thuật đột phá chuyển hướng này. Đó là những động tác xoay người bất chợt trong lúc đột phá vì cảm thấy không thể tiến thêm do sự truy cản gắt gao của đối phương. Hầu hết diễn tiến của động tác đột phá chuyển hướng đều là xoay người về phía sau để lựa chọn hướng đi khác cho quả bóng hoặc chuyền bóng cho đồng đội.
Đột phá trong tình trạng giữ bóng (Guard Dribble): Sau khi dẫn bóng vượt qua sự truy cản của một tuyển thủ đối phương thì thường gặp tiếp những tuyển thủ khác lướt đến ngăn chận, do đó phải dùng thanh gậy của mình để giữ bóng. Tình trạng này gọi là “Guard Dribble”. Tuy nhiên, ngay sau đó phải di chuyển quả bóng để thay đổi hướng tấn công vì theo luật quy định không cho phép dùng gậy giữ bóng trong tình trạng bóng nằm yên trên sân. Do đó, đây chính là một trong những kỹ thuật trọng yếu để duy trì thế công trong môn “Field Hockey”
Chận bóng (Receive): là những động tác chận giữ quả bóng khi được đồng đội chuyền bóng hoặc những đường bóng của đối phương chuyền không chính xác làm bóng văng đến vị trí kiểm soát của mình. Những động tác này chủ yếu tập trung vào tư thế chống gậy thẳng đứng để chận bóng hoặc để nghiêng ở một góc độ nào đó khi bóng ở khoảng cách vừa tầm với của gậy.
Quật bóng (Strock): là kỹ thuật dùng gậy tác động lực vào bóng để quật bóng cản phá, quật thẳng vào gôn hoặc chuyền bóng cho đồng đội và có những hình thức như sau:
Quật Hit: Là tư thế dùng hai tay nắm chặt gậy để quật bóng giống như hình thức quật “Golf” nên tạo ra lực quật bóng mạnh nhất so với các tư thế khác. Thế nhưng vì trong một trận đấu “Field Hockey” luôn diễn ra theo thế trận nhanh nhẹn và thường bị đối phương truy cản gắt gao nên khi áp dụng kỹ thuật “quật Hit” các tuyển thủ phải ở vị trí thật ổn định và ra gậy thần tốc mới có thể ứng dụng kịp thời. Vì vậy, kỹ thuật “quật Hit” cũng đòi hỏi sự luyện tập công phu và trong một trận đấu thuộc đẳng cấp chuyên nghiệp của môn “Field Hockey”, trường hợp các tuyển thủ bị thất bại qua hình thức “quật Hit” cũng không phải là hiếm khi xảy ra.
Quật Sweep: Cầm gậy ở vị trí gần sát đầu gậy và “rê” bóng trên mặt sân cỏ giống như động tác “quét sân” rồi ra sức quật bóng. Đây là thế quật phát ra lực mạnh tương đối và ít khi phạm lỗi kỹ thuật do dễ dàng kiểm soát bóng trước khi quật. Động tác này thường được các hậu vệ ứng dụng trong trường hợp phá bóng khi cần phát bóng dài trong tình huống bị đối phương vây hãm.
Quật Push: Dùng đầu gậy để kềm bóng khi di chuyển giống như động tác “đè bóng” rồi ra lực quật bóng. So với hình thức “quật Hit” và “quật Sweep” thì tuy tư thế quật này không tạo được tốc độ đưa bóng đi xa nhưng lại thực hiện được những đường chuyền chính xác ở cự ly ngắn.
Quật Scoop: Là tư thế dùng gậy hất bóng lên cao để quật những đường bóng bổng bay qua khỏi đầu đối phương. Theo luật quy định về những tình huống “dangerous play” của môn “Field Hockey” thì trên nguyên tắc không được quật những quả bóng đang ở độ cao hơn vị trí đầu gối nên tư thế quật này được coi là một trường hợp ngoại lệ duy nhất được công nhận. Tuy nhiên để thực hiện động tác này các tuyển thủ phải ở vị trí cách xa đối phương trong cự ly an toàn và trong những tình huống đón nhận các đường bóng bổng phải đợi quả bóng rơi hẳn xuống mặt sân mới được quyền hất bóng lên. Do đó, hình thức “quật Scoop” thường được ứng dụng khi được hưởng phạt “Free Strock”, tức được quật bóng tự do, bao gồm tình huống phạt góc.
Phòng thủ (Defense): trong môn “Field Hockey” khi phòng thủ các tuyển thủ không được sử dụng bên mặt bằng phẳng của thanh gậy do bị giới hạn của luật “Back Stick” cho nên cần thiết phải ứng dụng bên mặt hình tròn của gậy một cách có hiệu quả. Cụ thể có một số hình thức phòng thủ như sau:
Tackle: Dùng gậy nhắm đưa vị trí của quả bóng do đối phương đang đi động trên sân để đoạt bóng.
Block: Sau khi phán đoán vị trí chuyền bóng của đối phương thì đưa gậy ra chận giữ để đoạt bóng.
Kế đến, về phương diện chiến thuật thì do tính đặc thù của môn “Field Hockey” là chỉ được sử dụng một bên mặt của thanh gậy và thông thường khi quật hoặc chuyền bóng các tuyển thủ đều nghiêng mình về bên phải nên thế tấn công từ cánh phải dễ dàng thực hiện hơn cánh trái. Đồng thời, từ hướng phải cũng là thế thuận lợi cho thế phòng thủ của đối phương. Do đó, trong sơ đồ chiến thuật của môn “Field Hockey, các tuyển thủ phụ trách thế tấn công được định vị bên cánh phải và các tuyển thủ bên cánh trái đảm nhiệm vai trò phòng thủ. Một trong các chiến thuật được áp dụng phổ biến nhất hiện nay là trận đồ 3-3-3-1 gồm vai trò của những tuyển thủ trên sân như sau:
Hàng tấn công (Forward)
Right Wing (RW): tiền đạo cánh phải, có nhiệm vụ đột phá và ghi bàn trong vùng cấm địa đối phương bằng kỹ thuật cá nhân xuất sắc. Đây là vai trò của một tuyển thủ chuyên về thế công để đem chiến thắng về cho đội nhà nên có thể nhận định rằng vị trí của tiền đạo cánh phải rất quan trọng và không cần thiết rút về hỗ trợ trên sân nhà trong tình huống đang lâm thế phòng thủ.
Center Forward (CF): trung phong, đảm nhiệm vị trí chính giữa của hàng công và phụ trách những cú quật bóng trước chính diện khung thành trong các tình huống lật cánh và đột phá thẳng vào cấm địa. CF là vai trò giao cho những tuyển thủ có sự phán đoán nhậm lẹ và quan sát thế trận tinh tế để phối hợp có hiệu quả với cặp tiền đạo ở hai cánh, tạo thành thế tấn công đa dạng trước khung thành đối phương. Trong thế phòng ngự, tuyển thủ CF có nhiệm vụ truy cản các tuyển thủ ST và SW của địch.
Left Wing (LW): tiền đạo cánh trái, phụ trách những đường bóng lật cánh từ bên trái hoặc đột phá vào cấm địa để gây rối loạn cho đối phương hầu tạo những tình huống hưởng phạt PC (Penalty Corner). Trong hàng tấn công của một đội bóng, tuyển thủ LW có vị trí rất quan trọng ở thế hỗ trợ phòng thủ vì phải truy cản hậu vệ cánh phải RH (Right Half) của đối phương, vốn là khởi điểm của các đường bóng tấn công từ phía đối phương.
Hàng tiếp ứng (Midfielder)
Right Inside (RI): tiền vệ cánh phải, có nhiệm vụ kiến tạo những vị thế thuận lợi cho hàng tấn công bằng động tác di chuyển nhanh nhẹn và những đường chuyền chính xác. Ngoài ra còn có khả năng đột phá để mở rộng các phương hướng chuyền bóng cho hàng tấn công. Do mức độ công thủ hầu hết đều phụ thuộc vào sự hoạt động của tuyển thủ RI nên tiền vệ cánh phải được xem là người nắm giữ chìa khóa quan trọng nhất để hình thành cục diện trận đấu và còn được gọi là “Main Position”, tức vai trò chủ yếu trong đội hình. Trong thế phòng ngự tuyển RI thường hỗ trọ cùng đồng đội truy cản đối phương có cùng vai trò.
Center Half (CH): tiền vệ trung ương, là nhân tố quan trọng nhất của hàng tiền vệ vì có khả năng điều động các đường bóng công thủ để quyết định tiến quân hoặc lui về sân nhà. Tuyển thủ CH là người hỗ trợ đắc lực tuyển thủ LI trong các thế “dĩ thủ chuyển công” để đảo ngược tình huống vì phụ trách nhiệm vụ cản phá các đường bóng đột phá hoặc các đường bóng bổng do đối phương phát lên từ khu cấm địa.
Left Inside (LI): tiền vệ cánh trái, là người mang trách nhiệm nặng nề trực tiếp truy cản tuyển thủ RI của đối phương. Trong thế tấn công, tuyển thủ LI chuyên phụ trách chận giữ những đường phá bóng từ vùng cấm địa của đối phương để duy trì thế công theo thế “liên hoàn” hoặc tự mình dẫn bóng sâu về phần sân bên trái để lật cánh, tạo cơ hội cho đồng đội ghi bàn.
Hàng hậu vệ (Defense)
Right Half: hậu vệ cánh phải, là khởi điểm của những đường bóng tấn công do đặc tính thuận bên phải của môn “Field Hockey”. Trong chiến thuật căn bản, các đường bóng xuất phát từ sân nhà luôn do tuyển RH quyết định chuyền đi theo phương hướng định sẳn sau khi quan sát thế trận. Do đó, tuyển thủ RH cần có kỹ thuật đoạt bóng, chuyền bóng chính xác và nhất là phải có thể lực bền bỉ để đáp ứng cho lượng di động lên xuống đều đặn, liên tục trong trận đấu.
Stopper: trung vệ, có nhiệm vụ trấn giữ khu vực chính diện khung thành và vành đai vòng tròn khu cấm. Đồng thời, còn là một nhân tố góp phần quan trọng trong thế phản công bằng những đường chuyền vừa nhanh nhẹn vừa chính xác cho hàng tiền đạo.
Left Half (LH): hậu vệ cánh phái, tuy có nhiệm vụ chính yếu là truy cản tuyển thủ RW của đối phương nhưng trên thực tế luôn di động khắp khu vực để bọc lót cho đồng đội và ngăn chận các đợt tấn công từ cánh phải của đối phương. Vì vậy, tuyển thủ LH cũng cần có thể lực dẻo dai vượt trội đồng đội.
Sweeper (SW): hậu vệ tự do, là một vai trò đặc biệt nhất trong đội hình vì trên nguyên tắc căn bản của môn “Field Hockey”, thông thường là từng tuyển thủ được giao nhiệm vụ ngăn cản đối phương theo các vị trí và vai trò tương ứng nhưng chỉ riêng tuyển thủ SW là ngoại lệ. SW là tuyển thủ di chuyển tự do khắp các vị trí và kiêm nhiệm luôn cả hai mặt công thủ. Hơn nữa, vị trí của tuyển thủ SW là đứng ngay trước thủ môn nên nắm vững tình hình các diễn tiến của thế trận từ hậu phương và đóng góp đắc lực trong việc bảo vệ khu cấm.
Goal Keeper (GK): thủ môn, là tuyển thủ ở trạm cuối cùng trước khung thành và được phép để bóng chạm trúng bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nên phải đội mũ và được trang bị các dụng cụ bảo vệ toàn thân.
Gửi ý kiến của bạn
