Chân dung Nguyễn Lương Vỵ (Ảnh Trần Triết)
(Tưởng niệm nhà thơ Nguyễn Lương Vy.)
Có nỗi buồn man mác, có nỗi buồn hay lây, có nỗi buồn chảy máu. Tuy nhiên, nỗi buồn mất mát người thân và bạn bè là nỗi buồn xoáy chiếm tâm hồn tôi sâu thẳm nhất. Liên tiếp quanh tôi những nỗi buồn rụng xuống rồi chồng chất lên nhau chín đỏ thành những tấu khúc biệt ly. Chỉ trong 4 ngày mà hai người bạn tôi từng gặp gỡ trò chuyện đã rủ nhau đi về một nơi nào đó xa thật xa, không bao giờ trở lại. Nhà báo Phí Ích Bành là em ruột của nhà văn Dương Nghiễm Mậu-(Phí Ích Nghiễm) và nhà thơ Nguyễn Lương Vỵ cùng qua đời. Tôi hay gặp anh Bành ở nhà hoạ sĩ Nguyễn Đình Thuần và từng trò chuyện cùng anh vài lần. Nơi đó những ngày cuối tuần là chốn bạn bè văn nghệ họp mặt, nói cười, tán gẫu, đàn hát rất vui. Căn Mobile Home của anh Thuần tuy nhỏ nhưng rất ấm cúng đã lưu rất nhiều dấu chân của những người bạn trong đó anh Bành là người bạn thường trực mỗi tuần.
Từ trái qua phải : HS Nguyễn Đại Giang, TS Ngô Tịnh Yên, TS Lê Giang Trần, TS Nguyễn Lương Vỵ, Trịnh Thanh Thủy
Tôi gặp anh Vỵ nhiều hơn. Lần đầu tôi gặp anh Vỵ cách đây khoảng 8 năm nhân ngày hoạ sĩ Nguyễn Đại Giang qua Cali chơi. Nhà anh Lê Giang Trần, là nơi gặp gỡ, sau đó mọi người rủ nhau ra cà phê Gypsy uống nước. Quán cơm chay là nơi anh Phan Tấn Hải, và anh Vỵ thường gặp tôi trò chuyện và đàm đạo về Phật Pháp vô cùng thú vị. Tôi và anh Vỵ có cùng một địa phương để nhớ về và nhắc nhở khi tôi còn sống ở Sài Gòn trước 1975.
Có lần tình cờ tôi đọc được những bài thơ của anh trên Da Màu, chúng đã gây ấn tượng trong tôi. Thơ của anh là một cánh rừng xao xác tiếng lá rụng khi âm trầm, lúc xé lòng đau đớn, thỉnh thoảng vang động những vũng tối bập bềnh thống khổ. Đọc anh, tôi đọc được những tâm, những huyết, những âm, những chữ... và tất cả anh hoà trộn vào nhau thành một khối đặc quánh, rất Nguyễn Lương Vỵ. Bạn đọc không cần sống, thở, nghe, nhìn hay cảm xúc. Dường như tác giả đã làm dùm bạn việc này rồi.
nhìn trong thơ thấy đạo
nhìn trong đạo thấy thơ
nhìn trong thơ thấy gạo
nhìn trong gạo thấy mình
có-không thiệt rốt ráo...
nhìn trong em thấy mệnh
nhìn trong mệnh thấy đời
nhìn trong đời thấy bệnh
nhìn trong bệnh thấy lời
lời lôi âm rù quếnh...
nhìn trong hạt thấy mầm
nhìn trong mầm thấy mộ
nhìn trong mộ thấy âm
nhìn trong âm thấy số
ôi tượng số điếc câm...
(Năm chữ năm câu-NLV)
Hồn âm cứ nhấn
Xác chữ cứ nhai
Sai cái không sai
Đúng cái không đúng
Sống không để bụng
Chết không mang theo
Huyết âm trong veo…
(Huyết âm 62--NLV)
Huyết âm, âm huyết...Phút lâm bồn của người phụ nữ như đóa sen tinh tuyền khai hoa, nở nhụy trong vũng bùn tối ám. Mẹ và huyết, toàn những huyết, rực đỏ trong đớn đau, đỏ loe tiếng khóc. Càn khôn vũ trụ hoà âm vang rền toàn những ca từ A A A, U U U....Bàn tay tạo hoá hô biến..nặn ra một con giống gói tròn một bọc, ngáp một cái, khóc một tiếng... con đã trào đời.
U U U
A A A
Gió bạt tai
Âm rền máu
Mẹ đẻ đỏ hoe tiếng khóc
Càn khôn tìm về ngay chóc
Vũ trụ đùn ngay một bọc !
Âm âm âm
A A A
U U U
Câm câm câm
Chỉ biết tri âm là đây
Ngáp dài một cái tròn đầy
Xương tàn cốt lụi òa bay
(Hòa Âm Âm Âm Âm...-NLV)
Có bài thơ nào miêu tả được phút giây lịch sử đầu đời một con người tuyệt vời được như thế?
Rồi bóng ai như bóng anh đi qua và gục xuống ở bãi cát tuổi thơ xưa, vọng hời những quá khứ cháy vàng tro bụi.
Chiều nay
Ngồi nhớ chiều xa
Nhớ lắm ngực chiều Nam Ô Liên Chiểu
Mười lăm năm nghẹn thở
Mười lăm năm nhói tim
Đà Nẵng một thời côi cút bụi đời
Một mình lang thang đầu trần khét nắng
Bến sông Hàn những năm Sáu Mươi
Ta bắt đầu hiểu
Tuổi thơ của mình
Như chiếc lục bình
Trôi đi thất thểu
Trôi đi trôi đi
Ta bắt đầu thấy
Tuổi thơ của mình
Có một chiếc đinh
Rung rinh giữa trán
Rung rinh rung rinh…
(MỘT THOÁNG ĐÀ NẴNG-NLV)
Anh sống mất cha từ nhỏ nên thanh âm người nữ tràn ngập trong cõi đi về của anh. Thơ anh làm ào ạt, ồn ã, ngùn ngụt, ngún cả một nùi, lạnh mát cả thịt da, chập chùng những tóc dài mù tối.
Lạy em đẹp mãi cho ta mừng
Mần thơ ào ạt như chưa từng
Cái chi cũng đẹp cũng ứng mộng
Cỏ áy hừng đông mượt quá chừng…
Lạy em đẹp mãi cho ta vui
Mần thơ ngùn ngụt ngún một nùi
Chẳng sợ hồn tan hay vía nát
Rất vô tư nhậu với ngậm ngùi…
Lạy em đẹp mãi cho ta sướng
Mần thơ cộng hưởng với âm u
Chẳng sợ đầu non hay cuối vực
Rất hồn nhiên đụng cái mịt mù…
Câu thơ cuối đối với tôi là câu thơ hay nhất "Rất hồn nhiên đụng cái mịt mù…" . Bỗng dưng làm tôi nhớ câu thơ hóm hỉnh của Mai Thảo "Đặt tay vào chỗ không thể đặt... Cười tủm còn thương chỗ đặt nào".
Hay thơ mộng hơn với mối tình đầu
Người con gái mang tên Hoa Vàng
Cho hồn ta như mây lang thang
Bay thấp xuống bên ngoài cửa sổ
Mắt phố nâu dương cầm vang vang
Vang ý biếc tờ thư sương khói
Gởi giùm ta vài hạt nắng gầy
Màu thương cảm trên đường chẳng nói
Đứng một mình câm lặng khoanh tay
Người con gái che nghiêng chiếc nón
Cho hồn ta nghiêng hết biển dâu
Thở rất gấp giữa chiều thu muộn
Lá hiên ngoài đang bay đi đâu?!
Ơi môi người tươi quá sắc hương
Ơi Hoàng Hoa lạ lẫm trên đường
Mắt choáng ngợp nụ cười răng khểnh
Dạ khúc xanh trong những giọt sương…
(Kỷ Niệm-NLV)
Anh sống nhiều, từng trải nhiều, chiêm nghiệm cuộc đời hỉ, nộ, ái, ố, cũng nhiều, để yêu và thở với thơ. Cõi thơ, ngôn từ của anh tuôn tràn những máu, nước mắt của cuộc đời. Đầy ăm ắp những biệt ly và chập chùng phút chớp tắt của người đi, kẻ ở.
Cuối cùng rồi anh cũng cười khinh khoái một tiếng, dứt áo để trôi chảy ra khỏi cuộc chơi, lên đường quảy gói về miền Phương Ngoại. Anh ra đi để lại một sự nghiệp thơ ca rất lớn với nhiều tập thơ được xuất bản trong nước từ trước 75 và cả ở hải ngoại. Giờ anh mới thật sự yên nghỉ, thôi đau đớn vì bệnh tật để thư thái làm thơ và uống Âm Huyết Hoa hay những Lục Huyết Âm ở một cõi tịnh. Chúc anh ngủ giấc yên bình, thanh thản. Tôi xin thắp nén hương lòng theo gió gởi đến anh nỗi buồn sâu xa nhất.
Trịnh Thanh Thủy và Nguyễn Lương Vỵ
Thế rồi
anh cũng vào sương
đạp khói
đụng cái mịt mù
để tan loãng
như thơ
TTT
Trịnh Thanh Thủy
Tiểu sử
Sinh năm 1952, mất 2021. Quê quán: Quán Rường, Tam Kỳ, Quảng Nam. Tốt nghiệp Cử Nhân Triết Đại Học Vạn Hạnh. Đã có thơ đăng báo (Văn, Khởi Hành, Thời Tập, Văn Chương) từ 1969 tại Sài Gòn.
Đã in:
Âm vang và Sắc Màu
Phương Ý
Hòa Âm Âm Âm Âm…
Huyết Âm
Năm Chữ Năm Câu
Tám câu Lục huyết âm
Nếp gấp thời gian
Tuyển tập thơ 45 năm
Năm chữ ngàn câu
Tiếu ngạo giang hồ
Tuyển tập thơ 50 năm
Âm tiết đỏ thời gian
Gửi ý kiến của bạn
Hai nhà thơ bị bắn chết, và chín nhà thơ bị bắt giam, trong đợt bố ráp vào tháng 3/2021 khi quân đội Miến Điện đàn áp những người biểu tình đòi tái lập chính phủ dân sự. Bản tin ngày 10/3/2021 của Reuters cũng ghi rằng Hội Văn Bút Quốc Tế PEN International cho biết một nhà thơ từng sang nghiên cứu tại đại học University of Iowa đã bị bắt, trong cùng ngày nhiều nhà văn bị kêu án một tháng tù. Hai nhà thơ MYINT MYINT ZIN và K ZA WIN bị bắn chết. Họ chỉ có chữ khi họ đứng dậy lên án cuộc đảo chánh của quân đội Miến Điện nhằm lật đổ chính phủ dân cử của bà Aung San Suu Kyi ngày 1/2/2021. Bản thông báo của PEN đưa ra, ký tên nhà văn Salil Tripathi, chủ tịch Ủy Ban Nhà Văn Trong Tù (Writers in Prison Committee), viết: “Nhà thơ có chữ; chính phủ có súng. Các nhà thơ đã làm những gì họ có thể làm với công cụ họ có – viết, bày tỏ, nói. Chính phủ đã làm một thứ duy nhất họ biết với công cụ họ có. Nổ súng.” Hàng chục nhà văn và nhà thơ bị lực lượng an ninh nhắm bố ráp
Hãy nuôi lớn ước mơ. Mọi giấc mơ tử tế đều sẽ thành sự thật. Ngay từ những bài viết đầu tiên, Nguyễn Trung Tây cho thấy niềm tin này.
Không có chuyện giảng đạo. Cũng chẳng có chữ nghĩa hoa mỹ. Hình như nhà văn tu sĩ bình bát của chúng ta không viết bằng văn chương lý lẽ mà viết bằng tấm lòng và niềm tin tử tế.
Từ hơn mười năm nay, mỗi lần được đọc ông tôi thấy lòng mình thư thái hơn.
Kính mời cùng đọc Nguyễn Trung Tây. -- Nhã Ca
Bài này sẽ viết về một số huyền thoại liên hệ tới ngài Bồ Đề Đạt Ma, và về Tâm Kinh, bản văn được ngài chọn làm một trong 6 cửa vào đạo. Bài viết chỉ là những suy nghĩ riêng, vì tác giả không đại diện cho bất kỳ thẩm quyền nào. Những gì nơi đây nếu phù hợp với Chánh pháp, chỉ là chút cơ may trộm được ý của Đức Phật. Những gì sai sót có thể có, chỉ vì tác giả tu học chưa tới nơi khả dụng.
McMurtry sinh ngày 3 tháng 6 năm 1936 tại Thành Phố Archer, Texas, cách Wichita Falls của Texas 25 dặm, là con trai của Hazel Ruth và William Jefferson McMurtry, là một nông dân. Ông đã lớn lên tại một trang trại bên ngoài Thành Phố Archer. Thành phố này là một kiểu mẫu cho thị trấn Thalia mà được nói nhiều trong tiểu thuyết của ông. Ông tốt nghiệp Cử Nhân vào năm 1958 tại Đại Học North Texas và Cao Học vào năm 1960 tại Đại Học Rice University, theo Jeff Falk trong tác phẩm xuất bản tháng 9 năm 2015 “Rice Alum, Author Larry McMurtry Receives National Humanities Medal.” Trong hồi ký của mình, McMurtry cho biết trong khoảng thời gian năm tới sáu năm đầu tại trang trại của ông nội của ông, thì ông chưa có cuốn sách nào, nhưng đại gia đình của ông đã ngồi trước hiên nhà hàng đêm và kể nhiều chuyện. Vào năm 1942, khi người anh em họ của ông là Robert Hilburn đang trên đường nhập ngũ cho Thế Chiến Thứ II, ông này đã ghé qua trang trại và để lại một thùng chứa 19 cuốn sách.
Trong một lần đã tới thăm, điều vẫn còn lưu lại trong trí nhớ là câu trích dẫn của John Steinbeck được phóng lớn và trưng bày nơi sảnh đường của National Steinbeck Center Salinas, California.
“Nhà văn phải tin tưởng rằng điều hắn đang làm là quan trọng nhất trên thế giới. Và hắn phải giữ ảo tưởng ấy cho dù khi biết được điều đó là không thực.”
Dĩ nhiên đây không phải là câu văn hay nhất của Steinbeck nhưng có lẽ phản ánh đúng nhất về cuộc đời 66 năm đầy thăng trầm và cả nghịch lý của Steinbeck mà ông đã bướng bỉnh lựa chọn để đi tới vinh quang và cả đôi khi chống lại chính mình.
Giáo sư Peter Zinoman, trưởng khoa Sử của Đại học Berkeley: “Điều nổi bật về Nguyễn Huy Thiệp là hầu như mọi người đều đồng ý rằng ông đã tạo nguồn cảm hứng cho giới độc giả tinh tường nhận ra ông là một nhà văn xuất sắc mang tính khai phá của thời hậu thuộc điạ. Việt Nam vừa mất đi một bậc thầy văn học thực sự.”
Qua chữ và qua tranh, Thế Kỷ Của Những Vật Tế vẽ ra một thế giới đang sưng phồng từ những phân tranh và tan rã bởi những hoài nghi, nơi con người tìm mọi cách để trốn chạy sự nhìn nhận, để rồi lúc đứng bên bờ vực hệ lụy, khi lối thoát duy nhất là nắm lấy tay nhau, họ sẽ làm gì?
Nếu những điển tích, lời dạy của cổ nhân, thánh nhân, hiền giả Đông phương không thể mở được lòng bạn, hãy đọc thử một bài thơ của thi sĩ Tây phương hiện đại:
“Bước đi với niềm bình an, bình an trở thành bạn. Nói với vẻ đẹp, vẻ đẹp bao quanh bạn. Hành động với lòng tốt, lòng tốt tìm đến bạn. Nói với tình yêu, tình yêu chuyển hóa bạn. Hành động với lòng thương, lòng thương tha thứ bạn. Sống với sự thật, sự thật sống trong bạn.
Nhưng nếu chúng ta bước đi với lòng hận thù, hận thù trở thành chúng ta. Nếu chúng ta nói với sự tức giận, tức giận bao vây chúng ta. Nếu chúng ta hành động với đố kỵ, đố kỵ gặm nhấm chúng ta. Vì vậy, hãy cho đi với sự lịch thiệp, lịch thiệp tìm đến chúng ta. Chúng ta tìm kiếm sự kết nối, kết nối có thể chữa lành chúng ta. Và khi chúng ta sống với tiếng cười, tiếng cười có thể nâng chúng ta lên…” (1)
Với đại-bi-tâm không rời bỏ những chúng sanh khẩn cầu hướng vọng, Chư Bồ Tát sẽ đủ duyên thị hiện nơi vườn hoa xuân của những em bé mà người thi-sỹ-Phật-tử vừa về thăm, để ban vui thay tiếng nấc nghẹn ngào: “Vẫn chừng ấy, vẫn chừng ấy thôi! …”
Copyright © 2021 vietbao.com All rights reserved 