Hôm nay,  

Nguyễn Trọng Khôi: Đam Mê Và Sáng Tạo

07/07/202410:24:00(Xem: 2464)

 

Nguyễn Trọng Khôi: ĐAM MÊ VÀ SÁNG TẠO
 

Trương Vũ

 
Khi lần đầu tiên gặp một họa sĩ, tôi thường có khuynh hướng tìm vài nét tương đồng để liên tưởng đến một họa sĩ nổi tiếng nào đó thuộc những thế hệ trước. Với Nguyễn Trọng Khôi, tôi cũng làm như vậy nhưng trừ vài nét chung chung như được đào tạo ở trường ốc hay năng khiếu, tôi không tìm được gì đậc biệt. Nguyễn Trọng Khôi (NTK) không giống một họa sĩ nào khác.
 

Từ ngày quen biết NTK, khoảng giữa thập niên 80, đến nay, tôi luôn có cảm giác là với anh, không có một ngày nào không có hội họa. Rất đam mê, nhưng trong cái dam mê đó cái ý thức tự do rất lớn. Anh không tự ràng buộc vào một cách nhìn, một cách thấy, một quan điểm nghệ thuật nào nhất định. Anh vẽ tranh ấn tượng, trừu tượng, biểu hiện, chân dung, hình họa, v.v. Và, sử dụng tài tình nhiều chất liệu khác nhau như chì than, màu nước, sơn dầu, acrylic, hổn hợp.
 

Thời gian đầu, NTK vẽ nhiều tranh nặng nét hiện thực với khuynh hướng ấn tượng, Loạt tranh này được giới thưởng thức, sưu tầm ở hải ngoại ưa chuộng. Tuy nhiên, càng về sau, tranh của NTK khác đi nhiều, rất mới trong phong cách và quan niệm nghệ thuật. Mặc dầu vậy, cái đặc biệt nơi NTK là dù sau một thời gian lao vào trừu tượng với họa pháp tự do anh vẫn có thể trở lại vẽ tranh cổ điển với khả năng tự chế cao độ.
 

NTK nổi tiếng với tranh tĩnh vật. Tranh tĩnh vật dễ vẽ nhưng rất khó thành công, nghĩa là rất khó tạo nên một tác phẩm nghệ thuật cao. Đối tượng vẽ là những vật vô tri vô giác. Chúng đứng im, không động đậy, nhưng người vẽ phải tạo nên sự chuyển động, tạo nên sức sống, cái đẹp, và cả cái thông diệp nghệ thuật. Tranh vẽ những bình đất của NTK là một “signature” của anh. Khó có họa sĩ Việt Nam nào vượt qua. Vẽ bằng sơn dầu. Bố cục, ánh sáng, màu sắc phội trí rất điêu luyện. Tranh thường dùng nhiều màu đất (earth tones) nhưng thỉnh thoảng, trong một số bức, chêm vào những vàng, đỏ, xanh làm nổi bật lên rất tài tình dù nền màu nóng hay lạnh.
blank

              Still Life – Oil on Canvas


blank       Tĩnh vật Tây Bắc – Oil on Canvas

NTK vẽ chân dung bằng nhiều chất liệu khác nhau nhưng đa số bằng chì than và sơn dầu. Có vẻ như anh chịu nhiều ảnh hưỡng của Rembrandt trong bút pháp lẫn màu sắc. Dù có chịu ảnh hưởng hay không, NTK đạt một độ cao trong nghệ thuật vẽ chân dung. Rất có hồn, rất giống, biểu hiện cá tính của người mẫu. Và, tranh đẹp. Theo tôi, cái quan trọng nhất khi vẽ chân dung là sư chân thật. Không ít họa sĩ khi vẽ chân dung cố tạo nên một con người đẹp hơn, đài các hơn, phong sương hơn, hay với đàn ông thì có cá tính mạnh hơn. Người trong tranh trông rất hợp với một hình ảnh nào đó trong thi ca. Có thể gọi đây là tranh sáng tác nhưng không phải là tranh chân dung. Tranh chân dung phải giống người mẫu, cả vóc dáng, tâm hồn, lẫn cá tính. Giống theo bất cứ quan điểm nghệt thuật và cách nhìn nào của người vẽ, nhưng phải giống người mẫu. Không thể gán bức chân dung của người này cho người khác. Và tranh chân dung cũng không phải là caricature, phác họa chỉ dựa trên vài nét đặc biệt, Tôi cho rằng NTK là một họa sĩ vẽ chân dung đích thực và có tài. Thỉnh thoảng, anh phóng túng hơn trong cả màu sắc lẫn bút pháp, như trong chân dung Văn Cao, nhưng vẫn theo đúng những nguyên tắc căn bản cho tranh chân dung.

blank

            Mrs. Mai Trần – Oil on Panel

blank            Nhạc sĩ Văn Cao ( dang dở). Oil on Canvas

 

Hình Họa của NTK có bố cục vững và hình ảnh nhân vật trong tranh nặng tính chân dung, khác với tranh hình họa của nhiều người trong nhóm họa sĩ trẻ Miền Nam trước 1975. Và cũng không có dáng dấp những phong cách thời thượng của hình họa trong tranh Picasso, Gauguin, hay Modigliani, cái cổ được kéo dài ra. Mỗi khuôn mặt trong tranh NTK chỉ hiện diện trong một bức tranh, khó thấy được sao chép lại cho một bức tranh khác. Và, càng không có chuyện người mẫu sống mãi mà không già từ thập niên này qua thập niên khác

 

blank

     Người phụ nữ bị ruồng bỏ - Oil on Canvas

 

Tôi thích nhất tranh Trừu Tượng và Biểu Hiện của NTK. Trong lãnh vực này, khả năng sáng tạo và làm mới của anh biểu lộ rõ. Chất liệu acrylic thường được sử dụng trong loại tranh này. Tuy có vẻ như NTK vẫn có khuynh hướng dùng nhiều màu đất, nhưng ở đây, anh dùng màu sắc phóng túng hơn. Tôi thích nhất bức The Last Autumn, màu sắc rực rỡ nhưng vẫn rất hài hòa và ấm áp, tương phản trong một không gian màu lạnh.

 

blank

       The last Autumn – Acrylic on Canvas

 

Tranh Biểu Hiện của NTK trang trải thông điệp của họa sĩ một cách nghệ thuật, tài tình, tự nhiên, không  gượng ép. Thông điệp thường nhắm vào sự hiu quạnh và nổi xót xa, cô đơn của con người. Kể cả, khi diễn đạt tình yêu và hạnh phúc. Nhưng quan trọng nhất, đây là những bức tranh đẹp, bất kể mang thông điệp nào. Tôi thích nhất bức Bà Mẹ Trẻ. Bức này được anh xếp vào cả hai loại tranh, Trừu Tượng và Biểu Hiện.


blank

              Bà mẹ trẻ - Acrylic on Canvas

 

Những Mãnh Vụn Trong Trật Tự Mới gồm một loạt những sáng tác thuộc nhóm Biểu Hiện, được cấu trúc dựa trên ý nghĩa của tên gọi. Những bức tranh này biểu hiện một cách nhìn mới về đời sống, về con người, liên kết những mãnh nhỏ khác nhau, tương đồng hay tương phản, để vẽ nên một bức tranh toàn diện.  Cái câu nói “trong họa có thơ” có thể áp dụng trong tranh Biểu Hiện của NTK.

 

blank

               Nhan sắc – Oil on Canvas

 

Bên cạnh hội họa, NTK là một nghệ sĩ có nhiều tài năng và đam mê khác. Hát hay, đờn hay, cả sáng tác nhạc. Anh giao tiếp rộng và là bạn tốt của rất nhiều văn nghệ sĩ, trí thức. Tôi tham dự khá nhiều gặp gỡ bạn bè chung với NTK. Lần gặp gỡ nào cũng để lại trong tôi ấn tượng tốt, khó quên. Tôi có cảm giác như cái đời sống ngoài hội họa nhưng khá năng động này của NTK đã ảnh hưỡng nhiều đến những sáng tác hội họa của anh. Những sáng tác đã tạo nên nhiều xúc cảm sâu đậm và gần với đời sống thực của con người.
 

Nguyễn Trọng Khôi tốt nghiệp Cao Đẳng Mỹ Thuật Sài Gòn năm 1973. Trường ốc giúp anh vững vàng trong kỷ thuật và không phạm những lỗi lầm căn bản. Nhìn tranh NTK ta thấy điều đó. Nhưng chỉ có thế. Rời trường ốc, anh luôn tạo cho mình một lối đi riêng. Anh có một khả năng sáng tạo phong phú, luôn tìm tòi và luôn làm nên cái mới. Trong nghệ thuật, tham vọng là một đức tính. Tôi cho rằng NTK là một họa sĩ nhiều tham vọng.
 

Với tài năng, sự đam mê và tham vọng nghệ thuật, sự cống hiến cái mới của Nguyễn Trọng Khôi cho hội họa sẽ khó ngừng lại ở một thời điểm nào.

Với Nguyễn Trọng Khôi, chúng ta luôn chờ đợi và đón nhận.

  

Trương Vũ

(Trương Hồng Sơn, D.Sc.)

24 tháng 6, 2024

 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
- Liên Âu: Xin thuế quan bằng zero với hàng công nghiệp giữa Âu và Mỹ. - Ấn-Anh ký Hiệp định thương mại tự do - Các hãng TQ đề nghị khai sai giá trị hàng và sẽ bù đắp chi phí nhập cảng để giúp người mua tại Mỹ né thuế quan
(Ngày 6 tháng 5, Reuters) – Rạng sáng Thứ Ba, giới chức Nga cho biết lực lượng phòng không đã bắn hạ một loạt máy bay điều khiển từ xa (drone) của Ukraine trong đêm thứ hai liên tiếp nhằm vào Moscow, buộc hệ thống sân bay phải tạm thời đóng cửa.
(NEW JERSEY, ngày 5 tháng 5, Foxbusiness) – Một sự việc nghiêm trọng liên quan đến hệ thống kiểm soát không lưu tại Hoa Kỳ: các kiểm soát viên không lưu bị mất hết tín hiệu radar và vô tuyến trong lúc hướng dẫn máy bay hạ cánh tại Phi Trường Quốc Tế Newark Liberty, bang New Jersey, vào tuần trước.
(LONDON/NEW YORK, ngày 4 tháng 5, Reuters) – Hồi mới hay tin Tổng thống Donald Trump sẽ tranh cử nhiệm kỳ hai, Doris Davis và Susie Bartlett, một đôi đồng tính nữ da màu sống ở New York, đã định bụng rằng “lần này ổng mà thắng thì chuyển ra nước ngoài sống cho lành.”
(VATICAN CITY, ngày 4 tháng 5, Reuters) – Một trong những chiếc xe từng phục vụ Đức Giáo Hoàng Phanxicô (popemobile) sẽ sớm lăn bánh trên những con đường đầy thương tích của Dải Gaza – nhưng lần này không phải để sử dụng cho nghi lễ tôn giáo, mà để cứu giúp những sinh linh bé nhỏ trong vùng chiến sự.
Người học Phật, chẳng những phải tham cứu chơn lý, mà lại cần phải y như chơn-lý mà thiệt thành cho đến khi chứng đặng chơn-lý; vì nếu chỉ hiểu lý mà không tu thì có khác chi người nói ăn mà không ăn, biết bao giờ cho hết đói. Trong các phép tu hành, phép niệm Phật (Tịnh Độ-Tôn) là một phép tuyệt-diệu, đã dễ học dễ tu, lại mau có hiệu-quả. Nghĩa lý của phép niệm Phật tuy nhiều, nhưng không ngoài sáu chữ: Nam mô A- Di-Đà Phật.
Lời dịch giả: Bài này của ngài Trúc Lâm Mật Nguyện, được suy đoán là của cố Hòa thượng Thích Mật Nguyện (1911-1972). Bài này in trên Viên Âm Nguyệt San số 11, ấn bản tháng 10/1934. Bài này được scan lại và dịch ra tiếng Anh để làm tài liệu cho những người nghiên cứu về Phật học đầu thế kỷ 20.
- Mỹ suy thoái trong quý đầu của năm 2025, giảm 2% so với quý cuối của năm 2024. Thuế quan sẽ làm tăng giá: mì gói, gia vị, trà, cà phê, xoài, bơ và dừa - Putin: không thấy cần sử dụng vũ khí nguyên tử trong cuộc chiến ở Ukraine
Đối thoại với các tác giả người Mỹ gốc Việt và Canada về Critical Refugee Studies và Tưởng niệm 50 năm Kết thúc Chiến tranh Việt Nam. Tất cả các cuốn sách đều được xuất bản trong loạt Critical Refugee Studies của Đại học California Press, do Critical Refugee Studies Collective biên tập.
- GasBuddy tố Trump xạo: Trump nói giá xăng còn 1,98 đô/gallon, thấp kỷ lục. Không nơi nào ở Mỹ có giá dưới 2,61 đô - Bộ Nông Nghiệp USDA: 15.000 nhân viên đồng ý từ chức, tương lai sẽ cắt giảm 30.000 việc làm
- Có vẻ như Trump đe dọa cắt mọi quan hệ thương mại với TQ: sẽ ngưng toàn bộ thương mại, kinh doanh với nước nào mua dầu Iran - Thủ tướng Nhật: thuế quan xe hơi của Mỹ là "hoàn toàn không thể chấp nhận được" - TQ: suy tính đàm phán thương mại với Mỹ vì Mỹ nhiều lần năn nỉ sẽ bàn thuế quan. Ngoại trưởng Mỹ: người TQ muốn đàm phán.
Gần đây, một số phương tiện truyền thông quốc tế đưa tin là Mỹ đã đề xuất một kế hoạch hòa bình cho Ukraine. Theo dự kiến, đối với bán đảo Crimea và các vùng do Nga chiếm đóng, Ukraine phải công nhận chủ quyền lãnh thổ thuộc về Nga, nhưng quan trọng nhất là Mỹ không có bảo đảm tình trạng an ninh. Trong thực tế, còn có những kịch bản khác dành cho Ukraine, đó là vấn đề đang được chính giới thảo luận.
Trưa hôm đó, tại một vị trí rất đặc biệt của vùng Hoa Thịnh Đốn, một rừng cờ vàng ba sọc đỏ tung bay cạnh mặt hồ Refecting Pool, phía trước là đài tưởng niệm Lincoln Memorial, phía sau là National Mall. Tại đây, cộng đồng Việt Nam vùng Washington DC và phụ cận tổ chức chương trình tưởng niệm Tháng Tư Đen với những hoạt động như đặt vòng hoa, cầu nguyện, nhắc lại lịch sử những vị anh hùng vị quốc vong thân. Dân biểu Derek Trần bước lên, bắt đầu bài phát biểu của ông với câu chào bằng tiếng Việt: “Xin kính chào quý đồng hương, thưa thầy, thưa cha, chào mấy bác, mấy cô, mấy chị, mấy chú và mấy đứa em…” Lời chào rất Việt Nam của vị dân biểu nhận được tràng vỗ tay kéo dài của khoảng 300 người có mặt ngày hôm đó.
Nói chung, Đức Phật ra đời không ngoài việc đánh thức Phật tánh sẵn có của mỗi chúng sanh, hướng dẫn con đường thoát khổ để đạt đến an vui thực sự. Con đường ấy đặt trên nền tảng của tánh Phật bình đẳng; cũng là con đường góp phần cho niềm phúc lạc an sinh của các cộng đồng xã hội trong toàn cõi nhân gian.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.