Hôm nay,  

Nguyễn Trọng Khôi: Đam Mê Và Sáng Tạo

7/7/202410:24:00(View: 2458)

 

Nguyễn Trọng Khôi: ĐAM MÊ VÀ SÁNG TẠO
 

Trương Vũ

 
Khi lần đầu tiên gặp một họa sĩ, tôi thường có khuynh hướng tìm vài nét tương đồng để liên tưởng đến một họa sĩ nổi tiếng nào đó thuộc những thế hệ trước. Với Nguyễn Trọng Khôi, tôi cũng làm như vậy nhưng trừ vài nét chung chung như được đào tạo ở trường ốc hay năng khiếu, tôi không tìm được gì đậc biệt. Nguyễn Trọng Khôi (NTK) không giống một họa sĩ nào khác.
 

Từ ngày quen biết NTK, khoảng giữa thập niên 80, đến nay, tôi luôn có cảm giác là với anh, không có một ngày nào không có hội họa. Rất đam mê, nhưng trong cái dam mê đó cái ý thức tự do rất lớn. Anh không tự ràng buộc vào một cách nhìn, một cách thấy, một quan điểm nghệ thuật nào nhất định. Anh vẽ tranh ấn tượng, trừu tượng, biểu hiện, chân dung, hình họa, v.v. Và, sử dụng tài tình nhiều chất liệu khác nhau như chì than, màu nước, sơn dầu, acrylic, hổn hợp.
 

Thời gian đầu, NTK vẽ nhiều tranh nặng nét hiện thực với khuynh hướng ấn tượng, Loạt tranh này được giới thưởng thức, sưu tầm ở hải ngoại ưa chuộng. Tuy nhiên, càng về sau, tranh của NTK khác đi nhiều, rất mới trong phong cách và quan niệm nghệ thuật. Mặc dầu vậy, cái đặc biệt nơi NTK là dù sau một thời gian lao vào trừu tượng với họa pháp tự do anh vẫn có thể trở lại vẽ tranh cổ điển với khả năng tự chế cao độ.
 

NTK nổi tiếng với tranh tĩnh vật. Tranh tĩnh vật dễ vẽ nhưng rất khó thành công, nghĩa là rất khó tạo nên một tác phẩm nghệ thuật cao. Đối tượng vẽ là những vật vô tri vô giác. Chúng đứng im, không động đậy, nhưng người vẽ phải tạo nên sự chuyển động, tạo nên sức sống, cái đẹp, và cả cái thông diệp nghệ thuật. Tranh vẽ những bình đất của NTK là một “signature” của anh. Khó có họa sĩ Việt Nam nào vượt qua. Vẽ bằng sơn dầu. Bố cục, ánh sáng, màu sắc phội trí rất điêu luyện. Tranh thường dùng nhiều màu đất (earth tones) nhưng thỉnh thoảng, trong một số bức, chêm vào những vàng, đỏ, xanh làm nổi bật lên rất tài tình dù nền màu nóng hay lạnh.
blank

              Still Life – Oil on Canvas


blank       Tĩnh vật Tây Bắc – Oil on Canvas

NTK vẽ chân dung bằng nhiều chất liệu khác nhau nhưng đa số bằng chì than và sơn dầu. Có vẻ như anh chịu nhiều ảnh hưỡng của Rembrandt trong bút pháp lẫn màu sắc. Dù có chịu ảnh hưởng hay không, NTK đạt một độ cao trong nghệ thuật vẽ chân dung. Rất có hồn, rất giống, biểu hiện cá tính của người mẫu. Và, tranh đẹp. Theo tôi, cái quan trọng nhất khi vẽ chân dung là sư chân thật. Không ít họa sĩ khi vẽ chân dung cố tạo nên một con người đẹp hơn, đài các hơn, phong sương hơn, hay với đàn ông thì có cá tính mạnh hơn. Người trong tranh trông rất hợp với một hình ảnh nào đó trong thi ca. Có thể gọi đây là tranh sáng tác nhưng không phải là tranh chân dung. Tranh chân dung phải giống người mẫu, cả vóc dáng, tâm hồn, lẫn cá tính. Giống theo bất cứ quan điểm nghệt thuật và cách nhìn nào của người vẽ, nhưng phải giống người mẫu. Không thể gán bức chân dung của người này cho người khác. Và tranh chân dung cũng không phải là caricature, phác họa chỉ dựa trên vài nét đặc biệt, Tôi cho rằng NTK là một họa sĩ vẽ chân dung đích thực và có tài. Thỉnh thoảng, anh phóng túng hơn trong cả màu sắc lẫn bút pháp, như trong chân dung Văn Cao, nhưng vẫn theo đúng những nguyên tắc căn bản cho tranh chân dung.

blank

            Mrs. Mai Trần – Oil on Panel

blank            Nhạc sĩ Văn Cao ( dang dở). Oil on Canvas

 

Hình Họa của NTK có bố cục vững và hình ảnh nhân vật trong tranh nặng tính chân dung, khác với tranh hình họa của nhiều người trong nhóm họa sĩ trẻ Miền Nam trước 1975. Và cũng không có dáng dấp những phong cách thời thượng của hình họa trong tranh Picasso, Gauguin, hay Modigliani, cái cổ được kéo dài ra. Mỗi khuôn mặt trong tranh NTK chỉ hiện diện trong một bức tranh, khó thấy được sao chép lại cho một bức tranh khác. Và, càng không có chuyện người mẫu sống mãi mà không già từ thập niên này qua thập niên khác

 

blank

     Người phụ nữ bị ruồng bỏ - Oil on Canvas

 

Tôi thích nhất tranh Trừu Tượng và Biểu Hiện của NTK. Trong lãnh vực này, khả năng sáng tạo và làm mới của anh biểu lộ rõ. Chất liệu acrylic thường được sử dụng trong loại tranh này. Tuy có vẻ như NTK vẫn có khuynh hướng dùng nhiều màu đất, nhưng ở đây, anh dùng màu sắc phóng túng hơn. Tôi thích nhất bức The Last Autumn, màu sắc rực rỡ nhưng vẫn rất hài hòa và ấm áp, tương phản trong một không gian màu lạnh.

 

blank

       The last Autumn – Acrylic on Canvas

 

Tranh Biểu Hiện của NTK trang trải thông điệp của họa sĩ một cách nghệ thuật, tài tình, tự nhiên, không  gượng ép. Thông điệp thường nhắm vào sự hiu quạnh và nổi xót xa, cô đơn của con người. Kể cả, khi diễn đạt tình yêu và hạnh phúc. Nhưng quan trọng nhất, đây là những bức tranh đẹp, bất kể mang thông điệp nào. Tôi thích nhất bức Bà Mẹ Trẻ. Bức này được anh xếp vào cả hai loại tranh, Trừu Tượng và Biểu Hiện.


blank

              Bà mẹ trẻ - Acrylic on Canvas

 

Những Mãnh Vụn Trong Trật Tự Mới gồm một loạt những sáng tác thuộc nhóm Biểu Hiện, được cấu trúc dựa trên ý nghĩa của tên gọi. Những bức tranh này biểu hiện một cách nhìn mới về đời sống, về con người, liên kết những mãnh nhỏ khác nhau, tương đồng hay tương phản, để vẽ nên một bức tranh toàn diện.  Cái câu nói “trong họa có thơ” có thể áp dụng trong tranh Biểu Hiện của NTK.

 

blank

               Nhan sắc – Oil on Canvas

 

Bên cạnh hội họa, NTK là một nghệ sĩ có nhiều tài năng và đam mê khác. Hát hay, đờn hay, cả sáng tác nhạc. Anh giao tiếp rộng và là bạn tốt của rất nhiều văn nghệ sĩ, trí thức. Tôi tham dự khá nhiều gặp gỡ bạn bè chung với NTK. Lần gặp gỡ nào cũng để lại trong tôi ấn tượng tốt, khó quên. Tôi có cảm giác như cái đời sống ngoài hội họa nhưng khá năng động này của NTK đã ảnh hưỡng nhiều đến những sáng tác hội họa của anh. Những sáng tác đã tạo nên nhiều xúc cảm sâu đậm và gần với đời sống thực của con người.
 

Nguyễn Trọng Khôi tốt nghiệp Cao Đẳng Mỹ Thuật Sài Gòn năm 1973. Trường ốc giúp anh vững vàng trong kỷ thuật và không phạm những lỗi lầm căn bản. Nhìn tranh NTK ta thấy điều đó. Nhưng chỉ có thế. Rời trường ốc, anh luôn tạo cho mình một lối đi riêng. Anh có một khả năng sáng tạo phong phú, luôn tìm tòi và luôn làm nên cái mới. Trong nghệ thuật, tham vọng là một đức tính. Tôi cho rằng NTK là một họa sĩ nhiều tham vọng.
 

Với tài năng, sự đam mê và tham vọng nghệ thuật, sự cống hiến cái mới của Nguyễn Trọng Khôi cho hội họa sẽ khó ngừng lại ở một thời điểm nào.

Với Nguyễn Trọng Khôi, chúng ta luôn chờ đợi và đón nhận.

  

Trương Vũ

(Trương Hồng Sơn, D.Sc.)

24 tháng 6, 2024

 



Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Thơ mộng, uyên bác, thấu suốt Phật lý... Những dòng thơ của Thầy Tuệ Sỹ hiện lên trang giấy như các dãy núi nơi những đỉnh cao ẩn hiện mơ hồ giữa các vầng mây. Do vậy, dịch thơ Thầy Tuệ Sỹ qua tiếng Anh cũng là một công trình lớn, khi phải cân nhắc từng chữ một để giữ được cái thơ mộng, cái uyên bác, và cái nhìn thấu suốt ba cõi sáu đường của một nhà sư thiên tài, độc đáo của dân tộc. Hai dịch giả Terry Lee và Phe X. Bạch đã làm được phần rất lớn trong việc giới thiệu thơ của Thầy Tuệ Sỹ cho các độc giả trong thế giới Anh ngữ.
Giáo sư Đoàn Viết Hoạt là một người làm cách mạng. Cuốn Hồi Ký của ông là hồi ký của một người làm cách mạng. Ông là cán bộ Duy Dân Cách Mạng Đảng, dấn thân vào con đường làm cách mạng do kế thừa tinh thần và tấm gương của thân phụ ông là cụ Lang Nhân.
- Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem bị chê dốt luật sau khi nói (sai) ở Thượng viện: lệnh 'habeas corpus' là quyền hiến định mà tổng thống có thể trục xuất mà không cần tòa xét xử. - Gói dự luật Cộng Hòa của Hạ viện sẽ cắt gần 1 ngàn tỷ đô từ Medicaid và tem phiếu thực phẩm, cắt y tế Medicaid 10 triệu người trong 10 năm
(WASHINGTON, ngày 20 tháng 5, Reuters) – Theo TNS Gary Peters, việc Trump sử dụng căn cứ Guantanamo Bay để giam giữ di dân khiến chính phủ phải chi tới 100,000 MK/người/ngày – hao tốn gấp hàng trăm lần mức chi phí giam giữ tại các cơ sở trên lãnh thổ Hoa Kỳ.
(WASHINGTON, ngày 21 tháng 5, APNews) – Chính quyền Trump tuyên bố sẽ chỉ cấp phép chích vắc-xin COVID-19 liều tăng cường theo mùa cho người cao niên và những người có nguy cơ cao. Những nhóm còn lại sẽ phải chờ thêm dữ liệu, khiến nhiều người lo lắng vì những ai muốn chích ngừa vào mùa thu năm nay nhưng không thuộc nhóm nguy cơ có thể sẽ không được chích.
- Thực tế: Trump ưa thích chiếc Boeing 747 sang trọng của Qatar, nên gạ mua, rồi gạ thuê, rồi gạ xin. Nếu chuyển làm Air Force One sẽ tốn thêm 1 tỷ USD và 2 năm vì cần gỡ ra toàn bộ, rồi ráp lại, gắn thêm thiết bị để làm Bộ Tư Lệnh Bay khi có Thế Chiến 3.
(WASHINGTON, ngày 19 tháng 5, Reuters) – Tối Cao Pháp Viện (TCPV) Hoa Kỳ đã bật đèn xanh cho chính quyền Tổng thống Donald Trump kết thúc quy chế bảo vệ tạm thời (TPS) đối với hàng trăm ngàn người Venezuela – chính sách được ban hành dưới thời Tổng thống Joe Biden. Đây được xem là bước tiến mới trong nỗ lực đẩy mạnh các biện pháp trục xuất di dân, theo định hướng chính sách cứng rắn của Trump.
Tóm gọn lại, lời hướng dẫn của quý ngài Trúc Lâm nêu trên có thể tóm tắt là: lòng tắt, nhập định, yên định cái tình (mừng, giận, thương, ghét, buồn, vui, sợ), trong tịch lặng nhìn vào cái triệu của các pháp (khi niệm chưa dậy lên), ly dục sạch làu, ý riêng sạch làu (vô niệm, vô tâm), sẽ thấy hiện ra bản tánh, tỏ rõ được cái tâm của chính mình, nơi đó là vạn pháp bình đẳng (trong gương tâm) và đó chính là sức hư không (Tánh Không) thì tham sân si vắng bặt. Đó là giải thoát.
- Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent thú nhận: Walmart tăng giá vì thuế quan là tự nhiên, nhưng giá xăng đã giảm. - CRFB dự báo Trump làm tăng nợ, sẽ thâm hụt thêm 3,3 nghìn tỷ đô trong thập niên tới, với tăng thâm hụt 600 tỷ đô riêng trong năm 2027.
(NEW JERSEY, ngày 18 tháng 5, Reuters) – Sau ba ngày tạm ngưng hoạt động khiến hàng chục ngàn người dân tại New York phải tất bật xoay xở tìm phương tiện khác thay thế, hệ thống giao thông công cộng New Jersey Transit (NJ Transit) sẽ chính thức khôi phục dịch vụ hỏa xa vào Thứ Ba (20/5).
(CAIRO/JERUSALEM, ngày 18 tháng 5, Reuters) – Sau khi mở các cuộc tấn công quy mô lớn bằng bộ binh ở cả phía bắc và nam Dải Gaza, Israel ra thông cáo sẽ nới lỏng một phần lệnh phong tỏa và cho phép đưa vào một số ít thực phẩm thiết yếu.
- Trump lên án Walmart Inc. lấy cớ thuế quan để tăng giá: Walmart phải gánh chịu thuế quan vì lợi tức lâu nay quá nhiều - Báo động: 2/3 diện tích trồng chuối ở Mỹ Latinh và Caribe sẽ thành đất chết vào năm 2080 do biến đổi khí hậu.
Trên báo Viên Âm, số 15, ấn bản tháng 5 và tháng 6 năm 1935, có câu hỏi của ông T.T. rằng trong pháp tu Tịnh Độ, ông nên niệm A Di Đà hay nên niệm A Mi Ta Ba. Bài trả lời ký tên Viên Âm, được suy đoán là cư sĩ Tâm Minh Lê Đình Thám. Bản văn nơi đây được scan lại từ bản PDF và dịch ra Anh văn để tiện cho thế hệ sau nghiên cứu.
- Trump giấu trong dự luật: năm 2029, người thu nhập dưới 15.000 đô sẽ trả nhiều hơn 53% tiền thuế so với hiện tại, trong khi người lương hơn 1 triệu đô sẽ phải trả thuế ít hơn 6,4%. - Hiệp hội Y tá phản đối: Dự luật ngân sách của Trump sẽ giảm thuế lớn bằng cách giảm chi Medicaid.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.