HOA KỲ – Trong buổi điều trần thứ 4, Ủy Ban Đặc Biệt Hạ Viện điều tra vụ bạo loạn Điện Capitol ngày 6 tháng 1 năm 2021 đã đưa ra bằng chứng cho thấy cách ông Trump dẫn đầu một chiến dịch diễn ra theo hai hướng: gây áp lực trực tiếp lên các viên chức Đảng Cộng Hòa ở các tiểu bang dao động (swing state) để đảo ngược bàn thua của mình, và lập ra kế hoạch đưa các nhóm đại cử tri “thay thế” có ý nghiêng về kết quả của Cử tri đoàn theo hướng có lợi cho ông Trump, theo trang NYTimes đưa tin ngày Thứ Năm, 16 tháng 6 năm 2022.
Phiên điều trần thứ 4 diễn ra vào Thứ Ba, 21 tháng 6 năm 2022, tập trung vào những nỗ lực công phu của Tổng thống Donald J. Trump và các đồng minh của ông nhằm chiếm đoạt một trong những nền móng của nền dân chủ: quá trình đằng sau sự chuyển giao quyền lực một cách hòa bình. Ngoài ra phiên điều trần hôm nay cũng chứng minh những làn sóng đe dọa và uy hiếp do ông Trump và những người ủng hộ ông gây ra khi họ gây sức ép buộc các viên chức và nhân viên bầu cử phải tìm cách tước đoạt chiến thắng của ông Biden.
Trang New York Times đã rút ra 4 điểm chính của phiên điều trần thứ 4:
1. Trump đã trực tiếp nhúng tay vào kế hoạch ‘đại cử tri giả’.
Ủy Ban đã đưa ra bằng chứng cho thấy ông Trump có liên quan trực tiếp đến hậu trường trong nỗ lực đưa ra các nhóm đại cử tri thay thế của Trump, với hy vọng có thể thay thế các đại cử tri xác nhận chiến thắng của ông Biden ở các bang bang dao động (swing state) như Arizona và Georgia.
Ông Trump đã gọi cho Ronna McDaniel, Chủ Tịch Ủy Ban Quốc Gia của Đảng Cộng Hòa, để yêu cầu bà nói chuyện với một trong những luật sư bên ngoài của ông, John Eastman, về kế hoạch. Bà McDaniel cho biết trong một clip cung cấp lời khai cho Ủy Ban, rằng ông Trump muốn bà nói chuyện với ông Eastman “về tầm quan trọng của R.N.C. giúp chiến dịch tập hợp những cử tri dự phòng” nếu những thách thức pháp lý của ông Trump thành công.
Theo lời khai được ghi lại từ Cassidy Hutchinson, một phụ tá của Cánh Tây, khi ông Trump và ông Eastman thực hiện kế hoạch, Văn Phòng Cố Vấn Tòa Bạch Ốc (White House Counsel’s Office) đã tổ chức một cuộc họp với luật sư riêng của ông Trump là Rudolph W. Giuliani, Chánh Văn Phòng Bạch Ốc Mark Meadows, và các phụ tá khác; trong cuộc họp đó họ được thông báo rằng kế hoạch là không hợp pháp.
Ủy Ban không cho biết liệu ông Trump có được thông báo về cuộc họp với White House Counsel’s Office hay không. Tuần trước, Ủy Ban tiết lộ Trump đã được Eastman báo rằng nỗ lực thuyết phục Phó Tổng Thống Mike Pence ngăn chặn hoặc trì hoãn chứng nhận Đại cử tri đoàn có lợi cho ông Biden là không có cơ sở pháp lý – một thực tế mà các chuyên gia pháp lý cho rằng có thể giúp các công tố viên lập một vụ án hình sự chống lại ông Trump.
2. Các viên chức bầu cử G.O.P. đã thúc đẩy kế hoạch đại cử tri.
Ủy Ban đã cho thấy các dân cử Cộng Hòa trong Quốc Hội đang thúc đẩy kế hoạch thay thế đại cử tri ngay cả vào ngày 6 tháng 1, vài giờ trước khi xảy ra bạo loạn, điều này có tác dụng ngăn chặn việc chứng nhận khi ông Pence bị đám đông đuổi đi.
Theo các tin nhắn văn bản mà Ủy Ban thu được, một phụ tá của TNS Ron Johnson, Đảng Cộng Hòa Wisconsin, nói với một phụ tá của ông Pence vào ngày 6 tháng 1 rằng ông Johnson muốn cung cấp cho ông Pence danh sách các đại cử tri của Trump từ Michigan và Wisconsin, hai bang mà Biden đã thắng.
“Johnson cần đưa vài thứ cho phó tổng thống, vui lòng tư vấn dùm,” Sean Riley, một phụ tá của ông Johnson, đã nhắn tin cho một phụ tá cho ông Pence.
“Cái gì vậy?” Chris Hodgson, phụ tá của ông Pence, trả lời.
“Danh sách nhóm đại cử tri thay thế ở MI và WI, vì nhân viên lưu trữ không nhận chúng,” ông Riley nói.
“Đừng có đưa cái đó cho ổng nha,” ông Hodgson nhắn lại.
Alexa Henning, phát ngôn nhân của ông Johnson, cho biết trên Twitter rằng ông “không tham gia vào việc tạo ra một nhóm đại cử tri thay thế và không hề biết trước rằng nó sẽ được chuyển đến văn phòng của chúng tôi.”
Bà nói rằng các liên lạc với văn phòng của phó tổng thống là “từ nhân viên qua nhân viên” và các tài liệu chưa bao giờ được chuyển tới tay ông Pence.
Vào sáng ngày 6 tháng 1, một đồng minh khác của Trump ở Capitol Hill, DB Andy Biggs, Đảng Cộng Hòa Arizona, đã liên lạc với Rusty Bowers, diễn giả của Hạ Viện Arizona và là một người thuộc Đảng Cộng Hòa, để xem liệu ông có ủng hộ việc hủy chứng nhận cử tri của ông Biden ở Arizona.
“Tôi đã nói là sẽ không làm vậy,” ông Bowers kể lại lời đã nói với ông Biggs.
3. Các đồng minh của Trump không thể đưa ra bằng chứng về gian lận bầu cử.
Ủy Ban đã đưa ra các ví dụ về cách ông Trump và các đồng minh của ông biết rằng không có bằng chứng nào cho thấy cuộc bầu cử đã bị đánh cắp.
Ông Bowers kể lại việc ông Giuliani đã có lúc thừa nhận trong một cuộc điện thoại rằng họ không thể tìm thấy bằng chứng gian lận mà họ cần.
Ông Bowers nhớ lại: “Ổng nói, ‘giả thuyết thì chúng ta có nhiều đó, chỉ không có bằng chứng thôi.’ Và tôi không biết đó có phải là một câu nói hớ hay có thể ổng không suy nghĩ kỹ trước khi nói ra, nhưng cả tôi và nhóm tôi, ba người trong nhóm và cố vấn của tôi, đều nhớ rõ vụ đó, rồi chúng tôi hình như còn cười cợt về chuyện đó nữa.”
Một thời điểm khác, ông Eastman đã thúc ép ông Bowers thực hiện kế hoạch đẩy một nhóm đại cử tri của Trump ở Arizona bất chấp việc bang này đã chứng nhận chiến thắng của Biden. Bowers nói rằng ông có hỏi lại về việc làm thế nào để làm vậy một cách hợp pháp, và ông Eastman đã trả lời rằng, “Ông cứ làm đi, bên tòa sẽ giải quyết ổn thỏa hết.”
4. Hăm dọa và uy hiếp từ trước ngày 6 tháng 1.
Áp lực dư luận mà ông Trump và các đồng minh đặt lên các viên chức bầu cử tiểu bang đã khiến họ trở thành mục tiêu của những người ủng hộ Trump theo những cách thức kinh hoàng và đáng sợ.
Shaye Moss, một nhân viên bầu cử ở Fulton County, Ga., cùng với mẹ cô, đã bị ông Giuliani buộc tội gian lận bầu cử, đã kể về những quấy rối mà 2 mẹ con phải chịu đựng do những tuyên bố sai sự thật của ông Giuliani. Cô kể lại những tin nhắn sặc mùi phân biệt chủng tộc mà cô nhận được trên Facebook.
Cô kể: “Rất nhiều lời đe dọa, trù ẻo cho tôi chết, nói với tôi rằng, tôi và mẹ sẽ rục xương ở trong tù, và mấy câu đại loại như “Hên cho mày đây là năm 2020 chứ không phải năm 1920.”
Moss cho biết tất cả đã “đảo lộn cuộc sống của tôi.”
Cô nói: “Tôi không muốn ai đó biết tên mình. Cũng không muốn đi đâu với mẹ, vì mẹ có thể gọi tên tôi ra. Tôi không ra cửa hàng mua đồ luôn. Không đi bất cứ đâu cả. Tôi đã tăng khoảng 60 pound. Không làm được gì, cũng không muốn ra khỏi nhà.”
Moss rất yêu thích công việc nhân viên bầu cử, nhưng cuối cùng đã phải bỏ việc.
Brad Raffensperger, Bộ Trưởng Hành Chánh Tiểu Bang Georgia, kể lại việc ngôi nhà của con dâu ông, người vợ của đứa con trai đã qua đời, đã bị đột nhập.
Ông Bowers là mục tiêu của các cuộc biểu tình và đe dọa như là con gái ông sắp chết. Văn phòng ông đã nhận được hơn 20,000 email và hàng chục nghìn tin nhắn, cả văn bản và thư thoại, khiến ông với các nhân viên không thể liên lạc được.
Ông nói: “Chúng tôi luôn lo lắng điều gì sẽ xảy ra vào các ngày thứ Bảy; có nhiều nhóm khác nhau kéo đến với những chiếc xe tải dán băng rôn, phát những đoạn clip rêu rao chửi rằng tôi là một kẻ ấu dâm, biến thái, và là một chính trị gia tham nhũng, làm om sòm nguyên cả khu phố.”