Hôm nay,  

Trên 60 Tuổi Dễ Bị Chết Vì Covid-19 Gấp Trăm Lần Người Dưới 40

25/09/202000:00:00(Xem: 2778)

01 Tren 60 tuoi de bi chet vi Covid

Người già trên 60 tuổi dễ bị bệnh và chết vì Covid-19.(nguồn: www.pixabay.com)

 

Trong đại dịch vi khuẩn corona hiện nay, đa phần những người bị lây bệnh và thiệt mạng là thành phần cao niên. Phải chăng những người cao tuổi gặp nguy cơ bị bệnh và tử vong cao nhất trong thời đại dịch? Để trả lời cho câu hỏi này, Việt Báo xin đăng bản dịch Việt của Thụy Âm đối với bài viết của Giáo Sư Nir Menachemi dạy về Chính Sách Và Quản Trị Sức Khỏe tại Đại Học Indiana University–Purdue University Indianapolis (IUPUI) được đăng trên trang mạng www.theconversation.com hôm 10 tháng 9 năm 2020.

 

*******

 

Vi khuẩn corona gây chết chóc ra sao? Và điều gì là nguy cơ tử vong đối với những người ở những độ tuổi khác nhau? Những điều này thật sự là những con số khó tính trong thời đại dịch.

Để tính số người chết đúng – nói cho đúng hơn là tỉ số nhiễm bệnh-tử vong (IFR) – bạn đơn giản chỉ chia tổng số người chết vì vi khuẩn corona với tổng số người bị nhiễm bệnh. Vấn đề là với quá nhiều trường hợp bị nhiễm bệnh không có triệu chứng và thử nghiệm bị hạn chế đối với phần lớn đại dịch, tìm ra con số thực của nhiễm bệnh là rất khó.

Cách dễ nhất để tính tỉ lệ nhiễm bệnh và tử vong chính xác hơn là thực hiện thử nghiệm.

Tôi là giáo sư về chính sách và quản trị sức khỏe. Trong tháng 4, trong hợp tác với Bộ Y Tế Tiểu Bang Indiana, tôi đã hướng dẫn một nhóm các nhà nghiên cứu tại Đại Học Indiana để chọn lựa và thử nghiệm người với SARS-CoV-2. Dựa vào mẫu phân tích của chúng tôi, chúng tôi phát hiện ra rằng 2.8% người dân tại Indiana – hay khoảng 188,000 người – đã bị nhiễm bệnh vào lúc đó và xác định tỉ số tử vong tại Indiana là 0.58%.

Sử dụng dữ liệu mà chúng tôi thu thập được từ chương trình thử nghiệm đó, trong vài tháng qua, các đồng nghiệp của tôi và tôi đưa ra quyết định cách tỉ số nhiễm bệnh-tử vong khác nhau qua tuổi tác, chủng tộc và những yếu tố nhân khẩu khác. Trong một nghiên cứu được phổ biến hôm 2 tháng 9, chúng tôi phúc trình rằng vi khuẩn corona có số người trên 60 tuổi chết nhiều gấp trăm lần so với số người chết dưới 40 tuổi, và rằng tại Indiana, những người không phải da trắng chết nhiều gấp ba lần những người da trắng.
 
Tuổi tác quan trọng, nhưng chủng tộc cũng quan trọng
 
Không phải tất cả nhóm người đều đối diện cùng nguy cơ tử vong từ vi khuẩn corona. Các nhà nghiên cứu và các viên chức sức khỏe đã biết qua nhiều tháng rằng có sự khác biệt, nhưng qua việc tính tỉ lệ tử vong, nghiên cứu của chúng tôi đưa ra dữ liệu chính xác nhất về những khác biệt này.

Khoảng một nửa số người thiệt mạng vì Covid-19 đã xảy ra trong số những người ở các nhà dưỡng lão bởi vì những người này kém sức khỏe và đối diện nguy cơ bệnh nghiêm trọng cao hơn nhiều. Chúng tôi muốn xác định nguy cơ tử vong đối với những người không ở trong các nhà điều dưỡng hay những cơ sở chăm sóc khác, như thế con số bên dưới là đối với các cư dân Indiana là những người sống bên ngoài tập thể.

Tỉ số nhiễm bệnh tử vong nói chung trong những người sống tập thể tại Indiana là 0.26%, hay cứ 385 người bị nhiễm bệnh thì có một người chết. Tuổi tác, nhiều hơn chủng tộc hay giới tính, là yếu tố lớn nhất ảnh hưởng tỉ lệ tử vong.

Đối với những người từ 60 tuổi trở lên, cứ 58 người bị nhiễm bệnh thì có một người chết, tỉ số IFR là 1.7%. So sánh, IFR từ bệnh cúm tại Hoa Kỳ trong số những người từ 65 tuổi trở lên là 0.8%. Covid-19 là 2.5 lần tử vong nhiều hơn bệnh cúm trong nhóm tuổi này.

Nguy cơ giảm xuống khi độ tuổi giảm. Đối với những người trung niên tuổi từ 40 tới 59, tỉ lệ IFR là 0.12% -- hay cứ 833 người bị nhiễm bệnh thì có 1 người chết.

Và đối với những người bị nhiễm bệnh dưới 40 tuổi, số người chết chỉ khoảng 1 trong mỗi 10,000 – IFR là 0.01%.

Trong khi tuổi tác là yếu tố mạnh nhất ảnh hưởng tỉ lệ tử vong, sự khác nhau về màu da cũng đáng nói. Các cư dân Indiana không phải da trắng ở tất cả nhóm tuổi có nguy cơ tử vong cao gấp 3 lần nếu họ bị nhiễm bệnh – IFR là 0.59% -- so với các cư dân da trắng – 0.18% IFR.

02 tren 60 tuoi de bi chet vi Covid

Giữ khoảng cách xã hội là một trong những cách ngăn chận Covid-19 tốt nhất. (nguồn: www.pixabay.com)

 
Tỉ lệ tử vong phản ảnh các biện pháp sức khỏe khác
 
Đối với Covid-19, như hầu hết các bệnh, sức khỏe của bạn càng tồi tệ trước khi bị nhiễm bệnh bao nhiêu thì cơ hội chống chọi với vi khuẩn của bạn càng tồi tệ bấy nhiêu.

Các nhà nghiên cứu biết rằng một số chứng bệnh kinh niên – gồm các bệnh về tim mạch, thận, và phổi, cũng như tiểu đường – tất cả gia tăng nguy cơ tử vong của người có các bệnh đó từ Covid-19. Nhóm của chúng tôi đã không thu thập các dữ liệu sức khỏe rộng rãi từ những người mà chúng tôi đã thử nghiệm, nhưng những chứng bệnh kinh niên này thông thường hơn trong số những cao niên và các nhóm thiểu số chủng tộc tại Hoa Kỳ.

Những yếu tố khác, như không an toàn thực phẩm và nhà ở và thiếu phương tiện để chăm sóc, cũng làm cho việc chiến đấu với bệnh trở thành thách thức hơn và thông thường hơn trong số những người cao niên và những nhóm thiểu số. Tỉ số nhiễm bệnh tử vong cao hơn mà chúng tôi phát hiện trong những nhóm người này là vì có thể là do sự kết hợp của các bệnh đi kèm với các yêu tố khác này.
 
Những con số này có thể áp dụng cho cả Hoa Kỳ được không?
 
Nghiên cứu của chúng tôi giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện chính xác nhất vào tỉ lệ truyền nhiễm và thiệt mạng tính tới nay tại Hoa Kỳ. Câu hỏi được đặt ra là Indiana có phải là so sánh tốt đối với phần còn lại của nước Mỹ không.

Indiana xếp hạng tương đối thấp đối với sức khỏe nói chung trong các tiểu bang tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, độ tuổi trung bình của Indiana thì thấp hơn Hoa Kỳ một chút và thấp hơn nhiều tiểu bang.

Tôi tin rằng những con số mà chúng tôi khám phá đối với người dân cư ngụ tập thể tại Indiana là rất gần với mức trung bình toàn quốc, nhưng tỉ lệ truyền nhiễm-tử vong có thể khác theo từng tiểu bang hay theo từng thành phố. Nếu dân số cao niên tại tiểu bang của bạn là khỏe mạnh hơn cùng nhóm tuổi tại Indiana, thì IFR có thể là thấp hơn một chút xíu. Nếu tiểu bang của bạn ít khỏe mạnh, thì nguy cơ sẽ là cao hơn.

Cách cụ thể nhất để ngăn chận tử vong và bệnh nặng từ Covid-19 là để giảm số người bị truyền nhiễm. Qua việc thực hiện các việc đơn giản như đeo khẩu trang và giữ khoảng cách xã hội, mọi người có thể giúp bảo vệ lẫn nhau và đặc biệt bạn bè, láng giềng, thân chủ và đối tác của mình là người đối diện nguy cơ nhất từ đại dịch.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.