Hôm nay,  

Mất cân bằng trong kinh tế toàn cầu: đi tìm nguyên nhân khoảng cách giàu nghèo trong xã hội (Bài 4)

12/28/201917:26:00(View: 14390)

Có rất nhiều nghiên cứu về khoảng cách giàu nghèo ở Âu-Mỹ nhưng bài này chỉ chọn ra 2 giải thích được người viết xem như đáng chú ý nhất: quan điểm thứ nhất của kinh tế gia người Pháp Thomas Piketty cho rằng khoảng cách giàu nghèo là tất yếu một khi tài sản tích tụ trong xã hội tư bản, và lập luận thứ hai của kinh tế gia người Mỹ gốc Nhật Richard Koo cho thấy hố sâu giàu nghèo hiện là hậu quả của toàn cầu hóa. Hai gốc nhìn này có thể bổ túc lẫn nhau như giữa hai yếu tố nội tại và khách quan. Riêng phạm vi bài này sẽ sơ lược về Piketty và ảnh hưởng đến nền chính trị cánh tả Tây Phương, bài sau sẽ trình bày về Richard Koo và kế đó là một bài tổng hợp.

 

Thomas Piketty nổi tiếng với tác phẩm đồ sộ Vốn Tư Bản Trong Thế Kỷ 21 (Capital in the Twenty-First Century) nhưng tóm gọn trong 2 câu nói dân gian là “nhà giàu ngày càng giàu” để rồi “con vua thì lại làm vua, con sãi ở chùa lại quét lá đa.”

 

Hố sâu giàu nghèo trong xã hội được san bằng sau khi trải qua một cơn đại biến như Trận Dịch Đen (khiến 200 triệu người chết vào tế kỷ 14) hay Đại Chiến (Thế Chiến Thứ Hai) tàn sát cả giới chủ lẫn người lao động. Vì tài sản bị hủy diệt cho nên chỉ còn lao động, trí tuệ và lương bổng của từng cá là những yếu tố chính để mỗi người tự vươn lên. Những người thành công sau đó lại bắt đầu sở hữu tài sản. Trong khi lương bổng không thể chuyển nhượng từ cha sang con thì tài sản lại trở thành gia tài nên lâu ngày tích tụ trở thành yếu tố chính phân biệt giàu nghèo trong xã hội. Tài sản (nhà đất, cổ phiếu, v.v…) còn được dùng làm Vốn Tư Bản (Capital) để đầu tư sinh lợi, và lợi tức từ tài sản có thể tăng nhanh hơn lương bổng (thí dụ giá nhà hay cổ phiếu có thể nhảy vọt 20% trong một năm trong khi lương chỉ tăng 5%). Một khi tài sản và lợi tức của xã hội tích tụ vào trong tay một thiểu số ưu đải thì lương bổng của đa số dân chúng còn lại không thể nào chạy theo kịp. Nói đơn giản nhà giàu ngày càng giàu.

 

Một thí dụ dễ hiểu là một gia đình có nhà trị giá 800 ngàn đô-la ở Saigon để lại gia tài thì con tự động giàu, trong khi một thanh niên khác từ quê lên học và làm việc dù tài giỏi bậc nào cũng không thể nào mơ mộng mua được nhà ở thành phố nếu chỉ với đồng lương vài ngàn đô-la mỗi tháng.

 

Tài sản lại sản sinh ra quyền lực bóp méo nhà nước nhằm ưu đãi thành phần chóp bu trong khi bỏ rơi đại đa số còn lại. Hố sâu giàu nghèo một khi trở nên sâu rộng sẽ đe dọa đến nền dân chủ do quyền lực bị tập trung và dân chúng bất mãn chống đối. Trở lại thí dụ ở Việt Nam có tiền thì cho con cái du học lấy bằng đại học Hoa Kỳ trong khi thanh niên học giỏi ở dưới quê cố hết sức thì cũng chỉ lấy được mãnh bằng kém giá trị trong nước. Cho nên “con vua thì lại làm vua, con sãi ở chùa lại quét lá đa.” Một khi lớp người ăn trên ngồi trước thụ hưỡng lợi tức của xã hội bằng thế lực và tài sản được hình thành – Piketty gọi đây là “rent seekers” tạm so sánh với những đại điền chủ không đi cày ruộng mà vẫn hưỡng lợi tức cao - thay vì bằng lao động và trí tuệ thì nền dân chủ lẫn hệ thống tư bản đều bị khủng hoảng.

 

Cánh tả ở Mỹ gồm hai ứng cử viên Tổng Thống ông Bernie Sander và bà Elizabeth Warren chủ trương đánh thuế tài sản (wealth tax) thay vì chỉ thu thuế lợi tức (income tax) để san bằng khoảng cách giàu nghèo. Tiền thuế được dùng đầu tư vào giáo dục, y tế và an sinh xã hội nhằm tạo cơ hội đồng đều cho đa số dân chúng còn lại.

 

Điểm mạnh của cánh tả ở chổ đề cập đến vấn nạn mà cánh hữu không hề nhắc đến tức tình trạng chênh lệch tài sản làm tăng khoảng cách giàu nghèo trong xã hội, và nếu kéo dài sẽ đe đọa đến nền dân chủ một khi quyền lực bị tập trung và dân chúng bất mãn nổi loạn. Hố sâu này còn đe dọa đến sức sống của nền tư bản khi cá nhân thành công nhờ vào thế lực và tài sản thay vì trông cậy vào lao động và trí tuệ của chính mình. Điểm yếu của cánh tả là chỉ đưa ra giải pháp tái phân phối tài sản (wealth distribution) qua thuế má - tức là theo kiểu xã hội chủ nghĩa - thay vì khuyến khích tạo ra tài sản (wealth creation) - tức là tư bản chủ nghĩa. Thành quả xã hội như chiếc bánh kinh tế không cần phân chia đồng đều mà phải tìm cách làm chiếc bánh nở to ra để mọi người có thêm phần trong đó. Thuế má càng cao thì người tài không có động cơ thúc đẩy làm giàu để tạo hàng triệu công ăn việc làm mới như trường hợp của các nhà tỷ phú Bill Gates (Microsoft), Jeff Bezzo (Amazon), Mark Zuckerberg (Facebook). Tài sản thu vào từ thuế má lại bị nhà nước tiêu xài phung phí khiến xã hội trở nên lười biến và ỷ lại dựa vào bổng lộc như y tế miễn phí, giáo dục miễn phí, giữ trẻ miễn phí, v.v… (cái gì cũng miễn phí thì dân chúng đừng có lo để nhà nước no) thay vì dùng tiền thuế đầu tư thúc đẩy dân chúng làm việc cho tương lai. Cho nên trong mùa tranh cử ứng viên nào đòi tăng thuế thì phải xem xét cẩn thận là tiền thuế để xài bậy (tax and spend) hay đầu tư (tax and invest) có hiệu quả, vì các chính trị gia chuyên mập mờ đánh lận con đen gọi tiêu xài là đầu tư.

 

Bài sau sẽ bàn về các yếu tố khách quan từ toàn cầu hóa khiến hố sâu giàu nghèo tăng vọt.

 

 

 

 

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
có 30% doanh nghiệp cho biết vẫn phải trả khoản này cho cán bộ thanh tra, và hơn nữa vẫn có 33% doanh nghiệp được hỏi cho rằng cán bộ suy diễn bất lợi cho đơn vị.
Vào sáng sớm ngày 14 tháng 12 năm 2019, các thành viên của Dưỡng Sinh Thức Pháp đã bắt đầu tụ họp tại hội trường của khu nhà tiền chế Kensington Garden Mobile Home - tọa lạc trên đường Bolsa tại thành phố Westminster
Ít nhất một người bị giết và 5 người khác bị thương trong một vụ nổ súng tại tổng hành dinh của Cơ Quan An Ninh Liên Bang Nga (FSB) tại trung tâm Mạc Tư Khoa, theo truyền thông Nga cho biết.
Tính tới tháng 12 năm nay, kinh tế Hoa Kỳ đã gia tăng tới mức kỷ lục 126 tháng liên tiếp, thời gian lâu nhất trong lịch sử nước Mỹ theo Phỏng Nghiên Cứu Kinh Tế Quốc Gia cho biết.
30 năm nay chương trình Hán hóa Việt Nam của Tàu Cộng và Việt Cộng là DIỆT Tổ quốc Việt, DIỆT Văn Hóa Việt, DIỆT Kinh tế Việt và phải TÀN PHÁ Môi Sanh môi trường sống của người Việt… Để người Việt không thể sống được! Để người Việt PHẢI bỏ nước ra đi …
Hà Nội đã có những đường phố mang tên Nguyễn Tuân, Nguyên Hồng, Nam Cao, Vũ Trọng Phụng, Xuân Diệu, Nguyễn Công Hoan, Nguyễn Huy Tưởng …, những điểm son của văn học Việt Nam.
Mùa thu ở đây, dù không đặc thù như mùa hoa đào, không mênh mông như mùa thu ở upstate New York, Boston, New Hampshire hay Vermont... mà có lần đã suýt đi lạc trên đường lái xe đi Montreal chỉ thay vì nhìn đường lại cứ mãi mê nhìn những tấm thảm rực rỡ đủ màu trải dài phủ kín những dãy núi
Hôm 17 tháng 12 chiếc hàng không mẫu hạm đầu tiên do Trung Cộng tự chế tạo trong nước có tên Sơn Đông đã được đưa vào hoạt động để nhằm mục đích “kiểm soát” Biển Đông, theo bản tin của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) trích thuật tin của báo TC cho biết hôm 18 tháng 12.
Sau 75 năm có mặt trên đất nước, có bao giờ Quân đội Cộng sản Việt Nam tự hỏi mình: Chúng ta là của dân hay của đảng cầm quyền độc tài?
Hôm Thứ Tư, 18 tháng 12 năm 2019, Hạ Viện Hoa Kỳ đã đưa vấn đề luận tội TT Trump với 2 điều khoản: lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc Hội ra thảo luận tại sàn Hạ Viện trong không khí tranh cãi kịch liệt giữa các dân biểu bênh và chống ông Trump.
Trường Thẩm Mỹ Advance Beauty College Gaden Grove, số 10121 Westminster Ave, Thành Phố Garden Grove, CA 92843, đã tưng bừng tổ chức lễ mãn khóa Mùa Đông 2019 cho 250 học viên các ngành thẩm mỹ, đặc biệt có một số học viên tốt nghiệp khóa hớt tóc Nam.
Nhạc Sĩ Vũ Thành An và Nhóm Tri Ân Nghệ Sĩ trân trọng kính mời quý đồng hương và bằng hữu đến tham dự “Ngày Tưởng Nhớ Các Nghệ Sĩ” để cùng dâng lời cầu nguyện cho các nghệ sĩ
“Nói chuyện Tháng Giêng” là đề tài tôi viết để gửi đăng trên một số các báo xuân ở Hải Ngoại cách đây nhiều năm. Câu chuyện xoay quanh một số các từ ngữ từ sau năm 1975, vì lý do này hay lý do khác, hầu như không còn được dùng nữa.
Hơn 750 nhà sử học được kính trọng đã ký tên vào một lá thư ngỏ thúc giục các Dân Biểu Hạ Viện do Đảng Dân Chủ kiểm soát luận tội Tổng Thống Donald Trump vì vụ tai tiếng Ukraine.
Tổng Thống Donald Trump, vị tổng thống hiện đại đầu tiên đối diện luận tội trong nhiệm kỳ đầu tại Bạch Ốc, hiện dẫn đầu các đối thủ Dân Chủ trong cuộc tranh cử nhiệm kỳ 2 của ông, theo thăm dò mới của USA TODAY/Suffolk University Poll cho thấy.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.