Hôm nay,  

Đọc “lớn Lên Với Đất Nước”

6/7/200600:00:00(View: 5041)

Không ai có thể lớn lên nếu người đó không biết ước mơ.

Tác giả Vy Thanh Lớn Lên Với Đất Nước. Vy Thanh có những ước mơ với đất nước.

Nhận được cuốn sách Vy Thanh gởi tặng, tôi lật nhanh nhiều trang sách, tìm xem Đất Nước trong Ước Mơ của Vy Thanh ra sao.

“Ngày đó trên đất nước tôi...

Giống như ở các quốc gia Đông Âu. Nhân dân đã mở hội ăn mừng một ngày lịch sử khi người nước ngoài đem mô hình xã hội chủ nghĩa áp đặt lên đất nước họ hoàn toàn sụp đổ.

Một ngày giống như vậy được ghi trên lịch sử Việt Nam. Thảm họa giặc cờ đỏ chấm dứt. Các quốc gia lân bang mừng lây, không còn ám ảnh bị ý thức hệ đô hộ.

Một chính phủ được dân cả nước tôi bầu thành hình. Chính phủ không còn là công cụ của một  giai cấp chuyên chính. Ba thứ quyền trong nước làm việc độc lập nhằm một mục đích: dân sống ấm no, sinh hoạt sản xuất mua bán, truyền đạt thông tin, tự do tín ngưỡng được bảo vệ.

Vào những ngày đó. . .

Trên hai miền đất nước tiếng cười của thế hệ tương lai vang trong trường học. Những nét mặt héo mòn, những thân thể gầy guộc xanh xao chẳng thấy như khi xưa. Người dân nước tôi bấy giờ không ốm thấp như tôi hồi còn nhỏ.. . .

Ngày đó dân nước tôi đã lớn lên trong tự do, sống hạnh phúc. Nước tôi không còn chịu ảnh hưởng một ý thức hệ nào hay lệ thuộc vào những tay buôn toàn cầu.

Sau cơn hôn mê kéo dài hơn 30 năm, thành phố Sàigòn tỉnh dậy. Đất nước tôi chuyển mình, vươn lên từ đó. Sàigòn trở thành thủ đô của Việt Nam. Dân Việt tự hào với chủ quyền. Từ ‘độc lập’ bấy giờ mới thật.” (Xem trang 391-392).

Ước mơ của Vy Thanh đơn giản, hiền hòa, đầy tình thương như chính Vy Thanh, như chính những người dân miệt đồng bằng sông Cửu.

Nhưng sao cho tới bây giờ ước mơ đơn giản đó vẫn như còn xa vời quá. Từ một cậu bé 12 tuổi, Vy Thanh đến nay đã quá tuổi “cổ lai hi” mà đất nước vẫn èo uột. Trong đau xót này Vy Thanh viết Lớn Lên Với Đất Nước.

Tác phẩm gồm 10 Chương và phần Chú Thích, cả thảy 753 trang khổ lớn (23.0cm). Để có một cái nhìn chung, chúng ta thử lược phác tóm tắt.

Chương 1. Việt Minh và quân Nhật ở Cần Thơ trước năm 1945.

Chương 2. Việt Minh cướp chính quyền, sát hại Hòa Hảo. Tiêu thổ kháng chiến.

Chương 3. Người Pháp trở lại Cầnthơ. Việt Minh lùa dân tản cư. Tác giả về sống trong đồng ruộng. Tòa án Nhân dân. Cải cách Ruộng đất trong vùng Việt Minh kiểm soát thuộc Hậu giang.

Chương 4. Hồi cư. Việt Minh khủng bố dân cả ở ngoài thành và trong bưng.

Chương 5. Liên hệ giữa hai vùng. Việt Minh hoạt động nội thành, chuẩn bi tổng phản công. Tưởng niệm trò Trần văn Ơn. Trường Collège de Cần Thơ đóng cửa. Tác giả ra bưng theo Việt Minh.

Chương 6. Cuộc đời mới của tác giả đi học làm người giữa những dân quê chất phác và những cán bộ quỷ quyệt, hủ hóa.

Chương 7. Các sinh hoạt, công tác, học hỏi của tác giả trong vùng Việt Minh.

Chương 8. Tác giả tiếp tục công tác và nhận xét về tình đồng bào, lòng yêu nước của một số cán bộ, bộ đội.

Chương 9. Trường trung học kháng chiến Nguyễn Văn Tố. Tác giả thay đổi cái nhìn về kháng chiến. Công tác trí vận nội thành. Về Sàigòn đi học. Được học bổng đi Mỹ.

Chương 10. Về nước hoạt động giáo dục, đặc biệt tại Viện Đại học Cần Thơ. Gặp lại một vài đồng chí cũ. Vượt biên.

Câu chuyện 10 chương sách trên đã được giới hạn trong vùng hữu ngạn sông Hậu với những người dân quê chân thật, bền bỉ và can đảm. Những người dân này hòa hợp với Đất Nước như “những củ súng đâm rễ dưới bùn sinh ra bông tím nở đầy trên lung, như cây lúa chuyển đất mầu cho gié sinh ra nhiều hột vàng hực.” (Xem Lời Nói Đầu, trang xii).

Trong câu chuyện, gần như không có nhân danh hay địa danh lịch sử. Cũng không có những bài học lịch sử. Ở đây chỉ có những Bác Mười, anh Chín, thằng Nhẫn, anh Bân, anh Đức, chị Mười, chị Tươi, v.v. Họ sống với nhau, lo cho nhau thật tự nhiên và tình nghĩa. Ấy thế mà cả một giai đoạn lịch sử qua 3, 4 thế hệ, qua nhiều giai đoạn chính trị, từ Pháp thuộc, Nhật thuộc, chiến tranh thuộc địa Việt Pháp, chiến tranh ủy nhiệm và ý thức hệ đã được viết ra. Chúng ta đừng đòi hỏi tác giả khi viết về Đất Nước phải bao chùm cho đủ toàn cõi 3 miền từ Nam tới Bắc Việt Nam. Tác giả chỉ viết về một phần đất, một số người như là một thành phần của tất cả tập thể. Chỉ một vùng đất và nhóm dân miệt Hậu giang, nhưng tác giả đã nói hết câu chuyện của cả Đất Nước. . . Câu chuyện của “những củ súng, những cây lúa” đã và đang bị người ngoại lai, chủ thuyết xa lạ tới dày xéo không cho “đâm rễ nở hoa,” không cho “chuyển đất mầu cho gié sinh nhiều hột vàng hực.” Trong hoàn cảnh đó tác giả đã sống, trôi nổi cho đến khi hoàn toàn thất vọng.

Có thể chúng ta sẽ hỏi tại sao tác giả không nói đến Đất Nước trong khoảng thời gian từ 1958 tới 1964.

Câu chuyện được kể ra dưới dạng một tự truyện mà các chi tiết phải xuất phát từ những gì tai nghe mắt thấy. Những năm ấy tác giả không có mặt tại Việt Nam. Tự truyện lúc này gồm các sinh hoạt học hành của tác giả ở Hoa kỳ. Nhưng đây, ngay năm 1964 khi về nước, tác giả đã trở lại  miệt Hậu giang, sống với Cầnthơ, Rạchgiá,... Viện Đại học Cầnthơ, các nhân sĩ, các sinh viên trong tỉnh, Tết Mậu Thân 1968 tại Cần Thơ... Tác giả còn gặp lại một vài bạn cùng chí hướng cũ trong quê. Nhưng “củ súng, cây lúa đã bị bứng rễ” rồi! Trong số những tai họa của Đất Nước, theo tác giả, có lẽ đây là tai họa đáng buồn nhất. Những thất vọng chồng chất, những biến cố đột xuất dồn dập đã biến đổi người dân Hậu giang. Năm 1975 tác giả ở trong dòng người vượt biển, liều chết ra khơi tìm đất tạm dung và mơ một ngày mai tốt lành cho Đất Nước...

Tác giả Vy Thanh là một nhà giáo rất quan tâm về giáo dục cho giới trẻ. Ông ao ước được làm “cây lúa chuyển đất mầu cho gié sinh ra nhiều hột vàng hực.” Tuổi trẻ của ông đã biết đủ mùi bất hạnh. Ông muốn những “củ súng được đâm rễ dưới bùn sinh ra bông tím nở đầy trên lung.” Ông viết tự truyện không phải vì, như nhiều người viết tự truyện khác, muốn giải tỏa một căn bệnh tâm lý.

Vy Thanh chưa bao giờ làm lịch sử, ông chỉ lao đao trong lịch sử, và không có ẩn ức nào để giải tỏa hoặc có những sai lầm đã làm để cải chánh... Vy Thanh viết tự truyện chỉ để nhắc lại một giai đoạn lịch sử. Lịch sử có nhiều điều để nói với hiện tại, giúp cho hiện tại biết tìm cách tự sửa đổi sao cho tương lai tránh được những sai lầm cũ. Sau Đệ Nhất Thế Chiến người ta đã nhìn ra sự cần thiết phải tái lập một nên giáo dục sao cho cá nhân có khả năng chấm dứt chiến tranh và biết tổ chức một thế giới tốt hơn bằng sự hiểu biết lẫn nhau.(1) Một trong những điều hiếm hoi khiến ta phân biệt được người với cầm thú là con người biết rằng nó có một lịch sử. Con người bị thúc dục bởi bản năng phải thấu triệt lịch sử đó, lịch sử của giống loài, của gia đình và của xứ sở.(2) Vy Thanh viết tự truyện với nhiều nét của văn hóa, của phong tục hòa hợp với nhau. Trong suốt cuốn sách, gần như chỗ nào cũng thấy có những nếp sống đồng ruộng, những mối liên hệ gia đình làng xóm, những câu nói dân gian, những vui buồn, lo toan, những bữa ăn thanh đạm thân tình, những giấc ngũ. . . của những người dân miệt vườn Hậu giang. Chẳng cần phải là người miệt Hậu giang, đọc Vy Thanh tả cảnh hai chiếc xuồng cặp kè trên kinh Thác Lác, dưới ánh trăng, để hai bên trai gái trao đổi những câu “Hò. .ơ. ơ. ơ...“ dân dã nên thơ, ít ai mà không mềm lòng rung cảm.

Có phải Vy Thanh đang pha trộn Nhân Loại Lịch sử Học (Anthropologie historique) với Lịch sử Văn hóa (Histoire culturelle) và với Lịch sử của các Trình diễn (Histoire des Représentations) khi viết tự truyện"

Trong Lớn Lên Với Đất Nước tác giả nhận ra những sử tính trên các dấu vết và chứng tích (les traces et les indices) từ những người dân dả với cuộc sống hàng ngày của họ. Tác giả khám phá ra những tiết lộ đủ để dựng lại những mẫu người của một vùng, của một thời mà chính sử cũng ít nói tới. Tác giả đi vào những cảm tính, những xúc động (les sensibilités et les émotions) trong nếp sống hàng ngày để phối hợp những con người với văn hoá và với những biểu tượng trình diễn. Chính trên bản thân của tác giả trong tự truyện người ta cũng thấy lịch sử diễn biến qua một “khán giả mới” xuất hiện.

Từ một thiếu niên hăng hái nhập cuộc kháng chiến, tác giả biến thành khán giả và nhìn ra mình “đi kháng chiến giống như thấy người ta đi coi hát bóng thả giàn, mình cũng chạy theo, vô rạp.” (Xem trang 234). Khán giả còn “thấy thương dân quá. Họ chiến đấu với Pháp giành lại độc lập tự do đặng có cuộc sống hạnh phúc. Hạnh phúc đâu chẳng thấy, chỉ thấy bất hạnh ngay từ tháng Tám năm nào.” (Xem trang 232). Có lúc khán giả còn nghe như có tiếng nói của người sống lẫn người chết thở dài: “Chúng nó toàn là tuị nói láo, lợi dụng lòng yêu nước của dân, cả trong Nam lẫn ngoài Bắc.” (Xem trang 304). Thất vọng cứ thế chồng chất cho đến ngày toàn thể Miền Nam rơi vào tay Cộng sản!

Dù Vy Thanh nhìn và viết câu chuyện bằng phương pháp sử học nào, với tác phẩm Lớn Lên Với Đất Nước, ông đang kéo người đọc hiện tại tới với lịch sử miệt Hậu giang, “lịch sử của một thành phần nhưng đồng nhất với toàn thể Đất Nước” để thấu hiểu, để yêu mến nó và để cùng nhau đem Đất Nước trong Ước Mơ thành hiện thực.

Brossard, 25 tháng 4 năm 2006

Đ.B. Ai

NOTES:

(1) Xem Le Dictionnaire des Sciences Humaines, Éditions Sciences Humaines, 2004. Paris: Presse universitaire de France, “Éducation nouvelle,” trang 180.

(2) Xem trả lời của Giáo su Alain Corbin đăng trong Sciences Humaines, no 93, avril 1999.

Alain Corbin là Professeur tại Sorbonne (Paris) và tại Institut Universitaire de France.

(LTS: Tác giả Vy Thanh đã mở một trang web riêng -- kính mời độc giả, thân hữu vào để mua sách Lớn Lên Với Đất Nước của Vy Thanh: http://vythanh.blogspot.com)

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Vậy “bánh Dày” phải có nghĩa là “bánh Trắng”, có lẽ dễ hiểu hơn là dày phản nghĩa với mỏng hay dày vò như vài người đã cắt nghĩa. Từ đây, phải chăng “Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên” của Nguyễn Du tả nét đẹp thân thể nàng Kiều cũng có nghĩa là trắng. Nét đẹp này hoàn toàn phù hợp thẩm mỹ quan của Việt Nam xưa nay. Người phụ nữ đẹp phải có nước da trắng. Nó vừa đẹp, vừa sang vì không phải lam lũ dưới mưa nắng...
Tết Nguyên Đán (Tết Cả) là lễ hội lớn nhất trong các lễ hội truyền thống Việt Nam từ hàng ngàn đời nay, là điểm giao thời giữa năm cũ và năm mới. Tết còn là dịp để mọi người Việt Nam tưởng nhớ, tri tâm tổ tiên, nguồn cội; giao cảm nhân sinh trong quan hệ đạo lý (ăn quả nhờ kẻ trồng cây) và tình nghĩa xóm làng ...
Theo bản Hán dịch của ngài Cưu-ma-la-thập, Kinh Pháp Hoa có 7 quyển gồm 28 phẩm. Trong nội dung Kinh, Đức Phật dạy về mục tiêu xuất thế của Ngài là để “khai thị ngộ nhập Phật tri kiến” cho chúng sinh. Cho nên, việc Ngài nói pháp Ba Thừa (Thanh Văn, Duyên Giác và Bồ Tát Thừa) chỉ là phương tiện để dẫn dắt chúng sinh theo căn cơ nhưng mục tiêu tối hậu là Nhất Thừa, tức là thành Phật như Ngài...
Anderson tập trung vào cách các phương tiện truyền thông tạo ra cái gọi là “các cộng đồng tưởng tượng”, đặc biệt là sức mạnh của phương tiện in ấn trong việc định hình tâm lý xã hội của một cá nhân. Anderson phân tích chữ viết, một công cụ được sử dụng bởi các giáo hội, tác giả và các công ty truyền thông (đặc biệt là sách, báo và tạp chí), cũng như các công cụ của chính phủ như bản đồ, kiểm tra dân số (census) và viện bảo tàng. Tất cả các công cụ này đều được xây dựng để nhắm vào đại chúng thông qua những hình ảnh, hệ tư tưởng và ngôn ngữ đang chiếm giữ ưu thế. Ví dụ, Anderson phân tích một cách sâu sắc về nguồn gốc văn hóa và tôn giáo của một biểu tượng rất điển hình của chủ nghĩa dân tộc hiện đại: các đài chiến sĩ trận vong với người lính vô danh.
Thánh Kinh nói thế. “Homosexuality is sin". “Đồng tính là tội lỗi.” Sự thật thì sao??? Lần đầu tiên từ “đồng tính" xuất hiện trong Thánh Kinh là năm 1946, khoảng một ngàn chín trăm mười năm sau khi chúa Jesus bị đóng đinh trên thập tự. Trong gần 80 năm qua, nó làm nền tảng cho không biết bao phân biệt đối xử, gây bao đau thương chết chóc cho những người đồng tính.
Quan điểm chính trị thường đươc chia làm hai phe: bảo thủ và cấp tiến. Người bảo thủ có nhiều quan điểm trái ngược với người cấp tiến. Người cấp tiến còn gọi là "khuynh tả", có khi được cho là "thân cộng". Chữ "liberal" được dùng với hàm ý miệt thị. Thật ra thì không đơn giản như vậy. Xin đọc tiếp.
Một câu hỏi phức tạp, gây tranh luận sôi nổi và trở lại Tối Cao Pháp Viện (TCPV) vào mùa thu này: Điều gì sẽ xảy ra khi quyền tự do ngôn luận và quyền công dân xung đột với nhau?
Có một câu hỏi còn bỏ ngỏ cho các chuyên gia và các nghiên cứu gia: Có phải hiện nay có nhiều người Mỹ tin vào các thuyết âm mưu hơn bao giờ hết không? Tốt nghiệp xong bằng Tiến Sĩ Triết Học, Keith Raymond Harris thực hiện một cuộc nghiên cứu về các thuyết âm mưu chỉ ra mối lo ngại rằng việc tập trung vào tìm hiểu bao nhiêu người Mỹ tin tưởng các giả thuyết về âm mưu có thể khiến chúng ta lơ là quên đi những mầm hiểm họa tự các thuyết âm mưu này gieo rắc.
Lãi suất tăng đều đặn đã khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp ngày càng tốn kém khi đi vay – để mua nhà, xe và các giao dịch hàng hóa khác. Và gần như chắc chắn sắp tới sẽ có thêm nhiều đợt tăng lãi suất nữa. Các viên chức FED được cho là sẽ phát tín hiệu lãi suất chuẩn có thể lên tới 4.5% vào đầu năm tới. Một chuỗi các đợt tăng lãi suất sẽ khiến nền kinh tế Mỹ có nguy cơ rơi vào suy thoái, đồng nghĩa với thất nghiệp, sa thải nhân viên và tạo áp lực lên giá chứng khoán. Bài này nêu lên những thắc mắc và trả lời thiết thực dành cho người tiêu dùng.
Chủ nghĩa Dân Tộc Cơ-đốc tin rằng nước Mỹ được xác định bởi Cơ-đốc giáo, và chính phủ nên thực hiện các bước tích cực để giữ nó theo cách đó. Những người theo chủ nghĩa dân tộc Cơ-đốc khẳng định rằng nước Mỹ đang và vẫn phải là một “quốc gia Cơ-đốc giáo”, không chỉ đơn thuần là một quan sát về lịch sử, mà là một chương trình cho những gì nước Mỹ phải tiếp tục trong tương lai.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.