Cây Giáng sinh thật hay nhân tạo thì đều có ưu và nhược điểm. (Nguồn: pixabay.com)
Hàng năm, người dân Hoa Kỳ mua khoảng 35 triệu đến 50 triệu cây Giáng sinh, và cũng có nhiều người mang cây Giáng sinh nhân tạo từ nhà kho ra để dùng trong mùa lễ hội. Theo các cuộc khảo sát, tổng cộng khoảng 3/4 số hộ gia đình ở Hoa Kỳ thường sở hữu một số loại cây Giáng sinh nào đó.
Nhiều người thường thắc mắc loại nào thực tiễn hơn – cây thật hay cây nhân tạo? Vấn đề này gây tranh cãi khá nhiều, và câu trả lời phụ thuộc vào người được hỏi và những yếu tố được xem xét.
Một câu hỏi hữu ích hơn là: Làm cách nào để tìm được loại cây theo đúng ý quý vị nhất?
Theo Curtis VanderSchaaf, giáo sư lâm nghiệp nghiên cứu về cây noel, cây thật và cây nhân tạo đều có những ưu điểm và nhược điểm. Dưới đây là một số gợi ý để xem xét cho từng loại.
Nếu quý vị đang muốn mua một cây Giáng sinh thật
Khi cây Giáng sinh còn sống và phát triển, chúng hút carbon dioxide từ không khí và sử dụng nó để tạo ra phần thân gỗ của mình. Điều đó giúp hạn chế bớt phần nào khí nhà kính thải vào bầu khí quyển, hiện đã có quá nhiều carbon dioxide góp phần vào hiện tượng ấm lên toàn cầu.
Quá trình này ngừng lại khi cây bị đốn hạ. Và sau một thời gian, cây bị cắt bắt đầu phân hủy và thải ra khí carbon.
Mặt tích cực là, hệ thống rễ của cây vẫn sẽ tiếp tục lưu trữ carbon trong một thời gian, và thường thì những cây mới được trồng để tiếp tục chu trình.
Vậy, nên lựa chọn cây thế nào?
Hãy xem xét nguồn gốc của cây
Nếu quý vị sống ở Mississippi và mua một cây thông tuyết (Abies procera), có nghĩa là cây của quý vị có thể đến từ Tây Bắc Thái Bình Dương. Đó là một chặng đường xa xôi, và giao thông vận tải lại là nguồn lớn phát thải khí nhà kính. Tuy nhiên, trong một chiếc xe tải chở vài trăm cây, lượng khí thải do vận chuyển của mỗi cây riêng lẻ là khá nhỏ.
Loại cây Giáng sinh phổ biến nhất thay đổi tùy theo khu vực: linh sam Douglas (Douglas-fir, hay còn gọi là hoàng sam) cũng phổ biến khắp vùng Mountain West. Thông Scots (Scotch pine) và linh sam nhựa thơm (balsam fir, hay còn gọi là lãnh sam) thường được trồng ở các bang khu vực Great Lakes. Linh sam Fraser (Fraser fir) cũng phổ biến ở đó nhưng phổ biến ở North Carolina hơn. Cây bách Leyland (Leyland cypress) và cây thông Virginia (Virginia pine) thì phổ biến ở vùng Southeast.
Còn rất nhiều loại cây tuyệt vời khác tùy theo từng địa phương. Tất nhiên, cây thật ít gây tác động nhất là cây quý vị tự chặt từ sân nhà mình. Ngoài ra, quý vị cũng có thể tìm đến các vườn ươm địa phương.
Giải quyết cây thật sau lễ
Cách giải quyết cây sau khi hết lễ cũng rất quan trọng.
Tái chế sẽ tốt hơn nhiều so với việc đem ra bỏ ở bãi rác. Vì hầu hết các bãi rác đều đầy ắp khí anaerobic, quá trình phân hủy sẽ tạo ra khí methane, mạnh gấp nhiều lần khí carbon dioxide trong việc ấm lên không khí.
Hãy tìm chỗ nào có cung cấp dịch vụ xay hoặc nghiền cây để tạo cỏ trấu hoặc để sử dụng trong chuồng nuôi động vật. Cây sẽ không bị mang chất đống ở bãi rác và hữu dụng hơn.
Hoặc cây cũng có thể được mang đi ủ phân sống (composting). Cây có thể được sử dụng làm rào chắn chống xói mòn cho cát hoặc đất, hoặc làm môi trường sống cho cá trong hồ. Hay quý vị có thể mang đi quyên góp cho các sở thú, hoặc được đốt để sưởi ấm cho các tòa nhà. Một số người thậm chí còn mang cây đem cho dê ăn.
Ngoài ra, quý vị có thể xem xét cắt cây thành từng phần nhỏ và để nó phân hủy tự nhiên, đặt nó ở một nơi hẻo lánh trong sân nhà. Nó sẽ trở thành nơi trú ẩn tạm bợ cho nhiều loại côn trùng, chim và động vật hoang dã.
Cây Giáng sinh nhân tạo thì sao?
Cây nhân tạo cũng có ưu điểm – chúng có thể tồn tại trong nhiều năm và hầu như không cần bảo dưỡng. Tuy nhiên, chúng chủ yếu là sản phẩm dựa trên dầu mỏ, và một khi bị vứt đi, có thể mất hàng trăm năm để phân hủy.
Nếu định mua một cây Giáng sinh nhân tạo – có thể do bị dị ứng hoặc do túi tiền hạn hẹp – đây là một số gợi ý để giảm lượng khí thải carbon.
Tái sử dụng, tái sử dụng, và tái sử dụng
Cách tốt nhất để giảm phát thải với cây nhân tạo là tái sử dụng nó trong nhiều năm. Tái sử dụng sẽ tránh được tác động carbon của việc sản xuất, đóng gói và vận chuyển một cây mới. Điều quan trọng là lượng khí thải từ việc sử dụng cây thông nhân tạo có thể tương đương với lượng khí thải từ việc mua một cây thông thật mỗi năm. Thời gian tái sử dụng có thể kéo dài từ bốn đến 20 năm, tùy thuộc vào các yếu tố cụ thể.
Nhiều cây nhân tạo được thiết kế để tồn tại hơn 30 năm. Để kéo dài tuổi thọ của nó, hãy cẩn thận khi lắp đặt và lưu trữ. Nếu cây bị hư, hãy xem xét liệu có thể tìm các bộ phận thay thế thay vì phải thay nguyên cây mới.
Chú ý đến nguồn gốc
Khoảng 80% cây Giáng sinh nhân tạo được sản xuất tại Trung Quốc. Việc vận chuyển khá hiệu quả nhưng cây vẫn cần phải di chuyển đến và đi từ các cảng. Thay vào đó, quý vị cũng có thể thử tìm kiếm sản phẩm được sản xuất ở gần hơn.
Một số nhà sản xuất đang làm cây Giáng sinh từ vật liệu tái chế, hoặc phần nào là từ vật liệu tái chế, giúp giảm lượng khí thải carbon của cây. Cây nhân tạo có chiều cao ngắn hơn, hoặc thiết kế với ít lá, cũng sử dụng ít nhựa hơn.
Loại nhựa sử dụng cũng ảnh hưởng đến lượng dầu mỏ sử dụng. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những chiếc lá nhựa được làm từ khuôn nhựa polyethylene có thể có tác động thấp hơn so với lá nhựa truyền thống được làm từ polyvinyl chloride, hay PVC.
Cũ người mới ta
Nếu không còn thích cây nhân tạo của mình nữa – có thể nó quá lớn so với chỗ ở mới – quý vị có thể bán lại cây hoặc quyên góp cho các tổ chức từ thiện, cửa hàng đồ cũ hoặc nhà dưỡng lão để người khác có thể tiếp tục sử dụng nó.
Quý vị cũng có thể sáng tạo và tái sử dụng các cành cây cũ thành vòng hoa trang trí, dây hoa hoặc đồ chơi cho con cái.
Cũng cần chú ý đến đèn đóm
Với bất kỳ cây Giáng sinh nào, hãy cẩn thận tắt đèn khi không có ai ở nhà và vào ban đêm. Cũng nên cân nhắc sử dụng ít đèn hơn. Đèn LED tiết kiệm năng lượng hơn đèn sợi đốt.
Trên tổng thể của mùa lễ hội, khi người người đi du lịch và mua sắm, gửi số lượng khổng lồ hàng hóa và quà cáp đi khắp nơi, lượng khí thải carbon từ cây Giáng sinh chỉ như muối bỏ biển. Một chuyến bay khứ hồi từ Los Angeles đến Boston có thể tạo ra lượng khí thải hơn 30 lần so với một cây thông Giáng sinh nhân tạo thông thường. Tuy nhiên, nếu có thể thì vẫn nên ưu tiên những lựa chọn có tính bền vững hơn để góp phần giảm lượng khí thải carbon.
Nguồn: “Real or artificial? A forestry scientist explains how to choose the most sustainable Christmas tree, no matter what it’s made of” của Curtis VanderSchaaf, được đăng trên trang TheConversation.com.
Gửi ý kiến của bạn
