Thời sự nước Úc: Bầu Cử Ngày 24-3-2007 & Tương Lai NSW
Chỉ còn vài tuần nữa là cử tri NSW có cơ hội chọn người lèo lái tiểu bang trong suốt 4 năm tới đây. Gần như đại đa số giới bình luận gia chính trị đều cho rằng phe đối lập liên đảng khó san bằng được sĩ số khác biệt tại quốc hội là 17 dân biểu để có thể giật chính quyền từ chính phủ Lao động của thủ hiến Iemma, nhất là khi các cuộc thăm dò ý kiến cử tri gần đây đều cho thấy uy tín chính phủ Lao động vượt trội phe đối lập tiểu bang và uy tín cá nhân của Thủ Hiến Iemma bỏ xa uy tín cá nhân của lãnh tụ đối lập Peter Debnam. Thế nhưng, sự phán đoán này của các nhà bình luận có chính xác không" Cử tri NSW có thực sự sẽ tiếp tục dồn phiếu cho đảng Lao động hay không" Liệu thủ hiến Iemma có thể thuyết phục được cử tri rằng ông có đủ viễn kiến và tài năng để có thể tu bổ lại những hư hại mà người tiền nhiệm đã tạo ra cho tiểu bang hay không" Sau đây xin mời quý độc giả theo dõi bài nhận định ngày 17/02/07, tựa đề "Sydney, A City On The Brink" của Russell Skelton, bỉnh bút của nhật báo The Age.
*
Thành phố Cảng chuyển mình thức giấc. Tuy chỉ mới có 5g30 sáng nhưng hàng ngàn chiếc xe đã chầm chậm lăn bánh trên "bãi đậu xe" là xa lộ M5 cách trung tâm thành phố 30 cây. Qua làn sóng điện, ông Alan Jones đọc những bức điện thư cùng những lá thư mà thính giả chương trình phát thanh trực thoại của ông gởi đến nhằm ca ngợi ông dùng làn sóng điện để tấn công thủ hiến Morris Iemma. Một bức thư viết "Tôi thấy thật tội nghiệp cho ông khi ông phải đối phó với những người có chỉ số thông minh thật thấp như ông thủ hiến của tiểu bang mình". Ông Jones cười vang và tiếp tục với không khí chống Lao động của chương trình.
Trong khi đó thì con đường có tiền mãi lộ (toll road) đắt nhất nước Úc là đường hầm xuyên thành phố (cross-city tunnel) nơi người ta phải trả $3.50 mỗi bận khứ hồi để đi vỏn vẹn 2 cây số dưới lòng trung tâm thành phố, lại vắng hơn chùa Bà Đanh. Giới lái xe vì quá phẫn nộ với giá tiền quá đắt cũng như với việc đường xá bị ngăn chận để dồn xe vào đường hầm trước đây, quyết định tẩy chay từ khi nó được khánh thành cho đến nay. Công ty xây dựng và điều hành công trình này đã bị phá sản và công trình hiện đang chờ mối đầu tư khác. Đường hầm này là một đài tưởng niệm thật rõ ràng cho sự tham lam của giới chính trị gia cũng như sự bất lực của giới hữu trách.
Sydney, thành phố từng tự hào là thủ đô của thương mại của Úc cũng như là cửa ngõ cho du khách viếng thăm quốc gia này, là một thành phố đang dần dần tan rã, là chốn phồn thịnh của tư nhân và nơi khốn quẫn của công chúng. Sydney có thể là đất nhà của các biểu tượng quốc gia đồ sộ, có tầm vóc như Opera House, Harbour Bridge, thế nhưng, nó đang gặp suy thoái về kinh tế (recession) cũng như đang bị một cuộc khủng hoảng về sự quản trị vốn đang làm què cụt việc cung cấp các dịch vụ như giao thông công cộng, y tế và thủy cục.
Tiểu bang đông dân nhất nước Úc, vốn từng được binh lính và các tên tù lưu đầy xây dựng, lại cũng là một sự khó hiểu khi nói về chính trị. Chính nó đã cho chính phủ Howard số ghế kỷ lục để liên tục nắm chính quyền liên bang trong hơn một thập niên qua, thế nhưng, trong suốt 50 năm qua, cử tri NSW lại chỉ trao quyển lèo lái tiểu bang cho hai thủ hiến Tự Do là Sir Robert Atkins trong thập niên 1960 và "Thủ Hiến Cao Học Thương Nghiệp" Nick Greiner trong thập niên 80. Và chính tiểu bang này cũng là thành trì của giới cử tri được mệnh danh là "Howard's battlers" - dân lao động cần cù, tay lấm chân bùn nhưng lại dồn phiếu cho John Howard.
Với cuộc tổng tuyển cử tiểu bang không xa lắm, liệu cử tri NSW có vứt bỏ được thói quen suốt hơn một thập niên qua hay không" Cử tri có đủ chán ngấy việc những công trình hợp doanh công-tư luôn bị thất bại hay không" Hoặc nền kinh tế kiệt quệ đang có nguy cơ bị suy thoái đến độ khủng hoảng bất cứ giờ phút nào hay không" Hay việc khan hiếm nước hay không" Hay một chính phủ liên tục vấp ngã từ xì căng đan này sang xì căng đan khác hay không" Chỉ trong vòng bốn tháng qua đã có bốn bộ trưởng phải từ chức, bị giải nhiệm hoặc đã thông báo sẽ từ giã chính trường. Một người đang chờ ngày hầu tòa vì bị cáo buộc đã phạm tội liên quan đến tình dục (sex offences), một người bị kết tội đã hành hung người bạn tình, một người nữa bị giải nhiệm sau khi gây sự ngộ nhận cho quốc hội (misleading parliament).
Nhưng câu hỏi có phải đã đến lúc cần thay đổi hay không đã gặp phải một câu trả lời rất xác quyết là "KHÔNG". Cuộc thăm dò dân ý cử tri đăng tải trên tuần báo Sun Herald ngày 11/02/07 cho thấy chính phủ Lao động Morris Iemma được cử tri tín nhiệm vượt bực (54%) so với phe đối lập Liên đảng (46%). Nếu tỷ lệ này được giữ vào ngày bầu cử thì phe chính phủ Lao động sẽ vẫn giữ chắc được đa số 17 ghế và phe liên dảng đối lập sẽ tiếp tục lạc giữa rừng hoang cho đến kỳ tổng tuyển cử năm 2011.
Thế nhưng, khi nghiên cứu kỹ lưỡng hơn, thì chính kết quả cuộc thăm dò dân ý này lại cho thấy có thể cuộc bầu cử kỳ này có thể là một cuộc đua gay go với kết quả thật là khít khao. Trước hết, số phiếu chính (primary vote) của đảng Lao động đã bị tụt giảm từ 42.5% xuống còn 39% trong khi số phiếu chính này của phe đối lập liên đảng lại tăng từ 34.6% lên 38%. với con số kỷ lục các ứng cử viên độc lập ra tranh cử trong kỳ này, cộng thêm vào với sự chán chường của cử tri đối với đảng Lao động tiểu bang, không có gì bảo đảm là phiếu các vòng sau (preference votes) sẽ được dành cho những người đương nhiệm như thường xảy ra trong quá khứ. Và với sự chia sẻ đồng đều 50-50 của số phiếu các vòng sau, thì kết quả thật khó mà lường được.
Chính phủ Iemma có quá ít thành tích để có thể làm bàn đạp vận động bầu cử. Trong một bản tường trình vào tháng 12/07 vừa qua, cơ quan dự đoán tình hình kinh tế Access Economics tuyên bố rằng "NSW quả thật đang bệnh tới độ nó có nguy cơ được cô đào Angelina Jolie nhận làm con nuôi. Sự ngã quỵ của nó trong bốn năm qua quả thật là đáng kể". Trong việc miêu tả mười năm vừa qua như một thập niên bị đánh mất, ông Chris Richardson, giám đốc Access Economics cho rằng các chính sách trong quá khứ chỉ được thúc đẩy bằng chủ nghĩa thời cơ ngắn hạn (short-term populism) hoặc, trong trường hợp của đường hầm xuyên thành phố, sự đần độn bất tài (ineptitude). Ông nói thêm: "Kể từ sau ông Nick Greiner, chúng ta không hề có một chính phủ nào dám đưa ra các quyết định cứng rắn cả, những hạ tầng cơ sở của chúng ta, đường xá, thủy cục hoặc điện lực, đều đã cũ nát cả rồi".
Sau hơn một thập niên được Lao động cai trị - nếu ông Morris Iemma tái đắc cử vào ngày 24/3 tới đây thì Lao động sẽ nắm quyền ít nhất là 16 năm - đường xá tại các khu vực ngoại thành có thể bị người ta lầm tưởng là đường cho dê đi (goat track); 4,5 triệu cư dân của thành phố sẽ bị thiếu nước trầm trọng sau quá nhiều năm lần khân với dự án xây nhà máy lọc nước biển cũng như sự khăng khăng từ chối không xây thêm đập trữ nước. Trong khi đó thì phi trường Sydney, sau khi được bán tháo cho xưởng sản xuất triệu phú là ngân hàng Macquarie Bank, tiếp tục mang lợi nhuận vào cho cổ động viên mặc dù đã có nhiều cản trở bị áp đặt lên nó. Các lệ phí mà phi trường đề ra, theo kết quả của một cuộc thăm dò gần đây, cao hơn những lệ phí tương tự ở phi trường Tullamarine của Melbourne.
Hơn thế nữa, gần như không có một tuần nào trôi qua mà không có một bản thống kê nào đó tấn công thời giá đắt đỏ của Sydney. Một bản thống kê xếp hạng Sydney trên cả Nữu Ước và Luân Đôn về giá cả sinh hoạt đắt đỏ. Theo một bản thống kê khác thì giá nhà cửa ở Sydney chẳng những mắc nhất nước Úc mà còn đắt hơn cả giá nhà ở Ba Lê. Trong vòng sáu tháng vừa qua, tổng số đơn xin phép xây cất được chấp thuận ở Sydne bằng với tổng số đơn xin ở Perth, một thành phố chỉ lớn bằng phân nửa.
Mỗi buổi sáng sớm trong lúc dân đi làm công bị kẹt xe tắc nghẽn trên xa lộ M5 thì những ông trùm của vũ trụ - thông thường là các tay ngân thương hoặc các trự chuyên viên thị trường chứng khoán trung niên - thong thả đẩy chiếc xuồng chèo kayak tối tân của họ xuống nước ở Double Bay để chèo thư giãn thể dục đến Point Piper, nơi mà ông John Symond, ông chủ bự của công ty tài chánh Aussie Home Loans, xây một biệt thự tầm cỡ một thương xá nho nhỏ trên bờ biển với giá ước lượng là $50 triệu Úc Kim!
Tại quán nhậu Establishment Hotel, nơi mà chồng của cô đào Nicole Kidman tổ chức buổi tiệc từ giã đời độc thân của anh, thì các tay triệu phú địa ốc trẻ tuổi đua nhau nốc rượu xâm-banh trị giá $350 Úc Kim một chai. Vaucluse, khu vực sang trọng ven cảng, có thể có vài con đường đầy ổ gà, thế nhưng, đây là khu vực có con số kỷ lục những loại xe đắt tiền như Bentley, Ferrari, Aston Martin.v.v., mỗi chiếc trị giá bằng một căn nhà trung bình ở miền Tây Sydney.
Trong số các ứng cử viên độc lập đa dạng kỳ này có cả ông Mamdouh Habib, người đã từng bị giam giữ ở nhà lao Guantanamo Bay. Ông này sẽ ra tranh cử tại Auburn, một đơn vị khá an toàn của đảng Lao động. Một người nữa là ông John McInerney, một vị phó thị trưởng thành phố (deputy lord mayor), ra tranh cử dưới cờ của đảng "Liên Minh Thay Đổi Khí Hậu" (Climate Change Coalition Party). Ông nói: "Chính phủ Iemma khá tệ lậu. Họ có vẻ như không biết rõ họ sẽ về đâu. Vấn đề ở đây là họ hoàn toàn mù tịt, không biết cách đối phó với những vấn đề quan trọng, cho dù đó là đường hầm xuyên thành phố, hay kế hoạch thành phố hoặc thủy cục. Đường hầm xuyên thành phố là một ý kiến hay đã được đầu tư thật kỹ lưỡng. Sai lầm lớn nhất là họ đưa ra những luật lệ thật khe khắt nhằm bít đường này, lắp lối kia".
Một chính trị gia Tự do kỳ cựu khác đã ví cuộc tranh tài giữa hai ông Debnam và Iemma như một cuộc thử sức giữa hai gã "chính trị tí hon" (political midgets) không có một thứ gì để mời mọc cử tri cả trong lúc chính trường tiểu bang đang chờ đợi một cuộc cách mạng có tầm cỡ tương tự như những sự thay đổi mà cựu thủ hiến Jeff Kennett mang đến cho chính trường tiểu bang Victoria thuở xưa vậy.
Gửi ý kiến của bạn
