Tiểu thuyết tựa đề "The Quiet American" của Graham Greene có lẽ là sách đầu tiên ngươiø Mỹ viết về VN. Hai cuốn phim cùng tên, là hai cuốn phim quay lấy cảnh Sàigòn đầu tiên và trình chiếu cũng đầu tiên trong hai chế độ Quốc, Cộng. Kể ra tác giả sách và hai đạo diễn phim trước và sau là người Da Trắng giỏi về kinh doanh, biết khai thác kinh nghiệm gần như đã biến thành qui luật của những người theo cơ hội chủ nghĩa. " Thời thành lập hay suy tàn của một chế độ là thời dễ thành công nhứt cho danh lợi cá nhân." Sách và Phim The Quiet American ở một chừng mục nào đó được nhiều người chú ý, mua xem là vì vậy.
Nhưng nếu chịu khó đọc cho kỹ tiểu thuyết The Quiet Amrerican người ta thấy tác giả Graham Greene chẳng những không rành lối sống và phong tục VN mà cũng không buồn tìm hiểu tình hình lịch sử chánh trị VN Ông lấy làm bối cảnh cho cuốn sách. Dù nhân vật có thể hư cấu, dù thể loại có thể dư tưởng, bối cảnh của thời đại có tính lịch sử không thể không chú ý được. Do vậy đọc The Quiet American người ta tưởng Saigon ngày Tây mới ra đi và Mỹ mới tới, là một Saigon đỉ điếm. M
ột cô gái Việt tên Phượng, loại con nhà, ăn học loại khá có thể giao dịch được với người nước ngoài, muốn chồng ngoại quốc để đi khỏi nước. Muốn đến nổi phải vớ một người Anh già bằng hai tuổi cô và đã có vợ rồi. Sau đó cô cặp với một nhân viên sứ quán Mỹ trẻ nhưng ghiền á phiện. Còn ngay trong lòng Saigon, hàng trăm bọt đền (ổ chứa điếm), mỗi nơi có hàng trăm cô gái Việt ngồi chờ bán sex. Sàigòn hút xách lan tràn đến mức có thể đem bàn đèn dọc tẩu lên khách sạn giữa trung tâm đô thành để vui với phù dung tiên nữ. Saigon với người ngoại quốc hành động như vua con. Một Ông già Anh lấy cô gái VN nhỏ hơn mình phân nửa tuổi mà chẳng tốn bao nhiêu và xài cô gái ấy như bồi dết. Một nhân viên quèn mới vào ngành ngoại giao, làm cho sứ quán Mỹ hút á phiện tại phòng, Cảnh Sát VN vào xài xể nhân viên công lực như nói chuyện với người lon ton. Mộng y lớn như TT De Gaulle Pháp, chủ trương trung lập và định lập thành phần thứ ba, đứùng giữa Quốc Cộng.
Vì cường điệu trong mô tả như vậy nên Graham Greenne không chú ý đến những chi tiết một người viết văn không thể coi thường được. Nhà văn Hoàng Hải Thủy liệt ra nhiều sai lầm mô tả của của Graham, nhỏ như cách tiêm thuốc phiện, đia danh Dakao, tên người Mai viết trật, đến lớn như vụ nổ plastic ơ Continental là do Việt Minh, chớ không phải do Trình Minh Thế, và nhiều rất nhiều bất hợp lý khác nữa.
Mà cường điệu là do tinh thần thượng tôn dân tộc của tác giả, coi người Da Trắng là chủng tộc thượng đẳng và Mỹ là Caucasian Saviors cứu tinh cho người Việt khi đất nước VN bị Tây Phương và CS chia đôi. Bịnh đó khiến Hitler chủ trương Đức Quốc Xã, thanh lọc Do thái để thuần chủng Aryen. Bịnh đó khiến người Mỹ như Graham Greene làm thay nghĩ thế cho người Việt, xem Chiến tranh VN là một cuộc do Mỹ ủy nhiệm, dẫn tới việc bức tử VNCH sau này khi Mỹ muốn rút lui trong danh dự, việt nam hoá chiến tranh, đổi màu da xác chết và siết viện trợ khi CS Hà nội tăng cường xăm lược Miền Nam. Bịnh tư kiêu tự đại khiến Graham Greene hạ cấp cô gái con nhà gia giáo Phượng trở thành một me Tây, biến Sàigon thành một thứ ổ điếm và tiệm hút, và cho người Anglo Saxons như người Anh già và người Mỹ trẻ nhân viên sư ù quán sống trên luật pháp trong tiểu thuyết hư cấu là cuốn sách đầu người Mỹ viết về VN.
Tai hại của The Quiet American nằm ở chỗ đó. Sách này là cuốn sách đầu Mỹ viết về VN, cuốn phim này là phim đầu được quay ở Saigon khi Mỹ bắt đầu vào, nuớc VN bắt đầu ra khỏi Thực dân Pháp. Mối tình đầu, bài thơ đầu, hình ảnh đầu, buổi ban đầu , cuốn sách đầu của một đề tài, đề luận là những gì con người nhớ dai, lưu luyến lâu và ăn sâu đậm vào lòng nhứt. Bức tranh u ám của một Saigon sắp hết nô lệ Pháp và bắt đầu nô lệ Mỹ dưới cái nhìn của Graham Greene là hoàn cảnh thu nhỏ của một Miền Nam, một chế độ, một đất nước, nhân dân đang học đánh vần chữ độc lập dưới mắt những anh Caucasian Saviors Mỹ. Và Graham Greene dùng tiểu thuyết để giới thiệu đầu tiên VN với Mỹ và Mỹ với VN như thế thì VN chỉ có từ chết tới bị thương với Mỹ sau này và Mỹ rút lui ra khỏi VN năm 1975 là quá trễ.
Đã đọc The Quiet American, người ta sẽ không ngạc nhiên về thái độ và hành động của một Cabot Lodge đến làm Đại sứ Mỹ tại VN để kết liểu đời một tổng thống dân cử. Người ta sẽ không ngạc nhiên có khi đại sứ Mỹ ở VN hành động như Quan Thái Thú ở Saigon và nhiều Cố vấn Mỹ làm như tư lịnh, chỉ huy trưởng các đơn vị VNCH khắp bốn vùng Chiến Thuật. Người ta không ngạc nhiên khi Kissinger chèn ép VNCH ở Hoà Đàm Paris để VNCH đột qụy ngày 30/4/75ï.Và người ta cũng không ngạc nhiên tại sao CS Hà nội tỏ ra "hồ hởi, phấn khởi tạo mọi điều kiện dễ dàng" để hãng phim ngoại quốc vào Saigon lấy nơi đây làm bối cảnh quay phim và sau đó cho chiếu "đại trà." Bôi tro trét trấu Miền Nam, bôi lọ, tạt nước dơ vào Saigon, thủ đô VNCH, là chuyện làm thuộc chánh sách của CS Hà nội dù hơn một phần tư thế kỷ lịch sử đã trôi qua. Nhưng người Việt chân chánh công bình hơn. Tin báo chí trong nước cho biết và hầu hết báo chi bằng tiếng Việt ở Mỹ đều nói: dân VN rất lơ là với bộ phim Người Mỹ Thầm Lặng, chỉ có Đảng và Nhà Nước "hồ hởi", cho chiếu "đại trà" thôi. Còn khán giả ở Mỹ trong đó có người Việt tỵ nạn CS xem phim đó là phim hạng bét về đề tài Chiến Tranh VN.
Thượng Đế cũng không thay đổi được lịch sử. Saigòn vẫn là Saigon. Nó vẫn là hòn ngọc Viễn Đông của người dân Việt, thủ đô kinh tế hay chánh trị của VN. Bao nhiêu triều đại, chế độ có thể qua đi nhưng Saigon vẫn còn đó như Hà nội vẫn còn đó. Saigon có thể là một thủ đô kinh tế khi đất nước thống nhứt, một thủ đô chánh trị khi những người không chấp nhận chế độ CS, nhiều thế hệ hy sinh những ngày hoa mộng và mạng sống của mình ra để bão vệ. Dù Pháp muốn biến nó thành Paris hải ngoại, Mỹ thành căn cứ Đông Nam Á và CS Hà nội muốn cào bằng khi mới vào, đổi tên thành Thành phố HCM trong say sưa chiến thắng. Nhưng khi đói tỉnh lại sau đó, cũng phải mặc thi thừa nhân một chân lý, Saigon như thủ đô kinh tế của VN, trong thời Đổi Mới. Còn người Việt ở Bắc, ở Nam, ở Trung và ở hải Ngoại, trước sau như một bất cần, vẫn yêu và gọi Saigon là Sàigòn muôn thuở.
Nhưng nếu chịu khó đọc cho kỹ tiểu thuyết The Quiet Amrerican người ta thấy tác giả Graham Greene chẳng những không rành lối sống và phong tục VN mà cũng không buồn tìm hiểu tình hình lịch sử chánh trị VN Ông lấy làm bối cảnh cho cuốn sách. Dù nhân vật có thể hư cấu, dù thể loại có thể dư tưởng, bối cảnh của thời đại có tính lịch sử không thể không chú ý được. Do vậy đọc The Quiet American người ta tưởng Saigon ngày Tây mới ra đi và Mỹ mới tới, là một Saigon đỉ điếm. M
ột cô gái Việt tên Phượng, loại con nhà, ăn học loại khá có thể giao dịch được với người nước ngoài, muốn chồng ngoại quốc để đi khỏi nước. Muốn đến nổi phải vớ một người Anh già bằng hai tuổi cô và đã có vợ rồi. Sau đó cô cặp với một nhân viên sứ quán Mỹ trẻ nhưng ghiền á phiện. Còn ngay trong lòng Saigon, hàng trăm bọt đền (ổ chứa điếm), mỗi nơi có hàng trăm cô gái Việt ngồi chờ bán sex. Sàigòn hút xách lan tràn đến mức có thể đem bàn đèn dọc tẩu lên khách sạn giữa trung tâm đô thành để vui với phù dung tiên nữ. Saigon với người ngoại quốc hành động như vua con. Một Ông già Anh lấy cô gái VN nhỏ hơn mình phân nửa tuổi mà chẳng tốn bao nhiêu và xài cô gái ấy như bồi dết. Một nhân viên quèn mới vào ngành ngoại giao, làm cho sứ quán Mỹ hút á phiện tại phòng, Cảnh Sát VN vào xài xể nhân viên công lực như nói chuyện với người lon ton. Mộng y lớn như TT De Gaulle Pháp, chủ trương trung lập và định lập thành phần thứ ba, đứùng giữa Quốc Cộng.
Vì cường điệu trong mô tả như vậy nên Graham Greenne không chú ý đến những chi tiết một người viết văn không thể coi thường được. Nhà văn Hoàng Hải Thủy liệt ra nhiều sai lầm mô tả của của Graham, nhỏ như cách tiêm thuốc phiện, đia danh Dakao, tên người Mai viết trật, đến lớn như vụ nổ plastic ơ Continental là do Việt Minh, chớ không phải do Trình Minh Thế, và nhiều rất nhiều bất hợp lý khác nữa.
Mà cường điệu là do tinh thần thượng tôn dân tộc của tác giả, coi người Da Trắng là chủng tộc thượng đẳng và Mỹ là Caucasian Saviors cứu tinh cho người Việt khi đất nước VN bị Tây Phương và CS chia đôi. Bịnh đó khiến Hitler chủ trương Đức Quốc Xã, thanh lọc Do thái để thuần chủng Aryen. Bịnh đó khiến người Mỹ như Graham Greene làm thay nghĩ thế cho người Việt, xem Chiến tranh VN là một cuộc do Mỹ ủy nhiệm, dẫn tới việc bức tử VNCH sau này khi Mỹ muốn rút lui trong danh dự, việt nam hoá chiến tranh, đổi màu da xác chết và siết viện trợ khi CS Hà nội tăng cường xăm lược Miền Nam. Bịnh tư kiêu tự đại khiến Graham Greene hạ cấp cô gái con nhà gia giáo Phượng trở thành một me Tây, biến Sàigon thành một thứ ổ điếm và tiệm hút, và cho người Anglo Saxons như người Anh già và người Mỹ trẻ nhân viên sư ù quán sống trên luật pháp trong tiểu thuyết hư cấu là cuốn sách đầu người Mỹ viết về VN.
Tai hại của The Quiet American nằm ở chỗ đó. Sách này là cuốn sách đầu Mỹ viết về VN, cuốn phim này là phim đầu được quay ở Saigon khi Mỹ bắt đầu vào, nuớc VN bắt đầu ra khỏi Thực dân Pháp. Mối tình đầu, bài thơ đầu, hình ảnh đầu, buổi ban đầu , cuốn sách đầu của một đề tài, đề luận là những gì con người nhớ dai, lưu luyến lâu và ăn sâu đậm vào lòng nhứt. Bức tranh u ám của một Saigon sắp hết nô lệ Pháp và bắt đầu nô lệ Mỹ dưới cái nhìn của Graham Greene là hoàn cảnh thu nhỏ của một Miền Nam, một chế độ, một đất nước, nhân dân đang học đánh vần chữ độc lập dưới mắt những anh Caucasian Saviors Mỹ. Và Graham Greene dùng tiểu thuyết để giới thiệu đầu tiên VN với Mỹ và Mỹ với VN như thế thì VN chỉ có từ chết tới bị thương với Mỹ sau này và Mỹ rút lui ra khỏi VN năm 1975 là quá trễ.
Đã đọc The Quiet American, người ta sẽ không ngạc nhiên về thái độ và hành động của một Cabot Lodge đến làm Đại sứ Mỹ tại VN để kết liểu đời một tổng thống dân cử. Người ta sẽ không ngạc nhiên có khi đại sứ Mỹ ở VN hành động như Quan Thái Thú ở Saigon và nhiều Cố vấn Mỹ làm như tư lịnh, chỉ huy trưởng các đơn vị VNCH khắp bốn vùng Chiến Thuật. Người ta không ngạc nhiên khi Kissinger chèn ép VNCH ở Hoà Đàm Paris để VNCH đột qụy ngày 30/4/75ï.Và người ta cũng không ngạc nhiên tại sao CS Hà nội tỏ ra "hồ hởi, phấn khởi tạo mọi điều kiện dễ dàng" để hãng phim ngoại quốc vào Saigon lấy nơi đây làm bối cảnh quay phim và sau đó cho chiếu "đại trà." Bôi tro trét trấu Miền Nam, bôi lọ, tạt nước dơ vào Saigon, thủ đô VNCH, là chuyện làm thuộc chánh sách của CS Hà nội dù hơn một phần tư thế kỷ lịch sử đã trôi qua. Nhưng người Việt chân chánh công bình hơn. Tin báo chí trong nước cho biết và hầu hết báo chi bằng tiếng Việt ở Mỹ đều nói: dân VN rất lơ là với bộ phim Người Mỹ Thầm Lặng, chỉ có Đảng và Nhà Nước "hồ hởi", cho chiếu "đại trà" thôi. Còn khán giả ở Mỹ trong đó có người Việt tỵ nạn CS xem phim đó là phim hạng bét về đề tài Chiến Tranh VN.
Thượng Đế cũng không thay đổi được lịch sử. Saigòn vẫn là Saigon. Nó vẫn là hòn ngọc Viễn Đông của người dân Việt, thủ đô kinh tế hay chánh trị của VN. Bao nhiêu triều đại, chế độ có thể qua đi nhưng Saigon vẫn còn đó như Hà nội vẫn còn đó. Saigon có thể là một thủ đô kinh tế khi đất nước thống nhứt, một thủ đô chánh trị khi những người không chấp nhận chế độ CS, nhiều thế hệ hy sinh những ngày hoa mộng và mạng sống của mình ra để bão vệ. Dù Pháp muốn biến nó thành Paris hải ngoại, Mỹ thành căn cứ Đông Nam Á và CS Hà nội muốn cào bằng khi mới vào, đổi tên thành Thành phố HCM trong say sưa chiến thắng. Nhưng khi đói tỉnh lại sau đó, cũng phải mặc thi thừa nhân một chân lý, Saigon như thủ đô kinh tế của VN, trong thời Đổi Mới. Còn người Việt ở Bắc, ở Nam, ở Trung và ở hải Ngoại, trước sau như một bất cần, vẫn yêu và gọi Saigon là Sàigòn muôn thuở.
Gửi ý kiến của bạn
