THỤY SĨ - Tổ chức Văn Bút Quốc Tế đã chính thức kêu gọi Hà Nội trả tự do tức khắc cho các nhà văn bị giam giữ vì đấu tranh cho tự do tôn giáo và nhân quyền. Bản tin như sau.
Ông Nguyễn Đình Huy nguyên là chủ bút, ký giả, giáo sư sử học và tân văn. Khôi nguyên Giải Lilian Hellmann/Dashiell Hammett năm 1997 về quyền tự do phát biểu tư tưởng (do Đài Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch trao tặng), hội viên danh dự của các Trung tâm Văn Bút Anh, Pháp, Ba Lan, Thụy Sĩ Pháp thoại, Slovaquie và Perth. Ông Nguyễn Đình Huy từng bị tù đày mà không hề bị xét xử hay bị kết án, bị giam trong nhiều nhà tù và trại lao công cưỡng bách trong suốt 17 năm trời từ tháng 4 năm 1975. Được thả năm 1992, ông lại bị bắt trong năm 1993 vì vận động để thiết lập một chế độ dân chủ tại Việt Nam. Tháng 8 năm 1995, ông lại bị kết án 15 năm tù và hiện bị giam tại trại lao công cưỡng bách Xuân Lộc, Z30A-K3, Hàm Tân, Thuận Hải.
Bản Tin của Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Văn Bút Quốc Tế Bênh Vực Nguyễn Vũ Bình, Phạm Hồng Sơn, Bùi Minh Quốc, Lê Chí Quang, Trần Văn Khuê, Nguyễn Đình Huy, HT Thích Huyền Quang, LM Nguyễn Văn Lý, HT Thích Quảng Độ, Hà Sỹ Phu.
Chiều ngày 29 tháng 7 năm 2002, Ủy ban Bênh vực Nhà Văn bị cầm tù WIPC thuộc Văn Bút Quốc Tế (Writers in Prison Committee) đã cho phổ biến trên Mạng lưới toàn cầu "Can thiệp Khẩn cấp" (Rapid Action Network) một Thông Cáo dưới tiêu đề "VIỆT NAM: Số Nhà Văn Bị Bắt Giam Gia Tăng". Trong Bản văn đặc biệt này, Ủy ban WIPC đã bày tỏ mối quan tâm sâu xa trước những vụ nhà cầm quyền Việt cộng giữ ông Nguyễn Vũ Bình và ông Phạm Hồng Sơn, hai người cầm bút đối kháng. Theo Văn Bút Quốc Tế, Nhà nước Việt cộng đã ký kết và phê chuẩn Công Ước Quốc Tế về các Quyền Dân sự và Chính trị. Tham chiếu Điều 19 Công Ước, Ủy ban WIPC đòi chế độ Hà Nội phải trả tự do tức khắc và vô điều kiện cho hai ông Nguyễn Vũ Bình và Phạm Hồng Sơn. Thông Cáo nhắc rằng hồi tháng 3 năm 2002, Ủy ban WIPC cũng đã lên tiếng và hành động tương tự để bênh vực ba nhà văn đối kháng Bùi Minh Quốc, Lê Chí Quang và Trần Văn Khuê.
Sau đây là một số tin tức chi tiết về năm tù nhân ngôn luận và lương tâm do Ủy ban WIPC đưa ra, được bổ túc với những tài liệu của Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ.
* Nguyễn Vũ Bình
Ôâng Nguyễn Vũ Bình là một nhà báo biên tập cho tạp chí Cộng sản suốt 10 năm qua. Tháng giêng năm 2001, ông thôi cộng tác vì muốn đứng ra thành lập một chính đảng đối lập - đảng Tự Do Dân Chủ. Từ khi nghỉ việc, ông bị bao vây bằng khó khăn kinh tế, cô lập bằng cắt đứt phương tiện liên lạc thông tin và hạch sách quấy nhiễu. Nhưng nhà cầm bút vẫn can đảm cho phổ biến những bài viết chỉ trích đường lối cai trị của Việt cộng và yêu sách cải cách chính trị và kinh tế. Dường như Việt cộng muốn khiển trách và trừng phạt ông Nguyễn Vũ Bình vì ông đã cùng với 16 nhân vật đối kháng khác ký tên vào một bức thư ngỏ yêu cầu đảng cầm quyền cải cách chế độ và phóng thích tất cả tù nhân chính trị. Ông bị thẩm vấn tại sở công an hôm 20 tháng 7 năm 2002 rồi được thả về. Qua ngày sau, nhân viên mật vụ đến tận nhà áp tải ông đi biệt tích. Đài Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch vừa trao tặng ông Giải Lilian Hellmann/Dashiell Hammett năm 2002 về quyền tự do phát biểu tư tưởng .
* Phạm Hồng Sơn
Công an đã bắt giam bác sĩ Phạm Hồng Sơn hôm 29 tháng 3 năm 2002 vì ông đã dịch và cho phổ biến trên mạng lưới internet tài liệu "Thế nào là Dân chủ" lấy từ diễn đàn điện tử của tòa đại sứ Hoa Kỳ ở Hà nội. Nhà trí thức đối kháng này còn là tác giả của nhiều bài viết cổ xúy xây dựng một Nhà nước Pháp trị và tôn trọng Nhân Quyền. Bốn tháng đã trôi qua từ khi tin ông "mất tích" được loan truyền. Mãi đến 8 tháng 4 năm 2002, Việt cộng mới chính thức thú nhận có bắt giữ ông nhưng không hề tiết lộ nơi nhốt ông. Cho tới hôm nay, phu nhân của ông, hai người con trai và cả luật sư - không một ai được phép đến thăm ông.
* Bùi Minh Quốc
Nhà báo Bùi Minh Quốc bị Việt cộng chận bắt tại nhà ga Thanh Trì (Hà Nội) hôm 8 tháng 1 năm 2002, nơi ông đến để dự một buổi họp cùng một nhóm nhân vật đối kháng. Bốn ngày sau đó, ông bị đưa về quản thúc tại Đà Lạt và bị buộc tội tàng trữ văn chương chống chính phủ, gồm cả những bài ông viết. Ủy ban WIPC/PEN International nghĩ rằng Nhà nước cộng sản bắt giữ ông Bùi Minh Quốc chỉ vì ông đã đích thân đi điều tra về những vụ Hà nội chuyển nhượng cho Bắc kinh lãnh thổ Việt Nam ở vùng biên giới Việt-Hoa.
* Lê Chí Quang
Nhà luật học và nhà văn Lê Chí Quang bị giam giữ tại trại lao công cưỡng bách B14 thuộc tỉnh Hà đông từ ngày 21 tháng 2 năm 2002. Việt cộng buộc tội ông đã cho phổ biến ra ngoại quốc trên mạng lưới internet những tài liệu bất lợi cho Nhà nước. Trong số đó, được nói đến nhiều nhất là bài "Hãy cảnh giác với Bắc triều"mà tác giả đã viết từ tháng 10 năm 2001 để chỉ trích Hà nội bí mật ký kết những hiệp ước liên quan đến biên giới Việt Hoa.
Đài Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch vừa trao tặng ông Giải Lilian Hellmann/Dashiell Hammett năm 2002 về quyền tự do phát biểu tư tưởng.
* Trần Văn Khuê
Nhà văn và giáo sư Trần Văn Khuê bị bắt hôm 10 tháng 3 năm 2002, sau khi công an khám xét nhà ông. Ông bị buộc tội cho phổ biến trên mạng lưới Internet một bức thư ngỏ gởi Giang Trạch Dân, lúc chủ tịch Trung cộng viếng thăm Hà nội hồi tháng 2 vừa qua. Trong lá thư, tác giả đã phản đối sự ký kết những hiệp ước liên quan đến biên giới Việt-Hoa, giống như hai ông Bùi Minh Quốc và Lê Chí Quang. Ngay từ tháng 9 năm 2001, ông Trần Khuê đã bị công an canh chừng nghiêm nhặt khi ông và một số người đối kháng chế độ muốn thành lập Hội chống Tham Nhũng. Ông đang bị quản thúc và hoàn toàn bị cô lập.
Đài Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch vừa trao tặng ông Giải Lilian Hellmann/Dashiell Hammett năm 2002 về quyền tự do phát biểu tư tưởng.
Thông Cáo của Ủy ban WIPC cũng nhắc đến 5 nhà trí thức khác đang bị cầm tù, quản chế hoặc lưu đày. Đó là giáo sư Nguyễn Đình Huy, hòa thượng Thích Huyền Quang, linh mục Nguyễn Văn Lý, hòa thượng Thích Quảng Độ và nhà sinh vật học và nhà văn Hà Sỹ Phu.
Cả năm tù nhân ngôn luận và lương tâm này đều là hội viên danh dự của Văn Bút Quốc Tế.
* Nguyễn Đình Huy
Ông Nguyễn Đình Huy nguyên là chủ bút, ký giả, giáo sư sử học và tân văn. Khôi nguyên Giải Lilian Hellmann/Dashiell Hammett năm 1997 về quyền tự do phát biểu tư tưởng (do Đài Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch trao tặng), hội viên danh dự của các Trung tâm Văn Bút Anh, Pháp, Ba Lan, Thụy Sĩ Pháp thoại, Slovaquie và Perth. Ông Nguyễn Đình Huy từng bị tù đày mà không hề bị xét xử hay bị kết án, bị giam trong nhiều nhà tù và trại lao công cưỡng bách trong suốt 17 năm trời từ tháng 4 năm 1975. Được thả năm 1992, ông lại bị bắt trong năm 1993 vì vận động để thiết lập một chế độ dân chủ tại Việt Nam. Tháng 8 năm 1995, ông lại bị kết án 15 năm tù và hiện bị giam tại trại lao công cưỡng bách Xuân Lộc, Z30A-K3, Hàm Tân, Thuận Hải.
* Thích Huyền Quang
Hòa thượng Thích Huyền Quang là một nhà trí thức thâm sâu về Phật học, tác giả nhiều bộ sách quan trọng về Phật học và Triết học đông phương, nguyên giám đốc Phật học viện Nha trang, Xử lý Thường vụ Viện Tăng thống Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất. Năm 1979, lúc còn ở trong tù, hòa thượng được đề nghị làm ửng cử viên để lãnh giải Nobel về Hòa bình bởi hai người từng được giải này là Mairead Corrigan và Betty Williams (1976). Hội viên danh dự của các Trung tâm Văn Bút Anh, Đan Mạch, Pháp và Sydney. Hòa Thượng từng bị bắt và bị quản thúc tại gia trong nhiều năm vì công bố những tài liệu chỉ trích đường lối của Nhà nước cộng sản về phương diện tự do ngôn luận và tín ngưỡng. Năm 1995, hòa thượng bị đày tới một vùng hẽo lánh tại Quảng Ngãi, dưới sự kiểm soát nghiêm ngặt của công an. Tình trạng sức khỏe của hòa thượng rất sa sút và đáng lo ngại.
* Nguyễn Văn Lý
Linh mục Nguyễn Văn Lý từng đảm nhiệm chức vụ thư ký của Tòa Giám mục Huế và giảng dạy tại chủng viện Huế. Những tổ chức tranh đấu cho Nhân quyền ghi nhận rằng linh mục Nguyễn Văn Lý đã dành hầu hết thời giờ của 26 năm qua để hành sử quyền tự do phát biểu, tư tưởng và tự do tín ngưỡng. Linh mục được Hội Ân xá quốc tế bảo trợ như là một tù nhân lương tâm và Trung tâm Văn Bút Slovaquie tuyên dương là hội viên danh dự. Linh mục Nguyễn Văn Lý bị giam giữ trước đây trong nhiều nhà tù và trại lao công cưỡng bách từ năm 1977 đến 1978 và từ 1983 đến 1992. Được thả, ông vẫn còn bị đặt dưới sự canh chừng của công an khu vực. Ngày 17 tháng 5 năm 2001, ông bị bắt lại sau khi công bố trên mạng lưới internet lời chứng của ông đối với những sự vi phạm nhân quyền của Nhà nước cộng sản tại Việt Nam. Bản văn này đã được phổ biến rộng rải trên thế giới; trong nước thì ít người biết. Ngày 19 tháng 10 năm 2001, linh mục bị kết án 15 năm tù và 5 năm quản chế. Linh mục đang bị giam tại trại lao công cưỡng bách Ba Sao, Nam Hà, quận Phủ Lý, tỉnh Hà Nam.
* Thích Quảng Độ
Hòa thượng Thích Quảng Độ nguyên là Viện trưởng Viện Hóa Đạo, nhà văn và nhà thơ. Cũng như hòa thượng Thích Huyền Quang, hòa thượng Thích Quảng Độ từng bị bắt giam và bị quản thúc tại gia trong nhiều năm vì những hoạt động đòi hỏi tự do ngôn luận và tín ngưỡng. Ngày 23 tháng 5 năm 2001, hòa thượng bị công an hạch hỏi và giam lỏng tại chùa khi hòa thượng đòi đi Quảng Ngãi để đưa hòa thượng Thích Huyền Quang về trị bịnh tại thủ đô cũ của miền Nam Việt Nam. Từ tháng 6 năm 2001, hòa thượng bị đặt trong tình trạng quản chế hành chánh thật nghiêm ngặt tại Thanh Minh Thiền viện. Đài Quan Sát Nhân Quyền Human Rights Watch vừa trao tặng hòa thượng Giải Lilian Hellmann/Dashiell Hammett năm 2002 về quyền tự do phát biểu tư tưởng.
* Hà Sỹõ Phu
Hà Sỹõ Phu là bút hiệu viết văn của nhà sinh vật học Nguyễn Xuân Tụ. Nhà trí thức đối kháng này từng bị bắt giam từ tháng 12 năm 1995 vì tội tiết lộ tài liệu bí mật Nhà nước. Mãi đến tháng 8 năm 1996 thì ông mới bị đưa ra xét xử và bị kết án 1 năm tù. Sau khi rời nhà giam, ông bị canh chừng và sách nhiễu. Đến tháng 5 năm 2000, ông bị đặt trong tình trạng quản chế hành chánh. Công an mở cuộc điều tra vì nghi ông có dự phần soạn thảo một bức thư ngỏ của nhiều nhà trí thức đối kháng kêu gọi thực hiện một chế độ dân chủ. Ông Hà Sỹ Phu có thể bị kết án tử hình vi tội phản quốc. Từ ngày 4 tháng giêng năm 2001 dường như ông không còn bị điều tra và biện pháp quản thúc được nới lỏng. Nhưng đến ngày 9 tháng 2 năm 2001, một lần nữa, ông lại bị đặt trong tình trạng quản chế hành chánh. Lần này, ông bị kết tội liên lạc với người Việt tị nạn ở hải ngoại để phá hoại trong nước và đòi lật đổ chế độ cộng sản. Thời kỳ ấy, hàng chục ngàn người Dân tộc thiểu số (đồng bào Thượng), từ các buôn làng kéo nhau về các tỉnh lỵ đòi quyền tự do tôn giáo và đòi đất canh tác bị Nhà nước cộng sản cướp đoạt. Cuộc trấn áp tàn bạo bằng quân đội khiến cho hàng trăm người dân bị thương nặng và nhiều người phải bỏ trốn sang Cao Miên. Từ tháng 11 năm 2001, sau khi linh mục Nguyễn Văn Lý bị kết án tù, ông Hà Sỹ Phu bị cô lập hoàn toàn trong tình trạng quản chế hành chánh vô cùng khắc nghiệt. Trung tâm Văn Bút Gia Nã Đại đã tuyên dương ông là hội viên danh dự.
Thông Cáo của Ủy ban Bênh vực Nhà Văn bị cầm tù WIPC được coi như là Bản Lên Tiếng của Văn Bút Quốc Tế chính thức yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam Cộng sản trả tự do tức khắc và vô điều kiện cho tất cả tù nhân ngôn luận và lương tâm, trong đó có Nguyễn Vũ Bình, Phạm Hồng Sơn, Bùi Minh Quốc, Lê Chí Quang và Trần Văn Khuê. Văn Bút Quốc Tế cũng không quên nhắc rằng còn có 5 nhà văn khác bị bắt giam, lưu đày hoặc quản thúc trong thời gian 1993 và 2001. Họ bị kết tội vì đã dám hành sử quyền tự do phát biểu tư tưởng. Như đã ghi ở trên, đó là các tù nhân Nguyễn Đình Huy, Thích Huyền Quang, Nguyễn Văn Lý, Thích Quảng Độ và Hà Sỹ Phu.
Tổng bí thư đảng Việt cộng và Chủ tịch Nhà nước tại Hà nội sẽ nhận được toàn văn bản Thông Cáo của Ủy ban WIPC/PEN International.
Theo yêu cầu củaVăn Bút Quốc Tế, các Trung Tâm Văn Bút ở khắp thế giới sẽ chuyển bản sao Thông Cáo đến đại diện Ngoại giao của Hà nội tại quốc gia liên hệ.
(Viết theo tin của Nguyên Hoàng Bảo Việt, hội viên Trung tâm Văn Bút Thụy Sĩ PEN Suisse Romand và Trung tâm Âu châu Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại)
Genève ngày 29 tháng 7 năm 2002
Liên Hội Nhân Quyền Việt Nam ở Thụy Sĩ
Gửi ý kiến của bạn
