28 tháng 4, năm 1975 đánh dấu cuộc di tản lớn chưa từng thấy trong lịch sử dân tộc Việt. Hơn 3 triệu người ra đi tìm tự do, làm lại cuộc sống cho ra con người, tại khắp các nước Tây Aâu, Bắc Mỹ, Bắc Á và Uùc châu. Cùng vận nước nổi trôi có những người làm báo, truyền thanh, truyền hình của Miền Nam. 19 tháng 4, năm 2004, 28 năm sau, như cánh chim bốn phương theo tiếng gọi đàn, bay về Little Saigon, thủ đô tinh thần của người Việt tỵ nạn CS dể đại hội truyền thông VN hải ngoại. 28 năm theo ước lệ xã hội học chưa đầy một thế hệ. Kết quả ba ngày đại hội cho thấy truyền thông VN hải ngoại đã đi những bước thậtù dài trên phương diện tổ chức, tình thần, và quyết tâm đem tự do, dân chủ lại cho nước nhà.
Một, về tổ chức đại hội. Nhiều cá nhân và đoàn thề đã bắt tay vào việc cả 6 tháng trước. Nói gì thì nói, cũng phải ghi điểm son cho 2 đơn vị đầu tàu: Hội Ký giả VN Hải Ngoại và báo Người Việt. Trước khi 143 cơ sở truyền thông toàn cầu về dư, cờ Việt Mỹ đã treo rợp trời trên các phố chánh thủ đô. Trước khi 143 cơ sở về dự hội, bao nhiêu dịch vụ phải làm, bao nhiêu chuyện phải giải quyết. Tiền nong, hành chánh, treo cờ khắp đường phố để chào đón, đưa rước, ăn ở, hội trường, nghi sự, v.v.; tất cả kể khó hết, nhưng tất cả đều làm hết vói quyết tâm. Anh Đỗ Sơn gọi là liều và Anh Đỗ Ngọc Yến tay chỉ lên Trời nói là nhờ Ơn Trên khi sơ kết vào tối thứ Hai 21/4. Nhưng công việc Đại Hội không ngừng khi bế mạc. Một tờ báo Newsletter và một quyển Kỷ Yếu Đại hội còn phải làm trong thời gian ngắn để sự kết hợp ngành truyền thông qua thời gian và không gian đi vào sự sống. Little Saigon qua đại hội sẽ được truyền thông Việt Hải ngoại làm nổi danh thêm với những món ăn dân tộc do các mạnh thườnh quân yễm trợ và Ban Tổ chức thay mặt khoản đãi. Ai nấy trước khi về cũng nói đã sống lại ở Saigon với món ngon truyền thống dân tộc, ngon đến nổi sau khi về sẽ phải kiêng ăn.
Hai, về tinh thần hợp tác xây dưnïg của đại hội. Thời gian chuẩn bị đại hội, nhiều lời đồn đoán đây là ma nốp của báo này, là cách đánh bóng của hội nọ. Ban tổ chức cứ lặng lẽ, âm thầm làm việc. Để một đại biểu tuổi độ 40, từ Đức sang, trên đường dự đại hội ghé nhiều cơ sở đồng nghiệp tại các tiểu bang Mỹ, đính chánh dùm cho Ban Tổ chức, trong phiên hợp khoáng đại đúc kết. Đại ý có đi mới biết, có dự mới không lầm, tất cả làm vì dĩ nghiệp của truyền thông VN hải ngoại. Minh hoạ rõ nhứt chương trình làm việc dày đặt, hội thảo viên phải chạy theo cây kim đồng hồ. Bên cạnh phát biểu cảm tưởng, vinh danh, 4 đề tài bén nhậy, gai góc được thuyết trình, dẫn đến 6 cuộc thảo luận nhóm gay go, sôi nổi. 4 nghị quyết được đúc kết đem ra khoáng đại tái thảo luận và chung quyết, có thể tóm lược như sau: Một, tăng cường dùng Tin học phá vỡ sự bưng bít của VC, đem ánh sáng tự do dân chủ cho quê nhà. Hai, lấy sự thật làm phương châm, lấy tương kính làm thái độ. Ba, cần một cơ cấu kết hợp nghề nghiệp. Bốn, cách dùng chữ, phải thận trọng với các từ chánh trị của VC. Năm, khuyến khích, chuẩn bị lớp trẻ thay thế. Đó không phải bản hiến chương, nội qui thành văn, mà lời hứa long trọng đối với mình, với người của những người làm truyền thông VN hải ngoại. Điện thư trong nước gởi ra cho biết Đài Hà nội và Saigon chụp mũ mạnh mẽ. Một tờ báo Mỹ ở địa phương dán cho nhãn hiệu quá khích.. Miễn bàn. Người Việt hải ngoại có cả một đất nước, một dân tộc đang bị độc tài đày ải, có nhiều việc cần phải làm hơn là tranh luận.
Ba, về quyết tâm bảo vệ bản sắc dân tộc và đấu tranh cho tự do dân chủ nước nhà. Thành phần đại hội, có ít nhứt 40% là lớp trẻ, tạm gọi là thế hệ thứ hai. Đa số anh chị em đại biểu từ các nước Cựu CS Đ6ng Aâu, Liên xô đến dự là trẻ. Thiết tha của anh chị em này là muốn cộng đồng Việt hảøi ngoại nối, xiết chặt vòng tay đến anh chi em ở các nước cựu CS và 3 triệu đồng bào ở Cambốt. Quyết tâm giải trừ chế độ CS của những anh chị em Việt Đông Aâu và Nga, còn mạnh và bạo hơn của người Việt tỵ nạn CS gốc VNCH. Cách tấn công truyền thông của anh chị là đánh nhập nội thẳng vào nhà cầm quyền và đảng qua dây mơ rể má thân bằng quyến thuộc. Về văn hoá lớp trẻ ở Mỹ, tỷ lệ tốt nghiệp đại học 4 năm hay nhiều hơn, cao hơn trung bình Mỹ, đòi hỏi phải san định lại lịch sử bị Phản Chiến phủ bụi mờ, viết bằng tiếng Anh, phổ biến cho hệ đại học bản xứ vì dòng chính văn hoá tham khảo dựa vào sách, để trả lại công bằng cho đất nước và nhân dân Việt Nam trong Chiến tranh VN. Cố gắng lồng bài của người Việt -- tự nhiên phải viết bằng ngoại ngữ -- vào báo chí ngoại ngữ để nhờ chuyển tải về nước vì báo chí ngoại ngữ như Pháp dễ lọt vào VN hơn. Mối lo không bao lâu đây, truyền thông Việt ngữ không tồn tại vì thế hệ thứ hai và 3 không còn đọc tiếng Việt nữa, đã tan biến khi thấy những người làm truyền thông trẻ các nơi về phát âm cũng chuẩn, viết cũng đúng chánh tả và ý nghĩa như ai và cho biết phong trào học tiếng Việt đang thịnh hành ở các cộng đồng người Việt hải ngoại. Nhìn chung lớp trẻ truyền thông Việt có hoài vọng lớn và xa cho một nước VN tư do, dân chủ, nhân quyền.
Ba, về đồng tâm trong cuộc vận động lịch sử, tư do, dân chủ, và nhân quyền cho nước nhà. Hai hội thảo nhóm được nhiều hội thảo viện tham dư nhứt, trung bình trên 50 nguời, liên quan đến truyền thông trong tiến trình dân chủ hoá và đao đức truyền thông. Ban Tổ chức rất lo ngại về tính bén nhọn của đề tài vì lập trường quan điểm đa dạng và vì sự tư do cao cũng như số lượng lớn các cơ sở lớn truyền thông tham dự. Nhưng tình yêu Tổ quốc, tình yêu chân lý, tình yêu đồng bào đã là chất men gắn bó tất cả những người con cùng một Mẹ VN. Quyết nghị của hai hội thảo nhóm lớn nhất này được đem ra khoáng đại tái thảo luận và chung quyết có thể gói gọn thành một câu cho dễ nhớ: Truyền thông Việt hải ngoại lấy Sự Thật làm phương châm, lấy Tương Kính làm thái độ, và hành động vì Tư do, Dân chủ cho VN. Đó không phải là nội qui, không phải là qui ước thành văn, mà là một lời hứa với mình, với người, với đồng bào trước lương tâm và Tổ quốc. Xu thế này của Đại hội phù họp với bước tiến hoá hiện thời của truyền thông Mỹ. Cây cổ thụ Peter Arnett, giải báo chí Pultzer, bị CNN, National Geographic thải hồi vì lên đài Á rập bình luận sớm và không đúng tư cách của Ông ta, là thông tín viên, chớ không phải là nhà bình luận về Chiến tranh Iraq. CNN còn đi xa hơn, ghi rõ chủ trương không loan tin gì có hại cho sinh mạng người quân nhân đang hành quân. Vô tư, chân lý là cần. Nhưng vô tư trước điều Aùc, chân lý nói không đúng lúc, đúng chỗ sẽ hại người. Phải chăng nền truyền thông tân tiến, được mặc thị xem là đệ tứ quyền ở Mỹ, đang hướng về một qui phạm nhân bản.
Sau cùng suốt hai ngày rưởi hội nghị tranh luận sôi nổi các vấn đề chung, không một tiếng bấc tiếng chì đả kích cá nhân nào. Nếu cộng vào thành quả tổ chức, tinh thần hợp tác xây dựng, quyết tâm vận động tự do, dân chủ cho nước nhà, được thể hiện qua bản Thông cáo Chung và qua việc thành lập Ban Liên Lạc ( gồm Ban Tổ chức Đại hội 1, tăng cường thêm 14 người đại diện diệân địa). Ngần ấy cũng đủ để nói Đại hội 1 Truyền Thông VN Hải Ngoại thành công. Thành công hơn dự tưởng.
Một, về tổ chức đại hội. Nhiều cá nhân và đoàn thề đã bắt tay vào việc cả 6 tháng trước. Nói gì thì nói, cũng phải ghi điểm son cho 2 đơn vị đầu tàu: Hội Ký giả VN Hải Ngoại và báo Người Việt. Trước khi 143 cơ sở truyền thông toàn cầu về dư, cờ Việt Mỹ đã treo rợp trời trên các phố chánh thủ đô. Trước khi 143 cơ sở về dự hội, bao nhiêu dịch vụ phải làm, bao nhiêu chuyện phải giải quyết. Tiền nong, hành chánh, treo cờ khắp đường phố để chào đón, đưa rước, ăn ở, hội trường, nghi sự, v.v.; tất cả kể khó hết, nhưng tất cả đều làm hết vói quyết tâm. Anh Đỗ Sơn gọi là liều và Anh Đỗ Ngọc Yến tay chỉ lên Trời nói là nhờ Ơn Trên khi sơ kết vào tối thứ Hai 21/4. Nhưng công việc Đại Hội không ngừng khi bế mạc. Một tờ báo Newsletter và một quyển Kỷ Yếu Đại hội còn phải làm trong thời gian ngắn để sự kết hợp ngành truyền thông qua thời gian và không gian đi vào sự sống. Little Saigon qua đại hội sẽ được truyền thông Việt Hải ngoại làm nổi danh thêm với những món ăn dân tộc do các mạnh thườnh quân yễm trợ và Ban Tổ chức thay mặt khoản đãi. Ai nấy trước khi về cũng nói đã sống lại ở Saigon với món ngon truyền thống dân tộc, ngon đến nổi sau khi về sẽ phải kiêng ăn.
Hai, về tinh thần hợp tác xây dưnïg của đại hội. Thời gian chuẩn bị đại hội, nhiều lời đồn đoán đây là ma nốp của báo này, là cách đánh bóng của hội nọ. Ban tổ chức cứ lặng lẽ, âm thầm làm việc. Để một đại biểu tuổi độ 40, từ Đức sang, trên đường dự đại hội ghé nhiều cơ sở đồng nghiệp tại các tiểu bang Mỹ, đính chánh dùm cho Ban Tổ chức, trong phiên hợp khoáng đại đúc kết. Đại ý có đi mới biết, có dự mới không lầm, tất cả làm vì dĩ nghiệp của truyền thông VN hải ngoại. Minh hoạ rõ nhứt chương trình làm việc dày đặt, hội thảo viên phải chạy theo cây kim đồng hồ. Bên cạnh phát biểu cảm tưởng, vinh danh, 4 đề tài bén nhậy, gai góc được thuyết trình, dẫn đến 6 cuộc thảo luận nhóm gay go, sôi nổi. 4 nghị quyết được đúc kết đem ra khoáng đại tái thảo luận và chung quyết, có thể tóm lược như sau: Một, tăng cường dùng Tin học phá vỡ sự bưng bít của VC, đem ánh sáng tự do dân chủ cho quê nhà. Hai, lấy sự thật làm phương châm, lấy tương kính làm thái độ. Ba, cần một cơ cấu kết hợp nghề nghiệp. Bốn, cách dùng chữ, phải thận trọng với các từ chánh trị của VC. Năm, khuyến khích, chuẩn bị lớp trẻ thay thế. Đó không phải bản hiến chương, nội qui thành văn, mà lời hứa long trọng đối với mình, với người của những người làm truyền thông VN hải ngoại. Điện thư trong nước gởi ra cho biết Đài Hà nội và Saigon chụp mũ mạnh mẽ. Một tờ báo Mỹ ở địa phương dán cho nhãn hiệu quá khích.. Miễn bàn. Người Việt hải ngoại có cả một đất nước, một dân tộc đang bị độc tài đày ải, có nhiều việc cần phải làm hơn là tranh luận.
Ba, về quyết tâm bảo vệ bản sắc dân tộc và đấu tranh cho tự do dân chủ nước nhà. Thành phần đại hội, có ít nhứt 40% là lớp trẻ, tạm gọi là thế hệ thứ hai. Đa số anh chị em đại biểu từ các nước Cựu CS Đ6ng Aâu, Liên xô đến dự là trẻ. Thiết tha của anh chị em này là muốn cộng đồng Việt hảøi ngoại nối, xiết chặt vòng tay đến anh chi em ở các nước cựu CS và 3 triệu đồng bào ở Cambốt. Quyết tâm giải trừ chế độ CS của những anh chị em Việt Đông Aâu và Nga, còn mạnh và bạo hơn của người Việt tỵ nạn CS gốc VNCH. Cách tấn công truyền thông của anh chị là đánh nhập nội thẳng vào nhà cầm quyền và đảng qua dây mơ rể má thân bằng quyến thuộc. Về văn hoá lớp trẻ ở Mỹ, tỷ lệ tốt nghiệp đại học 4 năm hay nhiều hơn, cao hơn trung bình Mỹ, đòi hỏi phải san định lại lịch sử bị Phản Chiến phủ bụi mờ, viết bằng tiếng Anh, phổ biến cho hệ đại học bản xứ vì dòng chính văn hoá tham khảo dựa vào sách, để trả lại công bằng cho đất nước và nhân dân Việt Nam trong Chiến tranh VN. Cố gắng lồng bài của người Việt -- tự nhiên phải viết bằng ngoại ngữ -- vào báo chí ngoại ngữ để nhờ chuyển tải về nước vì báo chí ngoại ngữ như Pháp dễ lọt vào VN hơn. Mối lo không bao lâu đây, truyền thông Việt ngữ không tồn tại vì thế hệ thứ hai và 3 không còn đọc tiếng Việt nữa, đã tan biến khi thấy những người làm truyền thông trẻ các nơi về phát âm cũng chuẩn, viết cũng đúng chánh tả và ý nghĩa như ai và cho biết phong trào học tiếng Việt đang thịnh hành ở các cộng đồng người Việt hải ngoại. Nhìn chung lớp trẻ truyền thông Việt có hoài vọng lớn và xa cho một nước VN tư do, dân chủ, nhân quyền.
Ba, về đồng tâm trong cuộc vận động lịch sử, tư do, dân chủ, và nhân quyền cho nước nhà. Hai hội thảo nhóm được nhiều hội thảo viện tham dư nhứt, trung bình trên 50 nguời, liên quan đến truyền thông trong tiến trình dân chủ hoá và đao đức truyền thông. Ban Tổ chức rất lo ngại về tính bén nhọn của đề tài vì lập trường quan điểm đa dạng và vì sự tư do cao cũng như số lượng lớn các cơ sở lớn truyền thông tham dự. Nhưng tình yêu Tổ quốc, tình yêu chân lý, tình yêu đồng bào đã là chất men gắn bó tất cả những người con cùng một Mẹ VN. Quyết nghị của hai hội thảo nhóm lớn nhất này được đem ra khoáng đại tái thảo luận và chung quyết có thể gói gọn thành một câu cho dễ nhớ: Truyền thông Việt hải ngoại lấy Sự Thật làm phương châm, lấy Tương Kính làm thái độ, và hành động vì Tư do, Dân chủ cho VN. Đó không phải là nội qui, không phải là qui ước thành văn, mà là một lời hứa với mình, với người, với đồng bào trước lương tâm và Tổ quốc. Xu thế này của Đại hội phù họp với bước tiến hoá hiện thời của truyền thông Mỹ. Cây cổ thụ Peter Arnett, giải báo chí Pultzer, bị CNN, National Geographic thải hồi vì lên đài Á rập bình luận sớm và không đúng tư cách của Ông ta, là thông tín viên, chớ không phải là nhà bình luận về Chiến tranh Iraq. CNN còn đi xa hơn, ghi rõ chủ trương không loan tin gì có hại cho sinh mạng người quân nhân đang hành quân. Vô tư, chân lý là cần. Nhưng vô tư trước điều Aùc, chân lý nói không đúng lúc, đúng chỗ sẽ hại người. Phải chăng nền truyền thông tân tiến, được mặc thị xem là đệ tứ quyền ở Mỹ, đang hướng về một qui phạm nhân bản.
Sau cùng suốt hai ngày rưởi hội nghị tranh luận sôi nổi các vấn đề chung, không một tiếng bấc tiếng chì đả kích cá nhân nào. Nếu cộng vào thành quả tổ chức, tinh thần hợp tác xây dựng, quyết tâm vận động tự do, dân chủ cho nước nhà, được thể hiện qua bản Thông cáo Chung và qua việc thành lập Ban Liên Lạc ( gồm Ban Tổ chức Đại hội 1, tăng cường thêm 14 người đại diện diệân địa). Ngần ấy cũng đủ để nói Đại hội 1 Truyền Thông VN Hải Ngoại thành công. Thành công hơn dự tưởng.
Gửi ý kiến của bạn
