HÀ NỘI (VB)- Vào khoảng 1,500,000 công nhân viên chức Việt Nam sẽ lần lượt mất việc trong vòng 2 năm tới, trong một quyết định "tinh giảm biên chế" vừa được nhà nước CSVN chính thức công bố.
- Nhóm 2: những người có thể chuyển đến làm việc trong doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp thuộc loại hình bán công theo Nghị định số 73/1999/nđ-cp ngày 19 tháng 8 năm 1999 của Chính phủ về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao và các đơn vị sự nghiệp thực hiện chế độ tự trang trải một phần kinh phí;
- Nhóm 3: những người do sắp xếp cần bố trí nghỉ hưu trước tuổi;
- Nhóm 4: những người có hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ và những người có chuyên môn không phù hợp với công việc mà tuổi đời còn trẻ, thì tạo điều kiện cho đi học nghề để tìm việc làm mới;
- Nhóm 5: những người không thuộc các nhóm trên thì giải quyết thôi việc (kể cả những người chuyển đến làm việc tại các cơ sở dân lập, tư nhân theo Nghị định số 73/1999/nđ-cp ngày 19 tháng 8 năm 1999 của Chính phủ).
Theo thông tấn xã CSVN, ngày 18/10/2000, Chính phủ CSVN đã ra nghị quyết số 16/2000/nq-cp về việc "tinh giản biên chế trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp," xác định từ nay đến hết năm 2002, sẽ giảm khoảng 15% biên chế trong các cơ quan hành chính nhà nước và biên chế gián tiếp trong các đơn vị sự nghiệp từ Trung ương đến cấp huyện, gồm cả công chức làm việc trong các cơ quan hành chính, sự nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an.
Ngoài loại "biên chế trực tiếp," theo nghị quyết, vệc "tinh giản biên chế gián tiếp trong các doanh nghiệp nhà nước" cũng sẽ được thực hiện trong đề án sắp xếp các doanh nghiệp nhà nước theo qui định của Chính phủ.
Nghị quyết kể trên chỉ nêu mục tiêu "tinh giản" là 15%, nhưng không đề cập tới tổng số công nhân viên chức cán bộ, cũng không giải thích 15% là bao nhiêu. Tuy nhiên, theo những con số được bàn tán từ lâu, Việt Nam hiện có "10 triệu viên chức ăn lương" và "tinh giản 15%" có nghĩa là "đuổi việc 1 triệu 500 ngàn cán bộ viên chức".
Bộ máy cầm quyền cồng kềnh vô hiệu của Đảng và nhà nước CSVN từ lâu đã là đề tài được mổ xẻ từ nhiều phía. Ông Nguyễn Khắc Viện, một trí thức tây học theo cộng sản, từng viết "GDP của nước Pháp gấp 100 lần GDP của ta mà số người ăn lương của ta gấp 10 lần số người ăn lương của nước Pháp." Một đảng viên cao cấp ly khai là ông Hoàng Hữu Nhân, khi còn sống, thì nói "Một bộ máy cầm quyền mà sử dụng tới 3 vạn chiếc xe con để chở các quan chức đi làm, đi chơi, đi nhà hàng, cộng với 10 triệu viên chức ăn lương thì dân chịu sao nổi, thuế bao nhiêu cho vừa""
Những phê phán kể trên đã xẩy ra từ nhiều năm trước nhưng không được lắng nghe. Việc nhà nước Cộng sản vừa phải chính thức ra nghị quyết "tinh giản 15%" được coi là để đáp ứng điều kiện của các tổ chức cấp viện quốc tế như Ngân Hàng Thế Giới, Quĩ Tiền Tệ Quốc Tế và nhiều quốc gia đối tác khác, sau khi CSVN đã được bảo đảm bởi các ngân khoản viện trợ "cải tổ hành chánh" để giúp ổn định phần nào cho hàng triệu cán bộ viên chức mất việc.
Theo nghị quyết, các đối tượng giảm biên chế (trừ những người nghỉ hưu theo qui định hiện hành), bao gồm:
a/ Những người trong diện phải sắp xếp sau khi rà soát chức năng, nhiệm vụ và sắp xếp lại tổ chức.
b/ Những người không thường xuyên bảo đảm chất lượng và thời gian lao động qui định đối với công việc được giao do năng lực lãnh đạo, qủan lý và chuyên môn nghiệp vụ yếu, thiếu tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức, kỷ luật kém.
c/ Những người không đủ sức khỏe để làm việc.
d/ Những người dôi ra do việc điều chỉnh cơ cấu công chức, viên chức ở bộ phận phục vụ.
e/ Những người được cơ quan có thẩm quyền quản lý công chức điều động sang tổ chức không sử dụng biên chế, ngân sách nhà nước.
Nghị quyết qui định những người thuộc đối tượng giảm biên chế được sắp xếp theo các nhóm sau:
- Nhóm 1: những người làm việc trong các bộ phận phục vụ, dịch vụ cần được tổ chức lại để chuyển sang áp dụng chế độ hợp đồng thay cho việc tuyển người vào biên chế;
- Nhóm 2: những người có thể chuyển đến làm việc trong doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp thuộc loại hình bán công theo Nghị định số 73/1999/nđ-cp ngày 19 tháng 8 năm 1999 của Chính phủ về chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao và các đơn vị sự nghiệp thực hiện chế độ tự trang trải một phần kinh phí;
- Nhóm 3: những người do sắp xếp cần bố trí nghỉ hưu trước tuổi;
- Nhóm 4: những người có hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ và những người có chuyên môn không phù hợp với công việc mà tuổi đời còn trẻ, thì tạo điều kiện cho đi học nghề để tìm việc làm mới;
- Nhóm 5: những người không thuộc các nhóm trên thì giải quyết thôi việc (kể cả những người chuyển đến làm việc tại các cơ sở dân lập, tư nhân theo Nghị định số 73/1999/nđ-cp ngày 19 tháng 8 năm 1999 của Chính phủ).
Theo Nghị quyết, các cán bộ, công chức khi thôi việc, sẽ được trợ cấp một lần bằng 03 tháng lương và phụ cấp (nếu có) hiện đang hưởng. Chính sách trợ cấp cũng quy định áp dụng trong 3 năm (2000-2002) đối với các trường hợp sau:
Cán bộ, công chức, viên chức trong diện tinh giản biên chế, nếu tuổi đời đủ 55 tuổi đến 60 tuổi đối với nam, đủ 50 tuổi đến dưới 55 tuổi đối với nữ và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên thì được nghỉ hưu nhưng không trừ phần trăm do việc nghỉ hưu trước tuổi và còn được hưởng thêm 2 khoản trợ cấp sau:
- Cứ mỗi năm (12 tháng) nghỉ hưu trước tuổi qui định được trợ cấp thêm 03 tháng lương và phụ cấp (nếu có) hiện đang hưởng.
- 20 năm đầu công tác có đóng đủ bảo hiểm xã hội được trợ cấp 5 tháng lương và phụ cấp (nếu có) hiện đang hưởng. Sau đó, cứ mỗi năm công tác thêm có đóng bảo hiểm xã hội thì được trợ cấp thêm 1/2 tháng lương và phụ cấp (nếu có) hiện đang được hưởng.
Cán bộ, công chức, viên chức trong diện tinh giản biên chế có đủ điều kiện tuổi đời theo qui định tại Bộ Luật Lao động, nếu thời gian tham gia đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu từ một năm trở xuống thì cơ quan, đơn vị sẽ đóng bảo hiểm xã hội trong thời gian còn thiếu cho đối tượng này và bố trí để họ nghỉ hưu theo chế độ.
Đối với những người thôi việc chuyển ra ngoài biên chế nhà nước, ngoài việc giải quyết chế độ thôi việc theo quy định tại Điều 3 Nghị định số 96/1998/nđ-cp ngày 17 tháng 11 năm 1998 của Chính phủ về chế độ thôi việc đối với cán bộ, công chức còn được trợ cấp thêm. Cứ mỗi năm làm việc được tính bằng 1 tháng lương và phụ cấp( nếu có) hiện đang hưởng, nhưng thấp nhất cũng bằng 2 tháng lương và phụ cấp (nếu có) hiện đang hưởng.
Cán bộ, công chức, viên chức trong diện tinh giản biên chế có tuổi đời dưới 45 tuổi, có sức khỏe, tinh thần trách nhiệm và ý thức tổ chức kỷ luật nhưng bị hạn chế về trình độ chuyên môn hoặc không phù hợp với nhiệm vụ đảm nhận, nếu có nguyện vọng thì được cơ quan, đơn vị tạo điều kiện cho đi học nghề để tìm việc làm mới. Những người đi học được hưởng nguyên lương trong thời hạn tối đa 6 tháng và được trợ cấp thêm một khoản kinh phí bằng 6 tháng lương và phụ cấp (nếu có) hiện đang hưởng.
Theo nhận xét của một chuyên gia tài chánh Quận Cam, việc CSVN đuổi việc 1.5 triệu công nhân viên chức có nghĩa là phải chấp nhận cho phát triển rộng khu vực kinh tế tư nhân để tạo thêm việc làm nhằm tránh bất ổn xã hội. Nhưng kế hoạch phát triển tư doanh hiện nay, và cả việc các hãng Mỹ nhảy vào sau khi có thương ước, có giải quyết nổi nan đề nhân dụng của VN không mới là nỗi lo lớn.
Gửi ý kiến của bạn
