Bằng lái xe của tôi có hiệu lực đến tháng 8 năm 2005.
Hiện nay tôi không còn lái xe thường xuyên như trước đây nữa. Khi làm bằng lái xe này, tôi có điền vào mẫu đơn là chấp nhận cống hiến bất cứ bộ phận nào của cơ thể nếu tôi qua đời.
Gần đây tôi không còn có ý định này nữa, vì nghĩ rằng các bộ phận trong cơ thể của mình cũng theo ngày tháng mà trở nên già nua đi, và chẳng còn giúp gì được cho những người còn sống; vì thế nếu tôi không muốn cống hiến các bộ phận trong cơ thể nữa thì tôi phải làm những thủ tục gì"
Khi tôi chết, tôi muốn thân xác tôi được gởi về chôn cất tại Việt Nam; tôi đã để dành đủ tiền cho các phí tổn đó. Tôi có thể làm di chúc liên hệ đến việc này hay không"
Nếu tôi lập di chúc liên hệ đến việc này mà người thi hành di chúc không chịu làm đúng theo ước muốn đó của tôi thì tôi phải làm sao"
Trả lời: Việc ông mong ước được cống hiến các bộ phận của cơ thể khi ông qua đời là một việc làm tự nguyện, không ai có thể buộc ông phải làm điều đó cả.
Nay nếu ông không còn muốn cống hiến các bộ phận trong cơ thể khi ông qua đời nữa thì ông có thể đến “Cơ Quan Đăng Ký Xe” (Motor Registry) để xin sửa đổi lại các chi tiết đó.
Riêng câu hỏi liên hệ đến ước muốn được đem thân xác về chôn cất tại Việt Nam khi ông qua đời, tôi xin được trả lời như sau:
Trên thực tế, “người thi hành di chúc” (the executor) là người có “quyền xử lý đối với thân xác của người để lại di chúc” (the right to dispose of the testator’s corpse).
Ông nên lưu ý rằng, một khi ông qua đời, thì “NGƯỜI THI HÀNH DI CHÚC” [mà không phải là ông] có toàn quyền xử lý đối với thân xác của ông.
Vì thế, nếu ông hoặc thân nhân của ông có những ước muốn liên hệ đến việc xử lý về thân xác của ông khi ông qua đời, thì khi làm di chúc ông phải chọn người chấp hành di chúc là người sẵn sàng làm theo những ước nguyện đó của ông.
Những ngoại lệ đối với quyền hạn của “người thi hành di chúc” đã được quy định trong “Đạo Luật về Phẩu Thuật” (the Anatomy Act) [anatomy = science of the structure of the body = khoa học về cấu trúc của cơ thể = cơ thể học] rằng:
Một người, bằng văn bản hoặc bằng lời nói với sự chứng kiến của hai hoặc nhiều nhân chứng, “bất cứ lúc nào trong lúc lâm chung” (at any time during his last illness) có quyền yêu cầu cơ thể của đương sự được xử dụng vào “việc giảo nghiệm thuộc về cơ thể học” (anatomical examination).
Trong trường hợp nếu “người thi hành di chúc” biết được điều này, thì trước khi xử lý thân xác của người quá cố, phải “đề nghị” chuyển giao thân xác của người quá cố cho những cơ quan hoặc cá nhân có giấy phép giảo nghiệm theo sự quy định của Đạo Luật.
Nếu đề nghị đó được chấp nhận, thì “người thi hành di chúc” phải đồng ý để cho thân xác của người quá cố được dùng vào “việc giảo nghiệm cơ thể học”.
Tuy nhiên, “người thi hành di chúc” không cần phải thực hiện những điều vừa nêu nếu có lý do chính đáng để tin tưởng rằng người quá cố đã rút lại ý định đó, hoặc người phối ngẫu của người quá cố [hoặc người bà con gần gủi nhất nếu không còn người phối ngẫu] phản đối việc xử dụng cơ thể của người quá cố vào “việc giảo nghiệm cơ thể học”.
Cũng theo sự quy định của luật pháp, “người thi hành di chúc” có quyền đồng ý để thân xác của người quá cố được xử dụng vào “việc giảo nghiệm cơ thể học” ngoại trừ đương sự có lý do để tin rằng (a) “người quá cố đã bộc lộ sự chống đối đối với việc này” (the deceased had expressed an objection in this regard); hoặc là (b) “người phối ngẫu còn sống [hoặc một người bà con khác gần nhất còn sống, nếu không còn người phối ngẫu] phản đối về việc thân xác được dùng vào việc đó” (the surviving spouse [or other nearest surviving relative, if there is no surviving spouse)] objects to the body being so used).
“Người thi hành di chúc” không được phép đồng ý để thân xác của người quá cố được xử dụng vào “việc giảo nghiệm cơ thể học” nếu đương sự có lý do để tin tưởng rằng “cuộc điều tra về những cái chết bất thường” (inquest) có thể sẽ được tiến hành đối với thân xác của người quá cố.
Sự xử dụng thân xác vào “việc giảo nghiệm cơ thể học” thông thường được ghi rõ trong di chúc.
Một sự giới hạn quyền hạn khác đối với “người thi hành di chúc” được quy định trong “Đạo Luật về Giác Mạc và sự Ghép Mô” (the Corneal and Tissue Grafting Act).
Theo Đạo Luật này một người có thể yêu cầu bằng văn bản hoặc bằng lời vào lúc lâm chung, với sự hiện diện của hai nhân chứng, rằng đôi mắt hoặc bất cứ bộ phận nào trên cơ thể của đương sự có thể được xử dụng vào “những mục tiêu chữa bệnh” (therapeutic purposes).
Ước muốn đó cho phép cơ quan hoặc cá nhân, có thẩm quyền theo sự quy định của luật pháp, quyền xử lý đối với các bộ phận trên thân xác của người quá cố vào những mục tiêu chữa bệnh.
Sau đây là một vài ước muốn thường thấy trong các di chúc liên hệ đến việc xử lý thân xác của người lập di chúc sau khi đương sự qua đời:
“Tôi muốn được hỏa táng [tại Nhà Hỏa Táng . . .] và để tro hỏa táng của tôi tại . . . hoặc rải tro hỏa táng của tôi trên . . .” (I wish to be cremated [at . . . Crematorium] and have my ashes deposited at . . . or to have my ashes scrattered over. . .).
“Sau khi tôi chết tôi muốn đôi mắt của tôi được xử dụng vào những mục tiêu chữa bệnh [‘bởi’ (do) Bệnh Viện ABC hoặc Viện Đại Học XYZ” (After my death I wish my eyes to be used for therapeutic purposes [by the ABC Hospital or the XYZ University).
“Sau khi tôi chết tôi muốn thân thể của tôi được dùng vào việc giáo dục hoặc nghiên cứu y khoa [‘bởi’ (do) Trường Đại Học XYZ” (After my death I wish my body to be used for medical education or research [by the XYZ University]).
“Sau khi tôi chết tôi không muốn người thi hành di chúc của tôi trao bất cứ bộ phận nào thuộc về cơ thể của tôi cho việc giảo nghiệm cơ thể học hoặc những mục tiêu chữa bệnh” (After my death I do not wish my executor to make any part of my body available for anatomical examination or therapeutic purposes).
Như đã trình bày ở trên ông có thể thấy được rằng “người thi hành di chúc” đóng một vai trò quan trọng trong việc xử lý xác thân của ông một khi ông đã trở thành người thiên cổ.
Vì thế, nếu ông muốn thân xác của ông được mai táng tại Việt Nam sau khi ông từ trần thì điều này ông phải ghi rõ vào di chúc và nên để cho nhiều người biết về ý định đó của ông.
Ông có bao giờ nghĩ rằng chết là khởi đầu cho một sự sống mới như nhiều người đã và đang suy tưởng hay không" Nếu đúng thế, thì chúng ta không có gì để phải lo lắng về sự chết cả. Chúc ông luôn vui khỏe.