Năm hết Tết đến, việc cũ xếp lại; nhà nhà chuẩn bị đón xuân.
Không nhiều thì ít, gánh lo quăng đi; người người nô nức chờ may.
Ba ngày Tết vèo qua. Có gì vẫn chưa qua.
Này vợ, này con, này công, này nợ …
Này lương lậu, thuế má, ui chao.
Chuyện đời rắm rối …
Chuyện thuế rối rắm …
… cũng từ chữ nếu mà ra.
*
Đầu năm, hỏi cô Thuế vụ: Tôi Có Phải Khai Thuế Hay Không"
- Thưa có, nếu …
Quý vị phải khai và nộp hồ sơ thuế lợi tức cá nhân nếu quý vị là công dân, thưòng trú dân của Hoa Kỳ, hoặc là cư dân của Puerto Rico; đồng thời quý vị cũng phải hội đủ các điều kiện áp dụng trong các trường hợp sau:
1.Cương vị cá nhân nói chung: Quy định này áp dụng chung cho hầu hết mọi hồ sơ khai thuế cá nhân, không có ngoại lệ đặc biệt cho người góa bụa, các chuyên viên cao cấp, nhân viên quản lý, người đại diện pháp luật, công dân Hoa Kỳ và thường trú nhân sinh sống ở ngoại quốc, cư dân Puerto Rico và mọi người có lợi tức từ các thuộc địa của Hoa Kỳ.)
2.Người sống phụ thuộc.
3.Trẻ em dưới 14 tuổi.
4.Những người làm nghề tự do.
5.Các công dân nước ngoài.
Các quy định về việc nộp hồ sơ khai thuế vẫn áp dụng ngay cả khi quý vị không nợ thuế. Trong nhiều trường hợp, mặc dù quý vị không phải nộp hồ sơ khai thuế, quý vị cũng nên khai thuế vì quyền lợi của quý vị.
Quý vị chỉ phải khai một hồ sơ thuế lợi tức cho tất cả công việc quý vị làm trong năm, không kể bao nhiêu tờ báo lương (W – 2) quý vị nhận được, hoặc bao nhiêu tiểu bang quý vị sinh sống trong năm.
1. Khai thuế với cương vị cá nhân – Individual-in-general:
Nếu quý vị là công dân hay thường trú dân của Hoa Kỳ, quý vị có phải nộp hồ sơ khai thuế hay không sẽ tùy thuộc vào ba điều kiện sau đây:
a)Tổng lợi tức trong năm của quý vị (gross income),
b)Cương vị khai thuế (filing status), và
c)Tuổi tác (age)
Quý vị có thể tham khảo thêm chi tiết cụ thể về từng trường hợp những ai phải khai thuế từ bảng 1-1, 1-2 và 1-3 trang 4-7 - Ấn bản số 17: Thuế Lợi Tức Liên Bang (Table 1-1 and 1-2, page 4-7 – Publication 17: Your Federal Income Tax). Các bản kê có thể cho biết quý vị không cần phải khai thuế, nhưng nếu có tiền refund, quý vị cũng nên nộp hồ sơ thuế để nhận lại tiền của mình.
a)Tổng lợi tức
Lợi tức gồm tất cả các khoản thu nhập quý vị nhận được dưới hình thức tiền mặt, tài sản và dịch vụ không được miễn thuế. Lợi tức cũng bao gồm các nguồn thu nhập đến từ nước ngoài; quý vị phải ghi rõ trên hồ sơ khai thuế tất cả các khoản lợi tức ngoại quốc mặc dù một phần hay toàn bộ nguồn tiền này được miễn thuế.
•Lợi tức chung với người phối ngẫu (Community income): Nếu quý vị là người có gia đình và thường trú ở tiểu bang theo luật tài sản chung (a community property state), một nửa của bất cứ nguồn thu nhập nào đã được quy định rõ theo luật tiểu bang có thể xem là lợi tức của quý vị. Nếu quý vị khai riêng hồ sơ thuế với người phối ngẫu, điều này sẽ ảnh hưởng đến hồ sơ khai thuế Liên Bang của quý vị, bao gồm việc quý vị có phải khai và nộp thuế hay không. Xin tham khảo thêm ấn bản số 555 về luật tài sản chung để biết thêm các chi tiết cần thiết (Publication 555 - Community Property).
-Đối với người làm nghề tự do (Self-employed individuals): Nếu quý vị là người làm nghề tự do, tổng thu nhập của quý vị bao gồm các khoản tiền ghi trên các dòng sau đây:
* Dòng số 7 trên mẫu Schedule C. Schedule C là mẫu đơn khai các khoản lời lỗ trong kinh doanh (Profit or Loss From Business),
* Dòng số 1 trên mẫu Schedule C-EZ. Schedule C-EZ là mẫu đơn khai lãi ròng trong kinh doanh (Net Profit From Business), và
* Dòng số 11 trên mẫu Schedule F. Mẫu đơn này dùng để khai lời lỗ trong sản xuất nông nghiệp.
Trường hợp quý vị không khai đầy đủ các nguồn thu nhập từ các hoạt động kiếm sống bằng nghề tự do, lợi tức an sinh xã hội của quý vị có thể thấp hơn khi quý vị đến tuổi nghỉ hưu.
b) Cương vị khai thuế
Cương vị khai thuế của quý vị tùy thuộc vào tình trạng hôn nhân (độc thân, kết hôn), và gia cảnh của quý vị (widow/er, head of household). Đối với hầu hết mọi người đóng thuế, cương vị khai thuế được xác định dựa vào tình trạng hôn nhân vào ngày cuối cùng của năm, ngày 31 tháng 12.
c) Tuổi tác:
Nếu quý vị đủ 65 tuổi hay nhiều hơn 65 vào ngày cuối cùng của năm thuế, quý vị thường được hưởng mức miễn thuế tiêu chuẩn cao hơn những người khai thuế khác (higher standard deduction). Người thọ thuế được xem như đã đủ 65 tuổi một ngày trước ngày sinh nhật thứ 65 của họ. Chẳng hạn, nếu sinh nhật của quý vị là ngày 1 tháng giêng năm 2006, quý vị đã đủ 65 tuổi vào ngày 31 tháng 12 năm 2005.
2. Người sống phụ thuộc- (Dependents)
Nếu quý vị là ngời sống phụ thuộc vào cha mẹ, con cái hay thân nhân, xin tham khảo thêm bảng 1 - 2, trang 5, ấn bản số 17 (Table 1 - 2, page 5, publication 17) để biết rõ quý vị có cần phải nộp hồ sơ khai thuế hay không. bảng 1 - 3, trang 7 của ấn bản này cũng sẽ giúp quý vị biết được quý vị có cần phải khai thuế hay không.
Khi quý vị khai con cái là người sống phụ thuộc vào quý vị, xin lưu ý hai điều sau đây:
-Trách nhiệm của cha mẹ: Nói chung, trẻ em cũng có trách nhiệm khai thuế và đóng thuế căn cứ theo thu nhập khai trên hồ sơ thuế. Nhưng nếu một đứa trẻ sống chung với cha mẹ phải khai thuế nhưng không thể nộp hồ sơ thuế vì một vài lý do, chẳng hạn, còn quá nhỏ, cha mẹ hoặc người bảo dưỡng hay người đại diện pháp luật sẽ phải giúp nộp hồ sơ thuế cho đứa trẻ. Nếu đứa trẻ không thể ký tên vào hồ sơ thuế, cha mẹ hay người bảo dưỡng phải ký tên của đứa trẻ trên hồ sơ thuế của nó, và ghi "By (chữ ký), parent for minor child."
-Lợi tức của đứa trẻ: Tổng thu nhập của đứa trẻ là lợi nhuận từ nguồn đầu tư của đứa trẻ, tiền đứa trẻ kiếm được khi đi làm. Điều này hoàn toàn đúng ngay cả khi theo luật tiểu bang và luật địa phương cha mẹ đứa trẻ có quyền hạn trên các khoản tiền này, và có thể là người nhận các khoản tiền đó. Nếu đứa trẻ không phải đóng thuế cho nguồn lợi tức này, cha mẹ có trách nhiệm phải đóng thuế trên số tiền họ nhận cho đứa trẻ.]
3. Trẻ em dưới 14 tuổi - Children Under Age 14
Trường hợp nguồn lợi tức duy nhất của đứa trẻ là các khoản lãi tiết kiệm ngân hàng và lãi đầu tư, bao gồm các khoản lợi nhuận phân phối (capital gain distributions) và lãi từ các nguồn tiền đầu tư vào quỹ Alaska Permanent Fund; đồng thời, nếu một số các điều kiện khác được thỏa đáng, cha mẹ của đứa trẻ chọn cách khai các khoản lợi tức của con trên hồ sơ thuế của mình. Nếu phương pháp này được chọn để khai các nguồn lợi tức cho trẻ em, đứa trẻ sẽ không phải khai và nộp hồ sơ thuế riêng.
4. Những người làm nghề tự do - Self-Employed Persons
Quý vị là người làm nghề tự do nếu quý vị:
-Điều hành một vụ mua bán hay thương mại với tư cách chủ doanh nghiệp cá nhân,
-Là người hùn hạp làm ăn, kinh doanh chung với người khác,
-Hoạt động kinh doanh dưới những hình thức khác những hình thức kể trên.
Công việc tự doanh có thể bao gồm những hình thức làm thêm ngoài hoạt động kinh doanh chính, chẳng hạn, một số việc quý vị làm thêm ở nhà hoặc bên cạnh những công việc bình thường hằng ngày.
Quý vị cần phải nộp hồ sơ khai thuế nếu tổng thu nhập của quý vị ít nhất bằng với khoản tiền ghi trên bảng 1 - 1, trang 4, ấn bản số 17, căn cứ theo tình trạng hôn hân của quý vị. Ngoài ra, quý vị cũng phải sử dụng bộ hồ sơ 1040 và mẫu Schedule SE để khai thuế cho nguồn thu nhập từ nghề tự do nếu:
a) Lợi nhuận ròng (sau khi trừ đi các chi phí kinh doanh) trong năm từ $400 trở lên, hoặc
b) Quý vị là người giúp việc trong nhà thờ hay các tổ chức tôn giáo chính thức khác, lợi tức nhận được từ công việc này là $108.28 hoặc nhiều hơn.
Sử dụng mẫu Schedule SE thuộc bộ đơn khai thuế 1040 để tính tiền thuế phải đóng cho nguồn lợi tức từ các hoạt động kinh doanh tự do. Thuế tự doanh (self-employed tax) tương tự như thuế tạm thu từ lương của công nhân để trả các loại thuế an sinh xã hội và y tế của họ. Xin tham khảo thêm tài liệu từ ấn bản 334 để biết thêm các chi tiết về những hướng dẫn khai thuế cho các hình thức kinh doanh nhỏ (publication 334 - Tax Guide for Small Business).
-Nhân viên làm việc cho các chính quyền ngoại quốc, hoặc các tổ chức quốc tế. Nếu quý vị là công dân của Hoa Kỳ làm việc cho một cơ quan nước ngoài, hay một tổ chức quốc tế, hoặc cơ sở thuộc quyền sở hữu của một chính phủ ngoại quốc ngay tại quê nhà, và chủ nhân của quý vị không yêu cầu quý vị phải đóng thuế tạm thu cho các loại thuế an sinh xã hội và y tế, quý vị cũng vẫn phải bao gồm tất cả các khoản thu nhập từ các dịch vụ thực hiện trên lãnh thổ Hoa Kỳ để tính mức thu nhập ròng từ những công việc tự doanh này.
-Các cha cố và thầy tu. Quý vị phải tính tất cả các nguồn thu nhập từ những công việc quý vị thực hiện trong năm với tư cách cha cố đạo hoặc thầy tu hay ni sư để biết được nguồn thu nhập ròng từ những công việc được xem như các hoạt động tự quản lý này, ngoại trừ trường hợp quý vị được miễn không phải đóng loại thuế self-employment. Quy định này cũng áp dụng chung cho những người dự tòng (những người đang tìm hiểu về khoa học tôn giáo - Christian Science Practitioners) và các thành viên của hàng giáo phẩm không tuyên thệ giữ lời khấn khó nghèo (members of a religious order haven't taken a vow of poverty).
Để biết rõ hơn các chi tiết liên quan đến vấn đề này, xin tham khảo thêm ấn bản 517 (Publication 517 - Social Security and Other Information for Members of the Clergy and Religious Workers).
5. Người ngoại quốc (Aliens).
Nếu quý vị là kiều dân sinh sống ở Hoa Kỳ - thường trú (resident), không thường trú (nonresident), hay mang hai quốc tịch (dual-status), tình trạng cư trú của quý vị sẽ quyết định việc quý vị có cần phải khai và nộp hồ sơ thuế hay không.
Các quy định được dùng để khẳng định tình trạng cư trú của quý vị trình bày trong ấn bản 519 (Publication 519 - U.S. Tax Guide for Aliens), dưới đây là định nghĩa tổng quát về tình trạng cư trú của kiều dân.
- Thường trú nhân: Nếu quý vị là ngoại kiều sinh sống ở Hoa Kỳ cả năm thuế (chẳng hạn, năm thuế 2005), quý vị phải khai và nộp hồ sơ thuế như mọi công dân Hoa Kỳ. Khi khai thuế, quý vị cũng sử dụng các mẫu đơn thuế thích hợp để khai tất cả các nguồn lợi tức của quý vị.
-Không phải thường trú dân: Trường hợp quý vị không phải là thường trú dân của Hoa Kỳ, nếu phải khai thuế, quý vị sẽ sử dụng những mẫu đơn và áp dụng những quy định khác với công dân và thường trú dân. Xin đọc thêm ấn bản 519 để biết các quy định nào áp dụng cho trường hợp của quý vị và quý vị có cần phải nộp đơn khai thuế hay không.
-Người mang hai quốc tịch: Nếu trong cùng một năm thuế, quý vị vừa là thường trú dân, vừa là kiều dân ngoại quốc, tình trạng cư trú của quý vị được gọi là "lưỡng tịch - dual-status." Quý vị phải khai và nộp hồ sơ thuế (dual-status taxpayer). Các quy định khác nhau được áp dụng cho mỗi phần trong năm. Ấn bản 519 cung cấp các chi tiết về vấn đề này, xin tham khảo để hiểu rõ hơn.
Những ai nên khai và nộp hồ sơ thuế"
Sau khi đã điểm qua tất cả các trường hợp những ai cần phải khai thuế ở Hoa Kỳ, quý vị đã có thể biết được quý vị có cần phải khai thuế lợi tức Liên Bang hay không. Điều quan trọng là ngay cả khi quý vị không cần phải khai và nộp hồ sơ thuế, quý vị cũng nên khai thuế nếu quý vị thuộc một trong các điều kiện sau đây:
a) Quý vị có tiền thuế tạm thu trích từ lương đã đóng cho chính phủ Liên bang.
b) Quý vị đủ tiêu chuẩn để nhận tín thuế dành cho người có nguồn thu nhập thấp (EIC).
c) Quý vị đủ tiêu chuẩn để nhận tín thuế trả thêm cho người có nhiều con (hơn hai con).
Kính chúc quý vị một năm mới An Khang và Thịnh Vượng.
Thúy Chi - IRS/SPEC
Gửi ý kiến của bạn
