Phúc trình năm 2001 phổ biến nhân Ngày Chủ Nhật Nhân Quyền chỉ ra rằng VN bắt đầu cởi mở kinh tế trong thập niên 1980, nhưng vẫn đóng kín cánh cửa thay đổi chính trị, các viên chức CSVN đã sử dụng những biện pháp mạnh đối với những ai chỉ trich đảng CS hay lên tiếng cổ võ những đổi thay dân chủ, liên lạc giữa đối lập và thế giới bên ngoài bằng thư từ, điện thoại bị ngăn chận, quyền xuất bản bị khước từ.
Chính quyền CSVN thường xuyên chối cãi là không có tù chính trị và tù tôn giáo, và nói rằng mọi tù nhân là những người vi phạm luật hình sự. Tuy nhiên Bộ Công An đã thú nhận đầu năm nay là có hơn 100 người bị giam về các “tội chống lại an ninh quốc gia.”
Những cá nhân bị tình nghi là nguy hiểm cho an ninh quốc gia có thể bị giam mà không cần lệnh truy nã hay trát tòa.
Hồi Tháng Tám, báo chính thức Đảng Cộng Sản loan tin là có hơn 40 người bị bắt kể từ Tháng Ba 1999 về các hành vi khủng bố, phản động, theo bản phúc trình. Đầu năm nay, các học giả Nguyễn Thanh Giang và Hà Sĩ Phu bị tố cáo tội hợp tác với Việt kiều và người trong nước để kêu gọi dân chủ. Cả hai ông vẫn bị theo dõi sát. Hã Sĩ Phu bị quản thúc tại gia.
Các viên chức nhà nước thường xuyên tố cáo Việt Kiều và “các nước đế quốc” âm mưu làm suy yếu quyền lãnh đạo VN. Theo phúc trình trên, trong năm qua, có 3 ký giả ngoại quốc tìm cách liên lạc để phỏng vấn các nhà ly khai đã bị trục xuất.
Về tôn giáo, chính quyền Hà Nội bắt giam các tu sĩ Phật Giáo chỉ vì việc phân phát cứu trợ phẩm cho nạn nhân lũ lụt, trong khi 5 người của Phật Giáo Hòa Hảo bị bỏ tù vì khiếu tố tham nhũng của các viên chức địa phương.
Human Rights Watch nói rằng đã có 5 hay 6 vụ biểu tình chống tham nhũng tại nhiều nơi trong nước, từ Nam Định đến Đồng Tháp, mà sự tường thuật của báo chí đã bị hạn chế.
Trong cử chỉ hòa giải, nhà nước đã thả hơn 22,000 tù nhân năm nay trong đợt ân xá lớn nhất nhân ngày kỷ niệm năm thứ 25 toàn thắng Miền Nam và ngày Quốc Khánh CSVN hồi Tháng Chín. Tuy nhiên, chỉ vài tù nhân tôn giaó hay chính trị được thả.