Đó là ngày lớn nhất trong thế kỷ này của lịch sử dân tộc Việt Nam, cũng là ngày khởi đầu cho những cuộc vượt biển tìm tự do của gần hai triệu người trong gần hai thập niên. Khi chiếc xe tăng Bắc Quân ủi sập cổng Dinh Độc Lập, thì tiếng súng của các chiến sĩ nhảy dù và biệt cách dù VNCH vẫn còn nổ dòn, đương cự với các hàng quân CSVN nơi phía Bắc Sài Gòn. Ngày 30-4 không những có ý nghĩa lớn đối với dân tộc mà còn ghi một dấu mốc lớn trong lịch sử vùng Đông Nam Á.
Vài trăm năm sau ngày chấm dứt cuộc chiến Trịnh Nguyễn Phân Tranh với con sông Gianh cắt đôi đất nước, chúng ta đã từng đọc và bị cô giáo bắt học thuộc lòng các trang sử đó một cách thờ ơ, như dường đó là chuyện của người, không phải là chuyện của mình. Và ngay cả các học giả khi tìm hiểu về thời kỳ Trịnh Nguyễn đó cũng không chắc gì chia sẻ được cảm xúc của những người dân hai bên bờ sông Gianh, với lúc thì nhìn quân Nam xông tới, khi thì thấy quân Bắc tràn sang.
Bây giờ mới thực sự là chuyện của mình, chuyện của chúng ta khi dòng sông Bến Hải không còn chia cắt nữa. Những nỗi đau không còn trừu tượng, mà đã biến thành cụ thể co thắt thịt da, những ngày không tìm ra gạo để nuôi gia đình khi cả nước rơi vào nạn đói... Những lời chia tay không còn là văn chương mà lập tức trở thành giọng nghẹn ngào có khi là vĩnh biệt... Nhiều người hy vọng rằng có lẽ đây là giá trả cho sự thống nhất, và chịu đựng những bất công mà lịch sử giành cho thế hệ của mình. Nhưng giá trả này lại kéo dài tới một mức không ai chịu đựng nổi, ngay cả nhiều trí thức Miền Bắc cũng sau này đã kết án chính Đảng CSVN, tổ chức mà họ đã hiến một đời để xây dựng. Bấy giờ thì trễ rồi. Một khi đã kiệt sức gục ngã nơi nhà tù Hoàng Liên Sơn, thì không có gì cứu vãn được nữa.
Một chuyên gia về Đông Nam Á, giáo sư Carl Thayer của Học Viện Quốc Phòng Úc, năm 1998 đã nhìn lại cuộc chiến và nói rằng lý thuyết domino đã không đúng, bởi vì làn sóng đỏ đã bị ngăn chận bởi Thái Lan, và cũng bởi vì các xung đột dân tộc đã đẩy các đảng cộng sản Khmer Đỏ, Trung Quốc vào vị thế kình chống với Đảng CSVN. Khi chúng ta nghe thêm một lý do nữa về mô hình “kinh tế ngỗng bay” của các con rồng Á Châu, thì mới hiểu thêm rằng vùng Á Châu tự do đã mang ơn Cuộc Chiến VN biết là bao nhiêu — bởi vì trong khi chúng ta vùi đầu nội chiến 30 năm thì các nước lân bang đã rảnh tay xây dựng kinh tế, đủ để mạnh mà ngăn mọi cuộc dấy loạn do phe thân Cộng gây ra. Đời sống dân no đủ, cộng sản không có chỗ vào.
Khi nhà nước CSVN ý thức về những sai lầm chiến lược trong chính sách, mới thức tỉnh để từ từ hé cửa, thì bấy giờ mình đã đi sau người quá nhiều rồi. Ít nhất thì cũng đi sau Pháp và Mỹ hơn 200 năm về mặt dân chủ tự do.
Khi các trí thức Việt Kiều thân Cộng tại Canada và Pháp bắt đầu nghi ngờ rằng nhà nước CSVN không phải “ưu việt” như họ nghĩ, và con tàu đang như dường đang trôi dạt về nơi vực biển, thì đã muộn rồi. Bản tâm thư của 300 trí thức Việt Kiều tại Âu Châu và Bắc Mỹ đòi hỏi nhà nước mở rộng cửa, lắng nghe dân chủ như đã biến vào hư vô. Bây giờ có muốn chống Cộng cũng không nhúc nhích gì được chế độ. Và có ân hận vì đã tiếp tay cho độc tài thì lấy gì ăn nói với thân nhân của hàng triệu người hy sinh, và phải giải thích thế nào cho những đứa trẻ đói rách lang thang ngoài chợ...
Chúng ta phải nói gì với con em mình về giai đoạn lịch sử qua" Các em có bao giờ sẽ thấy lạnh nhạt, y hệt như thời chúng ta đọc trang sử Trịnh Nguyễn" Nhưng khi chúng ta phải giải thích cho con em rằng thực sự lịch sử dân tộc có những tên dã man đã xô hàng loạt thanh niên vào chỗ chết chỉ vì cần thống nhất đất nước và họ đã bịa ra đủ chuyện rằng lính VNCH chỉ xài xe tăng giấy... thì lòng lại bất nhẫn không muốn làm nhạt đi lòng ngây thơ các em.
Có những quá khứ cần quên đi. Đúng vậy. Nhưng chúng ta chỉ nên quên quá khứ, nếu điều này thực sự là đũa thần biến đất nước sớm tự do, phú cường. Đây cũng là chỗ nhà nước CSVN phải biết, lòng dân lúc nào cũng muốn hòa, nhưng đừng nghĩ rằng giá nào cũng được. Hãy nghe lời của Hòa Thượng Quảng Độ, một người tù tôn giáo nhiều thập niên trong tù và trong chùa, giải thích với dân biểu Mỹ Loretta Sanchez rằng nhân quyền là cần gấp, sau đó mới là viện trợ kinh tế. Không có giá trả nào thay được cho nhân quyền. Cũng như không giá nào thay được cho mạng người. Kể cả những mạng người mà đảng CSVN đã không thể nhớ tới nổi trong cuộc Nam Chinh.
Vài trăm năm sau ngày chấm dứt cuộc chiến Trịnh Nguyễn Phân Tranh với con sông Gianh cắt đôi đất nước, chúng ta đã từng đọc và bị cô giáo bắt học thuộc lòng các trang sử đó một cách thờ ơ, như dường đó là chuyện của người, không phải là chuyện của mình. Và ngay cả các học giả khi tìm hiểu về thời kỳ Trịnh Nguyễn đó cũng không chắc gì chia sẻ được cảm xúc của những người dân hai bên bờ sông Gianh, với lúc thì nhìn quân Nam xông tới, khi thì thấy quân Bắc tràn sang.
Bây giờ mới thực sự là chuyện của mình, chuyện của chúng ta khi dòng sông Bến Hải không còn chia cắt nữa. Những nỗi đau không còn trừu tượng, mà đã biến thành cụ thể co thắt thịt da, những ngày không tìm ra gạo để nuôi gia đình khi cả nước rơi vào nạn đói... Những lời chia tay không còn là văn chương mà lập tức trở thành giọng nghẹn ngào có khi là vĩnh biệt... Nhiều người hy vọng rằng có lẽ đây là giá trả cho sự thống nhất, và chịu đựng những bất công mà lịch sử giành cho thế hệ của mình. Nhưng giá trả này lại kéo dài tới một mức không ai chịu đựng nổi, ngay cả nhiều trí thức Miền Bắc cũng sau này đã kết án chính Đảng CSVN, tổ chức mà họ đã hiến một đời để xây dựng. Bấy giờ thì trễ rồi. Một khi đã kiệt sức gục ngã nơi nhà tù Hoàng Liên Sơn, thì không có gì cứu vãn được nữa.
Một chuyên gia về Đông Nam Á, giáo sư Carl Thayer của Học Viện Quốc Phòng Úc, năm 1998 đã nhìn lại cuộc chiến và nói rằng lý thuyết domino đã không đúng, bởi vì làn sóng đỏ đã bị ngăn chận bởi Thái Lan, và cũng bởi vì các xung đột dân tộc đã đẩy các đảng cộng sản Khmer Đỏ, Trung Quốc vào vị thế kình chống với Đảng CSVN. Khi chúng ta nghe thêm một lý do nữa về mô hình “kinh tế ngỗng bay” của các con rồng Á Châu, thì mới hiểu thêm rằng vùng Á Châu tự do đã mang ơn Cuộc Chiến VN biết là bao nhiêu — bởi vì trong khi chúng ta vùi đầu nội chiến 30 năm thì các nước lân bang đã rảnh tay xây dựng kinh tế, đủ để mạnh mà ngăn mọi cuộc dấy loạn do phe thân Cộng gây ra. Đời sống dân no đủ, cộng sản không có chỗ vào.
Khi nhà nước CSVN ý thức về những sai lầm chiến lược trong chính sách, mới thức tỉnh để từ từ hé cửa, thì bấy giờ mình đã đi sau người quá nhiều rồi. Ít nhất thì cũng đi sau Pháp và Mỹ hơn 200 năm về mặt dân chủ tự do.
Khi các trí thức Việt Kiều thân Cộng tại Canada và Pháp bắt đầu nghi ngờ rằng nhà nước CSVN không phải “ưu việt” như họ nghĩ, và con tàu đang như dường đang trôi dạt về nơi vực biển, thì đã muộn rồi. Bản tâm thư của 300 trí thức Việt Kiều tại Âu Châu và Bắc Mỹ đòi hỏi nhà nước mở rộng cửa, lắng nghe dân chủ như đã biến vào hư vô. Bây giờ có muốn chống Cộng cũng không nhúc nhích gì được chế độ. Và có ân hận vì đã tiếp tay cho độc tài thì lấy gì ăn nói với thân nhân của hàng triệu người hy sinh, và phải giải thích thế nào cho những đứa trẻ đói rách lang thang ngoài chợ...
Chúng ta phải nói gì với con em mình về giai đoạn lịch sử qua" Các em có bao giờ sẽ thấy lạnh nhạt, y hệt như thời chúng ta đọc trang sử Trịnh Nguyễn" Nhưng khi chúng ta phải giải thích cho con em rằng thực sự lịch sử dân tộc có những tên dã man đã xô hàng loạt thanh niên vào chỗ chết chỉ vì cần thống nhất đất nước và họ đã bịa ra đủ chuyện rằng lính VNCH chỉ xài xe tăng giấy... thì lòng lại bất nhẫn không muốn làm nhạt đi lòng ngây thơ các em.
Có những quá khứ cần quên đi. Đúng vậy. Nhưng chúng ta chỉ nên quên quá khứ, nếu điều này thực sự là đũa thần biến đất nước sớm tự do, phú cường. Đây cũng là chỗ nhà nước CSVN phải biết, lòng dân lúc nào cũng muốn hòa, nhưng đừng nghĩ rằng giá nào cũng được. Hãy nghe lời của Hòa Thượng Quảng Độ, một người tù tôn giáo nhiều thập niên trong tù và trong chùa, giải thích với dân biểu Mỹ Loretta Sanchez rằng nhân quyền là cần gấp, sau đó mới là viện trợ kinh tế. Không có giá trả nào thay được cho nhân quyền. Cũng như không giá nào thay được cho mạng người. Kể cả những mạng người mà đảng CSVN đã không thể nhớ tới nổi trong cuộc Nam Chinh.
Gửi ý kiến của bạn
