Thủ Công Mỹ Nghệ Xuất Khẩu Suy Giảm, Phải Cắt Giảm Thợ
Thu nhập giảm sút vì hàng xuất quá ít và chi phí đầu vào tăng cao, đời sống xã viên các HTX thủ công mỹ nghệ càng thêm khó khăn…
Mặt hàng bình, lọ mỹ nghệ xuất khẩu chỉ còn trông vào khách nội địa.
SAIGON (VB) -- “Khó khăn hơn cả thời kỳ khủng hoảng năm 2008-2009!”, đó là nhận định của các doanh nghiệp, HTX xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ khi đề cập tình hình sản xuất, kinh doanh của ngành trong năm 2011. Điều nghịch lý là hiện cũng có khá nhiều đối tác tìm kiếm nguồn hàng nhưng nhiều đơn vị xuất khẩu hàng mỹ nghệ không dám nhận đơn hàng vì vừa làm vừa lo lỗ do chi phí đầu vào tăng quá cao (khoảng 20-30%), trong khi khách hàng chỉ trả giá tăng 5-10%.
Do đó, các doanh nghiệp, HTX thủ công mỹ nghệ chỉ dám ký những hợp đồng nhỏ, ngắn hạn để đảm bảo đủ vốn sản xuất và tránh rủi ro. Tuy nhiên, dù tính toán kỹ càng, mục tiêu huề vốn không đạt được, thậm chí còn lỗ. Hậu quả là công nhân, xã viên phải bớt việc, nghỉ việc, đời sống càng thêm khó khăn trước cơn bão giá. Như vào cuối tháng 7-2011, tại HTX sản xuất mành trúc Bình Minh (quận Phú Nhuận, Sài Gòn), khoảng 40 xã viên vẫn luôn tay làm việc, người sơn phết trang trí mành trúc, người đóng gói sản phẩm..., nhưng ông chủ nhiệm HTX cho biết thực trạng là: “Lúc này đơn hàng chỉ đủ để xã viên làm, còn quá nửa lao động vệ tinh (khoảng 500 lao động) của HTX tại các huyện Củ Chi, Hóc Môn, Tây Ninh phải nghỉ việc. Năm trước, đơn hàng nhiều, mỗi xã viên có thể thu nhập 3-4 triệu đồng/tháng nhưng đến thời điểm này cao lắm cũng chỉ được 2,5 triệu đồng/tháng. Hiện nay, HTX chỉ xuất khẩu được 1 container/tháng thay vì 3-4 container như đầu năm 2011”.
Tương tự, tại xưởng sản xuất guốc mộc xuất khẩu Hùng Thái (thuộc làng nghề guốc mộc Bình Nhâm - Bình Dương), vào cuối năm 2010 đã có đến 200 lao động làm việc cật lực để giao hàng cho đối tác châu Âu và Nhật, hiện nay chỉ có khoảng 50 lao động làm việc. Chủ xưởng cho biết: “Thời điểm này chúng tôi đã có đủ đơn hàng đến hết năm, thậm chí đến quý 1 năm sau, nhưng giờ vẫn chưa nhận được hồi đáp chắc chắn từ phía đối tác. Hàng loạt mẫu guốc được gửi đi cho trên 30 đối tác theo yêu cầu song lượng hồi đáp chỉ khoảng 10 đơn vị”.
Hiện rất hiếm hoi mới có vài khách nước ngoài bước chân vào cơ sở điêu khắc đá Q.H. ở Đà Nẵng.
Ước tính trong 6 tháng đầu năm 2011, giá trị xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ đạt khoảng 500 triệu USD. Trong đó mặt hàng mây tre, cói, thảm đạt 96 triệu USD, giảm 3% so với cùng kỳ 2010. Còn theo Hiệp hội Làng nghề VN, hiện có trên 80% doanh nghiệp tại làng nghề không tiếp cận được vốn. Thêm vào đó, ngành thủ công mỹ nghệ vẫn thường chủ quan với nguyên liệu sản xuất sẵn có trong khi nguồn này đang dần khan hiếm và bất ổn định, cũng như chỉ khai thác nguyên liệu sẵn có mà không quan tâm đến việc đầu tư vùng nguyên liệu. Theo khảo sát, hiện giá nguyên liệu biến động không theo quy luật nào khiến các đơn vị sản xuất hoàn toàn bị động, điển hình là giá nguyên liệu mây, tre, cói, lục bình... đều tăng khoảng 30%..