Dư luận Mỹ về Chiến Tranh Iraq đang trong thời điểm nhậy cảm. Số quân nhân Mỹ chết ở Iraq đã quá con số 2.000 là con số người Mỹ nói chung thường hay xét lại lý do và sự cần thiết của một cuộc chiến. Nhưng trước đó, cuộc trưng cầu dân ý Hiến Pháp Iraq, dù có khủng bố phá hoại, kết quả cũng cho thấy hơn phân nửa cử tri Iraq muốn đất nước mình có một nền dân chủ, một chánh quyền dân cử thực sự, chớ không muốn rơi vào chế độ đốc tài. Trong hoàn cảnh đó, chánh quyền tân lập của Iraq với sự giúp đỡ của Mỹ, đem nhà độc tài Hussein ra xét xử.
Thói thường trong chiến tranh hay cách mạnh lật đổ, người như Ô Hussein chết bỏ thây lại như Hitler là tốt nhứt, sống đưa ra tòa xét xử rất khó cho phe đánh đổ và cho nhà cầm quyền thay thế. Khi Mỹ và chánh quyền Iraq đồng ý đưa Ô Husein ra Tòa án đặc biệt, chắc chắn đã tiên niệm được một số hậu quả tâm lý quần chúng bất lợi hẳn nhiên có dù ít hay nhiều. Làm gì không còn phe tàn dư, làm sao khỏi có sách động chống đối phe chiến thắng. Huống hồ Ô. Hussein vẫn còn sống nhăn răng ra đó. Lẽ cố nhiên, một mặt Ô Hussein sẽ lợi dụng phiên tòa để để sách động phe đảng của Ông thêm chống Mỹ. Và mặt khác Ông có thể khui hủ mắm thúi mà nhiều lãnh đạo quốc gia có dính líu với Ông trước khi đánh đổ Ông. Từ các TT Mỹ Jimmy Carter, Bill Clinton, George Bush Cha đến Thủ Tướng Anh Margaret Thatcher, TT Pháp Jacques Chirac, Vua Hussein, Ông Hoàng Fahd, và rất nhiều nhân vật ngoại giao, quốc phòng liện hệ đều có bàn bạc, mua bán xăng dầu, vũ khí cấm với Ô Hussein. Không có những nhân vật đó, không có những việc buôn bán đó, Ông Hussein không có nhân, tài, vật lực, để có thể tồn tại để làm những tội lỗi mà Tòa đang cáo buộc Ông. Trong chánh trị, ngoại giao và giao thương có những mắc nghéo, chồng chéo nổi chìm khó mà tránh khỏi.
Nhưng vì nền dân chủ của nước này, Mỹ và chánh quyền Iraq phải chấp nhận đau thương cần thiết nhưng cố hạn chế. Trước nhứt không chấp nhận đưa Ô. Hussein ra toà án quốc tế hay một một nhóm luật gia độc lập xét xử. Mà đưa Ô Hussein ra Tòa Án đặc biệt của Iraq xét xư. Tòa này chỉ có thẫm quyền đối với người Iraq mà thôi nên luật sư của Ô Hussein không có quyền đòi nhân chứng ngưới ngoại quốc. Do đó không thể đòi những người ngoại quốc có dính líu đến tội phạm của Ô Hussein ra trình Tòa như những tòng phạm khi bán vũ khí, chất độc cho Ô Hussein để diệt chũng dân Kurds của mình.
Nhưng trong chánh trị, những vụ án tày trời như vụ Ô Husein -- một đại sát thủ giết hàng ngàn người dân của mình - vấn đề đem công lý lại cho đại sát thủ không cần thiết bằng đem công lý lại cho quần chúng nhân dân, đem quyền dân chủ lại cho cộng đồng quốc gia dân tộc. Việc chứng tỏ cho đại đa số nhân dân thấy và nhân dân tin chế độ có tính chính thống và công lý của chế độ mới được đa số chấp nhận là điều tối quan trọng.
Vì nền dân chủ cúa Iraq, vì quyền dân chủ của người dân Iraq, mà đem Ô Hussein ra tòa để xử, và Tòa án Đặc biệt là loại hình thuận tiện nhứt. Càng hiệu quả cao hơn khi đưa Ô. Hussein ra xử trong thời gian Hiến Pháp được đưa ra cho người dân chọn lựa, trước khi Quốc Hội lập pháp được bầu, chánh thức khai nguyên một thời đại dân chủ, thủ tiêu hoàn toàn chế độ độ ctài cho đất nước Iraq.
Về kỹ thuật pháp lý, hai năm sau ngày Ô Hussein bị bắt, hai năm điều tra, đem Ô. Hussein ra tòa xét xử -- là vừa. Dù cơ chế dân chủ Iraq còn non trẻ, điều kiện kinh tế chánh trị chưa hoàn bị, cơ chế tư pháp của Iraq cũng cần chứng tỏ đủ sức để phán xử việc nước, chuyện dân. Dù tình hình an ninh, chánh trị ở thủ đô và các vùng chua ổn định, người dân vẫn có quyền biết mức độ tội ác mà nhà cầm quyền độc tài và nhà độc tài Hussein đã gây ra cho quốc gia dân tộc Iraq. Suốt 30 năm tròi đăng đẵng. Phải như vậy, phải giải tỏa uất ức, hận thù, đau thương, tủi nhục của người dân trong thời độc tài Husein thì người dân mới có thể an tâm để dĩ vãng nô lệ ra phía sau mà hướng về tương lai dân chủ phía trước.
Đem Ô Husein ra Tòa Án đặc biệt Iraq mở trong nước Iraq, do thẩm phán Iraq xử đoán còn chứng tỏ đây không phải là kẻ thắng xử người thua, điều mà Tòa Nuremberg bị lịch sử phê phán là tòa của phe chiến thắng xử người thua. Trước mặt người Iraq, Ô Hussein khó mà chối trách nhiệm đã dùng hợi độc giết hàng ngàn người Kurds ở Hallabja, tàn sát những người Shites biểu tình chống chế độ Hussein, mở cuộc chiến tranh vì kỳ thị tôn giáo và chũng tộc với nước Iran.
Phiên Tòa cũng cho thấy dù làm lớn tới đâu khi phạm tội cũng phải đem ra xét xử, đứng trước vành móng ngựa, phải tuân theo luật pháp, bình đãng như mọi công dân, trong chế độ dân chủ pháp trị. Và chính Tòa Án Đặc Biệt xử Ô Hussein cũng phải có trách nhiệm với người dân. Tòa phải đủ uy lực không cho người có tội dùng lời nói trong phiên xử để tuyên truyền sách động nổi dậy hay dùng những dẫn chứng dính líu của ngoại quốc khi Ô Hussein đương quyền để chia rẽ các nước ngoài với nhau và với nước Iraq hay với thế giới Hồi Giáo.
Cả thế giới đang nhìn phiên tòa quan trọng nhứt của chánh quyền Iraq. Và nền dân chủ của Iraq bắt đầu được thử thách với vụ án lớn đầu tiên này.
Gửi ý kiến của bạn
