Kinh Tế Cũng Lây Cúm
Trần Khải
Kinh tế thế giới chưa hồi tỉnh kể từ cuộc khủng hoảng tài chánh toàn cầu, bây giờ lại dính vào dịch cúm heo. Thế là lại thê thảm. Không chỉ là mất tiền, mà sẽ còn chết người.
Riêng trường hợp Việt Nam, một điều nguy hiểm thêm là kinh kinh tế suy yếu, mức độ lệ thuộc vào Trung Quốc sẽ càng tăm thêm. Bởi vì nứơc lớn, bao giờ hồi phục kinh tế cũng nhanh hơn, và nứơc nhỏ lại còn cần nương tưạ vào th5i trường xuất cảng và đầu tư từ nứớc lớn. Bấy giờ, không chỉ là bị lấn ép Biển Đông và Tây Nguyên, mà sẽ còn thê thảm nếu có cơ chế tài chánh như ngân hàng và thị trường chứng khoán lại bị tư bản đỏ Trung Quốc (trong đó sẽ có gián điệp) bước vào thao túng. Hãy thấy: giàu và mạnh như Đaì Loan mà còn cần nương tựa Trung Quốc để hoòi phục kinh tế, thì huống gì các lãnh tụ CSVN vốn đã có sẵn tâm lệ thuộc và trí tuệ kém cởi mở thì đâu có nghĩ ra các giải pháp táo bạo khác. Thế là hết gỡ cái vòng lệ thuộc.
Thực tế. Trận cúm kỳ này dự baó có thể sẽ thê thảm lắm. Mỹ đã tính sẵn cho trường hợp tệ hại nhất rồi.
Bản tin AP hôm Thứ Ba cho biết rằng chính phủ Mỹ đã sửa soạn cho tình trạng tệ hại nhất, khi dịch cúm heo Mexico lan thành đaị dịch toàn cầu.
Trường hợp tệ haị nhất, theo kế hoạch chính phủ Hoa Kỳ: sẽ có 2 triệu người chết, các bệnh viện tràn ngập, trường học đóng cửa, nhà thờ và sân banh sẽ vắng hoe. Kinh tế hồi phục là hết hy vọng. Nếu đại dịch cúm toàn cầu, cỡ như dịch cúm Tây Ban Nha 1918, thì sẽ làm bệnh cho 90 triệu dân Mỹ, tức 30% dân số. Và có thể làm chết tới 2 triệu người trong số người bị lây nhiễm, theo các chuyên gia chính phủ.
Thực tế, trường hợp bình thường hiện nay, đã có 30,000 dân Mỹ chết mỗi năm vì bệnh cúm thông thường. Như thế, khi lâm nạn tệ hại hơn, thì chính phủ Mỹ tính là nếu đại dịch sẽ có 10 triệu bệnh nhân nhập viện, và gần 1.5 triệu người cần vào phòng chăn sóc đặc biệt ở bệnh viện. Sẽ có 750,000 người cần máy giúp thở.
Bác sĩ Jeff Runge, cựu trưởng phòng y tế trong Bộ Nội An Hoa Kỳ, nói vẫn chưa phaỉ là đại dịch bây giờ, nhưng còn quá sớm để tiên đoán, “Tuần tới, hay 2 tuần nưã sẽ là chủ yếu [để biết].”
Nếu Việt Nam lãnh một cú dịch cúm tệ hại cỡ đó, hẳn là thê thảm. Có thể tới mất nứơc luôn được, nếu quân đội các tỉnh biên giới rủ nhau nằm bệnh viện.
Mà chưa cần tới dịch cúm, kinh tế VN vẫn chưa nổi vận hạn khủng hoảng tài chánh toàn cầu.
Bản tin đài VOA hôm Thứ Ba 28-4-2009 viết về suy giảm kinh tế tại VN như sau:
“Suy thoái kinh tế toàn cầu tác động tới FDI, du lịch của VN
Vụ suy thoái kinh tế toàn cầu đã tác động mạnh tới đầu tư nước ngoài và du lịch của Việt Nam trong 4 tháng đầu năm.
Bản tin hôm thứ ba của hãng thông tấn AP trích dẫn các số liệu của Tổng cục Thống kê ở Hà nội cho biết tính đến ngày 20 tháng 4, các khoản cam kết đầu tư nước ngoài đã giảm 72% xuống còn 6,4 tỉ đô la.
Số du khách nước ngoài cũng giảm 18% trong khoảng thời gian này, xuống còn 1,3 triệu lượt khách.
Số khách đến từ các thị trường chính của du lịch Việt Nam như Nhật Bản, Nam Triều Tiên và Trung Quốc đã giảm từ 10% đến 30%.
Các khoản cam kết đầu tư nước ngoài trực tiếp (FDI) ở Việt Nam đã lên tới mức cao kỷ lục là 64 tỉ đô la vào năm 2008, một năm sau khi Việt Nam chính thức gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới.” (hết trích)
Tin sơ khởi, nếu chỉ là một cú dịch cúm heo nhẹ nhàng thôi, thì cũng khều mất của Mỹ vài chục tỉ đô la. Mạng kinh tế của Moody’s Economy.com nói kinh tế Mỹ có thể bị co cụm thêm 0.3% năm nay, cộng thêm mức đã tiên đoán là co cụm 3.5%. Như thế, là Mỹ thiệt hại 50 tỉ đô la cho năm nay. Như thế vẫn là may.
Bản tin Reuters hôm Thứ Ba 28-4-2009 viết rằng Ngân Hàng Thế Giới WB đã ước tính trong năm 2008 rằng một đại dịch cúm sẽ có thể làm thiệt hại 3 ngàn tỉ đô la và sẽ làm giảm gần 5% tổng sản lượng toàn cầu, gây thiệt hại cho viễn ảnh hồi phục kinh tế hậu khủng hoảng tài chánh.
Reuters cũng viết là dịch bệnh SARS năm 2003 đã làm rối loạn lưu thông, giao thương và việc làm, làm vùng Châu Á Thái Bình Dương thiệt hại 40 tỉ đô la. Mà lúc đó, dịch SARS kéo dài chỉ 6 tháng và làm chết 775 người trong tổng số 8,000 người đã lây bệnh tại 25 qúôc gia.
Lần naỳ đau thương nhất thấy rõ là Mexico, quốc gia giáp biên giới phía nam của Hoa Kỳ. Và như thế, cũng nên thấy rằng kinh tế California sẽ thiệt hại, khi người hàng xóm gặp nạn.
Báo Sacramento Bee hôm Thứ Ba nói rằng mối dây liên hệ kinh tế và xã hôị giữa Mexico và California thấy rõ là chặt chẽ. Hiện có 400,000 người Mỹ gốc Mễ sống ở vùng chung quanh Sacramento, thủ phủ tiểu bang California.
Có ít nhất 1,000 người mỗi ngaỳ đi từ Mexico tới các vùng Sacramento, Fresno và San Francisco (Trung và Bắc California). Tất nhiên, cũng phaỉ nhiều ngàn người đi từ Mexcio sang San Diego, nơi chỉ cách một cổng biên giới.
Nhiều lao động nông nghiệp California là từ Mexico tới, và các trại chủ California lo ngaạ mùa gặt hái vài tuần nữa là tới, mà gặp dịch cúm sợ là sẽ không kiếm đủ thợ từ Mexico sang. Thế nên, Mexico thiệt hại, thì California sẽ thiệt hại.
Mexico là quốc gia mua nhiều ở hàng thứ năm mặt hàng nông sản của California, mua 643 triệu đô la nông sản năm 2007, theo một bản nghiên cứu của UC.
Vậy mà mấy hôm nay, hoàn toàn không có chuyến bay nào của hãng hàng không Mexcicana Airlines sang miền trung California.
Điều cũng thấy rõ: nếu kinh tế Mỹ thiệt hại, hay gần hơn, nếu California thiệt hại, kinh tế Việt Nam cũng sẽ thiệt hại, vì nguồn tiền gửi về giúp người thân ở quê nhà cũng sẽ giảm.
Đó là chưa nói: tiền mất còn tìm laị được. Nhỡ mà mất mạng, thật là đau thương. Thôi thì cầu nguyện thôi. Nhưng, có phải dịch cúm heo là cho Trời hại hay không" Có Trời mà biết. Không ai trả lời được.