Hỏi (Ông Trương Quốc Thạc): Cách đây hơn 4 tuần lễ, tôi mượn xe của người bạn ở cùng nhà để đi tìm việc làm. Trên đường đi vì phải thắng gấp nên tôi đã đụng vào xe đạp của một người đang cởi xe đạp. Ông ta bị té và bị các vết thương trầy trụa ở chân và tay. Xe cứu thương có đến, nhưng họ chỉ băng bó sơ cho ông nhưng không đưa ông vào bệnh viện, vì thương tích không trầm trọng. Cảnh sát cũng đã đến và đã hỏi tôi một số câu hỏi. Sau đó họ mời tôi về đồn và thẩm vấn tiếp. Sau khi thẩm vấn họ buộc tôi vào tội “Dangerous driving occasioning grievous bodily harm.”
Thực ra, khi mượn xe bạn tôi để đi tìm việc làm, và ngay cả lúc lái xe, tôi hoàn toàn không hề biết là tay lái có khuynh hướng làm cho xe chạy chệch về phía bên trái. Mãi cho đến lúc tôi thắng gấp thì tôi không thể kềm hãm được việc xe chạy vào phía lề đường. Vì thế, tôi đã đụng phải người cởi xe đạp đang đạp dọc đường về phía bên trái tôi. Tôi đã ra tòa một lần và không chịu nhận tội. Hiện tôi đang được tại ngoại chờ ngày xét xử. Xin LS cho biết là trong tình huống vừa nêu trên, liệu tôi có bị tòa kết tội hay không" Nếu bị kết tội thì tội sẽ bị hình phạt như thế nào" Tôi chưa bao giờ bị bất cứ tiền án nào.
*
Trả lời: Điều 52A(3) Đạo Luật Hình Sự 1900 quy định rằng: “Một người sẽ bị tội lái xe nguy hiểm gây sự đau đớn trầm trọng về thể xác nếu chiếc xe do cá nhân đó lái dín dáng đến việc đụng xe gây ra sự đau đớn trầm trọng về thể xác cho người khác và vào lúc đụng xe, người tài xế lái xe: (a) đang bị ảnh hưởng của rượu hoặc ma túy, hoặc (b) với tốc độ nguy hiểm đối với người khác hoặc những người khác, hoặc (c) theo một phương cách nguy hiểm đối với người khác hoặc những người khác. Người bị kết tội theo điều khoản này sẽ bị tù 7 năm.” (A person is guilty of the offence of dangerous driving occasioning grievous bodily harm if the vehicle driven by the person is involved in an impact occasioning grievous bodily harm to another person and the driver was, at the time of impact, driving the vehicle: (a) under the influence of intoxicating liquor or of a drug, or (b) at a speed dangerous to another person or persons, or (c) in a manner dangerous to another person or persons. A person convicted of an offence under this subsection is liable to imprisonment for 7 years).
Trong vụ Regina v. Spurge [Chính Quyền truy tố Spurge] [1961] 2 QB 205. Trong vụ đó, Vào ngày 14.5.1960, bị cáo đã lái chiếc xe thể thao hiệu Farrari chạy qua “khúc quẹo bên trái gắt, và nguy hiểm” (a sharp, dangerous left-hand bend). Khi chiếc xe của bị cáo cán lên lằn đôi ở giữa đường và đụng phải chiếc scooter chạy ngược chiều. Bị cáo đã bị cáo buộc “tội lái xe nguy hiểm” (dangerous driving).
Vào lúc xét xử tại tòa sơ thẩm, công tố viện trưng dẫn bằng chứng là bị cáo đã quẹo với tốc độ quá nhanh. Trong lúc đó bị cáo cho rằng đương sự đã quẹo với tốc độ khoảng chừng 30 dặm một giờ. Được cảnh báo cho biết là đang đến chỗ quẹo gắt, bị cáo đã giảm số và thắng gấp, vì thắng gấp tay lái đã bị vặn mạnh dường như tuột ra khỏi tay của bị cáo và chiếc xe đã chạy sang phía bên kia đường, vượt ra khỏi sự diều khiển của bị cáo. Bằng chứng của giám định viên chuyên ngành đã cho rằng thắng xe đã quá mòn, vì thế nếu thắng gấp trong lúc chạy với tốc độ 30 dặm một giờ, chiếc xe sẽ chạy chệch ra khỏi đường.
Bị cáo đã nhâïn chiếc xe trước đó mấy ngày và được cho biết là thắng đã được kiểm tra lại toàn bộ. Tuy nhiên, trên đoạn đường lái xe về nhà chừng 20 dặm bị cáo đã để ý và cảm thấy là chiếc xe có khuynh hướng chạy sang bên phải khi thắng.
Bị cáo đã tranh cãi rằng bị cáo hoàn toàn vô tội vì sự nguy hiểm đã gây ra do bởi chiếc xe của bị cáo “khi nó lao nhanh ngang qua đường và đụng vào chiếc scooter đang chạy tới” (when it careered across the road and collided with the oncoming scooter).
Bị cáo đã tranh cãi rằng việc đụng xe là do bởi thắng xe bị hư mà không phải do lỗi của bị cáo vì không có gì sai lầm trong phương cách lái xe cả.
Tuy nhiên, tòa sơ thẩm đã kết buộc bị cáo về tội lái xe theo phương cách nguy hiểm cho công chúng trái với điều 11(1) của Đạo Luật Giao Thông trên Đường [Lộ] 1930.
Bị cáo đã bị tòa phạt 50 Bảng Anh và bị rút bằng 12 tháng. Bị cáo bèn kháng án. Vào lúc kháng án, luật sư của bị cáo cho rằng vấn đề được đặt ra là liệu thắng bị hư có thể được xem như là sự biện minh cho tội lái xe theo phương cách nguy hiểm hay không"
Trước khi phạm tội phải có một vài hành động đáng khiển trách về phần của người lái xe. Mặc dầu ý định phạm tội không phải là một yếu tố cần thiết đối với sự vi phạm, thì vẫn không thỏa đáng, để chứng minh sự phạm tội, bằng cách cho rằng xe của bị cáo đã vượt ngang qua lằn đôi ở giữa đường và gây ra sự nguy hiểm cho công chúng.
Vấn đề được đặt ra là liệu bị cáo đã lái xe vượt lằn đôi ở giữa đường, hoặc liệu chiếc xe đã phóng ngang qua đường mà bị cáo không thể ngăn chận được điều đó"
“Chưa có án lệ về việc liệu máy xe bị hư là sự biện minh cho tội lái xe gây nguy hiểm hay không” (There is no authority on whether a mechanical defect is a defence to a charge of dangerous driving).
Luật sư của bị cáo đã tranh cãi rằng cần phải có một điều gì đó khác hơn là “sự bất cẩn dân sự” (civil negligence) để kết tội một người tài xế lái xe gây nguy hiểm. Vì bị cáo không bất cẩn nên bị cáo không thể bị tội lái xe gây nguy hiểm. Thắng xe bị hư là sự biện minh đối với tội lái xe gây nguy hiểm. Khi sự biện minh này được nêu lên thì công tố viện phải chứng minh rằng việc lái xe gây nguy hiểm là do lỗi của tài xế mà không phải do hư hỏng về máy móc.
Chánh Án của Tòa Kháng án Hình Sự, Lord Parker, đã đưa ra thí dụ rằng nếu bất chợt tài xế bị “kinh phong” (epileptic) hoặc hôn mê, hoặc bị tấn công bởi “một đàn ong” (a swarm of bees) thì đương sự không bị tội lái xe theo phương cách nguy hiểm cho công chúng. Đằng này bị cáo đã thừa nhận rằng đương sự biết được là xe của đương sự có khuynh hướng chạy về phía bên phải khi đạp thắng. Điều này có nghĩa là bị cáo biết được rằng nếu thắng gấp thì chiếc xe sẽ chạy chệch nhiều hơn về phía bên phải. Tòa cho rằng bị cáo đã biết rõ ràng rằng tai nạn xảy ra là do sự “hư hỏng về máy móc” (mechanical defect). Vì thế Tòa đã bác đơn kháng án của bị cáo.
Dựa vào luật pháp cũng như phán quyết vừa trưng dẫn ông có thể thấy được rằng ngoại trừ sự hư hỏng bất thình lình về các cơ phận của máy móc làm cho ông không thể điều khiển được chiếc xe theo ý muốn của ông, bằng ngược lại nếu ông biết trước được rằng cơ phận máy móc bị hư hỏng mà vẫn lái xe trên đường phố rồi gây ra tai nạn và thương tích cho người đi đường thì ông sẽ bị như đã nêu lên trong thư.
Trong trường hợp của ông vì thương tích gây ra cho người cởi xe đạp không quá trầm trọng, hơn nữa vì không phải xe của ông nên ông đã không hề hay biết là xe có khuynh hướng chạy lệnh về phía trái lúc đạp thắng, đây có thể là yếu tố để biện minh cho tội trạng mà ông bị cáo buộc. Riêng về hình phạt thì như đã trình bày ở trên, hình phạt tối đa là 7 năm tù ở, nhưng luật đã không quy định hình phạt tối thiểu. Vì thế, nếu tòa xét thấy ông không hề hay biết về sự khuyết hỏng của chiếc xe, và nếu ông vẫn giữ đúng tốc độ quy định khi xảy ra tai nạn thì hình phạt áp dụng trong trường hợp này sẽ là hình phạt tiền. Ngoài ra ông cũng có thể bị treo bằng trong một thời gian nào đó.
Nếu ông còn thắc mắc xin điện thoại cho chúng tôi để được giải đáp.