CHÍNH TRỊ VÀ MẦU DA
Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh
Tổng Thống đắc cử Barack Obama đã chọn đại tướng hồi hưu Eric Shinseiki giữ chức vụ Bộ trưởng Cựu chiến binh. Đây là một nhân vật gốc da vàng đầu tiên được cử làm Bộ trưởng, cho thấy tính đa dạng của chính quyền sắp tới. Shinseiki cũng là vị tướng 4 sao đầu tiên gốc Nhật Bản đã từng giữ đến chức vụ cao cấp trong quân đội Mỹ là Tham mưu trưởng Lục quân từ năm 1999 đến 2003. Câu chuyện về vị tuớng 4 sao này có nhiều điểm đáng chú ý liên quan đến cuộc chiến Iraq.
Tháng 2-2003 trước khi Mỹ đem quân đánh Iraq, trong cuộc điều trần trước Quốc Hội, tướng Shinseiki nói Mỹ cần phải có đến hàng trăm ngàn quân để kiểm soát Iraq sau khi đổ bộ đánh chiếm nước này. Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld và Thứ trưởng Paul Wolfowitz coi thường nhận xét đó, tỏ ý bực bội chê là "quá lố". Việc đánh Iraq vẫn cứ tiến hành, Rumsfeld lơ là không cần bàn bạc gì nhiều hơn với Shinseiki. Năm 2003, sau bốn năm làm Tham mưu trưởng Lục quân, tướng Shinseiki trả lại 4 sao và cáo biệt về hưu. Tháng 1-2007, TT Bush đã phải tăng quân từng đợt thêm 30,000 quân ở Iraq, cho thấy sự tiên liệu của Shinseiki là đúng.
Tướng Shinseiki năm nay 66 tuổi, sinh quán ở Hawaii, cha mẹ là người Nhật mang di sản gốc Nhật, đã gia nhập quân đội Mỹ từ thời trẻ. Ông đã chiến đấu ở Việt Nam và bị thương hai lần, nguy đến tính mạng. Ông được tưởng thưởng hai lần bội tinh "Purple Heart". Trong buổi lễ cáo biệt sau 38 năm sống trong quân ngũ, ông đã nghiêm khắc cảnh cáo thói kiêu ngạo của cấp chỉ huy. Ông nói: "Muốn trở thành một cấp chỉ huy hiệu quả, trước hết quý vị phải biết yêu những người mà quý vị chỉ huy. Cố nhiên quý vị có thể làm tư lệnh mà không cần sự gắn bó đó, nhưng quý vị không thể chỉ huy nếu thiếu tinh thần đó".
Và vị đại tướng này nói một câu chí lý của vai trò cấp tướng: "Cần phải có chiến lược của 12 sư đoàn khi đưa ra mặt trận 10 sư đoàn". Hiển nhiên câu này có nghĩa là thà có thừa quân để đánh còn hơn thiếu. Thừa rồi sau khi thắng có thể rút về, nhưng nếu thiếu, quân đội sẽ lãnh đủ mọi hậu quả thương đau. Và giờ đây hãy tính xem quân Mỹ đã có bao nhiêu thương vong sau khi chiếm được Baghdad năm 2003. Việc Obama chọn Shinseiki làm Bộ trưởng CCB được quân đội và các cựu chiến binh hoan nghênh. Obama nói: "Tôi nghĩ tuớng Shinseiki đúng là người có khả năng giúp chúng ta vinh danh quân đội khi họ trở về".
Nhưng nhiệm vụ mới của Shinseiki còn khó khăn hơn nhiệm vụ cũ của ông. Bộ Cựu Chiến binh phải đối phó với nhiều chuyện sau cuộc chiến, trong đó có vấn đề sức khỏe, giáo dục và thương tật cho 24 triệu người Mỹ đã từng gia nhập quân đội để phục vụ đất nước. Bộ có ngân sách gần 100 tỷ đô-la một năm cho vấn đề sức khỏe, gần gấp đôi so với quỹ của 10 năm trước đây. Hiện nay để đối phó với những hội chứng hậu chiến, Bộ CCB phải chi khoảng 4 tỷ đô một năm, và gia tăng các chuyên gia về ngành sức khỏe tâm thần từ 13,000 người 2 năm trước đây để lên đến 17,000 người, với hai cuộc chiến đang tiếp diễn. Vào lúc này, hàng ngàn cựu chiến binh phải chờ đợi lâu đến 6 tháng để được hưởng quyền lợi về tàn phế, dù có lời hứa của Bộ trưởng CCB hiện nay là James Peake cũng như của vị tiền nhiệm là Jim Nicholson đã nói sẽ thu ngắn thời kỳ chờ đợi.
Ngoài vụ cựu tướng Shinseiki được cử là bộ trưởng, đầu tuần này cũng có một tin đáng chú ý cho các cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Trong cuộc bầu cử trễ hạn ở New Orleans vì trận bão Gustav, một luật sư gốc Việt thuộc đảng Cộng Hòa, ông Joseph Cao 41 tuổi đã trúng cử dân biểu Quốc hội Mỹ. Đây là lần đầu tiên một người gốc Việt được bầu vào cơ quan lập pháp của cả nước. Ông đã thắng đối thủ là William Jefferson, đảng Dân Chủ, bị tố cáo là đã ăn hối lộ từ năm 2005, và những ứng viên độc lập khác không sáng giá.
Ông Cao sinh ở Việt Nam và đã phải chạy qua Mỹ năm 1975 khi mới có 8 tuổi. Cha ông là một sĩ quan trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa, bị Cộng sản bắt, sau được thả. Cao đã đậu môn Triết học ở Đại học Fordham, một trường của dòng Tên ở New York. Năm 1992 ông di chuyển qua Louisiana với tư cách một chủng sinh. Ông đậu bằng Luật học tại Đại học Loyola, New Orleans. Ông Cao tuổi còn trẻ, ít kinh nghiệm về chính trị, nay trở thành dân biểu Mỹ là chuyện hiếm có.
Joel Valtzer, một luật sư đã làm việc trong 20 năm đại diện cho những người dân gốc Việt định cư ở phía Đông New Orleans, nói: "Đây là chuyện chú bé David đánh gục người khổng lồ Goliath". Trước khi mở Văn phòng luật sư, Cao làm việc cho Waltzer. Ông này còn nói: "Trận bão Katrina đã giúp cho Cao. Trước đó họ là những cộng đồng không được ai biết đến, nay họ đã đủ mạnh để bầu ra một dân biểu của chính họ". Các cộng đồng ở đây là những người gốc Việt tị nạn chiến tranh, họ đến định cư trong thập niên 70.
Peter Gerica, một thương gia đánh cá và cũng là nguời chủ trương xây dựng kỹ nghệ cá, nói: "Họ đã tự xây dựng ngành nghề của họ mà không cần ai giúp đỡ. Họ là những gia đình thân yêu lẫn nhau, và khi đã đặt gia đình lên trên hết, họ đều là những người tốt. Ở thị trấn của họ, họ làm đủ nghề, may quần áo, đóng giầy, tiểu thương..." Việc ông Cao thắng cử vô hình chung đã làm nổi bật sự thành công của một cộng đồng người Việt tự lập, biết đoàn kết và thương yêu lẫn nhau. Sức mạnh của cộng đồng là ở chỗ đó. Và cũng cần kể thêm về Louisiana, trong cuộc bầu cử năm ngoái ông Bobby Jindal, người Mỹ gốc Ấn Độ, thuộc đảng Cộng Hòa đã được bầu làm Thống Đốc tiểu bang này.
Để kết luận bài này chúng tôi muốn nhấn mạnh đến đề tài "Chính trị và mầu da". Ở Mỹ luật cấm kỳ thị người da mầu đi bỏ phiếu đã được Tổng Thống Lyndon Johnson ký ngày 6-8-1965. Mọi người dân phải tuân luật. Nhưng đó là tuân luật theo lý trí ở cái đầu. Nó vẫn chưa đủ, còn phải tuân theo cả ở con tim nữa. Một diễn biến mới đã lóe lên sau khi Barack Obama đắc cử Tổng Thống với một đại đa số hiếm có trong lịch sử. Lằn ranh giữa các mầu da đang mờ dần vào năm thứ 8 của Thế kỷ 21. Một tín hiệu đáng mừng cho nước Mỹ và cho cả Thế giới.
Gửi ý kiến của bạn
