Sau cơn sốt đãi vàng diễn ra năm ngoái, năm nay, khu vực cận sơn tỉnh Quảng Nam lại thu hút một đội quân đi bẫy gấu lên đến cả ngàn người. Như nội dung bản tin ảnh đăng trong số báo Chủ Nhật tuần trước, hạ tuần tháng 6 vừa qua, toán kiểm lâm CSVN Quảng Nam đã tịch thu một con gấu nặng 120 khg của nhóm buôn lậu gấu ở Quảng Nam đang trên đường vận chuyển. Trong lá thư kỳ này, mời bạn nghe câu chuyện về những người thợ bẫy gấu ở xã Quế Trung, Quế Sơn, Quảng Nam, theo lời kể của phóng viên báo Người Lao Động.
Hơn 10 giờ sáng, ca nô khách xuất phát từ bến đò Trung Phước, ngược dòng Thu Bồn lên thượng nguồn. Ca nô cặp bến đò Sé, đi một một buổi đường là đến trại của những thợ bẫy gấu. Trại được che tạm bên bờ một con suối nhỏ. Buổi sáng, chúng tôi thức dậy thật sớm, nấu cơm ăn xong theo một thợ bẫy gấu tên là Hòa vác rựa đi thăm 500 chiếc bẫy được gài làm 6 đường bẫy. Buổi chiều lại lên thăm một lần nữa. Đúng một tuần nguyên, không con gấu nào dính bẫy mà chỉ toàn mang, mèo rừng, chồn hoang, chim công, chim trĩ. Thợ gấu Hòa thở dài nói: khu này đã hết gấu rồi, phải lên tận sông Thanh mới có.
Phần lớn những người thợ bẫy gấu là dân làm các nghề trầm, vàng chuyển sang. Họ là cư dân tại Phước Sơn, Nam Giang, Quế Sơn, Hiệp Đức, Quảng Nam và những người thuộc một số tỉnh ở phía Bắc. Ông N.R, quê ở Quế Sơn, kể lại: Vì tôi ham bắt gấu mà suýt nữa bỏ mạng. Số là hôm ấy hai cha con tôi lên thăm bẫy thấy một con gấu nặng gần một tạ bị mắc bẫy vào chân. Đứa con tôi nhanh nhẹn dùng chân đánh túi bụi vào con gấu. Thấy mắt nó từ từ nhắm lại, ngồi xuống bên gốc cây, tưởng nó đã ngất xỉu, đâu ngờ khi tôi vừa tới, nó lao ra thật nhanh, dùng chân trước tát vào đùi tôi.
Người may mắn hơn là thợ bẫy N.T.A quê ở vùng Tây Quế Sơn. Trung tuần tháng 5 vừa rồi đã bẫy được một con gấu gần 50 kg còn sống, mang từ sông Thanh ra đến cây số 32 Quốc lộ 14 B bán được 35 triệu đồng. Theo giá thị trường gốc hiện nay tại Nam Giang và Phước Sơn, một con gấu còn sống có giá trị từ 10 triệu đến 65 triệu đồng. Bẫy gấu được làm đơn giản bằng những sợi chỉ to bằng những sợi giây phanh xe máy. Loại cáp này người ta bán 1 kg giá 60 ngàn đồng. Cứ 1kg giây làm được 100 bẫy, mỗi thợ bẫy gấu gài trung bình 1 ngàn chiếc bẫy trong rừng. Gọi là bẫy gấu nhưng bất cứ con vật vô phúc vướng vào cũng đều dính. Từ con thú lớn như hổ, heo độc đến con chồn, chim công…
Ngày 5 tháng 5/2000, tỉnh Quảng Nam ra quyết định thành lập khu bảo tồn thiên nhiên sông Thanh. Khu bảo tồn này rộng 90 ngàn ha với vùng đệm 140 ngàn ha nằm trên địa bàn giáp ranh hai huyện Nam Giang và Phước Sơn. Khu này hiện còn tồn tại hàng trăm loài thú quý hiếm như voi, hổ, mang và đặc biệt có rất nhiều gấu. Hiện tại, mỗi ngày có đến 1 ngàn người đến bẫy gấu. Theo lời Hoa, chúng tôi thuê xe thồ chở chạy dọc theo Quốc lộ 14 B tới cây số 31, quán Thủy giáp giới giữa hai huyện Nam Giang và Phước Sơn. Chủ quán hỏi: lên đây làm chi. Chúng tôi nói: đi tìm mấy người đi bẫy quê ở Trung Phước. Chủ quán cười: Mấy hôm nay truy quét, rút hết vô rừng rồi.
Bạn,
Trên đường về, khi đến gần một ngôi làng, phóng viên trên một chiếc xe đò đã bị kiểm soát viên lâm trường chận lại, trong đó có thể có chú gấu ngựa hoặc con hổ bị điệu khỏi rừng xanh để về đồng bằng hóa thân trong các hũ rượu, đang là cái mốt thời thượng ở Quảng Nam của một số người lắm của, nhiều tiền. Và cứ như thế, các loài gấu ở vùng sông Thanh sẽ bị tuyệt diệt...