Nhà báo Chris Stephen từ Nga cho biết cuộc cách mạng dân chủ màu cam ở Ukraina đang chuyển về "đông tiến" khi ba nước sô viết cũ của Liên xô sắp bầu cử trong những ngày sắp tới đây.
Tại Moldovia, Kyrgystan, và Tajikistan, phe đối lập đã khoác áo màu cam, hy vọng có thể làm một cú "Ukraine" nhằm thay thế nhà cầm quyền thất nhân tâm bằng cuộc bầu cử quốc hội. Giống như ở Ukraine, đối lập than phiền cuộc sống dưới sự cai trị của nhà cầm quyền độc đoán chẳng chịu thay đổi gì từ khi còn là một sô viết của Liên xô. Đối lập rất lạc quan về cuộc bầu cử và hy vọng lực lượng bảo vệ chế độ sẽ cùng người dân đưổi nhà cầm quyền độc tài hủ lặu ra khỏi chánh quyền.
Tuy nhiên Đối lập của ba nước này không được Mỹ ủng hộ như Đối lập ở Ukraine do Yuschenko lãnh đạo. Từ lâu Mỹ ít để ý đến vùng Nam Á của Liên xô cũ, mà tập trung giúp đỡ cho Georgia và Ukraina. Nhiều nhà quan sát cho biết chính Mỹ đã huấn luyện cho thanh niên hai nước này cách phản kháng bất bạo động. Chính phong trào thanh niên Pora do Mỹ giúp đỡ đã mở cuộc biểu tình lớn gọi là cuộc biểu tình Tent City (Thành Phố Lều) ở ngay trong lòng thủ đô Kiev. Cuộc biểu tình này đã dựng lều trên các đừơng phố thủ đô Kiev để biểu tình ngày đêm.
Nhưng ở Nam Á, Mỹ e ngại sự bất mãn nếu giúp dấy lên thì phe Hồi Giáo có thể lợi dụng bất lợi cho Tây phương, nên chưa giúp. Vả lại nhà cầm quyền Kyrgyzstan đã giúp cho Mỹ thành lập và sử dụng một căn cứ quân sự dùng hàng ngày trong Chiến tranh Afghanistan.
Dư luận chung của những nhà quan sát và phân tích thời cuộc về vùng này nhân thấy. cách mạng màu cam có thể xuất cảng được vào đây. Một phân tích gia của Viện Đại Học Ukraine cho rằng, cách mạng có hay không là do trình độ người dân. Tầng lớp trung lưu là quan trọng nhứt vì họ thấy hứng thú trong vấn đề thay đổi. Nhưng cuộc bầu cử không thay đổi được, mà cần một quá trình đi trước thúc đẩy.
Còn phe đối lập ở Kyrgyz cho rằng nhân dân đã "quá sẵn sàng" làm một cuộc thay đổi theo kiểu Ukraine, một cuộc thay đổi hoà dịu, yên tĩnh, theo hiến pháp. Vấn đề chánh là Đối lập phải biết chọn lúc nào và lấy việc gì để tạo căng thẳng, không đối thoại với nhà cầm quyền và nhân dân tức giận hàng hàng lớp lớp xuống đường chống nhà cầm quyền như ở Kiev. Công cuộc tổ chức phải có kế hoạch khoa học để kéo dài lòng kiên trì và liên tục kích động, chống lại thời tiết, đói khát, và sự chống đối của nhà cầm quyền.
Cách mạng màu cam ở Ukraine rõ ràng đã lan ra các nước cựu CS. Hai tuần sau thắng lợi của người dân ở Ukraine, lãnh tụ đối lập của Romania là Traian Basescu đã đắc cử trước một đảng viên CS kỳ cựu thế lực là Adrian Nastse nhờ người dân mặc áo và mang cờ màu Cam.
Cuộc cách mạng màu cam đang lan ra và làm cho các nước cựu CS cắt đứt quan hệ với dĩ vãng. Chỗ dễ thấy nhứt sẽ là Moldavia, sẽ bầu vào ngày 6 tháng Ba. Nơi đây hai kiểu cách mạng màu Cam của Ukraine và Romania sẽ kết hợp để chống lại với đảng CS duy nhứt còn thống trị ở Âu châu. Ở phía đông, Đối lập còn gặp khó khăn hơn. Tajikistan, cảnh sát đã đóng cửa các cơ quan truyền thống hồi mùa hè rối. Họ đã mở cửa lại nhưng bị khuấy phá thường trực. Còn ở Kyrgyzstan, thì nhà cầm quyền cựu CS dùng hình thức khác để không cho đối lập ra tranh cử. Họ đòi ứng cử viên phải đóng một lệ phí tranh cử rất cao, giá 400 Bảng Anh-là một tài sản lớn đối với một nước mà lương trung bình làm việc suốt năm của một người chỉ được 180 bảng.
Tại Moldovia, Kyrgystan, và Tajikistan, phe đối lập đã khoác áo màu cam, hy vọng có thể làm một cú "Ukraine" nhằm thay thế nhà cầm quyền thất nhân tâm bằng cuộc bầu cử quốc hội. Giống như ở Ukraine, đối lập than phiền cuộc sống dưới sự cai trị của nhà cầm quyền độc đoán chẳng chịu thay đổi gì từ khi còn là một sô viết của Liên xô. Đối lập rất lạc quan về cuộc bầu cử và hy vọng lực lượng bảo vệ chế độ sẽ cùng người dân đưổi nhà cầm quyền độc tài hủ lặu ra khỏi chánh quyền.
Tuy nhiên Đối lập của ba nước này không được Mỹ ủng hộ như Đối lập ở Ukraine do Yuschenko lãnh đạo. Từ lâu Mỹ ít để ý đến vùng Nam Á của Liên xô cũ, mà tập trung giúp đỡ cho Georgia và Ukraina. Nhiều nhà quan sát cho biết chính Mỹ đã huấn luyện cho thanh niên hai nước này cách phản kháng bất bạo động. Chính phong trào thanh niên Pora do Mỹ giúp đỡ đã mở cuộc biểu tình lớn gọi là cuộc biểu tình Tent City (Thành Phố Lều) ở ngay trong lòng thủ đô Kiev. Cuộc biểu tình này đã dựng lều trên các đừơng phố thủ đô Kiev để biểu tình ngày đêm.
Nhưng ở Nam Á, Mỹ e ngại sự bất mãn nếu giúp dấy lên thì phe Hồi Giáo có thể lợi dụng bất lợi cho Tây phương, nên chưa giúp. Vả lại nhà cầm quyền Kyrgyzstan đã giúp cho Mỹ thành lập và sử dụng một căn cứ quân sự dùng hàng ngày trong Chiến tranh Afghanistan.
Dư luận chung của những nhà quan sát và phân tích thời cuộc về vùng này nhân thấy. cách mạng màu cam có thể xuất cảng được vào đây. Một phân tích gia của Viện Đại Học Ukraine cho rằng, cách mạng có hay không là do trình độ người dân. Tầng lớp trung lưu là quan trọng nhứt vì họ thấy hứng thú trong vấn đề thay đổi. Nhưng cuộc bầu cử không thay đổi được, mà cần một quá trình đi trước thúc đẩy.
Còn phe đối lập ở Kyrgyz cho rằng nhân dân đã "quá sẵn sàng" làm một cuộc thay đổi theo kiểu Ukraine, một cuộc thay đổi hoà dịu, yên tĩnh, theo hiến pháp. Vấn đề chánh là Đối lập phải biết chọn lúc nào và lấy việc gì để tạo căng thẳng, không đối thoại với nhà cầm quyền và nhân dân tức giận hàng hàng lớp lớp xuống đường chống nhà cầm quyền như ở Kiev. Công cuộc tổ chức phải có kế hoạch khoa học để kéo dài lòng kiên trì và liên tục kích động, chống lại thời tiết, đói khát, và sự chống đối của nhà cầm quyền.
Cách mạng màu cam ở Ukraine rõ ràng đã lan ra các nước cựu CS. Hai tuần sau thắng lợi của người dân ở Ukraine, lãnh tụ đối lập của Romania là Traian Basescu đã đắc cử trước một đảng viên CS kỳ cựu thế lực là Adrian Nastse nhờ người dân mặc áo và mang cờ màu Cam.
Cuộc cách mạng màu cam đang lan ra và làm cho các nước cựu CS cắt đứt quan hệ với dĩ vãng. Chỗ dễ thấy nhứt sẽ là Moldavia, sẽ bầu vào ngày 6 tháng Ba. Nơi đây hai kiểu cách mạng màu Cam của Ukraine và Romania sẽ kết hợp để chống lại với đảng CS duy nhứt còn thống trị ở Âu châu. Ở phía đông, Đối lập còn gặp khó khăn hơn. Tajikistan, cảnh sát đã đóng cửa các cơ quan truyền thống hồi mùa hè rối. Họ đã mở cửa lại nhưng bị khuấy phá thường trực. Còn ở Kyrgyzstan, thì nhà cầm quyền cựu CS dùng hình thức khác để không cho đối lập ra tranh cử. Họ đòi ứng cử viên phải đóng một lệ phí tranh cử rất cao, giá 400 Bảng Anh-là một tài sản lớn đối với một nước mà lương trung bình làm việc suốt năm của một người chỉ được 180 bảng.
Gửi ý kiến của bạn
