BANGKOK - Một bản phân tích thời cuộc Á châu của Reuters hôm thứ ba 31-7 viết như sau:
Chuyến đi Á châu của Ngoại trưởng Colin Powell đã giúp cho mối quan hệ của Washington với Trung Quốc, Á châu vẫn lo ngại vì mối quan hệ giữa hai bên vẫn mỏng manh và nhiều điểm nóng còn âm ỷ.
Powell cho thấy dấu hiệu Washington đã mềm mỏng thái độ với Bắc Kinh. Sau cuộc viếng thăm ông nói ông không còn coi Trung Quốc như kẻ “cạnh tranh chiến luợc”, điều này làm Á châu nhẹ nhõm vì các nước trong vùng này vẫn sợ bị kẹt giữa hai lằn đạn nếu Trung Quốc và Mỹ găng với nhau.
Panitan Wattanayakorn, Giám đốc ban quốc phòng của Viện Nghiên cứu quốc tế và an ninh ở Bangkok, nói: “Á châu đã lo ngại từ ít lâu nay sự leo thang căng thẳng không có lợi cho nước nào trong vùng. Họ sợ phải đứng vào một phe. Cuộc viếng thăm của Powell đã làm tiêu tan mối lo ngại đó”.
Tuy nhiên các nhà phân tích cảnh giác về sự mỏng manh của mối quan hệ và nói không nên đánh giá thấp tiềm năng bùng nổ của những điểm nóng.
Học giả John McFarlane hiện là khách của Học Viện Nghiên cứu Quốc phòng Úc nói: “Hình như hai bên đã nghĩ lại về tình thế đang diễn tiến. Có lẽ cả hai bên đều nhận thấy không đạt được điều gì tốt về chiến lược dài hạn khi tiếp tục ăn miếng trả miếng nhau.
“Nay tình hình đã đi đến bớt găng trong mối quan hệ. Nhưng nó cũng có thể quay ngược lại mấy hồi. Nơi dễ gây chuyện lớn là Đài Loan”.
Robert Karniol, biên tâp viên Á châu-Thái Bình Dương của Tạp chí Jane’s Defense nói những nước láng giềng của Trung Quốc đành phải nhận thực là mối quan hệ của Trung Quốc với Mỹ là đầy gai góc.
Ông nói: “Quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington có những lúc trầm lúc bổng trong nhiều năm qua và sẽ còn tiếp tục như vậy. Chúng ta có thể tin chắc nó sẽ lại xuống nữa”.
Nói chung tình hình hiện nay là đã dọn đường sẵn sàng cho chuyến viếng thăm hàn gắn của Tổng Thống Bush vào tháng 10 này đến Bắc Kinh.
Nhưng dù sự quan ngại về mối quan hệ Trung-Mỹ đã tạm thời lắng xuống, vẫn còn nhiều diểm nóng khác gây hiểm họa cho an ninh trong khu vực.
Hiểm họa nổi bật nhất là Đài Loan - một vấn đề dính chặt lấy mối quan hệ Mỹ và Trung Quốc, vẫn có nhiều tiềm năng gây thành cuộc đối đầu mới nữa.
Ngoài ra sự tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và nhiều nước Đông Nam Á về Trường Sa vẫn còn âm ỷ.
Nhưng các nhà phân tích nói trong khi Trung Quốc có thể muốn lợi dụng cơ hội lập trường Mỹ đã phải chuyển biến để đẩy mạnh thêm những đòi hỏi về các đảo ở Nam Hải, họ lại muốn tránh một cuộc đối đầu với Washington và cũng muốn giữ cho hình ảnh được tốt đẹp trước ngày tổ chức Thế vận 2008, nên có thể Trung Quốc giữ cho Trường Sa khỏi nổi sóng gió.
McFarlane nói: “Nếu không bên nào - Mỹ, Trung Quốc hay Đài Loan - muốn dồn ép đến thế cùng về vấn đề Đài Loan, tôi nghĩ tình hình Nam Hải có thể kiềm chế được”.
Chuyến đi Á châu của Ngoại trưởng Colin Powell đã giúp cho mối quan hệ của Washington với Trung Quốc, Á châu vẫn lo ngại vì mối quan hệ giữa hai bên vẫn mỏng manh và nhiều điểm nóng còn âm ỷ.
Powell cho thấy dấu hiệu Washington đã mềm mỏng thái độ với Bắc Kinh. Sau cuộc viếng thăm ông nói ông không còn coi Trung Quốc như kẻ “cạnh tranh chiến luợc”, điều này làm Á châu nhẹ nhõm vì các nước trong vùng này vẫn sợ bị kẹt giữa hai lằn đạn nếu Trung Quốc và Mỹ găng với nhau.
Panitan Wattanayakorn, Giám đốc ban quốc phòng của Viện Nghiên cứu quốc tế và an ninh ở Bangkok, nói: “Á châu đã lo ngại từ ít lâu nay sự leo thang căng thẳng không có lợi cho nước nào trong vùng. Họ sợ phải đứng vào một phe. Cuộc viếng thăm của Powell đã làm tiêu tan mối lo ngại đó”.
Tuy nhiên các nhà phân tích cảnh giác về sự mỏng manh của mối quan hệ và nói không nên đánh giá thấp tiềm năng bùng nổ của những điểm nóng.
Học giả John McFarlane hiện là khách của Học Viện Nghiên cứu Quốc phòng Úc nói: “Hình như hai bên đã nghĩ lại về tình thế đang diễn tiến. Có lẽ cả hai bên đều nhận thấy không đạt được điều gì tốt về chiến lược dài hạn khi tiếp tục ăn miếng trả miếng nhau.
“Nay tình hình đã đi đến bớt găng trong mối quan hệ. Nhưng nó cũng có thể quay ngược lại mấy hồi. Nơi dễ gây chuyện lớn là Đài Loan”.
Robert Karniol, biên tâp viên Á châu-Thái Bình Dương của Tạp chí Jane’s Defense nói những nước láng giềng của Trung Quốc đành phải nhận thực là mối quan hệ của Trung Quốc với Mỹ là đầy gai góc.
Ông nói: “Quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington có những lúc trầm lúc bổng trong nhiều năm qua và sẽ còn tiếp tục như vậy. Chúng ta có thể tin chắc nó sẽ lại xuống nữa”.
Nói chung tình hình hiện nay là đã dọn đường sẵn sàng cho chuyến viếng thăm hàn gắn của Tổng Thống Bush vào tháng 10 này đến Bắc Kinh.
Nhưng dù sự quan ngại về mối quan hệ Trung-Mỹ đã tạm thời lắng xuống, vẫn còn nhiều diểm nóng khác gây hiểm họa cho an ninh trong khu vực.
Hiểm họa nổi bật nhất là Đài Loan - một vấn đề dính chặt lấy mối quan hệ Mỹ và Trung Quốc, vẫn có nhiều tiềm năng gây thành cuộc đối đầu mới nữa.
Ngoài ra sự tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc và nhiều nước Đông Nam Á về Trường Sa vẫn còn âm ỷ.
Nhưng các nhà phân tích nói trong khi Trung Quốc có thể muốn lợi dụng cơ hội lập trường Mỹ đã phải chuyển biến để đẩy mạnh thêm những đòi hỏi về các đảo ở Nam Hải, họ lại muốn tránh một cuộc đối đầu với Washington và cũng muốn giữ cho hình ảnh được tốt đẹp trước ngày tổ chức Thế vận 2008, nên có thể Trung Quốc giữ cho Trường Sa khỏi nổi sóng gió.
McFarlane nói: “Nếu không bên nào - Mỹ, Trung Quốc hay Đài Loan - muốn dồn ép đến thế cùng về vấn đề Đài Loan, tôi nghĩ tình hình Nam Hải có thể kiềm chế được”.
Gửi ý kiến của bạn
