Ba Lan Tưởng Niệm Tổng Thống Rớt Phi Cơ
WARSAW - Dân chúng Ba Lan hưởng ứng phút mặc niệm để thương tiếc TT Lech Kaczynski và hàng chục viên chức, Tướng lãnh và lãnh đạo tôn giáo thiệt mạng trong tai nạn phi cơ tại miền tây nước Nga hôm Thứ Bẩy.
Trong lúc chuông nhà thờ đổ hồi và còi báo động hú vang, hàng trăm người cúi đầu trước Dinh TT. Xe bus và xe điện ngưng chạy. Phi cơ Tu-154 chở phái đoàn TT Ba Lan rơi khi đã đến gần sân bay Smolensk trong sương mù, tất cả 96 người tử thương - phái đoàn định đến nơi mà 22,000 quân nhân Ba Lan bị cảnh sát mật Xô-viết thảm sát năm 1940. Một công dân 70 tuổi phát biểu "TT Kaczynski dạy chúng tôi tôn trọng truyền thống, cách tranh đấu vì phẩm cách, và chính ông đã hi sinh tại nơi đã diễn ra thảm kịch". Trong số viên chức tử nạn gồm tham mưu trưởng liên quân, các tư lệnh hải quân, không quân và lục quân.
Các viên chức cao cấp khác tử nạn là thứ trưởng ngọai giao, thống đốc ngân hàng trung ương, tuyên úy quân đội, giám đốc an ninh quốc gia, phó chủ tịch QH, 3 dân biểu và 2 phụ tá của TT.
Cùng đi trên chuyến bay cũng có 1 số thân nhân của nạn nhân bị thảm sát.
Thi thể của ông Kaczynski đã đuợc đưa về thủ đô. Quyền TT là chủ tịch QH Bronislaw Komorovski loan báo bầu cử sẽ đuợc tổ chức trong thời hạn 14 ngày như quy định của hiến pháp và cử tri sẽ đi bỏ phiếu trong vòng 60 ngày sau.
TT Kaczynski từng tỏ ý định tái tranh cử, tuy kỳ này là khó, với đối thủ là chủ tịch QH Komorowski, người lãnh đạo đảng Nền Tảng Dân Quyền - nhưng phe bảo thủ của TT Kaczynsky là đảng Luật và Công Lý có thể đuợc lợi sau tai nạn, vì sự thương tiếc của dân chúng.
Bộ vận tải Nga cho biết chuyên viên Nga và các nhà điều tra của Ba Lan đã bắt đầu làm việc - chính quyền vùng Smolensk xác nhận đã yêu cầu chiếc Tu-154 chuyển hướng bay, đáp nơi khác, vì đang có sương mù dày đặc. Cựu TT Walesa đã lên tiếng, yêu cầu không vội quy trách nhiệm.
Các quan hệ giữa Ba Lan và Nga đã đuợc cải thiện trong thời gian gần đây sau nhiều thập niên bị nhiễm độc bởi các vụ tàn sát hàng chục ngàn quân nhân Ba Lan ở lãnh thổ Nga - Thủ Tướng Putin đã định dự lễ truy điệu tại Smolensk.
TT Kaczysnki không đuợc mời, mà là Thủ Tướng Donald Tusk. Ký sổ phân ưu, cựu TT Walesa viết "Thành phần ưu tú của đất nước đã biến mất".
Tại thủ đô Moscow, TT Medvedev tuyên bố 1 ngày để tang. Vận tải cơ Tu-154 là chủ lực của ngành hàng không Liên Xô trong các thập niên 1970 và 1980 - theo hệ thống an toàn hàng không, 4 thập niên qua ghi nhận 66 tai nạn của Tu-154, gồm 6 vụ trong 5 năm gần đây, và hãng Aeroflot cũng không còn xử dụng vì không đáp ứng các tiêu chuẩn quôc tế về tiêu thụ nhiên liệu.
Chiếc Tu-154 của TT Ba Lan mới đuợc tu bổ hồi Tháng 12-2009.