Thuốc kìm hãm phân hóa tố Hydroxymethyl Glutaryl Coenzyme A (HMG CoA) reductase có tên là statins. Thuốc statins dùng để trị bệnh cao mỡ cholesterol trong máu. Thử nghiệm bào thai súc vật cho thấy khi dùng statins đã tăng cao những nguy cơ như khuyết tật cốt sống, hậu môn, tim, bộ máy hô hấp, thực quản, thận và tứ chi. Ngoài ra, bào thai còn phát triển chậm, khiến phụ nữ bị đẻ non. Hiện giờ nhiều cơ quan y tế khuyến cáo không dùng thuốc statins cho đàn bà có thai.
Thật vậy, khi cho phụ nữ có bầu uống statins thì cần phải cho phụ nữ biết những nguy cơ của thuốc statins. Không nên dùng thuốc statins hòa tan chất mỡ như simvastatin, atorvastatin, và lovastatin vì nồng độ statins trong bào thai và nhau (placenta) cao bằng nồng độ statins trong huyết tương, nguy hiểm cho người mẹ. Hiện chưa thấy tường trình nào nói về ảnh hưởng thuốc Pravachol, hòa tan vào nước, ảnh hưởng bào thai. Nhưng, nói chung, các bác sĩ thường không muốn sản phụ uống statins.
Cơ Quan National Cholesterol Education Program Expert Panel và American Heart Association khuyên bệnh nhân có bầu cần thận trọng khi bắt buộc phải dùng statins để điều trị bệnh cao mỡ cholesterol hay bệnh xơ cứng động mạch. Hội American College of Obstetrics và Gynecologists không phân biệt tính chất dược phẩm khi dùng statins cho phụ nữ từ 20 tới 45. Hội US Preventive Services Task Force cũng không đưa lời khuyên nào cho việc dùng statins điều trị bệnh cao mỡ. Họ chỉ khuyến cáo nên truy tầm bệnh cao mỡ cholesterol. Cơ Quan FDA xếp hạng X khi dùng statins cho phụ nữ có bầu. Nghĩa là khi phụ nữ có bầu không nên uống statins. (The Journal of Family Practice, 55: 75, 2006).
Những kết quả nghiên cứu khác cho biết:
1) Statins thường dùng để điều trị cao mỡ, giảm nguy cơ tử vong vì xơ cứng động mạch. Các y sĩ thường khuyên bệnh nhân bỏ statins khi có bầu. (Canadian Family Physician, June 2003).
2) Theo Ts Karen Kuehn Howell thì gần đây nhiều người bàn luận những nguy cơ của statins nếu được để tự do cho bán ngoài quầy. Giả thuyết cho rằng có sự liên hệ giữa statins cho sản phụ và trẻ em khuyết tật. Nói chung thì bác sĩ không muốn cho bệnh nhân có bầu uống statins, nhưng về phía bệnh nhân cũng cần phải thận trọng biết mình có bầu không nên uống statins (Maternal Substance Abuse and Child Development Service, Đại Học Y Khoa Emory, 2005).
3) Theo Cơ Quan Australian Drug Evaluation Committee thì không được cho sản phụ có bầu uống statins. Cơ Quan này cũng cho biết statins gây nguy cơ khuyết tật thần kinh và dị tật chân tay khi phụ nữ uống statins trong 3 tháng đầu khi có thai. Nếu steroids và statins đã tác dụng vào bào thai thì không thể cứu chữa được nữa. Phụ nữ muốn có bầu không nên uống statins và nếu đang uống statins mà biết mình có bầu thì phải ngưng statins ngay. (New England Journal of Medicine, 350: 1579, 2004).
4) Một vài nghiên cứu gần đây khẳng định statins ảnh hưởng bào thai khi sớm có bầu. (Current Opinion in Obstetrics and Gynecology, 18: 93, 2006).
5) Trong Standards of Care của Hội American Diabetes Association thì statins và thai nghén thuộc loại X, tức là phải ngưng statins trước khi thụ thai (Standards of Medical Care in Diabetes, 2006).
Tóm lại, những kết quả nghiên cứu kể trên xác định việc tránh uống statins giảm cao mỡ khi phụ nữ có bầu. Nhưng cần hỏi ý kiến bác sĩ điều trị.
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; Điện Thoại: (714) 547-3915; E-mail: nmtran@hotmail.com; Y Dược Ngày Nay: www.yduocngaynay.com.