Phụ Nữ Tắt Kinh Mập Phì

Từ khi sắp hết kinh nguyệt, tôi thấy cân lượng lên hoài. Tại sao" Tôi phải làm gì"
Đó là câu hỏi rất thông thường của phụ nữ khi lớn tuổi, tới thời kỳ mãn kinh.

Ở tuổi này phụ nữ sẽ xồ xề, mập ra và sẽ phải đối diện nhiều nguy cơ như bệnh *cao huyết áp, bệnh *cao mỡ. Nguy hiểm hơn là kích thích tố insulin không còn tác dụng mạnh mẽ dễ sinh ra bệnh *tiểu đường.

Sau khi hết kinh, estrogen sản xuất yếu và lượng cholesterol, nhất là cholesterol xấu (LDL) trong máu tăng cao. Và đó là nguyên nhân dễ sinh bệnh tim mạch (coronary heart disease)(L Simkin-Siverman, RR Wing, Postgraduate Med, September 2000).

- Vài xác xuất mập của phụ nữ khi mãn kinh:
Bình thường phụ nữ khi lớn tuổi, cứ 10 năm tỉ lệ mập sẽ từ từ lên cao. Đặc biệt là tới thời kỳ tắt kinh, cân lượng sẽ tăng lên thật nhiều. Trong 3 năm đầu, phần lớn *cân lượng tăng khoảng 10 lbs (Trong trường hợp ngoại lệ, khoảng 3 phần trăm bệnh nhân sẽ bị cân lượng giảm đi khi tắt kinh). Sau đó khi tuổi tác lên cao hơn nữa, sức nặng của cơ thể tăng dần, *mỗi năm lên khoảng một cân (lb).

- Mỡ biến chuyển trong cơ thể như thế nào"
Tới thời kỳ hết kinh, mỡ tích tụ mỗi lúc một nhiều trong cơ thể. Về phương diện y học, tăng mỡ bụng quá cỡ là điều đáng lưu ý. *Bụng bự là báo hiệu của vài loại bệnh nguy hiểm như tiểu đường loại 2, cao mỡ trong máu, cao huyết áp, vài thứ ung thư và bệnh tim mạch.

- Vì sao lại bị mập"
Mập khi mãn kinh có vẻ liên hệ tới vấn đề *sinh lý và *tâm tính thay đổi, *tuổi tác, hơn là do kích thích tố trong cơ thể thay đổi. Quan trọng nhất là bởi vấn đề *thiếu tập thể dục. Thiếu thể dục trong thời kỳ tắt kinh sẽ làm cân lượng tăng lên, mập phì.

- Kích thích tố trị liệu:

Ngày nay dùng *kích thích tố trị liệu (estrogen-progesterone replacement) được phổ biến rộng rãi cho phụ nữ khi mãn kinh. Dùng kích thích tố trị liệu giúp thăng bằng cho phụ nữ *hậu giải phẫu buồng trứng hay tử cung. Cũng giúp cho phụ nữ có *triệu chứng khi hết đường kinh, phòng ngừa *bệnh tim mạch, bệnh *loãng xương (osteosporosis), và bệnh *sa sút trí tuệ-dementia (LH Kuller, Med Clin North Am 84: 181, 2000). Ảnh hưởng kích thích tố estrogen có thể giúp *giảm mỡ, tuy vậy, vấn đề cần phải được sáng tỏ trong tương lai(M Gambacciani et al., J Clin Endocrinol Metab 82: 414, 1997).

- Chương trình khảo cứu gần đây (The Women's Healthy Lifestyle Project) trong quãng thời gian từ 1992 tới 1998 cho thấy:

Phụ nữ *ăn uống kiêng cữ, *tập thể dục, trong 6 tháng đầu, giảm được 10 cân (lb). Mỡ, cholesterol tổng quát và cholesterol xấu (LDL) đều giảm, huyết áp xuống thấp và đường trong máu cũng sẽ giảm.

Nếu vẫn tiếp tục tập thể dục thì một năm sau, 80 phần trăm phụ nữ sẽ xuống cân lượng giảm dưới mức trung bình (baseline weight). Vòng háng sẽ nhỏ lại. Mỡ tan trong cơ thể.

Sau đây là những lời khuyên cho phụ nữ tới thời kỳ mãn kinh. Mục đích chính là để giúp giảm cân hay giảm mập:
- Giảm calories hàng ngày (khoảng 1000 tới 1200 calories cho phụ nữ).
- Giảm mỡ trong đồ ăn (khoảng 30 phần trăm tổng số lượng calories).
- Tập thể dục nhiều hơn (ít ra là 30 phút mỗi ngày).
- Đọc thêm tài liệu giảm mỡ, giảm mập (National Institutes of Health, Obes Res , Suppl 2: 51S, 1998).

Nếu ăn uống lành mạnh, đúng tiêu chuẩn và tập thể dục đều đặn không những sẽ giúp phụ nữ giảm mập, người thon thả, giảm vòng háng, mà còn phòng ngừa được nhiều chứng bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, mỡ cao trong máu. Nói chung, sẽ giảm cơ nguy bệnh tim mạch, giúp phụ nữ sống lâu, trường thọ.

(Bài này viết với mục đích nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liêu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).

Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com; Điện thoại: (714) 547-3916.

• Wto Cho Mỹ Phạt Thuế Liên Aâu 191 Triệu Đơ Trả Thù Vụ Chuối
• Lời Cám Ơn Sáng Hội VOCMF Tặng Huy Chương Cho Trần Văn Bá
• Luật Pháp Phổ Thông
• Quân Đội Hoa Kỳ Cần Tuyển Thêm Tân Binh