Hôm nay,  

Nhức Đầu Kinh Niên: Các Lựa Chọn Điều Trị Ngoài Thuốc Giảm Đau

22/07/202200:00:00(Xem: 2332)

Hình đau đầu
Nhức đầu kinh niên (hình minh họa)
 
Những người từng bị những cơn nhức đầu hành hạ sẽ dễ dàng hiểu được nỗi khổ sở khi cơn đau kéo tới; nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng thuốc để giảm bớt cơn đau. (Nguồn: Yale Medicine.com)
 
Danielle Wilhour, phụ tá Giáo sư Thần kinh học, Cơ sở Y tế Trường Colorado Anschutz, giới thiệu những liệu pháp thay thế cho thuốc giảm đau dành cho những người đang khổ sở với chứng đau nửa đầu. Bài viết được đăng trên trang The Conversation.
 
HOA KỲ – Chứng nhức đầu “migraine” đang hành hạ hơn 1 tỷ người và là nguyên nhân gây tàn tật đứng hàng thứ hai trên toàn thế giới. Ở Hoa Kỳ, cứ 4 gia đình thì có 1 gia đình mà trong đó có ít nhất một thành viên bị chứng đau nhức đầu, với những cơn đau dồn dập, kinh niên. Mỗi năm, ước tính có khoảng 85.6 triệu ngày nghỉ ốm là do bệnh đau đầu.

Nhức đầu “migraine” là một một loại đau đầu có thể gây đau nhói dữ dội hoặc cảm giác nhói từng cơn, thường ở một bên đầu. Tuy nhiên, nhiều người bị chứng nhức đầu “migraine” cho rằng cơn đau của họ chỉ đơn giản là bị nhức đầu nặng mà thôi. Thay vì đi bác sĩ để được chăm sóc y tế, họ thường xem nhẹ tình trạng này, ngay cả khi có các triệu chứng khác xảy ra cùng với cơn đau, như là nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, mắc ói, ói mửa và chóng mặt.
Các khoa học gia đã phát hiện ra rằng di truyền và các yếu tố môi trường cũng góp phần gây ra tình trạng đau nửa đầu. Chúng xảy ra khi những thay đổi trong thân não kích hoạt dây thần kinh chia ba (trigeminal nerve), là dây thần kinh chính trong cơn đau. Điều này báo hiệu cơ thể thả ra các chất gây viêm như CGRP, viết tắt của calcitonin gene-related peptide (peptide có liên hệ tới gen calcitonin). Phân tử này và các phân tử khác có thể làm cho các mạch máu sưng lên, gây ra đau và viêm.

Với một số người, thuốc men bị hạn chế

Chứng đau nửa đầu có thể khiến cho quý vị bị suy nhược. Những người bị cơn đau hành hạ thường chỉ có thể cuộn mình trong phòng tối, bầu bạn cùng cơn đau. Những cơn đau có thể kéo dài nhiều ngày; khiến cuộc sống bị đình trệ. Sự nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh, cùng với việc nó xảy ra bất ngờ không thể đoán trước, khiến nhiều người phải bỏ bê công việc, học hành, các cuộc hẹn quan trọng và thời gian dành cho gia đình.

Nhiều loại thuốc kê toa có sẵn để ngăn ngừa và điều trị chứng đau nửa đầu này. Nhưng đối với nhiều người, thuốc men cũng có những hạn chế của nó. Một số người kém thích ứng đối với một số loại thuốc. Một số người không đủ khả năng mua thuốc hoặc bị các hiệu ứng phụ. Một số khác thì đang mang thai hoặc cho con bú và không thể sử dụng thuốc.

Tuy nhiên, bà Danielle Wilhour cho biết cũng có các lựa chọn thay thế cho thuốc giảm đau dành cho những người bị chứng đau nửa đầu. Thực tế, bà đánh giá cao những phương pháp điều trị phi truyền thống này.

Nghiên cứu cho thấy rằng các liệu pháp thay thế có liên quan đến việc cải thiện giấc ngủ, giúp cảm xúc người bệnh tốt hơn và việc tự chủ cũng tốt hơn. Các tùy chọn này có thể được sử dụng từng loại hoặc kết hợp, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của cơn đau và nguyên nhân gây ra nó.
Nếu nguyên nhân gây ra cơn đau là do căng cơ cổ, thì liệu pháp vật lý trị liệu hoặc xoa bóp sẽ là có lợi nhất. Nếu nguyên nhân đau là do căng thẳng (stress), có lẽ thiền sẽ là một biện pháp thích hợp hơn cả. Nhìn chung, quý vị nên nói chuyện với bác sĩ của mình để tìm ra những tùy chọn nào có thể phù hợp nhất với quý vị.

Chánh niệm, thiền định và hơn thế nữa

Bởi vì căng thẳng là nguyên nhân chính gây ra chứng đau nửa đầu, một trong những liệu pháp thay thế hiệu quả nhất là thiền chánh niệm, đây là phương pháp mà quý vị sẽ tập trung tâm trí lại trong lúc thiền với một tư duy thả lỏng, không phán xét. Các nghiên cứu cho thấy thiền chánh niệm có thể làm giảm tần suất và mức độ của cơn đau.

Một công cụ hữu ích khác là phương pháp tập luyện phản hồi sinh học (biofeedback), giúp một người nhận ra các dấu hiệu thuộc về sinh hoạt của họ trong thời gian thực và sau đó học cách ổn định chúng.

Ví dụ, nếu quý vị đang bị căng thẳng, quý vị có thể nhận thấy mình bị căng cơ, đổ mồ hôi và nhịp tim nhanh. Với liệu pháp phản hồi sinh học, những thay đổi này xuất hiện trên màn hình và bác sĩ trị liệu hướng dẫn quý vị các bài tập để giúp kiểm soát chúng. Có bằng chứng mạnh mẽ cho thấy phương pháp phản hồi sinh học có thể làm giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của chứng đau nửa đầu và giảm tỷ lệ bị khuyết tật liên quan đến bệnh đau đầu migraine.

Yoga bắt nguồn từ triết lý truyền thống của Ấn Độ và kết hợp các tư thế thể chất, thiền và các bài tập thở với mục tiêu hợp nhất tâm trí, cơ thể và tinh thần. Tập luyện yoga thường xuyên có thể hữu ích trong việc giảm căng thẳng và điều trị chứng đau đầu.

Liệu pháp dựa trên thao tác vật lý

Vật lý trị liệu sử dụng các kỹ thuật như điểm kích hoạt, co dãn cơ bị động và kéo giãn cột sống cổ, một động tác kéo nhẹ đầu bằng tay (bởi người có kỹ năng) hoặc bằng thiết bị y tế. Các nghiên cứu cho thấy các phương pháp vật lý trị liệu kết hợp với uống thuốc sẽ có hiệu quả vượt trội trong việc giảm tần suất đau đầu, cường độ cơn đau và cảm nhận về cơn đau so với chỉ sử dụng thuốc.

Nhờ giảm mức độ căng thẳng và giúp thư giãn, phương pháp xoa bóp (mát-xa) có thể làm giảm tần suất đau nửa đầu và cải thiện giấc ngủ. Hiệu quả của việc xoa bóp có thể kéo dài thêm sau đó vài ngày, giúp người bệnh đỡ bị căng thẳng và đau nửa đầu.

Một số bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp châm cứu, một phương pháp điều trị theo y học cổ truyền Trung Hoa. Trong châm cứu, các cây kim nhỏ được cắm vào các vị trí cụ thể trên da để thúc đẩy quá trình chữa lành. Một phân tích tổng hợp lớn năm 2016 cho thấy châm cứu thực sự giúp làm giảm thời gian và tần suất của chứng đau nửa đầu, bất kể tần suất chúng xảy ra như thế nào. Hiệu quả của châm cứu được duy trì sau 20 tuần điều trị.
Một điều thú vị nữa là châm cứu có thể thay đổi hoạt động trao đổi chất trong vùng đồi thị (thalamus), vùng não quan trọng đối với cảm nhận cơn đau. Sự thay đổi này dẫn tới việc giảm cường độ đau đầu sau khi điều trị bằng châm cứu.

Vitamin, chất bổ sung và dinh dưỡng

Các chất bổ sung thảo dược và các sản phẩm có nguồn gốc từ thực phẩm có thể có lợi ích điều trị, cũng có thể được sử dụng để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Và có bằng chứng cho thấy vitamin có hiểu quả không kém thuốc kê đơn truyền thống. Chúng cũng có ít hiệu ứng phụ hơn. Dưới đây là một số thí dụ:

  • Chất Magie (Magnesium) được cho là giúp điều tiết các mạch máu và hoạt động điện não. Một nghiên cứu cho thấy rằng những bệnh nhân được cung cấp 600 mg magie citrate mỗi ngày trong 12 tuần đã giảm được 40% chứng đau nửa đầu. Có gần 20% bệnh nhân bị hiệu ứng phụ như tiêu chảy.
  • Vitamin B2, hoặc riboflavin, cũng được coi là hữu ích trong việc ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Khi sử dụng liều 400 miligam mỗi ngày trong 12 tuần, hơn một nửa số người tham gia nghiên cứu đã bớt được 50% tần suất đau nửa đầu.
  • Một chất bổ sung có lợi khác là Coenzyme Q10, tham gia vào quá trình sản xuất năng lượng tế bào. Sau 3 tháng, khoảng một nửa số người dùng 100 miligam Coenzyme Q10 3 lần một ngày đã giảm được một nửa số cơn đau nửa đầu.
  • Một giải pháp tự nhiên tiềm năng là cây cỏ thơm (feverfew) hoặc Tanacetum parthenium, một loại cây lâu năm giống hoa cúc được cho là có khả năng chống đau nửa đầu. Sử dụng ba lần mỗi ngày, feverfew làm giảm 40% tần suất đau nửa đầu.
Những thiết bị có thể hữu ích

FDA đã phê duyệt một số thiết bị kích thích thần kinh để điều trị chứng đau nửa đầu. Các thiết bị này hoạt động bằng cách vô hiệu hóa các tín hiệu đau được gửi từ não.

Trong số đó có thiết bị Nerivio, được đeo trên cánh tay và gửi tín hiệu đến trung tâm đau thân não trong cơn đau. 2/3 số người tham gia nghiên cứu cho biết cơn đau giảm sau hai giờ, và các hiệu ứng phụ rất hiếm.

Một thiết bị khác đầy hứa hẹn là Cefaly. Nó tạo ra một dòng điện nhẹ đến dây thần kinh chia ba trên trán, có thể làm giảm tần suất và cường độ của các cơn đau nửa đầu. Sau một giờ điều trị, bệnh nhân giảm được gần 60% cường độ cơn đau và hiệu quả kéo dài đến 24 giờ. Các hiệu ứng phụ không phổ biến, nếu có cũng chỉ là buồn ngủ hoặc kích ứng da.

Các phương pháp thay thế không nhất thiết phải là những liệu pháp cao siêu, nhưng tiềm năng giảm đau và giúp bệnh nhân bớt phải khổ sở của chúng là rất đáng kể.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong cuốn tiểu thuyết Chuyện Hai Thành Phố (A Tale of Two Cities) của Charles Dickens, được xuất bản năm 1859 và lấy bối cảnh thời Cách Mạng Pháp, có đoạn viết: “Đó là thời đại tốt đẹp nhất, cũng là thời đại tồi tệ nhất, đó là thời đại của sự khôn ngoan, cũng là thời đại của sự ngu xuẩn.” Đại dịch COVID-19 cũng là một thời đại như thế. Một mặt, khoa học đã cứu sống được nhiều người. Chưa đầy một năm sau khi phát hiện virus, Hoa Kỳ đã tạo ra và thử nghiệm vắc xin, rồi cho sản xuất, phân phối và triển khai tiêm chủng hàng loạt miễn phí cho người dân. Ước tính vắc xin COVID đã cứu được ít nhất 3.2 triệu người chỉ riêng ở Hoa Kỳ. Những thành tựu này tạo ra hy vọng về việc chúng ta có thể nhanh chóng ứng phó với đại dịch trong tương lai.
Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.
Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?
Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.
Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.
Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.
Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.
Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.
Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.