Hôm nay,  

Cao Máu Trong Trường Hợp Đặc Biệt

29/07/200000:00:00(Xem: 7999)
Lần trước, chúng tôi đã trình bầy: cao huyết áp là bệnh thầm lặng giết người (Tham Khảo, www.vietbao.com). Trong bài này, chúng ta sẽ lưu ý một số trường hợp đặc biệt, nhất là cho bệnh nhân cao máu có nhiều nguy cơ và tử vong cao. Đó là những người lớn tuổi, bị bệnh kinh niên như hư thận, bệnh tim hay tiểu đường. Bệnh cao máu của người da đen cũng có nhiều nguy cơ, nhưng không đề cập trong phạm vi bài này.

Phần thứ hai, sẽ trình bầy, khuyến khích và chỉ dẫn bệnh nhân cách tự đo huyết áp, tự theo rõi bệnh cao máu.

Trước hết là nguy cơ người già khi bị cao huyết áp:
Khi về già thường bị cao máu. 60 tới 70 phần trăm người già trên 60 tuổi bị cao huyết áp. Chữa bệnh người già bị cao máu sẽ giúp giảm tai biến mạch máu não, bệnh tim mạch, suy tim và tử vong. Tất nhiên, thay đổi lối sống vẫn là điều quan trọng nhất. Chẳng hạn không để mập, phải giảm cân, cữ ăn mặn. Nếu thay đổi lối sống mà huyết áp vẫn không xuống được, thì phải uống thuốc. Thuốc lợi tiểu hay thuốc cao máu, beta-blockers đều có khả năng giảm tử vong (S MacMahon, A Rodgers, Clin Exp Hypertens., 15: 967, 1993). Tóm lại, mục đích chính là không bao giờ nên để huyết áp cao quá 140/90.

Nguy cơ phụ nữ cao máu:
Khi đàn bà tới thời kỳ tắt kinh, nếu có cơ nguy bệnh tim mạch, tử vong còn cao hơn đàn ông. Dùng kích thích tố trị liệu, mặc dù đang bị cao máu, cũng sẽ giúp phụ nữ phòng ngừa bệnh tim mạch (Arch Intern Med, 157: 2413, 1997).
Phụ nữ khi uống thuốc ngừa thai có thể bị cao huyết áp. Nhưng, còn nguy hiểm hơn nếu phụ nữ bị mập và hút thuốc lá.
Nếu có bầu mà bị cao máu (cao máu trước khi có bầu hay khoảng 20 tuần sau khi mang bầu), cũng phải uống thuốc hạ máu. Thuốc sẽ do bác sĩ gia đình hay sản khoa định liệu.

Cao máu và bệnh tim mạch:
Nếu bệnh nhân vừa bị cao máu vừa bị bệnh tim mạch, nhưng áp xuất không kiểm soát được, sẽ có nhiều nguy cơ như bị nhồi máu cơ tim (myocardial infarction), suy tim (heart failure), và tai biến mạch máu não (stroke). Cần phải uống thuốc, kiêng mặn, tập thể dục, ráng giảm huyết áp dưới 140/90. Trong trường hợp bị đau ngực, hoặc đã từng bị bệnh nhồi máu cơ tim, vv.., và nếu phải thay đổi thuốc trị cao máu, sẽ do bác sĩ chuyên môn chỉ dẫn.

Cao máu và tâm thất trái nở lớn:
Khi bị cao huyết áp, tim sẽ ráng đáp ứng, nhưng có một lúc nào đó, tâm thất trái sẽ nở lớn. Tim nở lớn làm bệnh nhân chết bất đắc kỳ tử, hay bị nhồi máu cơ tim, và tai biến mạch máu não. Điều trị cao máu và tim lớn bên trái là làm giúp cho tim nhỏ lại. Cách hay nhất là hạ huyết áp xuống thấp. Thuốc lợi tiểu và thuốc hạ máu sẽ do bác sĩ quyết định cho phù hợp. Phần khác bệnh nhân phải cố gắng giảm cân lượng và cữ ăn mặn.

Cao máu và suy tim:
Tại Hoa Kỳ, suy tim (heart failure) vì cao huyết áp đứng hàng đầu. Kiểm soát huyết áp sẽ giúp tim hoạt động tốt. Thuốc lợi tiểu, thuốc hạ máu, thuốc trợ tim, đều giúp chữa suy tim. Nếu bị đau ngực, cao huyết áp, và suy tim thì phải thay đổi nhiều thuốc men khác nhau. Thuốc cần toa, cần bác sĩ theo rõi.

Cao máu và hư thận:
Không uống thuốc kiểm soát cao máu đàng hoàng, có thể là nguyên nhân chính sinh bệnh đau thận. Theo rõi hư thận là phải theo rõi chất creatinine và huyết áp. Kiểm soát máu cao coi là quan trọng hàng đầu, khi theo rõi bệnh thận. Phải lưu ý chất bạch đản trong nước tiểu, và không bao giờ để huyết áp cao quá 135/85. Nếu có bạch đản trong nước tiểu, nên ráng cho huyết áp xuống thấp hơn, 125/75.

Cao máu và tiểu đường:
Huyết áp bệnh tiểu đường nên hạ thấp dưới 130/85. Nếu có chất bạch đản trong nước tiểu, còn cần hạ xuống thấp hơn, dưới 125/75. Giảm huyết áp cho bệnh nhân tiểu đường là phải thay đổi lối sống, nhất là phải giảm cân lượng. Dùng thuốc hạ huyết áp cho bệnh tiểu đường phải lưu ý loại thuôc nào có hiệu qủa, ít ảnh hưởng tới mực đường trong máu, ít ảnh hưởng tới hoạt động của thận, và nhất là không che dấu triệu chứng đường xuống quá thấp.

Cao máu và cao mỡ:
Quan trọng bậc nhất trong trường hợp này vẫn là thay đổi lối sống: giảm cân lượng, giảm ăn mặn, giảm mỡ, cholesterol, không uống rượu và tập thể dục. Tất nhiên phải uống thuốc để giảm huyết áp. Loại tốt nhất là: ACE inhibitors, angiotensin-II receptors antagonists, và calcium channel blockers (KA Hunter, Pharmacy Times, November 1999).

Nói tóm lại, trị liệu bệnh cao huyết áp tùy thuộc từng trường hợp, tùy thuộc loại bệnh khác nhau, hay nguy cơ bệnh lý khác nhau. Chưa kể tới vấn đề tuổi tác, đàn ông hay đàn bà, tùy theo dân tộc khác nhau. Dù trong trường hợp nào, thay đổi lối sống vẫn là quan trọng hàng đầu. Và nhất là bệnh nhân phải tự phòng ngừa. tự đo mạch máu thường xuyên hàng ngày.

Sau đây là mấy lời chỉ dẫn giúp quý vị tự đo huyết áp ở nhà mỗi ngày:
. Đo huyết áp ngày 3 lần: trước khi ăn điểm tâm, trước khi ăn cơm tối, và 2 giờ sau khi ăn cơm tối. Đo liên tiếp 3 lần, cách 2 phút mỗi lần. Lấy 3 con số trên cộng lại chia 3. Lấy 3 con số dưới cộng lại chia 3. Lấy con số trung bình, và đó là huyết áp trung bình sau 3 lần đo. Ghi huyết áp mỗi ngày để theo rõi.
. Huyết áp có thể xuống, khi tắm hay khi ăn. Chờ 15 phút sau, đo huyết áp sẽ chính xác hơn.
. Nếu lỡ hút thuốc lá hay uống ỏcaffeineõ, sẽ lên máu. Chờ 30 phút sau hãy đo huyết áp.
. Tập thể dục xong, huyết áp sẽ xuống. Cho nên phải chờ mấy giờ sau hãy đo. Hoặc, đo huyết áp trước khi tập thể dục cũng được.
. Thường ngồi nghỉ chừng 5 phút trước khi đo máu, sẽ tốt hơn.
. Lúc đo máu nên ngồi thẳng, lưng dựa, chân ruỗi.
. Tay đo máu nên ruỗi ra, để cao ngang với mực trái tim. (BW Sax, Pharmacy Times, November, 1000).

(Ghi chú: Bài này viết với mục đích giúp nâng cao kiến thức, không dùng để tự trị liệu. Nếu bạn có thắc mắc về tình trạng sức khỏe hay thuốc men, xin hỏi bác sĩ gia đình).
Bác sĩ Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., FAAFP; E-mail: nmtran@hotmail.com; Điện thoại: (714) 547-3915.

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Tháng 4 năm 2024, một phụ nữ ở Sacramento, California, Mỹ bị ngộ độc chì nghiêm trọng và tử vong sau khi sử dụng thuốc mỡ trị trĩ của Việt Nam có tên “Cao Bôi Trĩ Cây Thầu Dầu”. Thử nghiệm thuốc mỡ bôi trĩ này cho thấy nó chứa 4% chì (cứ 100 gram thuốc thì có 4 gram chì), đây là lượng rất nguy hiểm. Chì là một chất kim loại nặng độc hại cho cơ thể. Tiếp xúc với bất kỳ lượng chì nào cũng có thể gây hại cho sức khỏe.

Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.

Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”

Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.

Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.

Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).

Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.

Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.

Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.