Hôm nay,  

Tản Mạn Về Tôm Hùm Bắc Mỹ

10/04/201500:00:00(Xem: 8311)

Tại Canada, từ tháng 4 tới tháng 7 hằng năm là mùa tôm hùm (homard, lobster).

Đây là một loại tôm biển.

Nên phân biệt tôm hùm lobster với một loại tôm hùm nước ngọt tương tự mà người bên nhà gọi là tôm hùm đất crawfish hay crayfish có rất nhiều tại vùng Kentucky và Louisiana, Hoa Kỳ.

Video: Tôm hùm xào gừng hành by Kathy Ha
http://www.youtube.com/watch?v=Q84cy3u-SWs

**Tại Sài Gòn có bán tôm hùm Canada và tôm hùm Mỹ nhập cảng.

* * *

blank
Tôm hùm tuyệt vời.

Tôm hùm Canada - Tôm hùm Mỹ

**Tại Sài Gòn có bán tôm hùm Canada và tôm hùm Mỹ nhập cảng

Tên khoa học là Homarus americanus, đặc biệt hai càng rất to thấy dễ sợ.

Tại Mỹ, tôm hùm sống ở vùng biển Đại Tây Dương, nhiều nhứt ở tiểu bang Maine.

Tại Canada, tôm hùm được tìm thấy rất nhiều ở các vùng biển phía Đông Canada như Prince Edward Island; Gaspésie; Ile de la Madeleine; đặc biệt Shediac, là một thành phố ven biển của Canada thuộc tỉnh bang New-Brunswick, được tung hô cho cái danh là thủ đô của tôm hùm cho cả thế giới để quảng cáo cho ngành du lịch tại thành phố nầy.

Ngư dân đánh bắt tôm hùm bằng cách thả những lồng (có chứa mồi cá) xuống đáy biển cho tôm chui vô nạp mạng.

Bộ ngư nghiệp Hoa Kỳ và Canada kiểm soát rất chặt chẽ các quy định và điều kiện đánh bắt tôm hùm.

Tôm hùm Tây

Tôm hùm Tây hay tôm hùm Âu Châu (Pháp gọi là Homard Breton) có tên khoa học là Homarus gammarus

Tôm hùm sống ở đâu?

Tôm hùm sống tại những vùng nước sâu.

Chúng di chuyển trong đêm để tìm mồi trên những lớp đá hay lớp cát ở dưới đáy biển.

Tôm hùm có bao nhiêu đôi chân?

Tôm hùm có 5 đôi chân.

Đôi đầu tiên to nhất và tận cùng bằng 2 cái càng rất đồ sộ và rất mạnh, một cái để cắt và một cái để nghiền.

Tôm di chuyển dưới đáy biển bằng chân, hoặc co bụng lại và bung ra để vọt về phía sau.

Khi còn trong giai đoạn tôm con, chúng có thể lội nhờ các vi hay tấm bơi (nageoire, swimmerets).

Khi lớn lên và trong giai đoạn trưởng thành rồi, tôm không lội được mà chỉ đi trên đá hay trên cát ở dưới đáy biển mà thôi.

Cách phân biệt tôm đực và tôm cái.

Video:How to tell a male from a female lobster.
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=8JYPXAIZ8OQ

Lật ngữa và quan sát phía dưới bụng tôm…Chúng khác nhau ở chỗ đôi vi hay tấm bơi (nageoires, swimmerets) đầu tiên nằm ngay nơi giáp nối bụng và thân.

Ở tôm cái, hai cái vi nầy rất bé nhỏ và mềm mại.

Ở tôm đực, hai vi nầy dài, cứng và nhọn hơn (xem hình).

Tôm đực: đôi vi đầu tiên dài, cứng, nhọn-Tôm cái: đôi vi đầu tiên bé nhỏ và mềm mại.

blank
Tôm hùm tuyệt vời.

Bên trong tôm hùm, chúng ta thấy gì?

*/ Con cái:

Hai buồng trứng ovaires, nơi sản xuất ra trứng. Phần nầy chạy dài một đoạn theo bụng tôm…Khi cắt đuôi theo chiều dài, chúng ta thấy một lằn dài khá to màu đỏ, đó là buồng trứng với các trứng chưa thụ (non fertilisés), có thể ăn được…

Đôi khi thấy một chất màu đen, đó là các trứng sắp được đẻ nhưng bị tóp lại lúc tôm cái vừa mới bị đánh bắt.

Thay vì đẻ ra, chúng lại biến dạng thành một chất lỏng. Chất vitello protéine nằm trong trứng được phóng thích vào trong máu và biến thành màu đen. Màu coi mất cảm tình nhưng ăn vẫn thấy ngon.

*/ Con đực

Dịch hoàn testis dưới dạng hai lằn trắng và nằm ngay bên dưới tim.

Gan tụy tạng hépatopancréas, đây là một bộ phận quan trọng chiếm trọn một phần lớn của phía trước thân tôm (céphalothorax), cũng có thể xem đây là gan. Có màu xanh lá cây khi tôm chín, ăn ngon và béo.

Hai bao tử là bao tử tim (estomac cardiaque) và bao tử tiêu hoá (estomac pylorique). Bao tử tim có nhiều răng để tôm nghiền thức ăn.

blank
Tôm hùm tuyệt vời.

Tôm thấy bằng chân?

Đây chỉ là một cách nói mà thôi.

Chân tôm có chứa nhiều thụ thể tiếp nhận récepteurs. Chính các thụ thể nầy giúp tôm biết được vị trí và nhận biết các loại thức ăn hiện diện trong môi trường xung quanh.

Ngoài ra, miệng và hai cái râu được xem như hai antennes có chứa nhiều thụ thể để xác định các mùi vị hóa học, vân vân.

Nếu tôm mất một càng hay một chân hoặc một râu thì cũng chả sao cả, vì chúng có thể mọc trở lại trong thời kỳ tôm lột xác (mue) sắp tới.

Khi gặp nguy hiểm cần thoát thân, tôm chạy thụt lùi bằng cách co bụng lại rồi bung ra thật nhanh để vọt ngược ra phía sau.

Tôm hùm có đủ màu

Tôm hùm có đủ màu sắc

Tôm hùm muôn màu (photo internet)

Khi còn sống: tôm hùm có đủ loại màu thí dụ như tôm màu đỏ, tôm xanh dương (blue), tôm bạch tạng trắng nhách (albino), tôm calico (màu sậm với đốm vàng)…

Khi chín rồi: tất cả tôm hùm đều có màu đỏ, ngoại trừ tôm bạch tạng vì vỏ tôm không có mang sắc tố.

blank
Tôm hùm tuyệt vời.

Giải đáp thắc mắc

*/ Tại sao tôm tươi có dính chất nhầy đen dưới bụng? Tôm bị bắt trong thời gian đẻ trứng. Trứng tôm tóp lại và thải chất vitello proteine từ trứng vào máu tạo nên chất nhầy màu đen. Ăn không sao. Có thể rửa đi nếu không thích!

*/ Tôm cái ăn ngon hơn tôm đực? Không chắc lắm đâu. Người ta thích tôm cái vì có nhiều trứng ăn béo. Ngược lại tôm đực có càng nghiền to cho nhiều thịt hơn càng nghiền của tôm cái!

*/ Tôm cái đẻ bao nhiêu trứng? Vài ngàn trứng tùy theo tầm vóc của tôm. Tuy nhiên, trong 10.000 tôm con, chỉ có lối một con đạt được đến giai đoạn trưởng thành mà thôi!

*/ Tôm bán ở chợ là loại được mấy tuổi? Không thể biết tuổi tôm nếu dựa theo tầm vóc của nó. Tốc độ tăng trưởng tùy vào nhiệt độ của nước biển. Nước càng nóng, tôm càng mau lớn. Tại Iles de la Madeleine/Québec, tôm hùm đạt đến kích thước thương mại 25cm vào khoảng 8 tuổi!

*/ Tôm hùm sống bao lâu? Khoảng chừng 50 năm!

*/ Tôm hùm ăn những gì? Cầu gai, sò, ốc, hến, cua, tép, cá, xác thú chết...

*/ Vận tốc di chuyển của tôm hùm? Thường đi chậm bằng chân dưới đáy biển. Lúc cảm thấy hiểm nguy, tôm sẽ co bụng lại rồi bung ra, vọt ngược về phía sau, có thể đạt đến 5mét/giây!

*/ Tôm hùm có nhãn lực tốt không? Rất tốt, mắt tôm rất nhạy cảm với ánh sáng, kể luôn lúc trời tối. Tuy nhiên, hình ảnh không mấy rõ rệt. Bù lại, nó rất nhạy cảm với mùi và chấn động nhờ vào các râu antennes và các thụ thể tiếp nhận récepteurs nằm rải rác trên thân!

*/ Mùa đánh bắt trong năm? Mỹ và Canada bắt đầu cho phép đánh bắt tôm hùm lúc hết nước đá trên biển lối tháng 4 và thường chấm dứt vào lối cuối tháng 7... Riêng tại Canada, có nơi bắt đầu cho phép đánh bắt tôm vào tháng 11…Có 41 vùng đánh bắt tôm hùm (ZPH) được phân phối cho các tỉnh bang Québec, New-Brunswick, Nova Scotia, PEI và New Foundland-Labrador. Đây là những khu vực đánh bắt cận duyên, cách bờ không quá 15km…Ngoài ra, có vùng pêche hauturière đánh bắt viễn duyên, xa bờ lối 90km, chẳng hạn như vùng phía Tây Nam tỉnh bang Nova Scotia. Ngư dân có thể đánh bắt tôm vào tháng 11…

*/ Hai càng tôm có giống y nhau không? Không. Một cái để nghiền và một cái có răng nhỏ để cắt mồi!

*/ Làm sao biết tôm hùm đã chín rồi? Tôm đã chín khi vỏ tôm có màu đỏ tươi, chân và râu dễ gỡ ra, gan tomalley hay hepatopancreas rắn chắc và có màu xanh lá cây!

*/ Tôm có biết đau không? Tôm là loài không có xương sống. Hệ thần kinh của tôm rất sơ khai như của loài cào cào. Bởi lý do nầy, tôm không thể cảm nhận được sự đau đớn như chúng ta!

*/ Có nên ăn gan tôm (lobster tomalley) không? Gan tôm tomalley, hepatopancreas tức là phần mềm xanh xanh bên trong thân khi tôm chín. Gan “có thể” tích tụ nhiều độc tố. Ăn vào, chúng ta có thể bị ngộ độc hoặc ngứa ngái… Giới chức y tế khuyến cáo chúng ta không nên ăn gan tôm…Tuy nói vậy, nhưng nhiều người cũng vẫn thích ăn vì nó béo!

American lobster-Frequently asked questions
http://slgo.ca/en/lobster/context/faq.html

blank
Tôm hùm tuyệt vời.

Tôm hùm làm gì ăn?

Tôm hùm là món ăn ngon và… sang, nhưng đắt tiền. Thường được dùng trong các buổi tiệc cưới tại nhà hàng Tàu hoặc trong những dịp lễ đặc biệt ở nhà để chiêu đãi khách quý hay bạn bè, nhất là lúc vừa chớm vào hè.

Đúng vào mùa tôm, giá cả tôm hùm tươi tại Canada lối 7-8$/lb, thỉnh thoảng cũng có giá on sale khoảng 5.99$/lb...

Mỗi con dài cỡ 25cm trở lên. Một con tôm hùm nặng lối 750gr cũng đủ dùng cho một người.

Ngoài mùa, các siêu thị chỉ bán tôm đã được luộc sẵn rồi mà thôi.

Người Tây hay Mỹ thường ăn tôm hùm luộc hoặc nướng.

Còn người Việt Nam mình, thì còn có những món khoái khẩu khác như món tôm hùm xào gừng để ăn chơi hay để nhậu lai rai; món tôm hùm nướng thơm lừng ăn với bún hay bánh hỏi trét mỡ hành kèm rau sống sà lách, vân vân cùng với nước mắm tỏi ớt cay chua ngọt... Hết xẩy, ngon ơi là ngon! Bên nhà thấy có nhà hàng quảng cáo món tôm Mỹ, tôm Canada hấp bia, sashimi, v.v…

Ngoài ra họ cũng có bán cua tuyết Canada nữa. Có $ thì cái gì cũng có hết.

Cua tuyết – Crabe des neiges-Snow crab.

blank
Tôm hùm tuyệt vời.

Các giai đoạn ăn tôm hùm

Chuẩn bị sẵn các dụng cụ hay đồ nghề dùng để lấy thịt tôm ra như kềm, kéo, v.v… có bán trong các chợ, sau đó lấy khăn ăn đeo vào cổ, cẩn thận coi chừng nước từ trong tôm có thể văng trúng người ngồi bên cạnh, và bắt đầu:

1 - Trước hết tách rời các chân: để qua một bên;

2 - Gỡ hai cái càng ra để lấy thịt: cần sử dụng dụng cụ đặc biệt như casse noisette (loại dùng để bóp cho hạt dẻ bể ra) và lấy nĩa hay dùng ngón tay kéo lôi thịt ra ngoài;

3 - Tách rời cái đuôi ra khỏi thân tôm: dùng cả 2 tay (coi chừng làm văng nước tùm lum) vừa xoay, vừa kéo đuôi ra khỏi thân, sau cùng dùng nĩa kéo hết thịt ra;

Chú ý: Trong giai đoạn nầy chúng ta thấy bộ phận tiêu hóa của tôm nằm ngay phía sau cái đầu. Phần nầy có màu xanh lá cây và có thể dùng được. Gỡ bỏ ruột tôm ra. Đây là một mạch nho nhỏ màu đen chạy dài đến cuối đuôi. Lấy ra dễ dàng bằng cách tách thịt ra làm hai theo chiều dài của đuôi.

4 - Ăn hay mút các chân tôm;

5 - Ăn các phần thịt dính trong thân tôm;

6 - Và sau cùng là cũng đừng quên thỉnh thoảng làm một hớp rượu vang trắng để ăn mới thấy ngon hơn và cũng để tận hưởng trọn vẹn “cái đệ nhứt trong tứ khoái”.

Nghề ăn cũng lắm công phu

Ăn tôm hùm thì tuyệt, nhưng có hơi bất tiện vì cần phải có những dụng cụ như kềm, kéo đặc biệt, vân vân để cắt và để lôi thịt ra ngoài.

Nhưng nếu bạn không có dụng cụ thì lấy đỡ cái búa nho nhỏ đập càng cho bể ra, văng tùm lum tùm la rồi chịu thương chịu khó quét dọn dẹp lại sau đó thì cũng được vậy có sao đâu.

Nghề…ăn (hay chơi) nào thì cũng lắm công phu mà.

Bon appétit./.

Tham khảo:

- OGSL.ca-Homard dAmérique-Caractéristiques
http://slgo.ca/fr/homard/contexte/caracteristiques.html

- Métro,mon épicier- Homard
http://www.metro.ca/conseil-expert/poissonnier/etal-poissonnier/fruits-mer/homard.fr.html

- Video:How to tell a male from a female lobster.
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=8JYPXAIZ8OQ

Vidéo: Cách ăn tôm hùm đúng điệu, theo kiểu Tây kiểu Mỹ: How to eat a lobster
http://video.about.com/homecooking/How-to-Eat-Lobster.htm

- Wikipédia-Crayfish
http://en.wikipedia.org/wiki/Crayfish

- AVC Lobster Science Centre. Atlantic Veterinary College-Fequently Asked Questions-Lobster Anatomy
http://www.lobsterscience.ca/faq/4

- What wine goes with lobster and why?
http://www.terroir-france.com/wine-faq/white-lobster.html#.UYoSFLVQFIU

Montreal, 2015

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.
Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?
Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.
Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.
Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.
Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.
Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.
Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.
Tạp chí Consumer Reports vừa công bố phát hiện rằng nhựa vẫn hiện diện “rộng rãi” trong thực phẩm bất chấp các nguy hại về sức khỏe, và kêu gọi các cơ quan chức trách đánh giá lại mức độ an toàn của nhựa khi tiếp xúc với thực phẩm trong quá trình sản xuất. Tổ chức vô vụ lợi này cho biết rằng 84 trong số 85 mẫu thực phẩm ở siêu thị và thức ăn nhanh mà họ vừa kiểm tra gần đây có chứa “chất hóa dẻo” (plasticizers) được gọi là phthalates, một loại hóa chất được sử dụng để làm cho nhựa bền hơn.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.