Hôm nay,  

Chất Béo Và Cholesterol

17/11/200700:00:00(Xem: 5788)

"Ăn kiêng các món có ít chất béo và ít chất cholesterol". Hầu như ai cũng nghe thấy quá nhiều lời đề nghị này trong suốt hai thập niên qua khiến cho đôi khi chúng ta cũng mơ thấy trong giấc ngủ luôn. Đây là phương pháp được xem như tốt nhất để giảm cân và phòng ngừa ung thư cũng như các bệnh tim mạch, cho nên không ngạc nhiên lắm khi thấy gần như cả nước và những nhà sản xuất thực phẩm đều nhẩy vào vòng chiến với chất béo.

Tuy nhiên, điều không may là câu châm ngôn đơn giản này bây giờ đã trở thành lỗi thời rồi. Những cuộc nghiên cứu - phần lớn là được thực hiện ở trường Havard cho thấy rằng không phải cứ là chất béo thì có liên hệ đến các bệnh tim mạch. Điểm chính yếu cần quan tâm là loại chất béo nào trong việc ăn kiêng. Một nghiên cứu mới rất dài và bao quát, "Thử Thách Trong Sự Thay Đổi Việc Ăn Kiêng với Sức Khỏe của Người Phụ Nữ " cho thấy ăn kiêng bằng những đồ ăn có ít chất béo trong 8 năm cũng không ngăn ngừa được bệnh tim mạch, ung thư vứ, ung thư cuối ruột già, và cũng không giúp gì nhiều cho việc giảm cân.

Điều mà càng ngày càng thấy rõ rằng những chất béo xấu, như "saturated" và "trans fats", làm tăng nguy cơ mắc những căn bệnh trên, trong khi chất béo tốt, như "monounsaturated" và polyunsaturated" làm giảm nguy cơ  bị bệnh. Vậy, chìa khóa giải đáp cho vấn đề này là thay các chất béo xấu bằng các chất béo tốt.

"Cholesterol" trong thực phẩm ư" Mặc dầu việc giới hạn lượng "cholesterol" trong ăn uống là điều rất quan trọng, đặc biệt với người bị tiểu đường, các chất "cholesterol" ăn kiêng không  hẳn là yếu tố tệ hại như chúng vẫn thường bị lên án. "Cholesterol" trong máu là điều rất quan trọng. Có lượng "cholesterol" cao trong máu làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch lên rất nhiều. Nhưng những người bình thường thì tạo ra khoảng 75% chất "blood cholesterol" từ lá gan của họ, trong khi chỉ có 25% được hấp thụ qua thực phẩm. Ảnh hưởng quan trọng nhất về lượng "cholesterol" là sự trộn lẫn các chất béo trong việc ăn kiêng.

1-Chất béo "Monosaturated" (dầu Ôlivơ, trái Ôlivơ, dầu Canôla, dầu đậu phọng, đào lộn hột, đậu phọng, và hầu hết các loại hột, và trái bơ), được trữ dưới dạng nước: làm giảm chất béo xấu, tăng chất béo tốt cho cơ thể.

2-Chất béo "Polyunsaturated" (bắp, đậu nành, các cây cho  mầu đỏ, dầu hạt trái bông gòn, cá) được trữ dưới dạng nước:  làm giảm chất béo xấu, tăng chất béo tốt.

3-Chất béo "Saturated" (sữa nguyên, phô mai, kem, thịt có mầu đỏ, chôcôlát, dừa, nước dừa, dầu dừa) dưới dạng cứng: làm tăng cả chất béo tốt và chất béo xấu.

4-Chất béo "Trans" (hầu hết các loại Margarine, các chất bơ rau cải, các loại dầu rau cải đã biến thể "hydrogenated", các món ăn chiên nhanh, các đồ ăn béo, hầu hết các loại thực phẩm thương mại (1) bán ngoài chợ)  dưới dạng cứng hay mềm: làm tăng chất béo xấu.

"Margarine và Bơ".

Trong nhiều năm, "Margarine" từng được coi như là chất thế chỗ cho Bơ để giữ cho quả tim được khỏe mạnh. Bơ được biết đến như là chất có đầy "cholesterol" và "saturated fat", những chất làm hại cho "blood cholesterol" và tăng nguy cơ các bệnh tim mạch.

Trong khi đó, "Margarine" được làm từ dầu rau cải đã "unsaturated", cho nên chất này được người ta nghĩ là tốt hơn cho quả tim.

Rất không may là những nghiên cứu gần đây cho thấy rằng điều đó chưa hẳn đúng. Vài loại "margarine", nhất là loại "Margarine" dưới dạng cứng thì còn tệ hơn là bơ nữa. Lý do đơn giản là chúng chứa quá nhiều lượng "trans fat".

Nghiên cứu của "Nurses' Health Study" tìm thấy rằng nếu phụ nữ ăn 4 thìa canh của loại Margarine cứng này có 50% nguy cơ bị bệnh tim mạch hơn là những phụ nữ chỉ ăn "margarine" thường.

Bởi vậy, theo bạn, bạn chọn loại nào" Tốt nhất là nên dùng nhiều dầu rau cải hay là "Margarine" mềm không có "Trans fat" hoặc không bị "hydrogenated". Nếu bạn chọn "Margarine mềm", nên chú ý là chỉ chứa rất ít "saturated fat" mà thôi.

Để đạt được và giữ độ "Cholesterol" thích đáng.

Bạn có thể làm giảm độ "cholesterol" và những nguy hiểm về tim mạch  bằng cách tập thể dục đều đặn, giữ cân lượng của cơ thể vưà đủ khoẻ mạnh, tăng cường chất sợi trong rau cải khi ăn kiêng, ăn tối thiểu các chất "trans fat", giới hạn "saturated fat", và thay thế chúng bằng các chất "unsaturated fat".

Đi khám bác sĩ thường lệ cũng là một phương pháp quan trọng. Người lớn cần phải kiểm soát lượng "cholesterol" ít nhất cũng một lần trong năm năm. Nếu bạn có lý do nghi ngờ bạn có nguy cơ bị bệnh tim mạch vì gia đình bạn có nguòi có tiền sử về lượng "cholesterol" trong máu khá cao, thì bạn phải đi kiểm tra thường hơn nữa.

Trường hợp bạn không thể tự mình làm giảm lượng "cholesterol" đến mức an toàn mặc dầu bạn ăn kiêng và tập thể dục, bạn nên tìm đến bác sĩ để được ghi toa thuốc làm giảm lượng "cholesterol" trong cơ thể.

Các chất béo ăn kiêng, chất "cholesterol" ăn kiêng, và mức "cholesterol" trong máu.

Một trong vấn đề chủ chốt quan trọng của lượng "cholesterol" trong máu là vài chất béo trong việc ăn kiêng, không phải toàn bộ các chất béo, như đã nói ở trên, mà là các chất béo đặc biệt. Có chất béo lại rất tốt trong việc giữ lượng "cholesterol" trong máu trong khi có chất béo khác lại làm hại cho cơ thể.

"Cholesterol" trong thực phẩm.

Trong khi người ta hay nghĩ rằng lượng "cholesterol" cao trong cơ thể liên can đến bệnh tim mạch, một số nghiên cứu cho rằng chỉ có một liên hệ rất yếu giữa số lượng "cholesterol" mà người ta ăn vào và lượng "cholesterol" trong máu hoặc là với nguy hiểm của bệnh tim mạch. Với vài người có lượng "cholesterol" cao, việc giảm lượng "cholesterol" trong việc ăn kiêng có một ảnh hưởng nhỏ nhưng rất quan trọng trên  lượng "cholesterol" trong máu. Đối với những người khác, lượng "cholesterol" ăn vào có rất ít ảnh hưởng trên số lượng "cholesterol" lưu thông trong máu.

Trong một cuộc nghiên cứu trên 80,000 nữ y tá, những nhà nghiên cứu của trường Havard thấy rằng nếu ăn vào 200 mg cho mỗi 1000 calories trong việc ăn kiêng (vào cỡ một quả trứng một ngày) không có tăng nguy cơ tim mạch.

Với một số nhà khoa học và bác sĩ, trứng đã trở lại vị trí tốt đẹp. Những khảo cứu mới đây tại Havard thấy rằng một lượng trứng vừa đủ- một quả một ngày - không làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch. Trong khi thực tế cho thấy lòng đỏ trứng chứa rất nhiều "cholesterol" làm  ảnh hưởng đến lượng "cholesterol" trong máu, nhưng ngược lại, trứng cũng chứa nhiều chất bổ dưỡng làm giảm đi nguy cơ bệnh tim mạch, bao gồm các chất "protêin", sinh tố B 12 và D, "riboflavin" và chất "folate." Cho nên, nếu ăn điều độ, trứng lại có thể là một món ăn kiêng tốt. Với những người có bệnh tiểu đường, thì phải giới hạn không ăn nhiều hơn 2 hoặc 3 trứng một tuần, vì theo Nurses' Health Study, nếu ăn đều mỗi ngày một quả có nguy cơ bị bệnh tim mạch. Tương tự như thế, những ai không thể kiểm soát được lượng "cholesterol" trong máu cũng phải hạn chế ăn trứng và hãy chọn những thức ăn nào làm bằng lòng trắng trứng nhiều hơn.

Chu Tất Tiến, phỏng dịch từ "Harvard School of Public Health."

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hơn một thập niên trước, Shria Kumar, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và là chuyên gia nghiên cứu tại Đại học Miami, bắt đầu chú ý đến một dấu hiệu đáng lo ngại. Có một số bệnh nhân ung thư dạ dày đến gặp bà ở độ tuổi rất trẻ, và rất nhiều người là phụ nữ. Khuynh hướng này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay. Các khoa học gia đang nỗ lực tìm hiểu tại sao điều này lại xảy ra. Vào mùa xuân năm ngoái, họ đã xác nhận rằng hiện tượng này đang diễn ra ở Hoa Kỳ. Sau khi kiểm tra hệ thống các cơ sở dữ liệu chứa các thông tin chi tiết về các trường hợp ung thư ở nhiều tiểu bang trên toàn quốc, các nhà nghiên cứu nhận thấy ung thư dạ dày đang gia tăng nhanh hơn ở phụ nữ trẻ.
Wegovy, Ozempic và Mounjaro là các loại thuốc giảm cân và điều trị tiểu đường đã gây được tiếng vang lớn trong lĩnh vực tin tức y tế. Chúng nhắm vào các con đường điều tiết liên quan đến cả bệnh béo phì và tiểu đường, và được nhiều người coi là bước đột phá trong việc kiểm soát cân nặng, đường và huyết áp. Nhưng liệu những loại thuốc này có giải quyết được nguyên nhân gốc rễ của hội chứng chuyển hóa (metabolic disease) không? Điều gì đã thúc đẩy sự phát triển của chúng từ ban đầu?
Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút. Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
Bằng cách bắt chước cơ chế bảo vệ của cơ thể chống lại nhiễm trùng do vi khuẩn, một nhóm nghiên cứu ở Lund, Thụy điển hy vọng có thể ngăn chặn tình trạng viêm phát triển thành nhiễm trùng máu, theo đài truyền hình SVT, Thụy điển. Nhiễm trùng máu là tình trạng nhiễm trùng có thể đe dọa tính mạng. Thông thường nguyên nhân là do viêm phổi, nhiễm trùng đường tiểu hoặc nhiễm trùng vết thương. Nghiên cứu từ Lund cho thấy hiện nhiễm trùng huyết phổ biến hơn so với trước đây.
Ngày nay, có nhiều người lớn hơn bao giờ hết đang phải đối mặt với chứng rối loạn khả năng tập trung- thiếu khả năng chú ý, hay ADHD. Người ta nghi ngờ nguyên nhân chính của vấn đề này là do công nghệ hiện đại đang gây áp lực lên não bộ của họ. Trong khi có gần 10% trẻ em được chẩn đoán mắc chứng ADHD, một phân tích tổng hợp gần đây từ nhiều nghiên cứu cho thấy gần 6.8% người lớn mắc chứng ADHD – tăng từ 4.4% vào năm 2003.
Bộ não của chúng ta thường có khuynh hướng tìm kiếm và phản ứng với những điều mang lại sự hài lòng, gọi là phần thưởng. Khi chúng ta đói, bộ não hiểu rằng thức ăn là một phần thưởng, còn khi ta khát, nước sẽ là phần thưởng. Nhưng lạm dụng các chất gây nghiện như rượu và các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến các con đường tìm kiếm phần thưởng tự nhiên trong bộ não, tạo ra những ham muốn khó kiểm soát và làm giảm khả năng kiểm soát hành vi của chúng ta.
Aissam Dam, cậu bé 11 tuổi, lớn lên trong một thế giới im lặng tuyệt đối. Em sinh ra đời đã bị điếc và chưa bao giờ nghe thấy bất kỳ tiếng động nào. Khi sống trong một cộng đồng nghèo ở Maroc, em đã học cách diễn đạt bằng ngôn ngữ ký hiệu do chính mình phát minh ra và không được đi học. Năm ngoái, sau khi chuyển đến Tây Ban Nha, gia đình đưa em đến gặp một chuyên gia về thính giác, người đã đưa ra một gợi ý đáng ngạc nhiên: Aissam có thể đủ điều kiện tham gia thử nghiệm lâm sàng sử dụng liệu pháp gen. Vào ngày 4 tháng 10, Aissam được đưa đến điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia, trở thành người đầu tiên được điều trị bằng liệu pháp gen ở Hoa Kỳ cho bệnh điếc bẩm sinh. Mục đích là cung cấp cho em thính giác, nhưng các nhà nghiên cứu không biết liệu phương pháp điều trị này có hiệu quả hay không, và nếu có thì em sẽ nghe được bao nhiêu.
Sau mùa lễ cuối năm là lúc các bậc phụ huynh lo lắng về con đường đại học của con cháu mình. Những con số điểm, những chữ viết tắt như GPA, SAT và ACT sẽ làm phụ huynh nhức đầu và chúng ta sẽ bàn lại về vai trò các điểm này và nhất là tương quan giữa SAT và IQ trong khung cảnh của các thay đổi gần đây ở Mỹ. Năm ngoái, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ quyết định cấm dùng màu da, nguồn gốc sắc tộc để quyết định tuyển chọn một ứng viên, từ chối không cho Đại học Harvard thực hành “tác dụng khẳng định” (affirmative action) để tăng sỉ số da màu không được đại diện đúng mức so với tỷ lệ trong dân số nói chung. Một trong những biện pháp được dùng để giảm bớt sỉ số dân Á Châu là gạt bỏ kết quả kỳ thi SAT hoặc giảm bớt tầm quan trọng của SAT, vì người gốc Á Châu có điểm SAT cao hơn nhiều so với các sắc dân khác.
Hội chứng người cứng đơ (Stiff Person Syndrome – SPS) là một căn bịnh có thể gây co thắt dữ dội và làm suy nhược các cơ, nhưng hầu hết mọi người đều không biết gì về nó mãi cho đến cuối năm ngoái, khi nữ danh ca Celine Dion công bố tình trạng bịnh của mình. Chứng rối loạn thần kinh và tự miễn dịch hiếm gặp này được cho là chỉ ảnh hưởng đến 1 hoặc 2 người trong một triệu người – và hai phần ba trong số những người bị là phụ nữ.
Tạp chí Consumer Reports vừa công bố phát hiện rằng nhựa vẫn hiện diện “rộng rãi” trong thực phẩm bất chấp các nguy hại về sức khỏe, và kêu gọi các cơ quan chức trách đánh giá lại mức độ an toàn của nhựa khi tiếp xúc với thực phẩm trong quá trình sản xuất. Tổ chức vô vụ lợi này cho biết rằng 84 trong số 85 mẫu thực phẩm ở siêu thị và thức ăn nhanh mà họ vừa kiểm tra gần đây có chứa “chất hóa dẻo” (plasticizers) được gọi là phthalates, một loại hóa chất được sử dụng để làm cho nhựa bền hơn.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.