Hôm nay,  

Bệnh Chikungunya Sốt Xuất Huyết Dengue Và Zika Virus Truyền Từ Muỗi

27/01/201600:00:00(Xem: 5948)

Từ khoảng vài chục năm nay một giống muỗi đặc biệt của vùng Đông Nam Á bắt đầu xuất hiện tại u châu, Mỹ châu và Úc châu, đó là muỗi vằn hay còn gọi là hổ Á Châu Asian Tiger(Aedes albopictus).

Năm 1985, muỗi hổ Á Châu thấy xuất hiện lần đầu tiên tại Houston-Tx, và sau đó lan truyền đến 27 tiểu bang khác của Hoa Kỳ.

Được biết từ năm 83 đến 85 Hoa Kỳ đã nhập cảng trên 5 triệu vỏ xe hơi từ Trung Quốc. Trên đường di chuyển tàu phải ghé qua vào nhiều hải cảng. Trong lòng các vỏ xe thường hay tích tụ nước mưa rất thuận tiện cho muỗi hổ đẻ và phát triển trong suốt tuyến đường đến Hoa Kỳ.

Gần đây,, vùng Caraibes và Nam Mỹ (đặc biệt là Brazil) xôn xao về sự xuất hiện của bệnh teo não (microcephaly) ở hài nhi do Zika virus truyền từ lúc mẹ đang mang thai và bị muỗi Aedes cắn phải.

The fast-spreading Zika virus, which is believed to cause birth defects, has already reached 21 countries in Central and South America, the World Health Organisation warned on Monday.

WHO issues warning over explosive spread of Zika virus

The virus is likely to affect the entire western hemisphere, apart from frost-prone regions that are too cold to support the mosquitoes that transmit the disease.

Margaret Chan, WHO director-general, described the “explosive spread” of Zika as “extremely worrying”.

Tổ chức y tế thế giới (WHO) cảnh báo thế giới về bệnh teo não hài nhi do Zika virus xuất phát từ Brazil và đang 1an truyền khắp Tây bán cầu ngoại trừ Canada và Chile (khí hậu quá lạnh …)

The World Health Organization announced Sunday that the new, potentially birth defect-causing Zika virus will probably spread from its country of origin — Brazil — to every nation in the Western Hemisphere, except two: Canada and Chile.

That's because the tiny, white-speckled insect thought to transmit the virus, the Aedes aegypti mosquito, thrives in tropical and sub-tropical climates. And in the U.S., it's been around for centuries.

Teo não hài nhi do Zika virus và triệu chứng thần kinh lúc trưởng thành

Over the past year, public health officials have found evidence that Zika may be linked to birth defects in newborns and neurological conditions in adults

Video:Halting the spread of Zika into the United States

By Elizabeth Cohen, CNN

Updated 10:17 AM ET, Tue January 26, 2016 | Video Source: CNN
http://www.cnn.com/2016/01/26/health/halting-spread-of-zika-united-states/index.html

Triệu chứng bệnh Zika virus

- Sốt, mẩn đỏ, ngứa, đau khớp, đau các cơ, mắt đỏ (conjunctivitis), nhức đầu kéo dài vài ngày rồi hết.

- Thường là bệnh nhẹ. Cứ 5 người bị nhiễm thì có 1 người biểu lộ ra triệu chứng bệnh.

- Ít khi chết

(CDC)
http://www.cdc.gov/zika/symptoms/

blank
Deet, thuốc chống muỗi.

Muỗi hổ Á Châu là gì?

Tên khoa học của muỗi hổ là Aedes albopictus.

Đây là một loại muỗi nhỏ con, có sọc trắng chạy dài từ đầu dọc theo lưng và ra tận phía sau. Chân và thân muỗi có khoanh trắng. Cũng như tất cả các loại muỗi khác chỉ có con cái mới chích mà thôi.

Muỗi hổ rất hiếu chiến, thường hoạt động ban ngày mà đặc biệt là vào lúc rạng đông và lúc về chiều khi trời vừa chạng vạng tối.

Nơi sinh sản của muỗi hổ không phải là ao hồ hay sông rạch mà là những nơi chốn có tích tụ một ít nước chẳng hạn như bên trong các vỏ xe phế thải, lon, lu, chậu, khạp, máng xối, các hòn non bộ bên cạnh nhà và trong các ly, chậu có chứa nước để trồng cây phát lộc lucky bamboo (Dracaena sanderia).

Muỗi Aedes truyền bệnh gì?

Muỗi Aedes có thể làm trung gian hay vector để lây truyền những bệnh do virus gây ra, chẳng hạn như bệnh Chikungunya, Zika virus, bệnh sốt vàng yellow fever, West Nile virus, bệnhViêm Não Saint Louis, Lacrosse encephalitis và bệnh viêm não Nhật Bản Japanese encephalitis…

Về mặt thú y muỗi hổ Á châu có thể là trung gian truyền bệnh giun tim ở loài chó (dirofilariasis hay dog heartworm), virus bênh viêm não ở ngựa (virus of eastern equine encephalitis).

Từ Chó Đến Người, Bệnh Giun Chỉ
https://vietbao.com/a240902/tu-cho-den-nguoi-benh-giun-chi

Tại u Châu, muỗi hổ Á Châu ở yên một thời gian khá dài, nay thì bắt đầu mon men gây dịch bệnh Chikungunya ở vùng Ravenna về phía Bắc Italy.

Tiger mosquitoes are known to transmit the causative agent of dog heartworm disease. In New Orleans, the tiger mosquito is a principal vector of dog heartworm. In Polk County, Florida, field populations of tiger mosquitoes were found to carry eastern equine encephalitis virus in 1991. In Asia, this species is a vector of dengue fever and Japanese encephalitis. Laboratory studies have found the tiger mosquito to be an efficient vector of many viral disease agents including yellow fever, West Nile virus, St. Louis encephalitis and LaCrosse encephalitis.

In 2001, tiger mosquitoes collected in Maryland, New Jersey and Pennsylvania tested positive for West Nile virus. Aedes albopictus is considered to be a vector of West Nile virus in Maryland.

Chikungunya, một bệnh đang lên (en émergence)

Muỗi hổ Á Châu là vector trung gian truyền Chikungunya virus (CHIKV) qua vết chích.

Virus CHIKV thuộc nhóm Arbovirus.

Triệu chứng cấp tính gồm có nhức đầu, đau khớp xương, da nổi đỏ. Triệu chứng viêm khớp rất tiêu biểu. Các đốt xương có vẻ cứng lúc về sáng, rất đau nhức khi cử động. Bệnh có thể kéo dài cả tuần lễ thậm chí có khi cả tháng trời.

Cũng may là bệnh ít làm chết người (self limiting) ngoại trừ có biến chứng gây viêm màng não (méningo encéphalite) ở trẻ em và ở những người đang bị suy yếu sẵn vì một chứng bệnh nào khác.

Bệnh Chikungunya được thấy báo cáo xảy ra ở Phi Châu, Ấn Độ, Philippines, Thái Lan và các quốc gia khác vùng Đông Nam Á.

Bệnh chưa có vaccin để ngừa.

Có một bệnh khác rất tương tợ như bệnh Chikungunya, cũng do muỗi Aedès truyền virus qua vết chích: đó chính là bệnh sốt Dengue rất ư là phổ biến tại nhiều vùng bên Việt Nam. Người mình thường quen gọi là bệnh sốt xuất huyết.

Chánh phủ Úc lo ngại về sự xuất hiện của muỗi hổ Á Châu tại các đảo Torres Strait Islands thuộc phía Bắc lãnh thổ. Họ sợ loài muỗi nầy có thể truyền dịch bệnh sốt Dengue cho nhiều vùng rộng lớn của Úc Châu. Bởi lý do trên, chánh phủ Úc đã cho áp dụng những chương trình diệt trừ muỗi hổ Á châu từ năm 2005.

In 2005, the Asian tiger mosquito was found in the Torres Strait islands on the northern tip of Australia. The Asian tiger mosquito is an introduced species that can transmit dengue. It is notorious for rapidly colonising new geographic areas, including colder climates. If this species becomes established on mainland Australia it would become a pest and dengue risk to a much larger part of Australia. The Australian Commonwealth Government and Queensland Health commenced an Aedes albopictus (Asian tiger mosquito) control program in 2005.


CDC cũng rất quan tâm đến sự hiện diện của muỗi hổ Á châu tại xứ Cờ Hoa.

Có nhiều người Mỹ đã cho thấy họ có kết quả dương tính đối với bệnh Chikungunya sau những chuyến du lịch vùng Ấn Độ và Đông Nam Á.

Ngoài ra đối với bệnh viêm não La Crosse (La Crosse encephalitis) do muỗi Aedes triseriatus truyền và rất thường thấy xảy ra ở trẻ em dưới 16 tuổi tại các tiểu bang Midatlantic và Midwestern states, giới khoa học nghĩ rằng trong một tương lai không xa muỗi hổ Á Châu Aedes albopictus có thể thích nghi dể trở thành một vector khác của bệnh viêm não La Crosse.

Bệnh Sốt Dengue quá quen thuộc tại Việt Nam

Tại vùng nhiệt đới, muỗi vằn Aedes aegypti là vector chánh truyền bệnh sốt Dengue (Dengue fever) còn gọi là bệnh sốt đập lưng (break-bone fever).

Muỗi hổ Á Châu (Aedes albopictus) cũng có thể truyền bệnh sốt Dengue.

Muỗi vằn Aedes aegypti chích cả ngày lẫn đêm.

Tác nhân của bệnh nầy là Dengue virus thuộc nhóm Flavivirus.

The yellow fever mosquito, Aedes aegypti is a mosquito that can spread the dengue fever, Chikungunya and yellow fever viruses, and other diseases. The mosquito can be recognized by white markings on legs and a marking in the form of a lyre on the thorax. The mosquito originated in Africabut is now found intropical and subtropical regions throughout the world. (Wikipedia)

Bệnh sốt Dengue có 2 thể:

* Thể cổ điển (classic Dengue) thường không gây tử vong,

* Nhưng nó có thể biến chuyển thành thể nặng còn gọi là bệnh sốt xuất huyết Dengue (Dengue hemorrhagic fever, DHF) rất là nguy hiểm.

Triệu chứng thường thấy trong bệnh sốt Dengue là đau khớp, nóng sốt, nhức đầu, mệt mỏi, da nổi đỏ, bệnh có thể khỏi sau vài ngày nhưng có thể dây dưa trong nhiều tuần.

Thể sốt xuất huyết là thể nặng và nguy hiểm hơn hết. Triệu chứng cũng tương tợ như thể cổ điển nhưng có thêm nôn mửa và đau bụng. Ngoài ra còn có xáo trộn về sự đông huyết (abnormal blood clotting), gây xuất huyết ồ ạt bên trong cơ thể, ói máu, da có chấm đỏ hay ban, có vết bầm, chảy máu cam, nướu răng rỉ máu...

DENGUE HEMORRHAGIC FEVER Transmitted by Aedes mosquitos between latitudes 25oN and 25oS, dengue is characterized by a 4-7 day incubation period and a symptom complex that can include fever, chills, malaise, nausea, vomiting, headache, photophobia, retroorbital pain, pharyngitis, back pain, and severe myalgias (hence the term break-bone fever).

A rash occurs in 50-80% of cases and can resemble sunburn or appear as a morbilliform eruption beginning on the trunk and spreading to the face and extremities. Hemorrhagic lesions (as in this case), sometimes accompanied by hypotension, can occur in persons with circulating levels of non-neutralizing antibody.(East Tennessee State Univ.)

Thể sốt xuất huyết có thể dẫn đến tình trạng shock còn gọi là Dengue shock syndrome (DSS) làm tổn thương hệ thần kinh và gây co giật. Không chữa trị kịp thời, bệnh sốt xuất huyết có thể gây tử vong cao do trụy tim mạch nhất là ở trẻ em nhỏ tuổi.

Bệnh rất quan trọng tại Đông Nam Á, miền Đông, Tây và Trung châu Phi, Châu Mỹ la tinh, vùng Caribbean, Oceania.

Riêng tại VN, bệnh sốt xuất huyết thường xuất hiện thành dịch bệnh quanh năm nhưng mạnh nhứt vào mùa mưa tại các tỉnh vùng đồng bằng sông Cữu Long như Cà Mau, Bạc Liêu, Tiền Giang...

Bệnh zika virus là bệnh gì?

http://www.cdc.gov/zika/

Zika virus is spread to people through mosquito bites. The most common symptoms of Zika virus disease are fever, rash, joint pain, and conjunctivitis (red eyes). The illness is usually mild with symptoms lasting from several days to a week. Severe disease requiring hospitalization is uncommon.

In May 2015, the Pan American Health Organization (PAHO) issued an alert regarding the first confirmed Zika virus infection in Brazil. The outbreak in Brazil led to reports of Guillain-Barre syndrome and pregnant women giving birth to babies with birth defects and poor pregnancy outcomes.

In response, CDC has issued a travel alert (Level 2-Practice Enhanced Precautions) for people traveling to regions and certain countries where Zika virus transmission is ongoing.

Through mosquito bites
http://www.cdc.gov/zika/transmission/index.html

Zika virus is transmitted to people primarily through the bite of an infected Aedes species mosquito. These are the same mosquitoes that spread dengue and chikungunya viruses.

These mosquitoes typically lay eggs in and near standing water in things like buckets, bowls, animal dishes, flower pots and vases. They are aggressive daytime biters, prefer to bite people, and live indoors and outdoors near people.

Mosquitoes become infected when they feed on a person already infected with the virus. Infected mosquitoes can then spread the virus to other people through bites.

Rarely, from mother to child

A mother already infected with Zika virus near the time of delivery can pass on the virus to her newborn around the time of birth, but this is rare.

It is possible that Zika virus could be passed from mother to fetus during pregnancy. This mode of transmission is being investigated.

To date, there are no reports of infants getting Zika virus through breastfeeding. Because of the benefits of breastfeeding, mothers are encouraged to breastfeed even in areas where Zika virus is found.

Possibly through infected blood or sexual contact

There has been one report of possible spread of the virus through blood transfusion and one report of possible spread of the virus through sexual contact.

Phòng ngừa bệnh Chikungunya bằng cách nào?

Tránh đừng để cho muỗi chích là điều quan trọng nhất.

Cách phòng ngừa như:

- Mặc quần áo dài tay

- Thoa những loại thuốc chống muỗi gốc DEET

- Ngủ mùng

- Tránh đừng để nước bị ứ đọng quanh nhà. Dẹp bỏ bánh xe cũ, lu, khạp, lon hộp, v.v...vì có thể giữ nước mưa làm ổ đẻ cho muỗi.

- Làm cửa lưới chắn muỗi, v.v...

Kết Luận:

Cảnh giác khi đi du lịch Á châu và vùng Caraibe.

Với hiện tượng hâm nóng toàn cầu cùng với việc toàn cầu hóa mậu dịch, muỗi hổ Á Châu đã trở thành một mối đe dọa thật sự cho các quốc gia Tây phương./.

Tham khảo:

OMS. Dengue et Dengue hémorragique
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs117/fr/index.html

CDC. St Louis Encephalitis Fact Sheet.
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/sle/Sle_FactSheet.html

CDC. La Crosse Encephalitis Fact Sheet.
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Arbor/lacfact.htm

CDC. Chikungunya Fact Sheet.
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Chikungunya/CH_FactSheet.html

CDC. Information on Aedes albopictus
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Arbor/albopic_new.htm

Dengue fever
http://www.phac-aspc.gc.ca/tmp-pmv/info/dengue-eng.php

MONTREAL

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tết Giáp Thìn năm nay, theo dương lịch, nhằm ngày thứ Bảy 10/2. Cuối tuần qua có những sinh hoạt văn hóa châu Á tại các thành phố San Francisco, San Jose, Oakland ở miền bắc California, là những nơi có đông người Việt sinh sống. Sau mưa giông kéo dài đã có nắng lên nên từ đêm giao thừa và trong hai ngày đầu năm nhộn nhịp với sinh hoạt đón Tết...
Năm nay Mồng một tết Giáp Thìn là ngày 10 tháng Hai dương lịch. Trong nền văn hoá Việt Nam, rồng chiếm một vị trí đặc biệt , bởi vì theo truyền thuyết thì chúng ta là con cháu của tiên nữ Âu cơ và Lạc Long Quân, chúa tể loài rồng. Với một người mẹ tiên, dân tộc ta là một dân tộc có nhiều ước mơ. Chúng ta mơ ước gì? Chúng ta mơ ước tự do––tự do trong tư tưởng và trong cuộc sống. Vì tổ tiên ta là rồng, chúng ta là những con người tràn đầy sức mạnh và nhiệt khí. Vậy chúng ta dùng sức mạnh trong nhiệt huyết của mình để làm gì? Để cam chắc nền tự do cho chúng ta và cho mọi người khác.
QUẬN CAM (VB-Phan Tấn Hải/Nguyễn Thanh Huy) – Cư dân Việt tại Quận Cam đã đón Tết Giáp Thìn 2024 tưng bừng, đông như chưa bao giờ đông như thế. Đường phố trong khu vực Little Saigon liên tục kẹt xe từ một tuần trước giao thừa, như dường người Việt từ khắp thế giới rủ nhau tới Quận Cam mừng Tết 2024. Khí hậu thời tiết cũng chiều lòng người: một tuần trước Tết Nguyên Đán là mưa xối xả, và 3 ngày trước giao thừa là nắng ấm suốt ngày: may mắn, Diễn Hành Tết ngày mùng một, và cả 2 Hội Tết trong các ngày Thứ Bảy 10/2 (mùng một) và Chủ Nhật 11/2/2024 (mùng hai) đều thành công vang dội...
Trong buổi họp báo 8 tháng 2 2024 của EMS, một số ứng cử viên quan trọng cho chức vụ thượng nghị sĩ liên bang đại diện California có dịp trình bày thông điệp bầu cử của mình.
Bên cạnh công việc chính trên hãng, mỗi cuối tuần tôi thêm nghề “gõ đầu trẻ”, trở thành cô giáo của trường Việt Ngữ Suối Mở ở thành phố Offenbach, gần thành phố Frankfurt, Đức. Trường do Hội Văn Hóa Việt Nam 2000 thành lập năm 2000. Thật là một tình cờ lý thú, tách tên Offenbach thành hai phần, theo nghĩa tiếng Đức: Offen là mở, Bach là suối. Thế là trường Việt Ngữ được kèm theo chữ Suối Mở. Bên dòng suối tươi mát, có ngôi trường mở rộng cánh cửa đón tiếp những người đến với nhau trong tình thân ái, những người yêu ngôn ngữ Việt, yêu văn hóa Việt...
Từ trong cánh gà trên sân khấu của ngôi chùa lớn ở Montreal, hai con lân vàng và đỏ đang vươn mình dài, lấy đà nhẩy lên thật cao để với chiếc gói đỏ, món tiền thưởng lên đến cả ngàn dollars canadiens, do những nhà hảo tâm cúng dường cho nhà chùa, được treo trên một cây tre cao như một thách thức, xem đội lân nào sẽ cuỗm được món tiền ấy; rốt cuộc thì bất kể đội nào thắng, số tiền thưởng ấy cũng sẽ được trao cho nhà chùa, đây chỉ là một trong những màn đột phá ngoạn mục thu hút sự tham gia đông đảo của những người đi chùa, ngoài ra cũng là màn văn nghệ đặc sắc cho những kẻ thích cá độ hơn thua thử vận vào ngày đầu năm...
Lễ Niệm Hương khai mạc Hội Chợ Tết Sinh Viên tại Orange County, California ngày Thứ Bảy, 10 tháng 2 năm 2024, tức ngày Mồng Một Tết năm Giáp Thìn..
Thiền Viện Sùng Nghiêm vào trưa hôm Thứ Sáu ngày 9/2/2024 đã có buổi họp mặt nhỏ để chung sức sửa soạn giao thừa, đón Tết nguyên đán. Trong ngày cuối năm để chuẩn bị dọn sạch thân tâm để bước qua một năm rất mới, Dân biểu tiểu bang Trí Tạ đã ghé thăm để có lời chúc Tết công đồng.
Những ngày giáp Tết, Việt Báo hân hạnh tiếp đón Thượng nghị sĩ Thomas Umberg và Dân biểu Lou Correa trong một buổi viếng thăm ngắn nhưng đầy thân tình. Trong dịp này Thượng nghị sĩ Thomas Umberg có vài lời chúc Tết nguyên văn như sau: “Chúc Mừng Năm Mới! Cảm ơn các bạn đã cho tôi cơ hội trở lại Little Saigon để hòa nhập vào cộng động người Việt đầy sinh động và luôn hướng về đất mẹ Việt Nam của các bạn. Thật là vinh dự cho tôi được chia sẻ với các bạn về công việc của tôi tại Thượng viện Tiểu bang về các vấn đề như giáo dục, sự an toàn công cộng, an sinh xã hội và nhiều vấn đề khác. Thay mặt Thượng viện Tiểu bang California, xin chúc các bạn và toàn thể quý vị một năm mới nhiều hạnh phúc, an khang và thịnh vượng.”
Ở tuổi 90, Tết đến Xuân về suy gẫm bài kệ “CáoTật Thị Chúng ”của thiền sư Mãn Giác qua bản dịch của Hòa Thượng Thích Quảng Độ tôi thấy thấm thía vô cùng về triết lý nhân sinh. Chúng ta thường vui khi Xuân về hoa nở, buồn khi Đông đến tuyết lạnh rơi rơi. Nhưng quên rằng Đông là mùa ẩn tàng sức sống cho một ngày Xuân bừng dậy: “Nếu chẳng một phen sương lạnh buốt, hoa mai đâu đến ngát mùi hương”. 90 năm trong cuộc đời thăng trầm chìm nổi, gân xương mòn mỏi, cảm thương cho những ai vẫn mong đợi một điều không thật đó là trẻ mãi không già, sống hoài không chết. Già bệnh không hẹn với ai vẫn mà cứ đến, từ đó bao ưu bi, khổ não kết hợp gió bụi thời gian làm cho chúng ta da nhăn, tóc bạc thuận chiều theo triết lý duyên sinh.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.