Nhân Mùa Phật Đản 2556, Mỗi Tuần Một Ngôi Chùa Nổi Tiếng Ở VN: Chùa Côn Sơn Ở Hải Dương

Chùa Côn Sơn được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ 8. Chùa còn có tên là Từ Phúc Tự, còn trong dân gian thường gọi là chùa Hun (nơi đốt than). Đến thời Trần chùa được mở mang, xây dựng thêm rất nhiều. Thiền Sư Pháp Loa đã cho dựng Bạch Vân Am trên đỉnh, còn Thiền Sư Huyền Quang thì đã sửa sang nơi này thành một đại tùng lâm, làm chốn tu hành những ngày cuối đời. Các vua Trần Thái Tông, Trần Nghệ Tông vẫn thường đến thăm chùa. Chùa Côn Sơn có kiến trúc cổ kính, các tượng thờ được tạc rất đẹp. Trong nhà thờ tổ có thờ Trúc Lâm Tam TỔ, hai bên thì thờ các vương hầu thời Hậu Lê. Đường lên đỉnh núi rợp bóng cây có tháp Đăng Minh cao ba tầng, xây dựng bằng đá xanh, cao 03 tầng, là nơi đặt xá lợi và tượng của Thiền Sư Huyền Quang. Cảnh chùa tĩnh lặng, được bao quanh bởi rừng thông, trúc, đại… Cảnh Côn Sơn có núi, có đá, có suối, có hồ…thật nên thơ.

Chùa Côn Sơn là nơi chứng kiến những bi kịch vào lúc cuối đời của người anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi. Bên bờ suối Côn Sơn lưng chừng núi có mấy nếp nhà đầu non khói tỏa, cảnh thanh tịnh như động tiên có tên là Thanh Hư Động. Đây chính là nơi tướng Trần Nguyên Đán, ông ngoại của Nguyễn Trãi sống ẩn dật lúc tuổi già. Tương truyền vào khoảng 5 đến 10 tuổi, Nguyễn Trãi đã sống cùng với ông ngoại ở đây. Sau khi phò vua Lê Lợi đánh tan giặc Minh, tham gia triều chính để đặt nền móng vững chãi cho nhà Hậu Lê, ông lui về Côn Sơn ở ẩn, làm thơ hưởng nhàn. Nhưng vụ án Lệ Chi Viên, với cái chết đột tử của vua Lê Thái Tông vào tháng 09 năm 1442, đã dẫn đến hình phạt tru di tam tộc đối với bậc khai quốc công thần Nguyễn Trãi. HỌc trò của ông đã đưa xác ông về mai táng trên núi Giáp Sơn, phía Đông Bắc của núi Côn Sơn.