Hôm nay,  

Chiến Tranh Lạnh Đã Khởi Sự

4/10/201800:00:00(View: 4265)
Phạm Gia Đại

 
Khi Chiến Tranh Thế Giới Lần Thứ Hai kết thúc, với sự bành trướng nhanh chóng như vết dầu loang của làn sóng đỏ, chiến tranh lạnh đã xẩy ra giữa Thế Giới Tự Do và Khối cộng sản, hay nói đúng ra giữa Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ và Liên Bang Xô Viết.  Cuộc chiến hầu như không biên giới, không diễn ra trên trận địa, và nhiều lúc như hư hư thực thực này lan rộng từ chính trị qua các lãnh vực quân sự, kinh tế, và gián điệp trong suốt bốn thập niên, từ khoảng đầu năm 1950 đến cuối thập niên ’80; cho đến khi Liên Bang Xô Viết và khối Đông Âu đột nhiên sụp đổ, thì mới chấm dứt. Những cuộc chạy đua vũ trang với Hoa Kỳ để chế tạo các loại vũ khí tối tân sử dụng trên mặt đất, dưới lòng biển, và trên không trung,  nhất là trong lĩnh vực không gian, như các hỏa tiễn liên lục địa mang đầu đạn nguyên tử ...,  đã làm cho nền kinh tế của Nga Sô kiệt quệ - một trong các nguyên nhân làm sụp đổ đế chế cộng sản này. Nhưng nhiều trường hợp đối đầu căng thẳng như vụ lắp đặt hỏa tiễn tấn công của Nga tại Cu Ba, sát bên hông nước Mỹ, được gọi là vụ Khủng Hoảng Hỏa Tiễn Tháng Mười năm 1962 (the October Missile Crisis), đã đưa chiến tranh lạnh này lên đến tột đỉnh, và thế giới đã ở trên bờ vực của chiến hạt nhân, có thể đưa đến Thế Chiến. Thế nhưng, sau bẩy thập niên của “người ruồi reo máu lửa”, Liên Bang Xô Viết đã không còn nữa, và chiến tranh lạnh cũng tan biến theo.

Tuy nhiên, những diễn biến tại Châu Âu và Châu Á trong tháng Ba và đầu tháng Tư năm 2018 vừa qua liên quan đến vụ đầu độc cha con điệp viên nhị trùng tại Anh Quốc, và chiến tranh mậu dịch giữa Mỹ-Hoa, cũng như vấn đề Đài Loan, đang đưa thế giới trở lại với thời Chiến Tranh Lạnh của thập niên 50 và 60. Các ngọn lửa âm ỉ của chiến tranh lạnh đầu thế kỷ 21 này có thể châm ngòi cho một cuộc chiến mới.

Ngày 2 tháng 4, Ngoại Trưởng Nga ngụ ý rằng chính phủ Anh có thể ra tay hạ độc thủ cha con điệp viên, cựu đại tá tình báo Nga Sergei Skripal ngày 4 tháng 3, và đổ trách nhiệm qua cho Nga. Hôm thứ Sáu, ngày 30 tháng 3, Nga đã triệu tập một số nhà ngoại giao cấp cao cấp Phương Tây để phản đối các chính phủ của họ trục xuất các nhà ngoại giao Nga. Bộ Ngoại giao Nga còn cho biết Anh có 1 tháng để cắt giảm số nhà ngoại giao tại Nga xuống tương đương số nhà ngoại giao Nga ở Anh. Theo Reuters, người ta đã thấy hình ảnh của Đại sứ Anh Laurie Bristow tại Moscow rời Bộ Ngoại Giao Nga hôm 30/3/2018 sau khi ông nhận văn thư phản kháng của Bộ Ngoại Giao Nga vì Luân Đôn đã có hành động khiêu khích khi trục xuất 23 nhà ngoại giao của Nga; và điểm đang chú ý là ngay sau đó Nga đã trục xuất 23 nhà ngoại giao Anh. Ngoài ra, trước việc 150 nhà ngoại giao Nga bị trục xuất trên 20 nước, Nga đã trục xuất 60 nhà ngoại giao Mỹ để trả đũa, và Bộ Trưởng Ngoại Giao Nga Sergei Lavrov tuyên bố sẽ trục xuất số lượng tương đương các nhà ngoại giao của 20 nước kia. Vụ án cha con điệp viên Sergei Skripal sẽ còn nhiều gay cấn vì người cha đang trên đường hồi phục, và dự trù cả hai cha con sẽ được trình diện trước công chúng trong một ngày rất gần đây, và người ta hy vọng màn bí mật trong cuộc đầu độc này sẽ được hé mở. Châu Âu đang trong cơn sốt của chiến tranh điệp báo. Ngoài ra, sự đối đầu của Nga với Mỹ tại Syria cũng là nguyên nhân rạn nứt giữa hai nước. Theo VOA, ngày 8 tháng 4, Tổng Thống Mỹ Donald Trump đã cáo buộc Nga và Iran ủng hộ Tổng Thống Syria Bashar al-Assad mà ông gọi là “con vật”, và phe chính phủ nắm quyền kiểm sóat đã tấn công hóa học làm hàng chục thường dân thiệt mạng. Ông Trump viết trên Twitter: “Nhiều người chết, cả phụ nữ và trẻ em trong cuộc tấn công HÓA HỌC thiếu suy nghĩ ở Syria… Tổng Thống Putin, Nga và Iran phải chịu trách nhiệm vì đã hậu thuẫn Con vật Assad. Sẽ phải trả giá đắt”.


Nhìn qua Á Châu, cuộc chiến mậu dịch giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng đang trong giai đoạn căng thẳng sau khi Tổng Thống Trump muốn lấp đi hố sâu thâm thủng giữa Mỹ-Hoa lên đến hàng trăm tỷ, và áp đặt các hình thức thuế cao hơn theo một danh sách được công bố, vào một số mặt hàng, trong đó có những sản phẩm công nghệ xuất cảng qua Mỹ từ Bắc Kinh mang nhãn hiệu “Made In China 2025”, bao gồm 10 ngành công nghiệp chiến lược của Trung Cộng. Phía Mỹ còn cáo buộc Trung Quốc đã có âm mưu một cách có hệ thống để thủ đắc tài sản trí tuệ của Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp qua những yêu cầu về liên doanh, qui định cấp phép không công bằng, các vụ mua lại các công ty công nghệ Mỹ bằng tiền tài trợ của nhà nước và đánh cắp bí mật công nghệ của Mỹ một cách lộ liễu.

Ngày 4 tháng 4, để đáp ứng lại việc Tổng Thống Trump công bố ý định áp dụng thuế lên đến 50 tỷ USD vào các mặt hàng của Trung Quốc hồi tháng trước theo một danh sách 1.300 mặt hàng về hàng không, y tế, và thông tin, ngày 4 tháng 4, Trung Cộng công bố các kế hoạch đánh thuế tổng trị giá 50 tỷ USD lên các mặt hàng của Mỹ.

Tuy nhiên, nhìn lại lịch sử, sau chuyến công du của Tổng Thống Hoa Kỳ Richard Nixon và cố vấn Henry Kissinger, và kể từ khi Mỹ ký với Trung Cộng Hiệp Ước Thượng Hải vào năm 1972 đến nay, lần đầu tiên quan hệ ngoại giao giữa hai nước Mỹ-Hoa đang đi vào thử thách về vấn đề Đài Loan. Từ thời Mao Trạch Đông, đảng cộng sản Trung Quốc luôn luôn tuyên bố hòn đảo nhỏ bé này là một phần của Hoa Lục, và chỉ có một nước Tầu, và không công nhận chủ quyền độc lập của Đài Loan. Việc áp đặt đó với Đài Loan cũng giống như việc tự nhận đường vẽ chín đọan tại Biển Đông là hoàn toàn thuộc chủ quyền của Trung Cộng, đã dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ trên thế giới. Một trong các nguyên nhân đã làm Bắc Kinh tức giận là sự đắc cử của vị tổng thống nữ đầu tiên của Trung Hoa Dân Quốc tại hòn đảo này là bà Thái Anh Văn với lập trường quốc gia cứng rắn, chống lại lập luận tuyên truyền “một nước Tầu” của Tập Cận Bình. Trong bài diễn văn sau chiến thắng của cuộc tổng tuyển cử 2016, bà Thái Anh Văn cảnh cáo Bắc Kinh: “Hệ thống dân chủ, bản sắc dân tộc và không gian quốc tế của chúng tôi phải được tôn trọng, bất kỳ hình thức đàn áp nào cũng sẽ gây tổn hại mối quan hệ giữa hai bờ eo biển”. Ngoài ra, theo tin RFI ngày 8 tháng 4, việc Mỹ cho phép chuyển giao công nghệ chế tạo tàu ngầm cho Đài Loan, giúp Đài Bắc tự chế tạo tàu ngầm, được đưa ra chỉ một tháng sau khi Tổng Thống Mỹ Donald Trump ký ban hành luật mới về Đài Loan, cho phép các quan chức cấp cao Hoa Kỳ sang thăm Đài Loan, và ngược lại. Trung Cộng đã phản đối luật mới đó và đòi Mỹ cắt đứt các trao đổi chính thức với Đài Loan. Chính quyền Đài Bắc hôm 08 tháng 04 đã lên tiếng hoan nghênh quyết định này của Hoa Kỳ vì sẽ cho phép Đài Loan xây dựng được một hạm đội mạnh chống lại mối đe dọa đến từ Trung Cộng.

Qua những xung đột ngấm ngầm và công khai trong thời gian gần đây, thế giới một lần nữa đang bước vào chiến tranh lạnh. Theo Robert Farley của The National Interest, 15 năm trước câu hỏi: “Cuộc chiến giữa China và Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ sẽ diễn ra như thế nào?” theo ông, cuộc chiến đó có liên hệ đến các tranh chấp liên quan đến Đài Loan và Bắc Hàn. Những nguyên nhân gây ra Thế Chiến đều bất ngờ, và không phải là yếu tố then chốt để gây chiến. Bởi thế, một tuyên ngôn độc lập của Đài Loan, hay một cuộc tấn công của Bắc Hàn vào Nam Hàn, hoặc những biến cố tương tự có thể châm ngòi, và kéo Trung Cộng và Hoa Kỳ phải vào vòng chiến, dù là miễn cưỡng. (Tin Tổng Hợp).

 
PGĐ

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Cuối năm là lúc con người nhìn lại về giá trị cuộc sống. Một bài viết trên trang mạng The Conversation nêu vấn đề về những vực thẳm chính trị, các cuộc chiến tranh, áp bức… và con người vì thế cảm thấy vô vọng và bất lực khi chứng kiến những thế lực đen tối diễn ra khắp nơi trên thế giới. Liệu chúng ta có thể làm được điều gì đem lại thay đổi trước những bi hoại này hay không?
Danh hiệu “Nhân Vật Của Năm” do TIME bắt đầu từ năm 1927 – theo truyền thống được trao cho những người có ảnh hưởng đáng kể trong các sự kiện toàn cầu, từ chính trị đến văn hóa, môi trường, nghệ thuật. Những người được chọn đóng vai trò như một “thước đo phong vũ” về sức lan tỏa trong xã hội đương đại. Ảnh hưởng đó, theo tiêu chuẩn do chính TIME đề ra, có thể là “for better or for worse – làm cho thế giới tốt đẹp hơn hoặc tệ hại hơn.”
Tiễn 2024, thế giới sẽ chào đón một năm mới 2025 mang theo cả bóng tối lẫn ánh sáng. Các cuộc xung đột, sự phân cực chính trị và những rủi ro khôn lường là lời nhắc nhở về sự bất ổn của thời đại. Nhưng đồng thời, khả năng phục hồi kinh tế, sự phát triển công nghệ, tinh thần hợp tác quốc tế, hơi thở và sự sống còn bất khuất của từng người mẹ, từng đứa trẻ vực dậy và vươn lên từ những đống gạch vụn đổ nát ở Ukraine, ở Gaza, ở Syria… cũng là cảm hứng và hy vọng cho tương lai nhân loại. Nhà văn Albert Camus đã viết: “Giữa mùa đông lạnh giá nhất, tôi tìm thấy, trong mình, một mùa hè bất khả chiến bại.”* Thế giới năm 2025, với tất cả những hỗn loạn, vẫn mang đến cơ hội để con người vượt qua và xây dựng một cuộc sống tốt đẹp, tử tế hơn. Đó cũng là lời chúc chân thành cuối năm của toàn ban biên tập Việt Báo gửi đến quý độc giả: một năm 2025 tràn trề cơ hội và hy vọng.
Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.
Syria đang sống trong một bước ngoặt lịch sử sau khi chế độ độc tài sụp đổ nhanh chóng và Bashar al-Assad trốn sang Nga để tị nạn. Các nhóm nổi dậy chiến thắng đang cố gắng duy trì trật tự công cộng và thảo luận về các kịch bản cho tương lai. Lòng dân hân hoan về một khởi đầu mới đầy hứa hẹn pha trộn với những lo âu vì tương lai đất nước còn đầy bất trắc. Trong 54 năm qua, chế độ Assad đã cai trị đất nước như một tài sản riêng của gia đình và bảo vệ cho chế độ trường tồn là khẩu hiệu chung của giới thân cận.
Các số liệu gần đây cho thấy những thách thức mà nhà lãnh đạo Trung Quốc phải đối mặt để phục hồi kinh tế cho năm 2025, khi quan hệ thương mại với thị trường xuất khẩu lớn nhất của Trung Quốc có thể xấu đi cùng lúc mức tiêu thụ trong nước vẫn sụt giảm. Và thật sự thì nền kinh tế Trung Quốc tệ đến mức nào? Việc đặt câu hỏi này ngày càng trở nên hợp lý khi Trung Quốc đang đối mặt với tình trạng sản xuất trì trễ và tiền tệ mất giá kéo dài trong những năm gần đây. Đặc biệt, chính quyền Bắc Kinh dường như không muốn công khai toàn bộ thực trạng.
Chiều ngày Thứ Ba 17/12, tòa án New York kết án Luigi Mangione 11 tội danh, bao gồm tội giết người cấp độ 1, hai tội giết người cấp độ 2 cùng các tội danh khác về vũ khí và làm giả danh tính. Theo bản cáo trạng, một bồi thẩm đoàn ở Manhattan đã truy tố Mangione về tội giết người cấp độ hai là tội khủng bố. Tòa đã kết tội hành động của Luigi Mangione – một hành động nổi loạn khó có thể bào chữa dù đó là tiếng kêu cuối cùng của tuyệt vọng.
Ngay từ thời điểm này, cho dù chưa chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc, tổng thống đắc cử Donald Trump đã hứa hẹn một chiến dịch bài trừ di dân lớn nhất lịch sử Mỹ. Những cuộc kiểm soát, bắt bớ, trục xuất di dân dự kiến sẽ diễn ra với qui mô lớn trong vài năm tới. Nhiều sắc dân nhập cư ở Mỹ sẽ phải lo lắng, nhưng cộng đồng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là cộng đồng di dân gốc Mỹ Latin. Lời hứa này đang làm hài lòng những người Mỹ xem dân nhập cư là kẻ cướp đi việc làm và quyền lợi của mình. Rất đông trong số này thuộc các cộng đồng di dân, trong đó có cộng đồng gốc Việt. Tuy nhiên, có bao nhiêu người thấy được toàn cảnh ảnh hưởng của những chính sách bài trừ di dân đến nền kinh tế và xã hội Hoa Kỳ?
Trong tài liệu của Thư Viện Quốc Hội ghi rằng, nguồn gốc của quyền ân xá trong Hiến Pháp Hoa Kỳ đến từ lịch sử Anh quốc. Quyền ân xá xuất hiện lần đầu tiên dưới thời trị vì của Vua Ine xứ Wessex vào thế kỷ thứ bảy. Mặc dù tình trạng lạm dụng quyền ân xá ngày càng tăng theo thời gian, dẫn đến những hạn chế sau đó, nhưng quyền ân xá vẫn tồn tại trong suốt thời kỳ thuộc địa của Mỹ.
Tôi cộng tác với tuần báo Trẻ (tờ báo có nhiều ấn bản nhất tại Hoa Kỳ) gần hai chục năm qua. Sự gắn bó lâu dài này không chỉ vì tấm lòng yêu nghề (và thái độ thân thiện cởi mở) của ban biên tập mà còn vì chút tình riêng. Mỗi tuần Trẻ đều dành hẳn một trang báo, để trân trọng giới thiệu đến độc giả hai ba vị thương phế binh (Việt Nam Cộng Hòa) đang sống trong cảnh rất ngặt nghèo ở quê nhà. Nhìn hình ảnh đồng đội của mình đang ngồi trên xe lăn, hay nằm thoi thóp trong một gian nhà tồi tàn nào đó – lắm lúc – tôi không khỏi băn khoăn tự hỏi: “Liệu có còn ai nhớ đến những kẻ đã từng vì đời mà đi không vậy?
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.