Hôm nay,  

Trang Sử Việt: Ngô Đức Kế

17/02/201700:01:00(Xem: 3545)
NGÔ ĐỨC KẾ
 (1878 - 1929)
 
     Ngô Đức Kế hiệu Tập Xuyên, quê huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, con quan Tham tri Ngô Huệ Liên. 
     Năm 1901, ông đỗ Tiến sĩ, trước cảnh nước nhà đang lệ thuộc Pháp, ông không ra làm quan, lại đồng lập “Triều Dương thương điếm” ở Vinh với Đặng Nguyên Cẩn, Lê Văn Hân theo đề nghị của nhà cách mạng Phan Bội Châu, để buôn bán hàng nội, trợ cấp kinh phí cho phong trào Đông du. Ông là người tin cậy của người chủ chốt phong trào Đông du là Phan Bội Châu, mong mỏi diệt thực dân Pháp cứu nước vào đầu thế kỷ 20.
 
     Năm 1908, Ngô Đức Kế bị kết án đày đi Côn Đảo với các chiến hữu, đến năm 1921 mới được trả tự do. 
      Năm 1922, ông ra Hà Nội làm báo “Hữu Thanh” để tiếp tục hoạt động “khai dân trí, chấn dân khí” bằng những bài thơ văn nồng nàn yêu nước, nhen nhúm tinh thần đấu tranh, như các bài nghị luận: “Nền quốc văn”, “Luận về chính học cùng tà thuyết”, đăng công khai trên báo, hoặc bài thơ “Hỏi Gia Long” năm 1924, đả kích nhà vua bù nhìn Khải Định, kẻ buôn dân bán nước. 
     Báo Hữu Thanh bị đóng cửa, Ngô Đức Kế mở “Giác quần thư xã”, nhằm mở mang dân trí. Ông cũng là người sưu tầm và công bố thơ văn của hai nhà chí sĩ Phan Bội Châu và Phan Chu Trinh.
 
     Ông đả kích chủ trương đề cao Truyện Kiều của Phạm Quỳnh; ông nghĩ rằng tác phẩm này gây cho giới thanh niên: “Say sưa trong sự yêu đương mà quên mất tâm hồn của mình nên sắt son với đất nước?!” 
      Ông là người được bằng hữu nể nang nên đã thay mặt các chiến hữu đọc lời điếu Phan Chu Trinh.
     Ngày 10-12-1929, ông mất, hưởng thọ 51 tuổi.       
     Các tác phẩm chính của ông: Đông Tây vĩ nhân; Phan Tây Hồ di thảo; Thái nguyên thất nhật quang phục ký...
 
Cảm phục: Ngô Đức Kế
  
Ngô Đức Kế, công danh dửng dưng!
Thiết tha phục quốc, nỗi niềm chung
Đoạ đày Côn Đảo, không nao núng
Nòi giống điêu linh, quyết vẫy vùng!
 
Nguyễn Lộc Yên  



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong tháng Hai vừa qua, cái chết đau thương, lẫm liệt của nhà đối kháng người Nga Alexei Navalny trong tù đã gây sầu thảm, phẫn nộ cho toàn cộng đồng tiến bộ nhân loại. Đối với người Việt Nam tiến bộ, nỗi đau lại càng sâu thêm khi trong ngày cuối cùng của tháng Hai, ngày 29, nhà cầm quyền độc tài Hà Nội bắt đi cùng lúc hai nhà đấu tranh kiên cường...
Ít lâu nay, vấn đề “bảo vệ an ninh quốc gia” được nói nhiều ở Việt Nam, nhưng có phải vì tổ quốc lâm nguy, hay đảng muốn được bảo vệ để tồn tại?
Xuất hiện gần đây trong chiến dịch tranh cử tổng thống, Donald Trump, ứng cử viên đảng Cộng hòa, đã lên tiếng đe dọa là sẽ không bảo vệ cho các đồng minh thuộc khối NATO trong trường hợp bị Nga tấn công. Ý kiến này đã dấy lên một cuộc tranh luận sôi nổi tại châu Âu, vì có liên quan đến việc răn đe Nga và ba kịch bản chính được đề cập đến khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào năm 2025 là liệu Liên Âu có nên trang bị vũ khí hạt nhân chăng, Pháp có thể tích cực tham gia không và Đức nên có tác động nào.
Tôi không biết chính xác là Văn Trí đã đặt chân đến Đà Lạt tự lúc nào nhưng cứ theo như ca từ trong nhạc phẩm Hoài Thu của ông thì Cao Nguyên Lâm Viên ngày ấy vẫn hoang vu lắm. Ngoài “núi rừng thâm xuyên”, với “lá vàng rơi đầy miên man”, cùng “bầy nai ngơ ngác” (bên “hồ thu xanh biếc”) thì dường như không còn chi khác nữa! Từ Sài Gòn, khi tôi được bố mẹ “bế” lên thành phố vắng vẻ và mù sương này (vào khoảng giữa thập niên 1950) thì Đà Lạt đã bị đô thị hóa ít nhiều. Nơi đây không còn những “bầy nai ngơ ngác” nữa. Voi, cọp, heo rừng, beo, báo, gấu, khỉ, vượn, nhím, mển, gà rừng, công, trĩ, hươu, nai, trăn, rắn, sóc, cáo, chồn… cũng đều đã biệt tăm. Người Thượng cũng ở cách xa, nơi miền sơn cước.
Vi hiến có nghĩa là “vi phạm” hay đi ngược lại những gì Hiến Pháp (HP) quy định. HP không có gì là cao siêu hay quá bí ẩn. Hiến Pháp trong bản chất chỉ là một bộ luật. Sự khác biệt chỉ là: HP là một bộ luật nền tảng hay nôm na là “luật mẹ”. Không những không cá nhân hay hữu thể pháp lý nào trong xã hội, kể cả hành pháp (tức chính phủ) được quyền vi phạm HP, mà không một luật pháp nào của lập pháp (tức quốc hội) được quyền vi phạm HP cả...
Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ tiếp tục đi theo đường mòn Chủ nghĩa đã lu mờ trong thưc tế và thất bại trong hành động tại Đại hội đảng kỳ 14 vào tháng 1 năm 2026. Khẳng định này của ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư đảng là bằng chứng cho tính chai lỳ, chậm tiến và lạc hậu, không phải của riêng ông mà toàn đảng...
Thứ Bảy 24/2/2024 đánh dấu hai năm kể từ khi Nga phát động cuộc chiến tranh xâm lược toàn diện nước Ukraine. Cuộc xung đột đang lâm vào tình trạng bế tắc và ngày càng tàn khốc. Nhân dịp này ông Nick Schifrin, một phát thanh viên của kênh truyền hình PBS, đã tổ chức một buổi thảo luận bàn tròn về hiện tình của cuộc chiến, nó có thể đi đến đâu và chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine sẽ ra sao. Hiện diện trong buổi thảo luận có các ông Michael Kofman, John Mearsheimer và bà Rebeccah Heinrichs...
Đôi lời từ tác giả: “Sẽ có nhiều người không thích bài viết này. Họ sẽ cảm thấy bị công kích và rằng thật bất công. Phản ứng càng mạnh mẽ càng cho thấy nỗi sợ hãi về chủng tộc đã cắm rễ sâu vào nền chính trị Hoa Kỳ, và sẽ tồn tại mãi.” Tầm quan trọng của vấn đề chủng tộc trong nền chính trị của chúng ta được thể hiện rõ ràng qua chiến dịch tranh cử tổng thống hiện tại. Khẩu hiệu (slogan) đình đám nhất là từ chiến dịch tranh cử của Donald Trump: “MAGA” – Make America Great Again (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại). Ý của slogan này là Hoa Kỳ đã từng rất vĩ đại, nhưng đã và đang đánh mất hào quang của mình.
Sau 11 năm chống Tham nhũng (2013-2024) nhưng Tham nhũng cứ trơ ra cười vào mũi Đảng là tại sao?
Thời gian gần đây, những người thương vay khóc mướn ở Việt Nam thường đem vấn đề Chủ nghĩa Xã hội và đảng có quyền một mình lãnh đạo ra hù họa dư luận. Tuy nhiên, càng vênh váo và cù nhầy bao nhiêu lại càng lâm vào thế bí. Những bài viết không trả lời được câu hỏi: Ai đã trao quyền lãnh đạo cho Đảng, và tại sao Đảng sợ Dân chủ đến thế?
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.